15 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 12

a iz Mason Locaları (Baş tarafı 1 incide) $ir. Buyrultu, İstanbuldan başka bü- tün ilbaylıklara da gönderilmiş, bu su retle Ankara, Gariantep, Bursa, E- dirne, İzmir, Adana ve Muğla ile di ğer illerdeki bütün locaların faaliyet- eri durdurulmuştur. Türk yükselme kurumu teşekkülle- rinin kaldırılmasını gereklendiren se- | bep, son fırka programında yazıldığı gibi, kökü dışarda bulunan kurula - rın anayurtta yer bulmuyacağı hakicn- daki kayittir. Kuruluş - tarihleri Meşrutiyetten önceki senelere kadar varan ve bil - hassa Meşrutiyetten sonra Selânikte ve İstanbulda çoğalan localar 23 ka- dardır. Locaların toplantıları için Beyoğlunda Karlman geçidi karşısın- daki sokakta 25 numatalı büyük bir apartman temin edilmiş ve son sene- lerde Anadolu yakasındaki localar için de Kadıköyünde bir bina yaptı » rılmıştır. Istanbuldaki masonların adedi 2400 kadardır. Burlar, mensup oldukları locaların toplantı günlerinde, ayda $- ki defa müzakereler yaparak şimdiye kadar birçok kararlar vermişlerdir. Kapanan localar Hayır ve yardımlaşma hisleri uğ» tunda çalışan topluluklardan bilhassa Masonların hükümete intikal eden Beyoğlundaki Meşriki âzamlık binası Resne locası, en eski bir teşekküldür. Bundan başka Etval D'orient, Sebat, Yıldız, Akasya, Necat, Artemiya, Is- tanbul, Rönesans, Istikbal, Vela; Ay- dın, Cümhuriyet, Şark İstiklâl ve Tk- bal locaları da artık tarihe karışan “Türk Yükselme kurumunun faal kol- larındandır. Şehrimizdeki bütün masonların bu kapanma emri hakkında malümatı vardır. İlbaylık, verilen o buyrultuya göre localarda toplantı yapılmaması- mt sıkıbir Okontrol altına almış- tar. Hükümete geçecek paralar Evvelce de yazdığımız gibi, İocalar- da mevcut menkul ve gayrimenkul bütün emlâk hükümete geçecektir. 190 bin liradan fazla değerde bulu nan bu emlâkin tespit ve tasfiyesi i- gin ilbaylıkta bir heyet teşkil oluna- caktır. Kurulacak olan bu heyetin tespit ettiği bütün eşya ve mülklerin Halkevleri kurullarna devredileceği umulmaktadır, Ne diyorlar? Locaların kapanmasından masonlar ümumiyet itibarile memnuniyet bes | yan etmektedirler. Dün bu mevzu et- Tafında masor olün ve olmıyan birçek zevat İle görüştük. Bunlardan eski Adliye müsteşarı avukat Ferit Cev - det şunları söyledi: — Kökü memleketimizde bulunmı- yan her yabâncı kurumu,şüpheli bir Surette karşılamak zarureti vardır. Açıkça söylemeli ki, son zamanlarda, “Türkiye yükseltme cemiyeti, adını alan Türkiye Masonluğunun, milli ce- reyanlarla alâkası yoktu. Bütün kuv» vetini ulusal cereyanlardan alan Cu- muriyet hükümeti, bu yabancı teşek- külün içimizde daha uzun müddet yerleşip kalmasına müsaade etmemek İtşbence çok yerinde bir iş işlemiştir. Her ne kadar, şimdiki halde, Türkiye masonluğu, politika ile meşgul değil- di. Fakat, günün birinde, ne bileyim, herhangi bir vesile ile, Türk kanun ve mizamlarının kabul edemiyeceği bir harekete girişmek arzusuna kapıla » bilirdi. Çok uzağı gören hükümetimiz, İş- te, bu uzak, ihtimali de düşünerek, masonluğun faaliyetlerini durdurmuş tur. Ben, bu kararı, kendi payıma hl- kümetin alkışlanacak işleri arasında sayıyorum... Türkiye masonlarının ileri gelenle- rinden avukat Sadi Rıza, (gazeteye