19 Eylül 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Ma 19-9. 935 VAR SON HABERE IRAN SANAT KONGRES:; Kongreye giden Prof. Şem- settinin Radyoda Bir Diyevi Moskova, 18 A.A, — Profesör Şemsettin, radyo ile yayılan bir söylevinde şu sözleri söylemi; Arsrilüsal Iran san'at kongresini memleketinde toplanmıya çağırmak ve ona gereken belgeleri vermek suretiyle Sovyet Rus- ya, uluslar arasındaki ve hele şark ulusları arasındaki kültür mü- nasebetlerinin gelişimine ne derecede önem vermekte olduğu- nu bir kere daha göstermiştir. Sovyet Rusya, her gün biraz daha değişmekte ve asri ilim ve sanatın gelişimini sağlamıya çalış - maktadır, Sovyet Rusyanın eski eserlerin korunması yolunda yapmakta olduğu büyük faaliyeti takdir etmek için ermitajın getirmek kâfidir. Moskova, 18 A.A, — Molotov arsıulusal Iran sanat kengresi başkan ve üyelerini kabul etmiştir, Dünya Rekoru Kuran Hava Treni Koktebel, (Kırım) 18 A.A. — Hiçbir yere inmeksizin 1350 ki- lometro yapmak suretiyle bir dünya rekoru kuran hava treni iCMAL BECK HADİSESİ Doğu Avrupanın haritasma bakı: ayıran smrlar rasında Lehistanı Almanyadan ayıran sınırın en aykırı Sınır olduğu görülür. Versailles mu- yaya gitmek için Lehistan toprağın- dan geçmek zorağı karşısında kalır. Bunun içindir ki genel savaştan sonra Almanyanın ilk olarak bu #en- iştirmek istemesi tabii görül dış siyasâsının &n ileri gayelerinden birini teşkil etti, 1925 yılında imza. ladığı Lokarno muahedelerile batı sınırlarını kesin olarak kabul ettiği halde doğu sınırlarını değiştirmek emelinden vazgeçmemişti. Bu, Lehis- tanla Almanya afasmdaki münase- betlerin on beş yıl gergin bir halde | kalmasına sebep oldu. Hitler iş ba- şna geçtikten bir yıl sonra Alman çalışmasını gözönüne buraya gelmiştir. ir: HARP ÇANI ÇALIYOR! sı isldhat yapılmasından ibaret ol- duğu ve İtalyanın da bunu kabul etmiyeceği anlaşılmaktadır. Vaziyet günden güne hâd bir şe- kil alıyor. Birkaç gün evveline ge- linceye kadar nikbin olan Fransız matbuatı dündenberi bu nikbinliği- ni kaybetmiş görünüyor, Gazeteler arsıslusal durumun, Genel Savaş » tanberi bu kadar karışık ve fena bir hal almadığını yazıyorlar. Diğer taraftan İngiliz donanma- sı da bir harbe hazırlanır gibi Ak- deniz limanlarında toplanmakta - dır. Mısırdan gelen bir haberde In- gilterenin Akdenizde 140 harp ge- misi toplandığını bildirmektedir. Gelen haberlere bakılırsa vazi- yetin her zamankinden daha çok nazik bir safhaya girdiği anlaşıl - maktadır. Buna rağmen, harp gibi büyük bir âfetin önüne geçmek i- çin bireok kapılar açık bırakılmış- saa önerileri yeni müzake relere «sas rak bırakılmıştır. Dün Romada toplanan Faşist kon- seyi, durumu gözden geçirmiş ve Italyanın Cenevreden çekilip çekil. memesi hakkında vereceği müspet, menfi kararı geriye bırakmıştır. Dün aldığımız telgraflar aşağı. dadır.) 