16 Eylül 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Yunan Donanması Hükür- Macaristanın mete Sadakatini Bildirdi Dış Siyasası Atina, 15 (Özel) — Hükümet taraftarı Tipos gazetesinin yazdığına göre donanma genel kumandanı amiral Sakellariu evvelki gün telsizle deniz kurmay berede bulunarak Atinadaki duru Donanma kumandanı bu telgraflarında donanmada başkanı ile uzun boylu muha- m hakkında malümat almıştır. bulunan bütün sübayların ancak meşru hükümetin kanuni emirlerine i- taat edeceklerini anormal hareketlerin meydan mâni olacaklarını bildirmiştir. bulmasma da Birkaç gün daha Selânikte kalacak olan donanma ayın on do- kuzunda İstanbulda bulunacaktır. Demiryolu Osmaniyeye Vardı Ergani (Osmaniye), 15 A.A. — Doğu Anadoluyu Batıya bağlı yan ve Cumuriyet idaresinin çelik Ergani - Osmaniyeye ulaşmıştır. Yeni bir hayat müjdecisi olan coşkun şenlikleri ile karşılanmış mizin adları şükranla anılmıştır. kten timsali olan demiryolu bu önemli hâdise bütün halkın ve bu münasebetle büyükleri- Almanyanın Bayrağı Değişti Nuremberg, 15 A.A, — Bugün toplanacak olan Nasyonal - Sosyalist Rayiştağ, gamalı haç taşıyan bayrağı üçüncü Reich'in tek bayrağı yapmak hususundaki onaylayacakt söz alıp almıya i hüküfhet kararını toplulukla Bu önemli hâdiseden bahsetmek üzere Hitlerin ğı henüz belli değildir. Hitlerin Cenevreden gelen rapor ve telgrafları büyük bir dik- katle incelemekte olduğu muhakkaktır. Maamafih dış siyasa hakkında söz söylemesi beklenmemektedir. Bayrak meselesinin çok büyük ler, Bismark imparatorluğu olan ile bütün ilgilerini kesmeyi, ve gi bir siyasal önemi vardır. Hit- İkinci Alman imparatorluğu amalı haçın yeni Alman impa- ratorluğunun doğuşunu işaret etmesini dilemektedir. Bu karar, Hitler taraftarlarını daha büyük bir enerji göster- meğe bir davet olarak telâkki edilmekte ve ayni zamanda rejim düşmanlarına, krallığın tekrar kurulması hakkında umut besli- yen ayrış çevenlere yapılmış bir Siyah, beyaz, kırmızı bayrak hı ihtar sanılmaktadır. emen hemen bir muhalefet işa- Feti olmuştu. Çünkü bütün muhalifler o baytağı kullanıyorlardı. Muahedeler Değişirse Boğazların Askeri Rejimindede Tadilât Yanılmaldır.....| T.R. Aras Cenevrede Boğazların tahkimi için ne düşündüğümüzü anlattı Cenevre, 15. A.A, — Özel aytarı- | tiz bildiriyor : Dış İşleri Bakanımız Doktor Tev- fik Rüştü Aras Uluslar Sosyetesi a- samblesinde aşağıdaki o diyevde bu- Tunmuştur ; “Umum! müzakere esnasında tes- Tihat bakımından herkese eşit mua- mele yapılmasından bahsedildi. Bu münasebetle silâhları azaltma husu- sunda eşitliğe varılmak imkânı ha- sıl olamamasma karşı derin teessür. lerimi bildirmekten kendimi (o mene- demedim, Maamafih silâhsızlanma konferanşı işlerinin tevakkuf balin- de olmasına rağmen bu husustaki ü- midimiz tamamen kaybolmuş değil- dir. Bu silâhsızlanma bahsi dolayisiyle gerek Konseyde ve gerek o Silâhsız- lanma konferansında srasi geldikçe dalma işaret ettiğim bir o nokta var- dır. Yüksek Asamblenizin önünde söz alışım da, bu noktaya bir defa daha temas içindir. Bilirsiniz ki Lozan antlaşması ba- #1 sücl hükümleri muhtevidir ve bu hükümler, diğer bazı antlaşmalara Mevcut hükümler kadar şümullü ol- mamakla beraber milli ülkemizin bir kısmında müdafaa vasıtalarımızı tah did edecek mahiyettedir. Balkan Antantı devletlerinin fikri! Cenevre, 15.A.A. — Yünan Dış Bakanı Maksimos asamblede Balkan Antantı adına şu söylevi vermiştir: Balkan Antantının şimdiki Başka- nı Titülesko burada bulunmadığın. dan Antantın eski Başkan: sıfatiyle bu genel aytışmanın verdiği fırsat- tan istifade etmek ve kısa bir diyev. de bulunmak isterim : Balkan