3 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

—— 2 GÜNAŞIRI Kaza Gazeteleri gözlen geçiriniz, sik sik kazalara raagelirsiniz: Deniz kaza- #1, vapur kazası, otobüs kazası, tramvay kazası... Bence kazalarm bu kadar çok oluşunun bir sebebi de bu kelimeyi tam yerinde kullanmayışımızdır, İlkönce (kaza) nın mânasmı tayin etmeli. Bilinmiyen folüketlere kaza deriz, Gazeteleri de bu noktadan okuyu- nuz. Acaba kazalarm kaçta kaçı hakikaten kaza? Meselâ, şöyle bir deniz kazası: Ağıkta denize giren falan yüzme bil- mediği için boğuldu,,. Yüzme bilmiyen bir adam açıkta denize girerse bo- Zulmuz mı? v “İskeleden vapura atlayan filân kazaen denize düştü.,, Demek ki, bo acemi sportmen o kadar mesafeyi atlayamıyormuş. “Seksen kilometro süratle giden bir otobüs kazaen hendeğe yuvarlana. rak parçalandı.,, Seksen kilometro gi den bir külüstür otobüsün hendeğe yu yarlanmadan evvel nasıl parçalanma dığı şaşılacak şeydir! Tramvay kazalarma gelince, onlar ekseriya söyle oluyor: “Lâleliden Aksaraya giden bir araba frenleri tutmadığı için kazaen devrildi.,, Frenlere dikkat etmek lâzımdır! “Sultanahmetten Salkımsöğüde inen bir araha frenleri tutmadığı için Yâh..., Frenleri kontrol etmek Teap ederdi! Şişhane yokuşundan inen bir araba frenleri tutmadığı.. ilih...,, Artık bünü kaza denemez. Bilgisizliğe, ulzamsrrlığa, ihmale kasten kaza dedikçe elbette bu kaza- ların önüne geçilemez ve geçllemiyecektir de!... Orhan SEYFİ Alfabe Güzel San'atlar Akademisi şimdiye | kadar ayrı ayrıcemaat kuran muhte- Mf ressamları bir araya toplamağa karar vermiş. Hepsine bir toplanma borusu çalınış ve meşhur bir tabiri tekrar kullanarak: — Haydi demiş bu sökaf altnda birleşiniz. Bunu anlatan dostumuz deği Ki: — Bundan sonra artık şu grup bu| grup, “2” grupu, “b” grupu, “d” gru- pu yok. Hepsi birleşiyor. | Oteki cevap verdi; — Demek artık ressamlar ga birle- #ip alfabe oluyorlar... Zafiyeti umumiye Bugünlerde sik &ik Milisler Cemi- yetinin zafiyetinden bahsediliyor... Ağzında zeytin dah taşıyan - zavallı sulh güvercini çok seskalaşmış, kar natların bile ©ynatamıyor. Onun için herkes, Milletler Cemiyetinin kuvvetlenmesi İüzumunu ileri sürü - Anladık. o Doğru. Cenevrede üzerinde kanat öynatah bu sulh güvercini bir sabir- #ızlanıp da Asiangi gölünden Tsana gölüne kadar uçamadı. Onun için bu güvercini çiftehanede beslemek gerek.. Güverelne bir kuvvet şurubu içirmeli... Fakat bu kuvvet şürubu Habeş kanı mı olmalıydı?.. Tedavii binmakiz! Nutuklar ekseriya parlak olur. Çünkü mutku söyliyen adamlar ek - seriya hatip kimselerdir. Fransız Başbakanı Leon Blum da böyle meş- hur hatiplerden biridir. Onun için| evvelki gün Uluslar Kurumunda par- lak bir nutuk söylemiş ve çok alkış- lanmıştır. Hatta böyle bir nutkun Briyan'danberi kimse tarafmdan söylenmediğini beyan edenler var - Fakat acaba sulh nutukla te- min edilir mi? Top seslerini hançe- renin kuvveti bastırabilir mi, İşte bu nokta ştiphelidir. Briyan sanki böyle bir kuvvetli nutuk söyledi di- ye o zaman dünyanın ahvali düzeldi | mi dersiniz? Ve Leon Blum da böy- le dedi diye bundan sonra ortalık sütlimanlık mr olacak?.. Fakat her şeye rağmen Fransanın bu hüsnü niyeti şayan takdirdir. Leon Blum öiyor ki: “Franta Sul- hu temin etmek için harp tehlikesini bile göze almağa razıdır, ve “biraz #onra da sulhu temin için en mü- kemmel çerenin “sflâhsızlanme” ol- (duğunu ilâve ediyor. Harp tehlike- si, sulhu temin, #ilâbsızlanma öyle tabirlerdir ki, biribirine pek