yazmamak) kaydile kısaca dedi ki: — Ben işin içindeyim. Sorgunuza karşılık verecek vaziyetim yok. Fa- kat ısrar ettiğiniz için fikrimi söyli- yeyim : Masonluğun evvelce ne için srtlan- ade edilmişse, bugtün de yine o sebep- ten dolayı faaliyetine son veriliyor. Hükümetin kararlarma karşı derin saygı beslerim ve bü kararların her- hangibir üzerinde münakaşa etmeği uygunsuz bulurum. Yalnız bu İşte masonların, kücük bir ihmali olduğunu, söylemekten çe- kinmiyeceğim. Masonlar, daha önce- den davranıp, hükümetin kararını beklemeden kendi kendilerine dağıla- caklardı. Bunu yapmamakla, hükümeti güç bir durumda bırakmış oldular.,, Şehir meclisi üyelerinden avukât Aziz de sorguma şu karşılığı verdi: — Masonluk, lâyik Türkiye için lü zumsuz, hattâ bazı bakımlardan za - rarlr bir teşkilât idi. Ulusal varlıkla, pek az alâkası 0- lan bu yarı kozmopolit kurumun ve bilhassa gideceği yol belli olmıyan mâsonluğun artık Türkiyede yeri yok tu. Masonluk, bunlardan başka bir ne- İğ vi “adam kayırma,, ocağı olmuştu. ş Son zamanlarda bu teşkilâta gi * venlerin bir kısmı, yüksek payeli ar- kadaşlarına güvenerek, kendilerine birer iş tedariki peşinde koşan kim- selerdi.,, Masoslardan adliye doktoru En ver de şöyle demiştir: — Vallahi, birader, benim bildiğim bir şey varsa masonların Ankaradaki Cumhuriyet mahfeli, bu sene muay - yen vakti geldiği halde toplantı yap- madı. Bu hareket, çok mânalı idi. 1ş- tanbul “Meşriki âzamı,, da Ankarayı örnek tutacak ve toplanmıyacaktı. Böylelikle, masonluk teşkilâtı, hüküs metin emrini beklemeden dağılmak nezaketini göstermiş olacaktı... Adliye doktoru Salih Haşim, kendi de mason olduğu halde, bu teşekkii- lün ortadan kalkmasını kayitsızlıkla karşılamıştır: — Bence, Masonluk, Türkiye için çoktan tarihe karışmıştı. Belki on be- inci ve on altıncı Lui, Fransada kral , masonluğun, bir mânası vardı. Çünkü, masonluk, istipdada, zulme ve klerikalisme karşı yapılmış o bir gizli isyan teşekkülü idi. Ayni kara kuvvetlerle çarpışarak dünya milletlerinin en lâyiklerinden biri mevkiine çıkan Türkiyede, ma- sonluğun, yahut buna benzer herban- gi gizli bir teşekkillün yeri olamazdı. Masonluk eğer bir din ise, mevcut dinlere bile omuz silkildiği bir çağda bu gizli din sökmez. , Eğer, soysal veya sosyal bir varlık ise, bütün dünyada ondan daka çok önemli, çok daha kuvvetli gi 08 yal varlıklar vücüde geldiği için yine bir faydası yoktur. Masonluk, çoktariberi yaşamıyordu. Çünkü o bir manken olmuştu. En s0- nunda, bütlin geçmişleri içine alan tas rih müzesindeki yerini buldu. SOLDAN SAĞA VE YUKARDAN AŞAĞI | 1 — Eritre 6. Harb 4, 7 Rize 4. 3 İz 2. Lindberg & 4 — Telefon 7. 8 — Roma 4. 9 — Aben 4, Fal 3, 10 — Aduva 5. 1 —Oİ2 LAS. Dünkü Bulmacamızın halli SOLDAN SAĞA VE YUKARDAN AŞAĞI : İm emirgan ri ri Lâhin | DOKTOR ! Rusçuklu Hakkı Üzel İ ai karşısında Sahne sokağında 3 nu- maral: apartımanda İ sumara, 7599 Dt. Hafız Cemal Dahiliye mütehassısı Pazardan başka günlerde saat (2,30 dan 6 ya) kadar İstanbul Divanyolu No. 118. Muayenehane ve ev telefonu: 22398. Yazlık telefonu Kandilli 38. Beylerbeyi 48; 7601 ilk Sovyet profesörleri Universitede konferanslarinı veriyorlar «Ankarada toplanan Türk tıp | kurultayında bulunan dost Sov. yet profesörleri dün