16 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
SALIMAZ. No. 104 Ziya ŞAKİR | Meclis müzakeratının daha ilk günlerinde cereyanlar başlamıştı Padişah Vahdettin, feshedilen mec liste olduğu gibi, bu mecliste de meb- uslar arasına emin adamılar yerleş - tirmişti. Onun için meb'uslar arasım- da hüküm süren bu ilik havayı öğ- renmekte gecikmemişti Vahdettin'in en büyük endişesi, meb'uslardan kayıtsızlık ve burüdet ! görmekti. Fakat şimdi kendisine güös- terilen bu alâka ve bilhassa hürmet. kârane elfaz, ona yeniden ümitler vermişti, Ve artık, bir anda (hal) & diliyermek korkusu, hayliden hayliye sülün kespetmisti. Bahusus, meclis reisliğine (Reşat Hikmet) beyin, ikinci reisliklere de (Hoca Abdülâziz Mecdi efendi) ve (Hüseyin Kâzım bey) gibi Anadolu teşkilâtı ile hiçbir alâkaları olmıyan sevatın intihap edilmesi, padişahı büs bütün sevindirmişti. Padişahım en büyük endişelerinden biri de, (Erzurum) dan meb'us inti- hap edilen (Mustafa Kemal paşa)nın İstanbula gelerek meclis riyasetine geçmesiydi. Filhakika ilk zamanlar - da Mustafa Kemal paşada da böyle bir arzu tebellür etmişti. Fakat son- ra inceden inceye düşünülmüş; her ihtimale karşı onun Ankarada, (He- yeti Temsilive) nin başmda kalması tensip edilmişti. Meclis müzakeratmm daha ilk günlerinde, tuhaf cereyanlar bas göstermişti. Memleket, baştanbaçı korkunç alevlerin tehdidi altımda titrerken müzakere mevzuları o boş, kof, yabis şeylere; ve bilhassa, yeni baştan İttihatçılara hücumlara has- redilmişti... Meclisin şu andaki man- zarası, yine mefsuh mecliste, padi- şah İle Damat Ferit Paşanın gizli den gizliye körükledikleri cereyanla- ra benzemekte idi. Buna da, kabinenin beyannamesi sebebiyet vermişti... (Musul) un mer- kez livası, bütün Adana mıntakasıı Antalya ve havalisi, Antep ve Urfa tarafları mütareke ahkâmına kâmi- len mugayir olarak işgal edildiği halde, memleketin işgal sahasınm sadece İzmir ve havalisine münha- sır olduğunu söyliyecek kadar gaf- let gösteren Ali Riza Paşa Kabine sinin beyannamesi, mazideki seyyia- ta da temas etmiş; bu suretle yine ortaya bir (İttihatçılar) meselesi çı- karıvermişti. Artık meclis kürsüsü, İttihatçılar aleyhinde yağdırılan lânetlere bir belâgat meşheri haline gelmişti. Hattâ, İttihatçıların o kadar dostu ve (firariler) in de iki hâmisinden birisi olan (Srvas Meb'usüu Rauf Bey) bile, küretiye gelmiş; pek uzun süren bir nutkunun arasında: .. Hiç kimseden korlemadım. Ve, hiç kimsenin önünde eğilmedim.. Hata da olsa, kat'iyyen söylerim... On senedir bütün bu milletin kuvve. tini ibzal ve israf eden adamlar, eğer bugün erkek gibi memleketin kanununa, erkek gibi memleketin adline kendilerini teslim edeydiler; kahpeler gibi huduttan dışarı kaçmı- yacaklardı. Demiş ve dakikalarca süren bir al- kış mükâfatı devşirmişti. Rauf Beyin bu garip sözleri, İtti- batçılarm en büyük bir düşmanmn kalbine bile insaf ve merhamet ver- miş; uzayıp giden bü tenkit ve tel'in- lere karşı sabredemiyen (Sinop Meb- usu, Rıza Nur Bey) : Bir