yaklaşa- mazlar... N Bilginizi Yoklayınız 12 Sorular 8 — Amerikaya Amerika İsmi neden verilmiştir? $ — En meşhur altın müdenleri dünyanm neresinde bulunür? S — Türkiyenin demiryolları neka dardır S — Mendili dört köse olarak yap- mayı evvelâ kim akletmiştir? S — Ruanda-Urundu neresidir ve kimin idsresindedir? Dünkü soruların cevapları 8 — Karagözü evvel kim icat etti? C — Karagöz eski Çinliler tarafın- dan icat edilmiştir. Fakat © zaman tabii karagöz kardgöz skliide değil: di, Birtakım garip Takat mafsalların dan oyniyan sekillerden ibaretti. Ca- valıların da karagözü hayli zaman - danberi tamdıkları malümdur. Cava- da Karagöz çok İleri gitmiştir. ,5 — Avusturalyaya Avusturalya ismi neden verilmiştir? C — Astral kelimesinden, Austral cenubi demektir. Bu kıta da cenupta olduğu için Australia, yani Avustral ya namını almıştır, $ — Dünyanın o döndüğünü ispat ettiği için fen uğrunda ilk defa ila- ma mahkum edilen adam Kiradir? C — Meşhur İtalyan heyefşinas ve riyaziyecisi Galiledir, Galile 1564 te doğmuş ve 1642 de ölmüştür, Dün | yanım hareket ettiğini isbat ettiği i. çin engizisyona mahküm edilmiş ve o halinde bile dünyanın döndüğünü söylemiştir. “Epur di Moure,, sözü meşhurdur. Bu söz “her şeye rağmen bareket e- diyor, demektir. Sonra yarı esaret halinde yaşamış ve âma ölmüştür. & — Sofistler Kimdir ? O — Sofistler Yunan kadimde hi- tabetin kuyvetile yanlış muhakemele ri doğru gibi göstermeğe çalısan a damılardır. En meshur Sofistler, Cri- tins; Protoğgoros d'ahdere, Gorgios'. tur. $ — Aruzla yazılan ilk türkçe şiir hangisidir ? © — Ertuğrol zamennda yazılan su slirdir: Senin Yüzün güneştür yoksa aydur, Gözüm aldu gözündeki ne eydür? A ya turşu kokuyor ya.. Kadın köşesi tar. Fatih kaymakamı Halük, ayni zamanda vekâleten Eyip kaymakam Iğma da bakacaktır t Plâjlar Damga resminin tenzil edilmesi isteniyor İ Plâjlar için geçen sene yapılan üc- ret tarifesinin bü sene tatbik edilmi- yerek halktan fazla para istendiği hakkında şikâyetler yapılmıştır. Belediye, bu şikâyetleri tetkike Başlamıştır. Tarifeye aykırı hareket edenlerin cezalandırılmaları hakkım - da yeniden tebligat yapılmıştır. Bun dan başka, zabitai belediye memur- larma plâjlarm sıkı kontrola tâbi tu tulması bildirilmiştir. Diğer taraftan, plâj sahipleri, plâf üçretlerindeki pahalılık sebebinin da ha fazla maliyece alınmakta olen ver gilerden ileri geldiğini söylemektedir ler. Bunlarm anlattıklarma göre, damga resmi beher bilet başnn beş kuruğtan aşağı olmamak üzere yür- de on beştir. Yani yüz kuruşluk bir duhüliye ferzedilse on beş kuruş damga resmi verilecektir. Ancak yüz kuruşluk duhuliye ile girilen plâj yoktur. Fakat bir plâj sahibi meselâ çocuk lar için 1 kuruş dahi duhuliye ücreti alsa bü bilete yukarıdaki fıkra mu- cibince beş kuruşluk pul yapıştırıla- caktır, - Bâzı 'plâj sahipleri damga resmin- de tadilât yapilması için maliyeye müraedat etmişlerdir. Vekâlet kik etmektedir. Plâj sahiplerinin söylediklerine na zaran bu tadilât yapılırsa plâjlardan | halkım ucüzea istifade temin edilmiş olacaktır. Adlivede Fatih civarında soygunculuk yapanlar Patih taraflarmda lerde, mühtelif hırsızlıklar yapmak- ten suçlu Osman, Nuri ve Mustafa ile bu hırsızlık malları bile bile al -| maktan suçlu Sadettin, dün Birinci Sulh Ceza mahkemesinde sorguya çekilmişlerdir. Bunlardan Nuri Mus- tafa ve Sadettinin mahkemece tev- kifine karar verilmiş.işte alâkası gö rülemiyen Osman, serbest bırakıl - mıştır. * * Bebekte