Antantı, kuruluşunun İkin- Sİ yılı sonuna gelmek üzeredir. An- tantın devamlı tekâmüllere uğraya- bilecek lüzumlu bir eser olduğunu Böstermektedir. Antant ile birleşmiş Olan devletler arasındaki cibirliği mü masebetleri günden güne srkılaşmış Ve ulusal yaşayışların bütün alanları. na yayılmıştır. Bunlar antant devlet. lerinin barış dölevlerini ve bu siyasal, #konomik ve soysal ilerleme ve bütün komşulariyle iyi'anlaşma yolunda el birliğiyle verilecek emeklerle gerçek leştirmek kararlarını o kuyyetlendir- mişlerdir. Alınan sonuçlar, sadece il- kili hükümetlerin devamlı haceketle- Tİnde mülhem oldukları dayanışma Budapeşte; 15 A.A. — Hükü- | a üç senedenberi sarletmiş olduğu siyasal faaliyet hi da mavi bir kitap neşretmisi Hükümetin programını tel- his eden ve yakmda yapılacak arsıulusal görüşmeleri gözönün de tutan bu mavi kitapta şöyle denilmektedir: Hükümet, İstikbalde yapıla. cak olan görüşmelere hazırlanmıştır, Bu gö esnasında hükümet, Macarista- nın menafiini onur ile temsil e decek ve diğer devletlerle anla- şarak Avrupa barışmın «tarsini davasına hizmet edecek, ve ayn! zamanda Macaristan “hakkın daki dostlukları mazide kayıt ve şartsız olarak tezahiir etmiş olan diğer devletlere de istinat eyliyecektir. Macaristan hükümeti, şu nok taları gözönünde tutmak ister: Avrupa barışmın ogelişmesi, mevcut dostlukların korunma - sı, muahedelerin yeniden göz. den geçirilmesi meselesinin ay- dınlatılması, Macar ekalliyetle- ri hukukunun himayesi, Macı- ristan hukuk müsavatımın rahak kuk — ettirilmesi, oOMaca ristanın ekonomik ve finansa! taleplerinin arsıulusal bir kabul ve teyide mazhar olması, Genera! Panayo- takos hadisesi Kalmadı Atina, 15 (Özel) — Dünde Çaklaris ile Kondilis arasında general Panayotakos meselesi için konuşmalar olmuştur. Başbakan ile Panayotakos a rasındaki konuşmalara yeti bi- rinci kolordu kumandanı vasıta olmaktadır. General panayota- | kos birinci kolordu kumandanı Gi bir ordu ispekterliğine kabul edemiyeceğini, ancak eski me Bu hükümlerden Trakyaya ait o- lanlar, komşu üç hükümeti ilgili silâhsızlandırılmış b diğim gibi üç hükümeti İlgilemekte olduğu için onların muhafazasına ka- rar vermek hakkı da kendilerine ait- tir. Bu sebeble Lozan antlaşmasının bu hükümlerinden bahsetmek niye- tinde değilim. Fakat, Boğazlar meselesi bu vazi- yette değildir.Ona ait olan süel bü kümler,Türkiyenin sahil muhafazası baklarına ve memleketimin Boğaz» larla ayrılmış olan iki bölgesi arasın. da geçiş ve taşım işlerine ağır 2 rarlar getirmektedir. Bu bal, mevzuu bahis hükümlerin kabulü sırasındaki mevcud vaziyetlerde derin değişikli ler husule gelmiş olmasına ve bu va- ziyetlerin bugün bile bir çok tebed- düllere maruz bir halde bulunma rağmen bugün devam etmektedi: Bu münasebetle aşağıdaki nokta yı sarih bir surette ortava sürmek isterim, Şayet, mevcud muahedelerle tesbit edilen vaziyette değişiklikler vukua gelirse Türkiye bunlârı Boğazların askeri rejiminde icapeden tadilâtm icrasına vabeste kılmak zarüretinde kalacaktır. fikrinden doğmamıştır. Bu sonuçlar ayni zamanda ve hele, ulusların kendi bar:sçıl emellerinin derin ve içten olarak bağlı bulundukları Ulus lâr sosyetesi prensiplerini gözetmek suretiyle gerçekleşebileceği hususun- da besledikleri müşterek güvenden doğmuştur. Bu güven, Balkan antan tinin kurulmasından çok daha evvel kendini göstermişti, Antantın kurulmasını zaru- ri kılan da bu olmuştur.Antantın iler leyiglerini anlatan ve İlerideki geliş - mesini garanti edende budur, Ve ne son günün bu ağır hâdiseleri de, uluslar sosyetesi paktına her za- mandan fazla sadık bulundukları burada söylemek ödevini antant hükü