15 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

15.10-935 İCMAL İNGİLTERE, FRANSA VE MÜEYYİDELER Italya halıkımda tatbik edilecek ©- lan ekonomik müeyyidelerin şekli, ingiltere ile Fransa arasında çok şid- detli bir mücadele mevzuu olmuştur. Malya - Habeş davasmın başlangı * cmdanberi hem İngiltere ile beraber yürümek, hem de İtalya dostluğunu korumak amacını güden Fransız dip- lommsisi, Doğu Afrikada barp başlar yınca İngilterenin tazyikine mukave* met edemiyerek müeyyidelerin tatbi- — esas itibarile kabul mi at İtalyaya karşı harekette buraya kadar sürüklendikten sonra şimdi da- Yatmış gibi görünüyor. Müeyyideler mesele- sini inceleyen komisyo nun müzakereleri gizli | olduğundan kapı arkasında neler görüşüldüğü ke- sin olarak bilinemez. Fakat İngiliz inin yazıları iki üyük devlet arasında bu nokta üze- vee beliren ihtilâf mazisi hakkın- da bir fikir verecek kadar açıktır. Fransız gazeteleri, Italyaya karşı 6- konomik müeyyide tatbikinde son de- tece itina ile hareket edilmesini isti- yorlar, Diğer taraftan İngiliz gazete- İleri, müeyyide tatbikinden beklenen neticenin hiçe indirilmek istenildiğini ileri sürerek,bu fileri ileri sürenleri sui niyetle itham ediyorlar. Filhakika bu #neselede önemli olan nokia, müeyyi- delerin esas itibarile tatbikine muva- fakattan ziyade bunların tatbikatında ileri gidilecek merhaledir. Cünkü © Zer bazı İngiliz gazetelerinin işaret ettiği gibi, müeyyide tatbiki sudan birtakım tedbirlere munhasır kalacak ise, esasa muvafakat etmiş olmaktan bir çılemaz. Yani tatbik e- 'der gibi görünüp te tatbikatından ka- şınmak demek olur. Italyaya karşı müeyyide tatbiki me selesine tamamile siyasal bir bakım- dan yürünmekte olduğuna şüphe yok- Yani ti meselesi mevzuuba- i —i tur, ticaret his olmamaktadır. Oyle olsaydı, In - giltereye kıyasen Italya ile ticareti binnisbe daha az olan Fransanın bu da İngiltereden fazla telâş etmesine sebep yoktu. Müeyyide tatbiki, İtalya indi slim di talaamaaı 9T0k ibracatlarının bir yılındaki itbelât ve öl istatistiğini dercetmeği faydalı bul - duk. Rakkamlar milyon lireti göster- : Jthalât Ihracat Rusya 221 124 . Almanya 1211 o 809 İngiltere 702 530 Fransa 436 352 İsviçre 252 440 Avusturya 189 122 Jovak bf 87 Yugodar 24 140 956 387 Arjantin 74 216 Hindistan 3sı o 119 Kanada 45 21 Diğer memleketler 2683 1850 Görülüyor ki, İtalyanın ticaret mü- vazenssi pasiftir, Yani fazla mal sar tm alıyor. Az mal satıyor. Bu, Tsviç- Yudur, radaki plasmanlarının geliri ve muha- sir paralarile temin etmektedir. Son zamanlarda İtalyanın mali vaziyeti hayli bozulmuştur. Devlet bankasın- daki altın stoku, 1933 yılında yedi milyardan fazla iken, şiradi beş mil yardan aşağı düşmüştür. Kanenen H- retin yüzde kırk altın karşılığı olmak İâzmm iken, bu misbet yüzde otuzdan bar gam yele mer iy İç rm let içim yıkım iken, İngilterenin ileri sürdüğü tedbirler almıp ta İtalyaya mali ve iktısadi bir darbe indirilecek raa, Italyadaki rejimin yıkılacağın- dan korkulmaktadır. İşte yıllarca uğ- KUÇUK HARiIC HABERLER © Emden, 14 A.A. —bBir Al man motörü enkaza çarparak batmıştır. Bir kişi kurtulmuştur. 