üniversite konferans salonunda birer kon - ferans vermişlerdir. Saat 14 te başlıyan konferans ta bütün üniversite gençliği ve şehrimizde bulunan doktorlar, üniversite rektörü ve profesör- leri bulunmuşlardır. Önce rek - tör kürsüye gelerek profesörle- ri hazıruna tanıtmış ve sonra profesör Damşevski Fransızca olarak konferansını vermiştir. Profesör tp tahsilinin iptidai durumunu anlatmış ve sonra bir çok mükayeseler yaparak tıp tahsilinin Rusyada nasıl inkişaf ettiğini ifade etmiştir. P. Loray söylüyor Şiddetle alkışlanan bu pro - fesörden sonra kürsüye gelen | profesör Loray'da kendi lisani «| le önemli bir konferans vermiş | ve ezcümle demiştir ki: “— Lisan bilmediğimden do- layı konferansımı Rusça vere - ceğim. Fakat ileride herhalde güzel türkçeyi öğrenecek ve o zaman da türkçe söyliyeceğim. Size evvelâ 19000 hekimin âzası bulunduğu Moskova birliğinin candan sevgilerini sunarım. Eski iran felsefesinde bir cümleye tesadüf edersiniz: “ta- babeti her gün tetkik etmiyen doktor olmak hakkını kazan - mamıştır!,, bu cümle tababetin esasını teşkil eder. Evvelce tababet çok yavaş yürüyordu. Usuller iyi değildi. İnkılâptan sonra muhtelif usul - lerde doktor yetiştirmek lüzum. Ju olduğu anlaşıldı ve Rusyada doktorluğun hükümet tarafın - dan yetiştirilmesi esası kabul 0- lundu. 1920 de yeni bir enstitü teşkil edildi ve ismine Lenin ens titüsü denildi. Bugün 10 enstitü vardır ve 125 profesör bulun « maktadır. 1930 da Lenin ensti- tüsüne 2376 tabip devam etmiş- tir. Beş yıl içinde ise 29329 ta - bip çıkmıştır, 936 senesinde ens titülere 36 milyon ruble sarfedi- leceği tahmin edilmektedir. Le- nin enstitüsünde 3500 yatak 50 muallim, 47 profesör ve 253 do- çent vardır, Enstitülerden başka muhtelif vilâyetlerde 2 den üç aya kadar devam etmek üzere kurslar açılmıştır. Ayrıca dok - Ekonomi Bakanl Başkanlığından: 1 — Türkofis tarafından neşredilecek olan Türkiye adres kitabınm tab'ı kapalı konmuşdur. 2 — 600 - 700 sayfa kadar tutacak olan bu kitabın beher formasının muhammen bedeli 150 yüz elli liradır. 3 — İhale 1 İkinciteşrin Ekonomi Bakanlığı binasında Türkofis dairesinde yapı- | lacakdır, aş 4 — Talip olanların umumi şartname ve hususi şart- name suretlerini almak üzere Ankara'da Türkofis Mer- kezine ve İstanbul'da Türkofis şubesine lâzımdır. Bu evrak meccanen verilir. 5 — Talip olanların 412, ralık muvakkat teminat ile rakı ve kanunun dördüncü maddesi mucibince meğe kanuni manileri bulunmadığına dair beyanname ve tekliflerin 1 İkinciteşrin 1935 Cuma günü saaton dörde kadar Komisyon Reisliğine vermeleri lâzımdır. TAN Sovyet Profesörler Dün Üniversitede Konferans Verdiler torlar ilmi tetkik seyahatleri ya parlar. Bu kurslardan biri olan tekâmül kursuna girmek istiyen hekimlere yatacak ve yiyecek yer temin edildiği gibi ayrıca ay da 200 ruble yardım yapılır. Bi- zim enstitülerin mühim bir va - zifesi de muallim yetiştirmek « tir. Meselâ Lenin enstitüsü 15 yıl içinde 25 profesör, 35 doçent ve birçok asistan yetiştirmiştir. Mevcut enstitülerden başka önü müzdeki beş yıl içinde yeni ens- titüler kurulacaktır... Türk hekimlerine selâm . Şiddetle alkışlanan bu profe- sörlerden sonra profesör Bur - densko ktirsüye gelmiş ve Rus - ça olarak şunları söylemiştir: “Sovyet