metlerine yükliyen de gene İşte bu- dur. Balkan antantı devletleri Ulus - lar sosyetesi konseyinin dünya barı- şını kurtarmak için verdiği emekleri içten bir ilgi takib etmektedir. Bu emeklerin barışçıl ve doğru bir kotarıma İrişmesi dileğindedir. | muriyetine getirildiği 'takdirde | bir aylık bir izin almağa razı o- lacağını bildirmişti. Başbakan İ da bu işin bir sonuç alınasını is- htediğinden Kondilisi ziyaret e- İ derek bu meseleyi halletmek is- temişse de Kondilis istifasını verdiğini söyliyerek bu işi nuşmak istememiştir. Ancak Başbakanın ısrarı üzerine Kon dilis istifasını geri aldığından her ikisi de general Panayota- kosun ordu ispekterliğine ts- yininde mutabik kalmışlardı. e $on dakikada hükümet zuniyet vererek bu müddetin hitamında eski memuriyeti © | lan dirinci kolordu lığına gelmesine karar vermiş- tir. Panavotakosun bu şekli ka- bul ettiği söylenmekti edir. Orduda disiplinin yerine ge tirilmesi için generallerin yapar cağı teşebbüsün general Maje - rakisin raporundan sonra arkâ- sı gelmediği ve Başbakanın Kondilis ile bu mesele hakkım- da konustuğu süel çevrenlerde söylenmektedir. Türk-Yunan ticaret müna- sebatı. durdu Atina, 15 (Özel aytarımız bildiriyor) — On beş Ağustos- ta bitip bir ay daha uzatılmış o- lan Türk - Yunan ticaret muka- velesi müddeti bugün bitti, Ya- rından itibaren iki devlet mü: nasebatı duracaktır, Yapılmak: ta olan müzakereler uzayıp git- mektedir. Yunan su'arındaki İlayan gemi'eri Atina, 15 (Özel aytarımız bildiriyor) — Larfondaki üç İ- talyan harp gemisi dün gece yarısı gittiler, Gemiler o civar. da sondaj yapmışlardır. Hükü- met yeniden protesto edecektir. Cumurivetçi'erin toplantıları ” menedi'di Atina, 15 (Ozel) — Hütriyetper - ver partisine mensup eski saylav ve âyan üyelerinin genoyda tutacakları yolu kararlaştırmak üzere yapacakları lit Panayotakosa iki aylık bir me- | kumandan» | Habeş - İtalyan İşinde Son Safha italyanın Salı günü Uluslar Kuru mundan çekilmesi muhtemel Musolini, ingilizlerin idaresindeki topraklarla hem- hudut olan Libiyanın tahkim edildiğini söylüyor Româ, IS.A.A. — Bakanlı lisinde Duçe, Bolzano içtim beri askeri ve siyasi vaziyetteki in- kişafa müteallik etrafı izahat ver- miştir. Askeri noktainazardan İtalyanın Şarki Afrikadaki hazırlıkları, İtalya- yı seferberliği yapılmak üzere bulu- nan faik Habeş kuvvetlerine o karşı emin bir vaziyete sokmak için müte- zayit bir faaliyet arzedecek şekilde yapılmaktadır. Duçe demiştir ki — Bam Bingazi muhacirlerinin iz- | har etmiş oldukları endişe dolayisiy- le Libya hududunun tahkimine de vam olunmaktadır. Duçe, elde etmiş olduğu etraflı malömata istinaden, kara, deniz ve hava kuvvetlerinin her ne taraftan gelirse gelsin her türlü tehdide mu- kavemet edecek hal ve vaziyette bu- lunduğunu söylemiştir. Siyasi noktainazarına gelince, Du- çe Beşler komitesinin ihdası kevfiye- tinden ve ayni zamanda Honre ile Laval'n .nutuklarından bahsetmiştir Bu nutuklar, olduklarından o başka | türlü olamazlardı, zira bunun için be- dihi olan bir takım esbab vardır ve İngiltere ile Fransanın Uluslar Sos- yetesi karşısındaki variyeti malüm- dur. Binaenaleyh bu nutuklar, mesul mahafil ile İtalyan milleti kitleleri tarafından çok büyük bir sükün ile | karşılanmıştır. Bakanlar meclisi, Laval künunu- sani 1935 tarihli İtalyan-Fransız iti- lâfnameleri hakkında kullanılmış ©- lan dostane tabirlerle bu itilâfname- lerin teyid etmiş olduğu (dostluk daki sözlerden dolayi memnu- niyetini izhar eylemiştir. İtalya, bu dostluğu yalnız iki memleketin men- faatı namına değil, ayni zamanda bir müstemleke istilâfr veyahut Uluslar Sosvetesi azası