15 kişinin boğulduğu zannedil - Mektedir, © Roma, 4 AA. — Enrico Mazzoli denizaltı gemisi Spezzi- 2'da sivil ve süel otoriteler ö- hünde denize indirilmiştir. © Paris, 14 A.A. — Meşhur Fransız artisti Drowen, dün öl - İl "Atina, 14 (Özel) — General Kondilis Petit Parisien gazetesi nin buraya gönderdiği özel ay- tarma kabinenin takip edeceği dış siyasasın: anlatarak demiş- tir ki: “«—bDış siyasamızm esası Balkan andlaşması ile Yunan - İtalyan dostluk uzlaşmasına is- tinat etmektedir. Yunanistan ay ni zamanda Balkan andlaşması- na dahil olmıyan diğer Balkan hükümetleri ile de iyi münase - betler tesisini gütmektedir. Yu nanistanm İngiltere ve Fransa ile olan münasebetleri de pek dostanedir. Memleketimiz U - luslar Kurumu paktına koymuş olduğu imzasına riayetkâr kal - caktır.,, Kralın teşekkürü "Atina, 14 (Özel) — Atina Şar bayının Yunanistanda krallığın yeniden kurulması üzerine Lon- dradaki Kral Jorj'a gönderdiği telgrafın cevabını almıştır; Kral Atina şehrine teşekkür etmek- tedir. yi Çaldarisin söyledikleri Atina, 14 (Özel) — Ahali par tsi lideri eski Başbakan Çalda- Tondrz, 14 A.A, — Dün ve bugün kabeyistahün, ilalyan âğir uçar losu lerin kesilmiş olması ve durumun nis beten sakin bulunması sebebile, Lon- dra gazeteleri daha ziyade işin diplo- matik cephesi ile uğraşmaktadırlar. Fransanın durumu büyük dikkatle takip olunmaktadır. Fransız gazetele- nnin bir kısmı tarafından İngiltere a- leyhine yapılan hücumların birdenbi- re kesilmesi, bazı sağ cenah gazete lerindeki şiddetli yazıların bir aksü- Wmeli olarak telâkki edilmektedir. imeğ,, gazetesinin Paris aytarı, Ingiliz büyük elçisile görüştükten sonra Laval taralından yapılan diye- vi alkışlamakta ve bu diyevin, Fran- «ız burjuvazisi çevenlerinin büyük bir kısmında ve sağ cenah gazetelerinde görülen İngiliz aleyhtarlığı sebebile gok yerinde olduğunu yazmaktadır. Times'in aytarı, bü İngiliz aleyb- tarı durumu, İtalyan sahillerinin abs İuka edilmesi ve Süveyş kanalının ka- patılması ihtimalleri hakkında Fran- Bız efkârındaki endişeye hamletmekte ve Lavalin bu diyevinin bu endişeleri gidermeğe yarayacağını ümit etmek- tedir. Bugünlerde o Cencvrede bulunan Daily Telegraph gazetesinin diple- matik muharriri ise gazetesine şunla- o yazmaktadır. “Eden tabiatile, Cenevrede bir ha- reket plânı hazırlamakta olan delege- lerin başına geçmiş bulunmaktadır. Diğer taraftan finans komitesi üye- Verinin birçoğu, Polonyanın aldığı du- rumdan hayal inkisarı duymuşlardır. Çünkü Bec bütün gayretini yapılan mubtelif tedbirler hakkında ler, ya) oldukları incelemeler ne Helene önceki kanaatlerini teyit e- diyorlar ki, o gudur: “Bu zecri tedbirler şiddetleri ve sertiiklerile tehlikeli surette gergin siyasal bir durum yaratmakla yıp genel buhran yüzünden çeasen sektava wöravan, ekonomik cereyan. eden bu gazete “Uluslar kurumu kole Kondilisin Dış Siyasası Dış Siyasa Balkan Paktı ile Yunan - italyan ş Dostluğuna istinat Ediyor TA ris gazetecilere partisinin bütün kuvvetlerile krallık için çalışa - cağını söylemiştir. Kondilis tersanede Atina, 14 (Özel) — Başba - kan Kondilis dün tersaneyi zi- yaret ederek