vakitler, onları ayvu- aç cıkarıyorlardı. Şimdi de, esfeli safiline mi indireceğiz ?.. Itidali mu- hafaza etsek, daha güzel değil mi?.. Diyerek kendinden beklenilmiyen bir hakperestlik göstermişti. Ali Rıza Paşa Kabinesi, — padi- şahm nutkundan daha — yabis bir beyanname ile meclise gelmiş; iti- mat reyi istemişti. Bir tek meb'usun (Gelibolu Meb'usu, Celâl Nuri Bey) istinkâf reyi müstesna ölmak üzere meb'usların kâffesi, kabineye rey vermişti. Artık, usul ve merasime ait işler yoluna girmişti. Buna binaen bütün millet: gözlerini ve kulaklarını mec- Jise dikmişti. Herkes, kan ve ateş içinde yuğrulan kısım- larmın bir an evvel kurtulmasını is- tiyor; milletin istiklâl ve selâmetini temin edecek sulh işlerine başlanma- st için mühim mtzakerelere başlanıl- masmı bekliyordu. Fakat mecliste, bu istidat görül- müyordü. Kıymetli vakitler: en boş en manasiz, en beyhude şeylerle ge- çiyordu. Kabinenin beyannamesine verile- «ek cevapta yalnız bir tek (olup) kelimesi için saatlerce müzakere ce- reyan ediyor; (Bolu Meb'usu, Tuna- lı Hilmi Bey) in bir takriri şöyle gü- lühç muhaverelere meydan veriyor» du: (Reis — Hakkımızda ibrazı tevec- cüh buyuran bazı cazımı islâmiyeye teşekkür edilmesi hakkında Tunalı Hilmi Beyin bir takriri vardır. Mü. sasde buyrulursa, okunsun. Okun masina müsaade buyrulur mu efen- dim?..) i (Okunsun sedaları.) İ (Kâtip Faik Bey, takriri okumu-| ğa başlar.) Şakir Bey (Gelibolu) — Manzum- dur. Kendi okusun, Reis — Bazı eazrmı islâmiyeye te- şekkürü havi bir varaka yazılması hakkmdadır. (Enciimene havale edilsin, sesleri) Reis — Bu hususta bir encümen teşkil edilmemiştir. (Gürtütüler...) Ömer Lütfi Bey (Amasya) — Di- vanı riyasete havalesini teklif ede rim, Muvaffak Bey (Saruhan) — Efen- dim!,. Evvelce okunmasma karar ve- rildi. Sonra da encümene havale edilmesine karar veriliyor. Hiçbir şeyde rttırat gösteremiyoruz. Ya, kâ- tip Beyler okusunlar; yahut kendile- ri okusun. Rels — Efendim; okunmasını mı istiyorsunuz ?. Hamdullah Suphi Bey (Antalya) -- Efendim!.. Dünyanm hiçbir tara- fında, manzum takrir vermezler, Mil. let meclisinde manzum olarak bangi fikir dermeyan edilmistir?.. Bu, let meclisinin haysiyetile oynamak- tır, efendim. Tunalı Hilmi Bey (Bolu) — Man- #um değil efendim. | Hamdullah Suphi Bey (Antalya) — Bunu, nesir halinde yazsınlar da okunsun. Tunalı Hilmi Bey (Bolu) -— Man- züm değil, yahu... Reis — Eğer ari ederseniz, rica edelim.. Kendileri okusunlar, efen- dim... Riza Nur Bey (Sinop) — Takrir sa bibinin, kendi takririni okuması usulden değildir. "Tunalı Hilmi Bey (Bolu) — Zaten okumam ki...) Mediste — nümune olarak aynen naklettiğimiz şu boş sözlere benzi- yen — beyhude muhavereler devam edip giderken; sarayda da artık ic rasta geçilecek zamanm geldiğine! dair müzakereler cereyan etmekte idi. Padişah Vahdettin, meelisin hale- ti ruhiyesini çarçabuk imtihandan geçirmiş; ve neticeden, büyük bir memnuniyet hissetmişti. Anadoludan gelen meb'uşların hemen hepsi de Ankaraya uğrıyarak, “(Heyeti 