Hidiv köşkünü soymak İistiyen Altındiş Ömer isminde biri bundan birkaç sene evvel, büna mâ- İni olmak istiyen bekçiyi öldürmüştü. Ağır Cezade uzun zamandanberi de- vam eden bu muhakeme, birçok saf- İ halar geşirmis, Temyiz Mehkemesin- İ ce usule temas eden noktalardan İ bozulmuştu. Son defn Ağır Ceznda Ömerin yeniden muhakemesine ba$- lanmış ve geçen celselerde müddei- ümümi, Ömerin idamını istemiştir. Dünkü celsede, suçlu vekili, tehki- katm tevelini istemiş ve bazı müda- faa şahitlerinin dinlenmesi için du- ruşma, başka güne bırakılmıştır. * Birinci Sulh Ceza mahicemesi hâkimi Reşit, bir ay mezuniyet al- muhtelif tarih. | nin tatbikine 20 Temmuzda başları caktır. * Eroin. kaçakçılığı yapmaktan suçlu Dimitrinin Birinci oSulh Ceza mahkemesince tevkifine karar veril. miştir. 5 Belediyede Muayeneye edilmiyen otobüslerin vaziyeti Otobilslerin fenni muayeneleri bit- tikten sohra belediye umumi kontro- la başlamış ve bazı otobüslerin mus- yeneye sevkedilmediğini tesbit etmiş tir. Bunlar kendilerinden ceza isten- mesine itiraz etmektedirler. Beledi- ye, bunların mazeretlerini makul gör düğü takdirde ceza almıyacaktır. * Yaz mevsimi dolayısile tramvay seferlerinin geceleri saat bire kadar devami için belediyeye müracaatlar yapılmıştı. Bu hususta belediye şir - ketle temasa geçmiştir. Bugün bir toplantı yapılacak, tahdit işi bakkm- da bir karar verilecektir. Şark Demiryolları umumi heyeti toplanıyor Şark demiryolları umumi heyeti »İ bugün sant 11 de toplanacaktır. Bu- günkü toplantıda hükümetin kum - panya işletme imtiyazını satm almak hususundaki tebliği görüşülecektir. Memurlarm ikramiye haklermn temini müzakere sırasında hükümet tarafından istenecektir. mıştır. Adliyede umumi yaz tetili- > l SEHİRDE OLANLAR Ne dersiniz ? Hayali ve tören Her şeyin değer kıymetini ver- mezsek zamanın amansız kanunla. rina uymamış olur, tedirgin oluruz. Arasıra Türk Cümhuriyetine hür- met duygularını arzetmek istiyen teşekküller veya fertler Taksim âbidesine çelenk koymaktadırlar. Bu âbide etrafında nekadar çok ve sık çiçek görürsek rejime saygi ve mühabbet alâmetidir diye seviniyo- ruz. Bu çelenk koyma rasimeleri- nin de zabıla vasıtasile bir intizama sokulmuş olduğunu görerek de ay- bu intizam kaygusu seyrisefer me- marlarını arasıra şehrin en kalaba- tatil edilmesi fazla gayrete sı gayret yüzünden iki saat halk tram- vaysız kalıyor. alâkadar olan bu durgunluğun kim- seye bir faydası olmadığı halde çe - lenk koyma töreni ile de hiç şüphe: siz sıkı bir alâkası yok. Gerçi bu törenleri görmek için âbide civarı» na halk toplanmakta ve orayı kala- balıklaştırmaktadır. Lâkin bu ka- labalık da seyriseferi tatil edebile » cek bir mahiyet arzedemez. Umuyoruz ki, Beyoğlunun faal ve genç kaymakamı bu yolda müs- acip olacak kadar “İmir tedbirler almakta gecikmiye «| cektir. Çünkü bu seyriseferi tatil tören için bir zaruret değildir. Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? İÜ mmieerinenenknezmebmenndi KUÇUK HABERLER . ve antikacılar — Kuyumcular ve atnikacılar tarafın - dan bir esnaf cemiyeti teşkiline *6- şebbüs edilmiştir. Bu işle uğraşanlar bugünlerde bir toplanti yaparak, ©8- miyetin nizamname projesini tetkik edeceklerdir. “2 öm İzmirde Çamaltındaki ince t rikası bir haftaya kadar ağı tır. Inhisarlar umum direktörü Mit- hat, açılış töreninde bulunmak üze - re İzmire gidecektir. Küşat resmini inbisarlar vekili All Râna yapacak * tr. * Palyarakis dün gitti — Birkaç gündenberi