144 parça İngiliz gemisi Akdenizde (Baş tarafı 1 incide) legraf gazetesi, İtalya'nın Trab- | İus'taki kuvvetlerini 70.000 as » ker ve 375 uçak olmak üzere tahmin etmektedir. | İngiliz sivilleri Maltadan | arılıyorlar Malta, 18 A.A. — Yüzlerce İngiliz kadını ve çocuğu ve bil- hassa Malta'da bulunan asker ve deniz efradı aileleri İngilte - reye gitmektedirler. Habeş İmparatoriçesi geziyor Adisababa, 18 A.A. — İmpa- ratoriçe; bugün özel bir trenle, payitahtın jki saat ötesinde bu lunan Bichofbu'ya hareket ede- cektir. İmparatoriçe, bu şehir - de kaldığı müddetçe bir otelde oturaçaktir. z Habeşistanda seferberlik Harrar, 18 A.A, — Harrar il bayı, sağlam olan bütün erkek- leri silâh altına çağırmıştır. Bu çağırıya gelmiyenler yakalana- rak kendilerine kadın elbisesi giydirilecek ve bu kılıkla sehir sokaklarında gezdirildikten Son Dakika Her Tarafta Barut Kokusu Kokuyor Daily Telegraph'ın siyasal aytarı Ceötredet Gönderdiği bir yazısında, Musselininin her halde savaş ilânına mecbur olduğunu bildiriyor. Habe- şistanın komitenin önergelerini kabul edeceği ve faket İtalyanın bunları reddedeceği kabul ediliyor. Bu tak- âirde, Uluslar Sosyetesi İtalyanın ic- raata girişmesini kolları bağı bekli- yecek değildir. Uluslar Konseyi, pak- tın 10 ve 11 İnci maddelerine daya- narak, münasip müdafas tedbirleri hakkında karar verebilecektir. Hâdi- seler fârzedilen şekilde cereyan ettir ği takdirde, Sosyetenin bu suretle ha- reket edeceği zannedilmektedir. Düçe kuvvetler göndermek sureti- le İngilterenin muhtemel bir kareke- tini önlemek istiyor. Zecri tedbirler neymis ? Londra, 18 A.A, — Cenevre haber» lerine göre, İtalyaya karşı alınacak eecri tedbirler hakkında fevkalâde — dgn > : la , | sonra asılacaklardır. Muhtemel | gizli görüşmeler cereyan etmekte- i a5 yili “sona km | Manş Denizinde Fırtınalar (| «rice anamın (| bir İtalyan hücumuna kargı |, Ba hr yaplan önergeler Yl ya karşı vaziyet alan bulunuyordu, Ş vetlerinin 144 parça harp gemisine | tiyati bir tedbir olmak üzere|niz e | Sovyet Rusya 'ransa arasında Paris, 18 A.A, — Manş denizi kıyılarında şiddetli bir fırtına | beliğ olduğunu yazmaktadır. Bunla- | Adoua ve Aka şehirlerinin ted- | tiva ediyor. ez e g var iyi iğ ray bişi hüküm sürmekte olduğu haber verilmektedir. Fırtma, önemli | te mem bein lm ricen tahliye edildikleri söylen- an Avusturya Kabe Lehistan itti önlemek için Hit. | hasarlara sebebiyet vermiştir. Folkstone ile Bouloğne arasında | 70'i Cebelüttariktedir. mektedir. nu bildirmiştir. ler, Lehistanla on yıl sürecek bir | vapur servisleri durmuştur. Geçen gece Loriente'de şiddetli bir Habeşliler bir havli mikdar İngiltere artık gevşek İtalyanın bazı elzem eşyayı deniz itilâf imzaladı. Bu itilâfm açık olan | fırtma olmuştur. Telgraf ve telefon direkleri yıkılmıştır. Havr?- yolile tedarik etmesi menedilebildiği yaya karşı müşterek savaş yapacak- lar ve ellerine geçirecekleri toprak» ları pavlaşacaklardır. e Anlaşmanın mahiyeti iyice bilinememekle bera- ber, açık olarak bilinen şızlur ki, bu anlaşmadan sonra Lehistan arsrulu- birlikte yürümeğe başladı. Almanya» nın ber siyasal meseledeki görüşü Lehistanm da görüşü oldu. Bu -Leh tesanüdünün bir örneğini de geçen gün Lehittan Diş Bakanı Beck'in Uluslar Kurumunda uğramıştır. ması da İhtimal dahilindedir. de iki yat limanın rılhıtımına çarpmış ve önemli surette hasara Yeni Fransız Bütçesi Paris, 18 