'Tem- siliye) ile ayni gaye ve ayni fikir etrafımda beraber olduklarına Osöz vererek İstanbula hareket ettikleri halde, mecliste henüz bir (Müdafaai Hukuk Grupu) baş gösterememişti. Çünkü saraym fasit havası, derhal mecliste fikirleri sarsan bir cere- yan husule getirmişti. Açık ve sa- rih bir saray taraftarlığı görülme- İ mekle beraber, Anadoluda iken his- sedilen heyecanlara, yavaş yavaş ağır bir sükünel gelmişti. İşte tam bu sırada İngilizlerle müş terek olan saray, artık filen hareke- te geçmiş; İngiliz mümessili tarafın- dan Babıliye şu mealde bir pola gönderilmişti: (1 — Sureti mahsusada seçilmiş olan zabitanın, Kuvayi Milliye er- kânı harbiyesine izam edilmesinde; 2 — 14 üncü kolordudan terhis ve tefrik edilmek suretile ayrılan ef- Jradm Kuvayi Milliyeye gönderilme- sinde; 3 — İstanbuldan Anadoluya top kaması ve saire kaçırılmasının önü- ne geçilmemesinde; 4 — Zonguldaktan İstanbula ge-| len taburun iadesi tavik edilmesin- de; 5 — Afyonkarahisarından Alaşe- hire bir alay asker gönderilmesin- de; 6 — Bursadan Bandırmaya bir alay asker nakledilmesinde; Harbiye nazırı ile erkânrharbiyel umumiye reisinin şahsan methaldar oldukları tebeyyün etmiştir. Bu (iki sahs) m (1) vazifelerinden uzaklaş- tırılması...) YArkası var) (1) Bir hükümetin. harbiye nazırı ile arbiyei umumiye reisi hakkında kullanılan bu tabir, çok dikkat ve takbihe şayandır, TAN Abone ve ilân şartları: Türkiyeicin Dışarı içir kir. lira K Olim 3 — Bir aylık 1:S0 3 - .— 6 . 7 1 silik M- Hân için İliinedik Şirketlerine müracaat edilmelidir. Küçük Winlar doğrudan doğ ruya idaremizee alınabilir. Küçük ilânlarım 5 setırlığı bir defalık 30 kuruştur. 5 satırdar fazlası icin satır başma 5 iurus almır Bir defaram fazla icin ye ründan “© 10 kuruş indirilir. iRTiHAL Sabık Mahkemei Temyiz azasm- dan Mehmet Âlinin zevcesi ve Jan- darma binbaşılığındam mütekait Ta- lâtn kayn valdesi Samiye Nargiz u- zun müddettenberi düçar olduğu kalp hastalığından okurtulamıvarak irtihal etmiştir. Çamlıcada Allun'za- de mahallesi koşu yolundaki köşkle- rinden cenazesi dün kaldırilarak Ka- racaahmetteki âile kabrine defnedi)- miştir Merhume adile ve galiha ka- dınlardan idi, Allah ailesine sabır ih- san ve merhumeye rahrict eylesin. iRTiHAL Girit eşrafmdan Karünzade Bay Fehimin oğlu ve Yanya eşrafından merhum Bay Nasrullahın damadı, | Emlâk Bankası kâtibi umumisi Ali İzzet, Iş Bankası ma tetkik müdü- rü Süreyyann enişteleri doktor Sü- leyman Fehim sektei kalpten vefat etmiştir. Cenazesi bugünki perşem- be günü Findıkhda Fındıklı apart. manından kaldırılarak Beyazıt cami. *Jinde namazı kılmdıktan sonra Edir. nekaprdaki şehitliğe defnedilecektir. VEFAT İstanbul Belediyesi sabık İstimlâk memuru Bay Hüseyin Reşad kısa bir hastalığı mütcakib vefat etmiştir. Cenazesi bugün saat onbir buçukda Aksarayda Sinekli bakkakia Tütün. cü sokağındaki evinden kaldırılarak namazı Valde camiinde kılmdıkdan sonra Töpkapıdaki sile mezarlığına defnedilecektir. Tanrı rahmet eyliye. ÖLÜM Niğde Saylavı Doktor