şehrimizde bulunan Yu - nan hariciye nezareti erkânmdan Palyarakin dün akşam Atinaya dön- müştür. Deniz yolları ve ecnebi vapur kumpanyaları Ihracat mallarımızı Avrupaya ucu zn nakletmek için, denizyollarile «© nebi vapur kumpanyaları arasında müzakerelere başlanmıştır. Bu mü - zakerat neticesinde, deniz yolları ile limanrmızla iş yapan ecnebi vapur kumpanyalârı arasında bir anlâşma temin edilecektir. Verilen malümata Terkos tesis şekilde takv | rıca memnun olmaktayız. Lâkin) İtalyanın falepleri Nihayet İtalyanın başlıca Bteği - nin yerine getirileceği ve zecri ted - birlerin kaldırılacağını yöphe yok. İ Fakat tedbirlerin kalkması ile acaba İtalyanın bütün arzuları tatmin edil miş olacak tün müdır? Buna katiyyen Taksimde Yerli Mallar Sergisi Mk li veçhile İtalya istilâ bugün açılıyor. | m se vc hat a Sekizinci yerli mallar sergisi bu -| tiği vakit Milletler Cemiyeti bu ha- gün Taksim bahçesinde açılacaktır. | reketin Cenevre Paktıma mügayir Bu seneki sergi, sergicilik bakımn » | olduğunu ileri sürerek İtalyağı suç- dün, şimdiye kadar açılan sergiler. | lu çıkarmış ve manen mahküm, et - den daha iyidir. Sergi bir plân dahi- | mişti. Roma hükümeti şimdi bu kö- linde tanzim edilmiştir. Bütün pavi-|rarm behemehal geri almmasını is - yonlar bir örnektir. Arâlarmda ge - | temektedir. Ayni zamânda, Habeşis- niş mesafe bırakılmıştır. Bu suretlejtamı ilhak ile yaptığı etrivâkiln en kalabâlık günlerde bile, ziyaret - | Milletler Cemiyeti tarafından tas - giler her paviyonda rahat rahat do - | tikini arzulamaktağdır. Bu arzularm Inşabileceklerdir. Sergiye iştirak e yanımda bir de Italyan bahri etnni - den müesseselerin başında inhisarlar | yetine taalliikü olduğu iddia edilen İdaresi, Sümerbank fabrikaları “gibi | Akdeniz Paktı meselesi vardır ki, k- büyük müesseseler bulunmaktadır. | talya bn işin vazihan hadlini talep et. lik damarında saatlerce hareketin | kediyor. Bu fazla| Bir şehrin hayatile | göre, Romanya vapurlarile denizyol- Saylavları davet istanbul Milli Sanayi Birliğinden: Birliğimiz tarafından her yıl açı- lan yerli mallar sergisinden sekizin- cisi 3 temmuz cuma günü saat 18 d Taksim belediğe bahçesinde açıla - caktır. Adreslerini bilmediğimiz saym say İ lavlarımıza ayrı ayrı davetiye gön * | dermek mimkün olmadgından bu a- cılış törenine gelerek bize onur ver- melerini saygılarımızla dileriz. Kanuni müddet dün akşam bitti Soy adı yazılması için kanunen ve- rilen müğdet dün akşam Diteniştir. Bugünden itibaren soy adı için yapı- | lacak müracâatler kabul edilecek, I fakat vaktinde s6y adı alıp da müra- caat etmemiş . olanlardan 5 liradan 15 liraya kadar ceza alınacaktır. Istanbul vilâyeti dahilinde sekiz yüz bin küsür nüfusun - ki iki yüz bin aile i için müra- | eaat ettiği ve bu suretle kanunun ta- İmamile tatbik edildiği anlaşilmakta- dır. © Yüz” tanrilak —| “Yameyetom ame karine mat ye Vekâl soy adı yazımını rildiğini ve neticeyi bildirmiştir. İ Dün son gün olduğundan bazı açı! gözler, soy adı beyannamelerini yir- beş kuruşa kadar sutmışlardır. Ameliyat hâdisesi Profesör Nisen ve Liçanm yap» tıkları bir ameliyattan çıkan hâdise, tanmmış döktorlardan müteşekkil komisyon tarafmdan tetkik edilmek- tedir. Komisyon, dün d6 toplansrak ameliyatın yanlış yapıldığını iddia eden M. Kemali dinlemiştir. Bugün tekrar toplanarak komisyon azala- rının bügüne Kadar bu mesele etra - fında edindikleri neticeyi bildirir ra - porlar gözden geçirilecektir. Yarın sant 13 de