orada toplanan ge- | micilere cumuriyetin o ilgasile İ krallığın tekrar kurulması için! ayın onunda cereyan eden bâdi- İ satı anlatmış ve kendilerinden | tam bir sadakat beklediğini söy- lemiştir. v Deniz Bakanlığı "Atina, 14 (Özel) — Amiral Dusmonis'in Deniz Bakanlığını kabul etmesi üzerine Kondiliş Bakanlığı kendisi almış ve Pire saylavı Bubulisi'de müsteşar ta- yin etmiştir. Kral Jorj'un kardeşi Londra, 14 A.A. — Eski Yu- nan kralı Jorj'un kardeşi Prens Paul, Paris'ten buraya gelmiş - tir. Yunanistandaki durum hak « kında söz söylemekten kaçınan Prens, krallığın tekrar iadesi me selesini kardeşi ile görüşmek ü- zere İngiltereye geldiğini söy » m ZECRİ TEDBİRLER ETRAFINDA Fransızlar Ekonomik Muvaze- nenin Bozulacağına Kani! . ni er yar İİ ingiliz ve Fransız gazeteleri zecri tedbir- ler hakkında neler düşünüyorlar? 1 larda vahim karışıklıklar husule geti- lemiştir. Ekselsiyor, bu bakımda diyor ki: “Barış ve yahut ki harp, devletle- rin, Uluslar Sosyetesi tarafından elle- rine verilen ekonomik silâhı nasıl kul« lanacaklarına bağlıdır. Kredilerle alış verişin tahdidi, işlerin durgunluğunu artırmakla neticeleneceği gibi, tedbir- leri tatbik edencek yhut ki, bunlara maruz kalacak bütün ülkelerde işsiz- leri çoğaltacaktır. Emekçiler kütlesi. nin daha büyük bir sefalete düşmesi ihtimalinin yalnız arsrulusalerlar ta- rafından değil, fakat ayni zamanda, ekonomik ve finansal güçlüklerin mo- derna devletlerdeki tosyal hareketler Üzerine sıksık müessir aolduğunu bi- len hükümetler mümessilleri tarafın. dan da bu oldukça gariptir. Bu suretle, mn zarar « «ız olacağını tasavvur ettikleri eko - oomik ve finansal tedbirlerin bu dev. letlerin iç siyasaları üzerinde, zânno- kunduğundan daha önemli bir tesir yapmak ihtimalleri vardır. Cenevrede girişilen tecrübe Avru- pa sosyetelerinin maddi ve manevi müvazenesi üzerinde, beklenmedik te- sirler yapabilecek bir örnek yarat- maktadır. İngilterenin, mekanizma - sını tacil etmekte bulunduğu zecri tedbirler, Italya için, bu devlet tasar- rufa, disipline ve kanaatkirliğa ne kadar alışkın olursa olsun, çok ağır gelecek gibi görünüyor... Petit Parisien diyor ki! “Dün kurulan finansal zecri ted - birler sistemi, Italyanın derbal ve ke- sin bir finansal abluka altına alınma- sına muadildir. Bu, kesin olarak tatbik edildiği tak dirde, Italyan ekonomisini çok müş * kül bir duruma sokacak olar çok sert Şok şiddetli bir sistemdir. Bundan an- İaşıliyor ki, uzmanlar, 16 mcr madde- Yi riyazi bir kesinlikle ve göründü - göre, mevcut diplomasi şartlara uygun olup hiç düşünmek sizin tefsir a ” Buna Yi m Journal gazetesi şu fik- “Finansal tedbirlerin tesiri maddi olmaktan ziyade manevi olmalıdır. Durumun kararsızlı; ötürü, I- talya ile yapılan kredi muameleleri çoktanberi tahdit edilmiş tadır. En fazla müteessir olacak olan- lar belki Romenler ve Yugoslavlar gi- > İtalyada alacaklı hesabı bulunan» rdır, Stokholm, 14 A.A, — çe Nyhter gazetesi, “Uluslar Sosyetesi aa ağırlıkla hareket &- ip güve: ğ ği Sr 'Bi sağlıyamadığını,, yaz Hükümet partisini kifayetsiz bir 'Jtalyada Bazı N Radyo haberleri Karışıklıklar Mı Çıktı? Şehrimizdeki