A.A. — Finans Bakanı, bütçe meselesi hakkında arkadaşlariyle bağdaşık kalmıştır. Bütçeyi kesin surette tesbit edecek olan Bakanlar Kurulunun Reisicumurun Başkanlığı altında Cumartesi günü toplanması muhtemeldir. Bakanlar Kurulunun, köylü cephesi örgütü pro - pagandasına engel olmak için gereken adli ve idari tedbirleri al- Genoy Üç Teşrinde benzin aldılar Adisahaba, 18 A.A. — Royter a Jansr aytarınm sandığına göre, harp patladığı takdirde, imparator, genel karargâhını Adisababada kuracak ve ucik ile bütün Habeşistanı teftiş ede- cektir, Habeş hükümeti önemli miktarda | benzin stokları satım aldığından, Ha. besistanda benzin fivatları yüzde o- tuz nispetinde yükselmiştir. Bir vanur daha ! Roma, 18 A.A. — 1500 nefef tası. makta olan “Nazârio Sauro,, gemisi Doğu Afrikasına hareket etmiştir. Fransız gazeteleri endisede Paris, 18 A.A, — Gazeteler, Beş- ler komitesi görüşmelerinin sonucu- davranmıyacak Paris, 18 A.A; — Journal ga- zetesinin Cenevreden öğrendi - ğine göre, Litvinol'la Danimar- ka Dış Bakanı besler komitesi- nin önergelerini protesto eden bir dilerge vermişlerdir. Bunun İ sebebi her türlü sömürgeciliği; ! reddedilmesi Sovyetler birliği prensiplerinden birini teşkil et- mesidir, Echo de Paris gazetesi, İngil terenin hele kızıl denizde ha - va ve deniz kuvvetlerini gittik çe daha ziyade seferber ettiğini yazdıktan sonra, İngilterenin şimdi kuvvete başvurarak gev. takdirde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Yugoslaryadan malzeme verilme- si meselesi kesin surette kotarılmış O- lacaktır, Times gazetesi de buna benzer mü taleada bulunmakta ve Lavalin eko « nomik tedbirlerden ilerisini kabul et- mek istememesi muhtemel olduğunu yazmaktadır, Bir de Mamel meselesi , 18 ALA, — Havas ajan- $ı bildiriyor: Yetkeli çevenler. Sovyetler Birliği işin en yakın tehlikenin garpte oldu- kü kanaatindedirler. Hitlerin Alman dış siyasası ve Klaipedi halkmdaki i Moskovay: hayrete düşürme iştir, Almanya ile Sovvet- ler Birliği arasında silâhlı tehlikeyi Help Diğ Balik LİE Me We bekkeitedirler İalyan - | şek durumdan enerjik ve faal | Yakın addetmektedirler. Sovyet çe - TA gil re li Asin 1D AA Wahinn Lea salvar kurulmaar hakim." | Habeş anlasmazlığınm haslanerem - | bir duruma geçmekte olduğunu | venleri. komünist ideolojisinin zara- liği mutulata, temi. | day olan genoyun tarihini 3 birinciteşrin olarak kes -- |, i bu des | kaydı meme ni bida bir Avrupa Wi için alınması dü; tedbirleri”|"tirmiştir. İ tere nlik eöetermemislerdir. İn | fealya bir devlet İ ik cephesi ka ıdadırlar. in li Mi anla ve İ giliz - Ttalyan iktilâfının vakında ita. | taiYa bir devlet istikrazı a arkana IS A.A. — Tas ajansı misakı imzalamaktan n il : ildiriyor: kaçındıklarını anlattı. Malümdur ki, MEMEL o MESELESİ | yan Habep anlaşmamelığına katie pla ie barışın temini için alınması lâzrmge- len tedbirler et fın- da iki noktai na var. dır: 1 — Rus » Fransız noktai nazarı ki, karşılıklı yardım misakı imzasmı muvafık buluyor, 2 — Almanya» Lehistan noktai nazarı ki, biribirinin işlerine için o misak im- zasını kâfi görüyor. Binaenaleyh Litvinof, karşılık