toplanacak komisyon son kararıni verecektir. lari arâsmda tarifeler üzerinde an - laşma için müsalt zemin mevcuttur. Tamirat yapılacak Di atı esaslı bir iye ediliyor İfelleri Stresa Terkos abonelerinden bir krs ev | Sular idaresi, şebekelerin takviye- lerinin üst katma su çıkmadığından İsi için hazırlıklara başlamıştır. Tak- şikâyet ettikleri için, belediye SUlar| yiye ameliyesinin devamı müddetin- idaresi, bazı mntakalardaki terkos gebekelerini takviye etmeğe karar | ©© bu semtlere yalnız geceleri su ve rileoektir, vermiştir. mektedir. İngiliz donanmasının bil - yük bir kısmının Akdenizde bulun - ması ve İngilterenin Türkiye, Yugos lavya, Yunanistan, Fransa İle tahrik edilmeden vuku bulan bir fanrroz karşısında mütekabil yardım için an- laşmış bulunması İtalyavı ürküt - mektedir. Ingiltereden endişe etme- sine sebebiyet vermektedir. Görüldüğü veghile Italyanm bu ta- lepleri birçok karışık meseleler do- İ ğurmaktadır. Bu meselelerin halle- ri pek kolay olmıyacaktır, bilâkis!. Habeş - İtalyan harbi Avrupa poli- tikasmda buhranlı bir devir yarat- mış ve siyasi milvazeneyi altüst et- miştir. Avrupadaki diplomatik du - ruma avdetin imkünsızlığımı sezen talyan diplomasisi siyasetini değiş - tirmek mecburiyetinde kalmıştır. İn- giltere ile anapevi, tesriki mesai si. yaselini terketmistir. Ayni zatnanda 1935 senesinde Laval ile Mussolininin aktetmiş olduğu Fransız - İtalyan anlaşmasının tes'rini, tatbik kabil yetini kaybetmiş olduğu zannedil - mektedir, Gerek Pransız, gerekse İn gilizlerle olan ihtilâf neticesi kaybet- tikleri menfaatleri telâfi etmek kay- İ gusuna düşen İtalyanlar hissedile - cek derecdde Almanlarâ yakınlaş - mışlardır. Hattâ bu verem cephesine dönmenin imkânsızlığından açıkca bahsetmek- tedirler, ve İtalyanın Almanya aley- hine olan bir kolektif emniyet siste- mine iştirak edemiyeceğini beyan et- mektedirler. Almanya ile İtalya ara- sanda bir resmi ve hakiki anlaşma olmadığı bilinmekle beraber bu iki devletin bundan sonra diplomatik, arsıulusal savaşlarda o biribirlerine yardım edecekleri şüphesizdir. Bu su retle Almanya, Fransanm Almanya muvacehesinde endişelerinden, İtalya İngilterenin Kalya müvaeehesinde lardır, — N.M. ma — — — Maarifte - Balkan Talebe Birliği için hazırlıklar Balkanlı gençlerden müteşekkil bir Balkan talebe birliği kurulacak» tr. Bunun için bir proje hazırlan. maktadır. Bu projeleri Balkan tale- be birlikleri tetkik etmekte ve Üze- rinde işlemektedirler. Bu yaz, bu münasebetle ilk defi Romanyada bir Balkan talebe kampı kurulacak » tr. Bu kampa Balkan memleketlerin» den 50 şer talebe iştirak edecektir. Kampta ayni zamanda müstakbel Balkah talebe birliğinin esasları da kararlaştırılacaktır. Kampa İştirak edeceklerin iaşe ve ibate masrafları Romen üniversitelileri tarafından temin edilecektir. Yalnız gidiş ve geliş paraları gideceklere aittir. * Tikmekteplerin bu seneki müf- redat programlarını tanzim etmek Üzere İstanbul ilk tedrisat müfettiş. lerinden Şevki, Fevzi ve Mesut ya- kmda Ankaraya gideceklerdir. * Temmuz ayı içinde Fmöıklıdaki 13 üncü lik okulda açılacak ilkmek-- tep muallimlerine mahsus resim ve elişi kursuna şimdiye kadar 400 mü. racaat vaki olmuştur. Bu yekün fezla görüldüğünden bunlara mual - limlik edeceklerin de adedinin ço- galtılmasma karar verilmiştir. Bu münasebetle İstanbul Kız Muallim mektebinden ve Ankara Gazi Terbi- ye Enstitüsünden birer muallim de burada ders vermeği kabul etmişler- dir, yakınlara Aida, Me —