Italyanlar bu haberi yalanlıyorlar Alman ve Fransız radyoları dün ge- çe geç vakit İtalyada bazı hâdiseler olduğunu bildirmişlerdir. Alman rad- yosunun verdiği habere göre Habeş harbi ve Milletler Cemiyetinin zecri tedbirler hakkındaki kararı İtalyada hoşnutsuzluk uyandırmış, birçok şe- hirlerde ayaklanmalar olmuş, bunun üzerine pek çok kimseler tevkif edil. miş, i Napolide baik Afrikayd asker götü- recek olan vapurun hareketine mâni olmağa çalışmışlar, bunun Üzerine çar pışmalar olmuş, birçok yarak ve ölü varmış. Fransız radyosuna göre Lombardi- ya ve Palonya vilâyetlerinde bir ke #rm halk hâdiseler çıkarmış, çarpışma lar olmuş, ölenler ve yaralananlar var Mış. Ajanslar bu hususta tebliğde bu- Tunmamışlardır. Şehrimizdeki resmi İtalyan maha » fili bu haberi yalanlamaktadır. Bunlar radyonun bu haberine inan» manın doğru olmadığını ve bu rad yonun İtalya - Habeş harbi için dahi vermiş olduğu haberlerin sonradan doğru olmadığınm meydana çıktığını söylemişlerdir. .No.4 Saray teşrilatı, danslardan yalnız na dahil etmişti. Gece yarısı çaldığı zaman danslar durdu; Çar, ayni sıra dahilinde, kafi- leyi slüpe sofralarına götürdü. Dansedenler ve salonlarda aepm lar, sık sık gözlerini galeriye kaldırı- yorlar ve ida genç ve bir ba nıma bakıyorlardı. Hattâ imparatorun bile, ona tebessüm ederek baktığını farkettim, Bu, Prenses Yourievskai idi. General Loris Melikol'un ikide bir- de dışarı çıktığı nazarı dikkatimi cel- bediyordu. Her tekrar gelişinde İmpa ratora yaklaşıyor ve ona birkaç söz söylüyordu; ihtimal, ki balo münasc- betile ittihaz edilen fevkalâde tedbir- lerden malümat veriyordu. Onlarm söyleştiği şeyler, saray operasma men “5 artistlerin âhenkli sesleri arasın- da kayboluyordu. Programın ihtiva et Bunlar Mussolininin Habeş harbine girişmeden evvel, halkın reyine mü - racaat ederek bütün Italyanları bu sa vaşta birleşmiş gördükten sonra bu i- şe başladığını bildirmişlerdir. Binaenaleyh haberi kaydi ihtiyatla telâkki etmek lâzımdır. Kuyunun İçinde Açlık Grevi Londra, 14 A.A. — Galles bölgesinin 50 kadar maden işçi- si, bu sabah Cumfeehinfach ya- kinindeki bir maden kuyusuna inmişler ve Cümartesindenberi civar bir kuyunun içinde açlık grevi yapan arkadaşlarma karşı besledikleri dostluk hislerini gös termek için kuyuda kalacakları- nı söylemişlerdir. Ötesi taraftan, Williç kuyusu | nün 800 işçisi, bu grev yapmaktadırlar, Grev büyüyor Londra, 14 A.A. — Gal eyale- tinin cenubunda maden işçileri grevi büyümek istidadını gös - termektedir. 1700 işçi kuyulara inmekten imtina etmişlerdir. Ce nubi Gal işçilerinin hepsinin de greve başlıyacakları hakkında şayialar dönmeğe başlamıştır. Mançuku da protesto etti Kharbin, 14 A.A. — Sovyet» Mançu sınırında cereyan etmiş olan hâdise üzerine, Mançtko Dışişleri Bakanlığı mümessili, Pograntchnoya Sovyet konso - losluğuna şiddetli bir protesto göndermiştir, Saylavlar Kurulu Londra, 14 A.A, — Hükümet saylavlar kurulunun 22 ilkteşrin salr günü toplanacağını hildir » miştir, "Amerikada işsizler , Vaşington, 14 A.A, — Ame - rika iş federasyonunun aylık mecmuası, işlerin biraz düzel - miş olmasına