ilmi cemiyeti nâmı - na Moskovadaki meslektaşlarım dan size selâm getirdim. Gerek sizin ve gerek bizim çocukluk hastalıklarımız geçmiştir. Şim - di ilerleme devresi gelmiştir. Bi ribirimizi tanıyıp sevmemiz lâ- zımdır, Sizin tıp teşkilâtınızda çok güzel. Pen bayrağını kemali | şerefle taşıyabilir. Ve bu bayrak taki kartal da bir sulhseverlik olarak görünecektir. Ben cerrah olduğum için sozumu kisa ke - seceğim, Çünkü cerrahlar çok söylemezler. Size biraz cerrahi dersler hakkında malümat ver - mek isterim.,, Profesör Rusyada (cerrahi derslerin nasıl okutulduğunu an lattı ve sözünü şöyle bitirdi: “— Tahslini bitiren talebe doktor muavini namı altında iki üç sene sitaj görür ve ancak ori- dan sonra müstakillen ameliyat yapabilir. Rusyada enstitülerin 146 cerrahi şubesi vardır. Şim - diye kadar elimizden geldiği de rece mücadele ettik ve daha da bu mücadelelere devam edece - Zay, Bundan sonra konferanslar nihayet bulmuş ve misafirler şe- refine üniversitede bir çay ziya- feti verilmiştir. e Turanm kongresi Turan Neşri Maarif ve Yardım cemiyetinin senelik kongresi bu #- yın yirmi yedinci Pazar günü sabah- leyin saat onda Cağaloğlunda Babsâli caddesinde 10 numaradaki yeni mer- kezinde akdolunacaktır, Azanın hazır bulunması cemiyet riyaseti tarafın. dan rica olunmaktadır, ığı Türkofis zarf ousulile münakasaya 1935 tarihinde Ankara'da müracaatları 5 Dörtyüz on iki buçuk li- kanununun tayin ettiği ev- işe gir- YENİ NEŞRİYAT Hesaplaşma ilmi Inhisarlar idaresi umum muhasebe müdürlerinden Nureddin Togay tarâ- fından muhasebenin ve modern nzâ- riyat ve tatbikat: hakkında bir eser neşredilmiştir. Muhasebe, münferid bir şahtstan tu tunuz da en büyük şirketlere ve teşeb büslere varıncaya kadar herkesin yap çı iktisadi işlerin, muzmelelerin gi- ineticelerini gösteren çaşmaz ve yegâne kontrol vasıtası Olmasından dolayı muhasebeyi bilmeğe hepimizin ihtiyacı vardır. Şimdiye kadar muha- sebe kitaplarında, muhasebe derslerin de yalnız görenek ve teamüle müs- tenit anprik bir usul takip edilmiş ol. duğundân muhasebe, ancak muayyen bir takım defterler zerinde uzun boy lu tatbikat yapılarak klişe halinde öğ» reniliyordu. Bu basma kalıp öğretilen wsuller ise bakiki ve mütekâmil bir muhasebe fikrini vermekten pek u - zaktı, işte Nureddin Togay bu eserile kli şe balinde öğretilen muhasebe yeri- ne ilim, nazariye Üzerine müstenit bir. muhasebe ortaya koymuş ve yeni bir çığır açmıştır. Kitapta takip edijlen bütün gaye: En Deka lom ae hiç bir karanlık nokta kalmamak üze re anlatmaktan ibarettir: Bunun için müellif muhasebenin mevzuu olan kiy meti, kıymet mefhumunu mahiyet, is- tihsal, istihlik ve tedavül noktaların. dan derin bir surette anlatmış ve bundan sonra, husüle gelen kıymet hareketlerinin riyazi bir surette nasıl tesbit olunabileceğini izah eylemiştir. Kitapta verilen izabatm birçok $e- malarla tesbit edilmesi de kitabı can- İk bir hale getirmiştir. Hafta “Hafta,, nın son sayısında .