Rasim Ferit Talay, Devlet Demiryolları Sekizinci İşletme Müfettişi Cemal Serter, Tür- kanil Şirketi müessislerinden Sabri nin kayınpederi, Resmi Tlânlar Şir- keti Müdürü Kâzım, İş Bankası eski memurlarından Nazım, ve Hukuk Fa kültesi son sınifmdan Hâmit Anabo- lunun babaları Şurayı Devlet Tan- zimat Dairesi azalarından müteksit Refik Anabolu müptelâ olduğu hasta lktan kurtulamıyarak vefat etmiş- tir. Cenazesi bugün sast on birde Ni İSİ santaşımda Vali Konağı caddesin- den kaldırılarak Teşvikiye camiinde namazı kılındıktan sonra Maçkadaki ile kabristanına defnedilecektir, Merhum için Allahdan rahmet di- ler, kederli ailesine beyanı taziyet e- deriz. Acele satılık bina Deniz Yolları İŞLETMESİ. mak üzere bügün saat i6da em A peta EN (2041) İstanbul Yedinci İcra Memurluğun dan : Bir borçtan dolayi mahcuz ©- Tup satılmasına karar verilen (800) Hralik gayri omübadii Obonoları 24-4-936 cuma saat 1i den 12 ye ka- dar Dördüncü Vakıf kanı Borsa e- ya vinde hazır bulunacak memur tara- fmdan 2 inci arttırma suretile satı- MHacağı ilân olunur, (22164) TA NR TME ark kavgası Ayırmak istiyen adamın kolu kırıldı Balikesir, (Tan) — Dinkçiler Ura mından İbrahimoğlu kahveci Ahmet, Paşa camii karşısındaki Yağcı Meh. medin diikkünma giderek alacağını istemiştir. Bu parayı istemek yüzln- den arılarda çıkan kavgada Meh- met sandaliye ile Ahmede vurnmfs başlamıştır. Bunları o ayırmağa wğ- raşan. Vicdaniye Uramundan Koca Mustafanm koluna sandaliye çarı ve kolumun kırılmasına sebep «müş tur. Kolu kırılan hastahaneye kald İrilmış ve kavgacılar da yakülanarak adliyeye sevkedilmiştir. M.Kemal Paşada feci bir kaza oldu M. Kemadpaşa, (Tan) — Burada bir saraç dükkânmüz çalışırken ge rdiğfi bir kaza yüzüden feci bir şe- ide ölmüştür: Viraca mahallesinden saraç Meh - met usta, müşterilerinden Müezzin Eminin kın yapma kiçin getirdiği kes kin bir bıçakla meşin keserken bıçak birdenbire meşinin üzerinden kay - mıştır. Solak olduğu için sol elinde bulunan keskin bıçak İsiddetle sağ kolumun üst kımı na çarpmış ve etini keserek büyük bir yara açmıştır. Kesilen damarlar- dan kanlar fışkırmağı başlaymen hemen ecinneye koşmuş, fakat yol - larda ve sezanede akrttığı kan netice- sinde baygın düşmüştür. Derhal esme b tedbirler alınması da kabil olmadı- iğından ve az bir zamanda çok kan İ zayi ettiğinden adamcağız, götürül - | düğü dispanserde biruz sonra ölmüş- Hiç yüzünden birbirlerini yaraladılar Balikesir, (Tan) — Karaoğlan w- İramından Reşat ile. kopuk (İsmail Paşa camii yanmdaki kahvede oturur İlarken aralarında hiç yüzünden çı- İkan kavgada birbirlerini çakı ile vü cudlarınn muhtelif yerlerinden ya- | ralamışlardır. Her ikisi de yakalanarak haklarm- da kanuni muameleye girişilmiştir. Feniks sigorta şirketinin vaziyeti Avusturyadaki Feniks Döviyen Si- i son fena gorta bir vaziyete düşmesi burada da şube- muamelâtımı genişlestrek birçok dış memleketlerde şubeler açmıştır. Bu him surette sarsılmıştır. Bunun se - bebi şirketin mevcut ihtiyat akçesi- nin zâfa