rağmen işsizler Sa- Yısının artmakta olduğunu yazı- yor. Fransa, İngiltere ve Alman ya'da geçen sene 8.400.000 iş- $iz varken bu yıl bu rakam 7.400.000 e düştüğü halde, Ame rikada işsizlerin sayısı 11000000 a çıkmıştır." Yer depremi Istanbul, 14 A.A, — Istanbul rasat- hanesi 13 Birinciteşrin Pazar günü biri saat 15,52.31 de ve merkez Üstü Istanbuldan 170 kilometre mesafede edilen hafif, diğeri saat 21.36.20 de ve merkez üstü Istanbul» dan 410 kilometre mesafede tahmin edilen şiddetlice iki deprem kaydet « miştir. m .——————— lektif barışı sağlamaktan âcizdir., demekte ve şunları ilâve etmektedir: Bugünkti hâdiseler, barış davası » m ulusal müdafaa ile telif etmek hu- sel programa sahip olmakla ham susunda old sl m rma ağır bir ihtar teşkil tiği hain ve pek güzel parçalar, za- ten gerkin olan sinirlere bir kat daha tesir ediyordu. Pest ve tiz seslerin de- rinliği ve yüksekliği İmparatorun şâd tebessüimtinü giderememişti. N Çar, yemek biter bitmez çıkıp gitti. Artık herkes sıkıntısız dansedebili - yordu. Ne çare ki benim damım uyük İamıştı. Yarı tenhalaşmış salonları ko şarak geçtim; Tiflisten yeni gelmiş o- lan, babamın eski bir yaverini arıyor- dum; onu bulunca başbaşa konuşma» ya koyulduk. Ben, aziz Kafkasyam - dan haber almak istiyordum; orada herkes, sokak gürükülerinden kork - maksızın, rahat rahat uyuyabiliyordu. Sen Petersburgda iki aylık 0 tim, beni, her şüpheli gürültüde bir infilâk sesi işitmeye alıştırmıştı. Keahnetler da, bütün mükâlemelerin mevzuunu, Prenses Yourievskanın nüfuzu te kil ediyordu. Saraydaki bütün hâncdan mensup- ları ve Sen Petersburgun yüksek mah iellerinin muhterem rüesası, Prense - sin mahmisi olan General Loris Meli- kofa diktatörlük salâhiyeti verilmesi- ni, ve bu suretle teşkilâtı esasiyede değişiklikler yapılmaya kalkışılmasını hep Prensesin nüfuzuna atfediyorlar- dı, Kadınlar, her zâmanki gibi, Gogo nun annesine karşı merhametsizcesi- ne diş biliyorlardı. Onlar, incinmiş ve kör gururlarına ve içlerini zehirleyen Wskançlıklarma uyarak evden eve ko şuyorlar ve en akıl almaz dedikodula- ri ve zehirli iftiraları tekrar ediyor. Jardı. Prenses Yourievskanın, Rus- yada ilk hüküm sürmüş bir prenses olanRurikten doğrudan doğruya inen tarihi Dolgoruki ailesine mensup ol - ması onların umurunda bile değildi. dl yade Yap göreni sz ziyade şüpheli gösteri iyöz ies girdiler Halinin MD: gorukiler arasmdaki münaferete dair mubayyel hikâyeler anlatıyorlardı. Hattâ iki yüz sene evvel, bir ihtiyar- kâhinin, bir Dolguriki ile evlenecek © lan bir Romanofun vakitsiz bir ölüme mahküm olduğunu haber verdiğini söylüyorlardı, Bu masalı tevsik etmek için de, imparator ikinci Piyer'in feci âkıbetinin zikrediyorlardı. O, genç Prenses Natali Dolguriki ile evlem gün ölmemiş miydi? Hattâ doktorların, Büyük Petro (BU yük Piyer) in bu yegâne hafidini kur taramayışları mânalı değil miydi? Nihilistler kımıldanıyorlar Saray doktoru, bu dedikoduculara, On sekizinci asır tababetinin çiçek has talığına karşı mücadeleden âciz oldur ğunu ve genç imparatorun, hattâ dün yanın en talili kızile evlenmiş olsaydı bile, gene ölümden kurtulmasının