(İngil- tere çarpışacak mı), (Tana gölü: Nil nehrinin çıktığı cennet Italyan eli- ne geçecek mi?), (pamuk savaşı) gi- bi yazılarla Habeş muharebesinin en meraklı yerleri aydınlatılmaktadır. Peyami Safanm (Yaşasın gürültü!) başlıkit makalesi vardır. başka mecmuanm zengin yazıları a rasında şunlar bulunmaktadır: (Çin esrarı), (Beyoğlunun âma Herantr: Dünyayı hiç görmiyen ve ut çalarık geçinen âma, kadında ruh güzelliği â- rıyor.), (40 yıl evvelki donanmamız: Mesudiyenin kazanı nasıl patlamıştı?) (Yıldızlar arasmda: Ahlâk kaygusu ve ahlâkın temel tutturamadığı yer), (1293 Rus muharebesinde Trabzon fenerini bir taka ile kaldıran sargıcı Tbrahim neler anlatıyor?) ve aşk... | Ucuzluk, çabukluk, iyi, temi Bunlardan | Gizli harpler Dünya siyasetlerine el altından â- Başkanlığından: 1 —'Türkofis tarafından Türkçe ve Fransızca ayrı ayrı olarak her on beş günde bir çıkarılacak bültenlerin basılması açık eksiltme ile eksiltmeye konulmuşdur. 2 — Eksiltme 26 Teşrinievvel 1935 cumartesi günü saat 10 da Ankarada Yenişehirde Ekonomi Bakanlığı binasında toplanan Türkofis Satınalma Komisyonunca yapılacaktır. 3 — Gerek Türkçe ve gerekse Fransızca bültenlerde kullanılacak kâğıt ve kaplık Türkofis tarafından verile- cekdir. 4 — Kaplarından maada 16 sahifeden ibaret olacak v âs İ Yarpğla, n muvaffakiyeti EN ll id Rİ EM le Türkofisce çıkarılacak Türkçe ve Fransızca bül- tenlerin basılması açık eksiltmeye konulmuştur. Ekonomi Bakanlığı Türkofis emi siki 15.10-03$ Sayım hazırlıkları her taraft& bitirildi l M. Kemalpaşa, (Özel aytarrmili bildiriyor) — Genel nüfus sayın hazırlıkları tamamen bi Tayin edilen 20 kadar kontrol me muru ile 300 sayım memuruna $ yım talimatnameleri, mıntaka bi cetvelleri ve sayım defterleri dağ tılmıştr. Uray parkında yapılan toplantıd İlçebay ve nilfus memuru tarafında genci nüfus sayımının amacı ve m” sil yapılacağı anlatılmış ve memurlara gereken talimat verilmiğ” tir. Orta okul direktörlüğü Sıvar, (Özel aytarrmız bildiriyor) | — Açık bülunan Sıvas orta okul fektörlüğüne yar direktör Behra Altay, yar direktörlüğe de okulu” türkçe öğretmeni Kadri Özyalçm #* tanmıştı: ———— TAN Klişe Atölyesi Renkli, tire, ototipi ber türlü klişe yapılır. ve güzel iş 6965 mm | VAPURCULUK | Türk Anonim Şirketi Istanbul Acentalığı Liman Han, Telefon? 22925, Galata şubesi Tel: 43663 | Trabzon yolu TARI vapuru 17 Birineiteşrin | PERŞEMBE gönü saat 20 de HOPAYA kadar. | Izmir sürat yolu SAKARYA vapuru her hafta PERŞEMBE günleri saat 16 da İ| İstanbuldan İZMİRE ve PAZAR | günleri de İZMİRDEN İstanbula kalkar. | oOMersin yolu DUMLUPINAR vapuru 18 Birinciteşrin CUMA saat 11 de Mersine kadar. sermayeciliğe hükmeden petrol işleri" nin esrarını gösterir bir eserdir. He olan Türkofis on beş günlük Türkçe ve Fransızca bül“ tenlerin beher sayısı için baskı adedi Türkçe için 1500 ve Fransızca için 1500 olmak üzere 3000 dir. N 5 -—— Mayıs 1935 gayesine kadar olmak üzere if Türkçe ve 14 Fransızca bültenlerin fenni şartname mu“ cibince basılma ve ciltlenmesi bedeli 1100 Jira olarak tahmin edilmişdir. 6 — Umumi ve fenni şartnameler Türkofis Ankara Merkezinde ve İstanbul şubesinde meccanen verilir. t (6442) Türk Hava Kurumu Türk Hava Kurumu Büyük Piyangosu Şimdiye kadar binlerce kişiyi zengin etmiştir Yeni Tertip Plânını görünüz 1. ci Keşide 11 -2. ci Teşrin 935 dedir. Büyük ikramiye 25.000 Liradır ıca: 15,000, 12,000, 10,000Liralık ikramiyelerle (20,000): Liralık bir mükâfat vardır. Plâfları okuyunuz. Ve bu zengin piyangonun talilileri arasına giriniz. (6443) :