uğramasığır. Bu da bu pa- raların birçok memleketlerde bloke * İ Şirketin umumi müdürü Dr. Vilhelm Berliner Viyanada şirketin aksiyon- tarı İle borsada epekülâsyon yapma- ğa kalkmış ve bu suretle şirketin va- ziyeti vehamet kesbetmiştir. Dr. Ber- liner'in bir ameliyat neticesinde ge- genlerde ölmesi şirketi büsbütün sars mıştır, Bunun üzerine Avusturya hü- 'kümeti baş müşavir Hanri Ohser'i şirketin hesabatını kontrole memür etmiş, fakat Hanri Ohser de bu işe betlerde bulunduğu da, yapılan sp&- külâsyonlara gözyumulmasından an- laşılmaktadır. Bundan sonra Avusturya hüküme- ti nesrettiği bir tebliğle şirketin mü- dürlerinden Dr. Maks Bersudyder. Victor Nusbreher ve Dr. Edvar Han ry'nin tevkif olunduklarm! bildirmiş- tir. Bununla beraber bir Avusturya bankası sirkete 350 bin Avustur- şilinlik bir yardımda bulunmuş - tur. Bunun, şirketin vaziyetini düzel- tip düzeltmiyeceği şimdilik belli de- ğildir. arada Türkiyede açilan yeke de otez İH. 2 EMLEKETTE TAN Adapazarında Hükümet caddesi İpek böcekçiliği kurs Ulususi muhabirimiz bildiriyor) Adapazarı, 14 Adapazarmâa her yıl mühim mik- darda kozu istihsal edilmektedir. Bunu nazarı dikkate alan Ziraat bu- Kunlığı (fenni ipek böcekçiliği) kur. !su açmıştır, Dört ay devam oğevek olan kursun İki aylık birinci devresi haziranda bitecek İkinci devresine son baharda başlanacaktır. . Kursa bitirenler mütehassıs böcekçi yetişe- | cektir, Zirast bukanlığının açtığı bu kurs muhitte o kadar İlgi uyandır. Miştrr ki kayrtların kapanmasına ruğ ten dinleyici olarak devam eden pek çoktur. * İzmit orta mektebinin Adapazarı gezisi Adapazarı (Tan) İzmit orta mektep okurları öğret menlerile beraber İle merbut ilçeleri büyük ve muhteşem şaheseri LUPE VELEZ ENFES BİR FİLM AKŞAM MİTCHİKO MEİNL. ürer vE EEE A Haupmann idam ediliyor. faaliyete geçti Kursun iki aylık ilk devresi Haziranda bite& ikinci devreye sonbaharda başlanacak yakından tanımak amacile i1X buraya geldiler. Misafirler bandosumnun — iştirekile N Öğretmenlere halk evinde bif deni verildi. Okurlar burad “daşlarına misafir oldular, fabrikaları gezerek teticikatis dular, Cümhuriyet o alanım yerinde Adapazarı ve İzmit & tepleri bir voleybol maç Misafirler Adapazarı gezisi kıvanç duyarak İzmite döndi Küçük Haberler * Balıkesir, (Tan) — cati Bey Lisesi öğretmen rektörlüğüne atandığını bi Gaziantep lisesi “direktörü B Vicdani dün ilimize gelmiş ve devine başlamıştır. SARAY SINEMASİ Gürdüğü fevkalâde rağbet ve vâki umumi talep üzerine seneniği Mişel Stirogo filmini bir hafta daha ifhe edecektir. AYSU LYA Yarın matinelerden başlıyarak İPEK SİN 2 büyük ve NEFİS ŞAHESER birden - ADALAR ŞARKI$ İstanbulda ilk defa olarak FRANSIZCA SÖZLÜ ve orijinal lar, Tamamen YENİ KOPYA, baş roflerde : LAURENS TİBET :2-BİR AŞK BÖYLE BİT Lİ g5 WİLLY FORST. PAULA VESSEk Tiran | Ke musiki ve güzelliklerini gö GÜNEŞ takdim edilecektir. Baş rollerde BİTMEMİŞ SENFONİ fir tulmaz SCHUBERT'i HANS JRAY ye meşhur Japon Ayrıca : Paramount Dünya Haberleri, Küçük Lindberg'in