im- kân: olmadığını, beyhude yere izah e- diyordu, Gevezeler, onun gayretini ve ilmini takdir ediyorlardı; öyle iken fa aliyetlerinden geri durmuyorlardı. U- e imparatorun aşkının ni İaaliyetindeki ka: langıç olduğunu kabulde İrini erdi Bütün mubitleri tanıyan asil bir ha nım : Aziz doktorum, di muasır Ü- min bötün. irikeilai itimadıma rağmen, büyük diktatörümüzün tayin ettiği istikamette atılacak bombaları, Secnkierime Gl nasıl mene » evi türlü a Ba tl, yaşın yali a, vatanın meçhul haldskârları ve ma » kam sahibi olmayan devlet ricali saflarında bir iğbirar fırtması uyandırmış olan General Loris Meli- kofa işaret idi, General Loris Melikofun” mesleki ve faaliyeti kibâr meclislerinde, bit - mez tükenmez bir mükâleme mevzuu âdi. .—i.- Bir kolordunun namuslu kumanda» m ve babamın 1877 « 1578 Rus - Türk 1880 - 1881 arasındaki kış ayların- & Çeviren: M. Rasim ÖZGEN Çar Yemekten Kalktı, Salonda Durmadan Gitti Ve... Günün Dedikodusu Başladı GS Ikinci Aleksandr'ın küfüvsüz izdi vaç ettiği Prenses Yuryevskaya # harbinde sefer arkadaşı olan General, dedikoducularca Prenses Yourievska» yanın bir âleti idi. General, imapratorluk idaresinde bir mevki sahibi olduğu için, Çarın son derece itimadına mazhar idi. Hiç şüphesiz, hükümdarma karşı olan des rin muhabbeti icraatmda onu sikıyor» du. Anarşiye karşı ateşli bir mücade leye girişmişken hayalindeki müessir levhadan gözlerini ayıramıyordu: Kış hk sarayın iki sevdazedesi saadetleri- nin fani anlarını üzatmasını ondan ni» yaz ediyorlardı. Ekseriya doğru yolu bildiği halde yanlışına sapan adamdan bahsolu- Bur, Bu tabir, bu namuslu askerin tam tarifidir. * Uzun tereddütlerden sonra, sevda» bir un vesayasını takibe ve nibilistlere bir zeytin dalı uzatmaya vi verdi. Bu karar felâketi tacil di, İhtilâlciler — büyük şehirler hal. kımın pek küçük bir kısmı — meta. lipli rini arttırdılar ve isyan edecek» lerini ileri sürerek tehdide başladı. 3 Tahtın sadık taraftarları hayret. ten dona kaldılar ve omuz silkerek ortadan çekildiler, Halk — imparatorlukta dağılmış bulunan yüz yirmi milyon köylü — gâyrimenkul mal sahiplerinin bir er. meni ceneraline, serfleri kurtardığm. dan dolayı çarı öldürmesi için, para verdiklerini söylüyorlardı. Bu öyle şaşılacak. fakat mantıki bir netice idi, ki Sen Petersburg, Moskova ve yevmi gazete çıkan ya, rım düzüne kadar eyalet şehirlerin, den maada bütün Rusyada dedikodu halinde çalkanıyordu. Kurnaz bir idare adamı, mutlak, yet idaresini muhafaza etmek mi balkın bu ruhi haletindeh kolaylıkla istifade edebilirdi. Fakat imparator- bam mektepleri dişlomalıları n re sanatını Öğrenmemiş- 1881 senesi kânunusanisinin ilk gününün arifesinde, ceneral Boriş elikof, Çarın masası Üzerine bir tg» ye İren koydu; bu projenin bü» irle: il ilâtında, İntlare edilmiş #70 Kepilirndan Yaz bahçesinde resmigeçit Yaşayışımızı mahsur bir kaledeki yaşayışa benzetmek tam bir teşbih bile olamaz. Harp zamanında, insan, dostunu düşmanını bilir; biz, bu te- yiz imkânından mahrumduk. Sabah nibilistler emrinde olmıyan bir. adana olduğunu nasıl irdik. FArkası var) mik, Hamm ERİSİN ei yn A SİĞİL. üğimem e 4