yardım misakı imzalamak © istemiyen devletlerden bah zaman, belki de Almanya- yı di üyordu. Lehistan Dış Bakanı Bay Beck, derhal ayağı kalkarak Litvinofun bu sözlerini protesto etti ve Lehistana bu yolda hücumda bulunmaya kimse- nin hakkı olmadığını söyledi. Bunun üzerine, Litvinof tekrar söz alarak, genel barış meselesinden bahsettiği. ni ve Lehistan adını bir defa bile ağzıma almadığını bildirdi. aydınlatmıya yardım etmesi itibarile bu hâdise her halde çok önemlidir. Anlıyoruz ki gün geçtikçe, Alman - Lehistan tesanüdü de artmaktadır. Berlin, 18 A.A, — Korespon- dans Diplomatik ve Politik ga- zetesi, “yalancı ve tehlikeli gös teriler,, başlığı altında şunları yazıyor: “ “Litvanya Dış İşleri Bakanı Lozaraitis'in - Memel meselesi hakkındaki diyevi, Litvanya'yı kendisine karşı yapılmış olan ithamlardan kurtaramamakta - dır. Bu diyev, Litvanya'nın ha- reketlerini affettirecek hiçbir nokta taşımamaktadır, Litvan - ya'nın daimi bir şekilde hakkı ayak altına alması Lozaraitis'i Uluslar Sosyetesi üyelerini a) datmak istediğini apaşikâr gös termektedir. J İmza eden devletler, Memel statüsünün sayılması için Kow Almanya Durumun Değiş- tirilmemesini istiyor re rağmen durumunu değiştir - memesi büyük bir ulusa karşı yapılan bir meydan okuyuşu mahiyetini almaktadır. Statülere uygun olan hukuki durumun derhal tesbit edilmesi gerektir. Litvanya hükümeti, seçimin sonuçlarını tağyir et - mek için gayri kanuni bir şekil- de tâbiiyetine aldığı binlerce ki $iye yaptığı bu muameleyi geri bir azlığı değil, fal halkının ünlü ğü i seçime iştirak ettirmeğe hazır mıdır? Memel meselesinde, bu şeh « rin statüsünü korumağı taah * hüt eden büyük devletlerin ken dilerine düşen büyük ödevleri almaya hazır mıdır? Seçilmiş! an korkan Petit Parisien gâzete- ivor ki: Romanın tehlikeli bir oyuna giriş- tiğini gösterecek sebenler vardır. Ar- srulusal durum vıllardanberi bu kas dar gergin ve bu kadar ağır olma - mist... İngiliz hazırirklerıni kavdeden “E- «ho de Paris,, gazetesi, bilhassa şun- ları Yazıvor; y “Bundan anlaşılıyor ki, Ingiliz hü- kümeti artık görüsmelerden — hicbir sonuç beklememektedir. Mussolini - nin saretelere verdiği diyev ve İtal- yan bakanlar kurulunun vakında ve- receği haber alınan kararlar. İnviliz bakanlarını, durumu en kötü şeklinde muhakeme etmeğe sevketmektedir. Londrada İtalya hesaba duyulan u- | musann (inkisathayalin) İngiliz ba- kanlarile İngiliz kamoyunu. Fransa i- le elbirliği yapmaya sevkettiği temin olunmaktadır. ; Barı vüksek sahsivetler, artık açık bir surette tevit edilmis olub, hiç kim» #ede sünhe bırakmıyan İngiliz - Fren. wz. dayanışmasının (tesanüdünün) Habeş meselesinin zararlarını tahdit €tmek ve barışı korumak hususunda en emin bir vasıta olduğu fikrinde « dirler, Roma, 18 A.A, — Kabine top lantısından sonra yayılan res - mi bildiriğde arsıulusal durum hakkında hiçbir kayıt bulunma maktadır. Bu bildiriğ, Afrika doğusunda bulunan sömürgele- rin korunması masraflarının ka patılması için yüzde $ faizli bir devlet istikrazı yapılacağını ha- ber vermektedir. Bu istikrazın ihraç fiyatı yüzde 95 olacaktır. Yeniden müzakereler yapılabilecek Cenevre, 18 A.A. — Beşler komitesinin dün öğleden sonra ki toplantısı hakkında neşrolu nan resmi bir bildiriğde, komite nin İtalyan - Habeş anlaşmaz lığı için barışçü bir kotarma Yo W bulmak hususundaki çalışma sına devam etmiş olduğu bildi» rilmektedir. ” Müzakerata esas teşkil #/ cek olan önergelerin kesin sü - rette tesbiti ergesiyle bu sabah da bir toplantı yapacaktır. Radek, İzvestiya gazetesinde diyor ki “Hitler, barış isteğini sağlarken Nurenberg sokaklarında tanklar, w çaklar ve toplar dola: rışsever diyev, yalnız Hitlerin henüz bir savaşa bağır olmayışındandır. Fa- kat, Alman silâhlanmasının şimdiden tehdit edecek kadar ileri gittiği #ö- rülmektedir. Buna binaen, Hitler Me- mel meselesinden bahsederken: Ulus- lar Sosyetesini, hâdiseler herkesin *€- essüf edebileceği bir şekil almadan harekete gecmeğe dâvet etmektedir. Hitler bu suretle perderi kaldırmış ve ordularını Sövyetler Birliğine da- ha yakın bir yere getirebileceğini "ös termiştir. Sovyetler. birliğine karşı mütadele müstakbel bir harp için Almatyâda her türlü ideolojik sefer. berliğin başına konulmuştur. Bir de Romanya - Lehistan gerginliği Budapeşte, 18 A.A. — Lehistan & Je Romanya arasında birden bire baş- gösteren gerginlikten bahseden Peş- ter Llovod diyor ki: “Lehistan » Çekoslovakya gergin- Miği ile müvazi giden bir yol alan Ro- manya « Lehistan gerginliği övle hir tadır. Ni : hal almıstır Ki, iki taraf basını biribir Arsrlusal Mn bugünkü | no hükümeti nezdinde teşeb- | ve mesuliyeti idrak ettiklerini oy Seye EE Komitenin vereceği reyletin | lerine küfür etmekten asla çekini - tireceği değildir. va me m ve büsler yaprıştır. gösteren hiçbir delille karşılaş: | durumun rma Akk ER kabulü mecburi olmadığı ancak | yor. Bunun sebebini Romanya ile Sv tirirse getirsin, her halde 1934 ikinçi kânünunda imzalanan misakın hü. kümleri devam ettikçe, 5 buhranlı bir vaziyet içinde bir Alman Lah tes-iki mesaisi daim» hesaba kar tılmak lâzımdır. — A.Ş. E, Bulgaristan Balkan Litvanya'nın bü teşebbüsle - madık. FRANSA VE iTALYA ———— — iki Hükümet Arasında Süel Bir Anlaşma Yapılıyor nevrede dolasan yaymtılara İnanmek we delegasyonların gösterdikleri nik- binliği nazarı itibera almak gerekirse, © sonucun çok feci olması muhtemel İngiliz harp gemilerinin Akdeniz - ri ganliyetinin Cenevrede uyandır. gı heyecanı kaydeden ““ N WE ei , ydeden “Oeuvre,, ga yeni müzakerelere esas teşkil edeceği burada önemle kaydo - lunmaktadır. Bu önergelerin başlıca muhteviyatı gerek İtal yanlara ve gerek Habeşlere bil dirilmiştir. Ancak, bu önergele rin tamamının -konseyce kabul edilmeden önce- İtalya ve Ha- yet Rusya arasında Romanyanın da karşılıklı anlaşma paktına girmesi i- çin vapılan konuşmalarda aramalıdır. Baki Romanva » Lehistan itt'fakından İzer kalmanırstır. Romanya ua Cekos- lovakva gibi Sovyetçiler tarafına gec- mek üzeredir. Runun Doğu “Avrupa. daki tesirlerini “akip etmek çok me « raklı olacaktır... ri li “ e On milyon kişiyi seferber Anlaşmasına ( 7 ülüyor ki, Cenevre, Romada | beşistana tevdi edilip edilmiy. m) ti man i fi i eririnrler Paris, 18 A.A, — Maten gaze- | lan anlaşma kısımlarının bir 0- | Ulm çe akanlar könseyini İtalyayı | ceği mezkür Uluslar Sosyetesi ye 2 Giriyor mu ? tesine Koma'dan bildirildiğine | çncüdür: Buhunla boralse he, | enli” enyetesinden çekecek . bir| konseyinin dün giktetmiş oldu |, Malyeyın eeybrs Heder bire Atina, 18 (Özel) — Hükü. met taraftarı Katimerini gaze « tesi Cenevreden aldığı telgraf. larda Balkan devletleri Dıs Ba- kanları arasmda yapılan konuş- malarda Bulgaristanın Balkan antIşmasına girmesi hakkındaki ümitlerin pek çoğlmış olduğu- nun teyit edildiğini yazıyor. Atina, 18 (Özel) — Cenevre- de bulunan Dış Bakanı Maksi - mos Arsrulusal durum hakkm - da dün Başbakana telefonla iza- hat vermiş ve hükümet tarafın- dan akşam telgrafla kendisine bazı talimat gönderilmiştir. göre, İtalyan Mareşali Badoğ lio'nun Fransa'da ikameti ile Fransız başkumandanı General Gamlen'in Roma gezisinin ama- crayni ve süel bir iş beraberliği teşkilidir. Sınırdaki İtalyan ma nevraları ve Brenner'de kıtaat tahşidatı şimdiye kadar başarı- Nevyorkla mi çıkaran vapur Nevyork, 18 A.A. — Alman Bremen vapuruna gamalı haç taşıyan bayrak törenle tekrar çekilmiştir, Polisler vapurun etrafında devriye geziyorlardı. nüz, anlaşma olmamış ve imza edilmemiştir. Henüz ihzari gö- rüşmeler yapılmaktadır ki, bu görüşmelerde Müşterek bazı prensipler kabul edilmiştir. Bu prensiplerin tatbiki iki hükü met ve genel sıyasa icaplarına bağlı olacaktır. Kondilisin istifası Atina, 18 (Özel) — Estiya gazetesi General Kondilisin ü- çüncü defa olarak istifa ettiği - ni ve bazı bakanların tavassuti- le yine istifasını geri aldığını yazıyor. kuvvet olarak telâkki etmektedir... Mussolini kabul etmi yor Roma, 18 A.A. — Salâhiyet tar bir kaynaktan, Mussolini”. nin beşler komitesi önergeleri » ni kabul etmiveceğinden şüphe olmadığı bildirilmektedir. Bir ayda ne taşıdılar? , Asmara, 18 A.A, — Gecen ay içinde Eritre limanma 82 va - Pur ve 88 yelkenliden 120.371 ton eşya ve 24.171 kişi çıkarıl. mıstır, İtalyanm Trablustaki kuvvetleri Londra, 18 A.A, — Daily Te- ğu gizli toplantıda Litvinof, il. gililer arasında müzakerat baş- lamadan evvel konseyce bir ka: rar alınması isteğinde bulun » muştur, Faşist kongresi kararını bıraktı Roma, 18 (Ozel) — Faşist kon- gresi Cenevredeki son vaziyeti göz den geçirmiş, Uluslar Kurumundan çekilip çekilmemek hakkındaki karari ni başka güne bırakmıştır. Hazırlık, hep hazırlık! Roma, 14 A.A. — Bugünkü Ba kanlar kurulunca alman finansal ted birler arasında yüzde beş faizli borç- tan başka benzin ve muamele vergi- dolaşmaktadır. Funlara bakılırsa on milvon ftalya - nın seferberliği varın olacaktır. ve Trablusta Sünusilerin muhtemel hil » tumuna karsı süel tedbirler kuvvet- İend'rilecektir. Her halde İtalya her türlü hâdise. vi karşılamağa hazır gözükmektedir. Dârr mim oyiiklak Çenevre, IB AA, — Beşler komi- tesinin tekliflerini alan Habeş dele- gesi cevap vermek icin liç dört gün- Tük bir mühlet istemiştir. Yerinin aeörrilmmer 45 Bir buyrultu ile donanmanın kömür ih- tiyacları için linyit depolarının dol- durulmasına 337 milyon Jiretlik kre- di konmaktadır. vardır