arasında çıkan bun- dan evvelki çok daha vahim ahvalde kullanılmamış ve mahiyeti tarif edile- memiş bulunan mücyyidelerin kulla- nılması yüzünden haleldar olmasına imkân mevcud olmıyan Avrupa teş- riki mesaisinin menfaati namına kuv- vetlendirmek arzusundadır. Bu itibarla Bakanlar meclisi, İtal yanm Uluslar Sosyetesinde bulunsa hâle geleceğini tetkik etmişlerdir. Bakanlar meclisi, General | Deba- no'yu alkışlıyan ve selâmlıyan bir telgrafname göndermeye karar ver- miştir. İlaiyanın bildiriği Çenevrede heyecanla karşı'andı Paris, 15. A.A, — Gazeteler, İtak yan bildiriğinin yayılması üzerine Cenevrede husule gelen şaşkınlık ve heyecanı yazmaktadırlar. İtalyanın | son kotarma çaresine beş vuracağı- Tu tahmin edenler çoktur. Echo de Paris diyor ki: İ “İtalyanm Uluslar Sosyete- siyle münasebeti kesmesi, bir ortak telâkki etmeğe başladığı. mız Roma hükümetine karşı seferberliğe teşebbüs edecektir, Bu dehşetli bir inkisarı hayal- dir.,, Petit Parisien şöyle yazmak- tadır ; es İtalya Bakanlar kurulunun birdiriğinin, İtalyanın Uluslar Sosyetesinde üye kalmakta de- vamının nası mümkün olacağ: tetkik edildiğinden bahis olan cümlesi, Cenevrede sonsuz de- dikodular uyandırmıştır. Bu cümlenin, İtalyanın ya- kında Sosyeteden çekileceğini ima eden örtülü bir söz olduğu |” ileri sürülmüş, hatta, bu çekili- şin muhakkak olduğu söylenti- si çıkmıştır. İyi haber alan çe- venler, İtalyanın Uluslar Sos- yetesinden ayrılmasının önü- müzdeki salıdan itibaren bir emrivaki olacağını söyleyecek kadar ileri gitmişlerdir. Bu, Çenevrenin başı ucunda asılı, ciddi bir ihtardır. Şayet Ulus: | lar Sosyetesi, bu büyük Avrupa devletini kaybetmek istemiyor: sa, kararını vermeden evvel dü şünmesi iktiza eder, Nihai daki- ka yaklaşmaktadır. Fakat ne olacağını kestirme şeklinde söy lemek kabil değildir. Jurnal diyor ki : “Ya kat'i bir itilâfgirizlik ifade eden bir kararın yahud —— — e — toplantı yarına kalmıştır. Bu toplan! da partinin reye iştirakine karar veri» | leçektir, Cümuriyetçilerin Giritte kral cıların da Selânikte yapmak istedikle mec- ri gösteriler memleketin sükünu için hükümet tarafından menedilmiştir. son haddine kadar götürülmüş şısında bulunulmaktadır. Bu teşebbüs belki de pek maharet- | le yapılmamıştır. Zira, İngil| terenin muamelesindeki sertlik | artmış bulunmaktadır.,, Populaire diyor ki : “ Dün akşam, Cenevrede, İ- talyan Uluslar Sosyetesinden bilfiil ayrılacağı ve bunun bel ki de salr günü gerçekleşeceği | genel olarak sanılıyordu. Her halde, bu lıkla karşılanmaktadır. Tekmi delegasyonlar, İtalyan bildiriği etrafında mütalealar yi tedirler. Fakat işe aklı erenler, Ttalyanın Uluslar o Sosyetesin den çekileceğini muhakkak gör mektedirler. Mısırın emniyeti Londra, IS.A.A. Kahire- den Röyter ajansına bildirildi. | ğine göre, Başbakan gazetele- re şu diyevde bulunmuştur : “ Bir İtalyan.Habeş harbi takdirinde Mısırın korunması için alımacak tedbirler hakkında Vis-Amiral Forbes'le aramda konuşmalar olmuştur.,, Amiral Forbes de İngiliz hü- kümetinin Mısırın korunmasını sağlamağa hazır olduğunu te yid etmistir. Asmb'en'n top'anlısı Cenevre, 15.A.A. — Asamble, umumi müzakerata pazartesi günü hitam verecek ve öğleden sonra Konseyin gayri daimi a- zasını intihab edecektir. Alman gazeteieri ne diyorlar Berlin, 15, A.A, — Voelkis cher Beobachter ve Berliner Ta | eba gaze aseteleri İtalyan kabi esinin Bildiriğini” ielts ve'son karar hakkında fikirler yürütmektedirler. Voelkischer Beobachter di- yor ki: “Roma henüz Uluslar sosye- | tesi konuşmalarmın gelişimini İ beklemektedir. Bundan dolayı ancak azami bir imtiyazdan memnun olacak görünmektedir. Eğer İtalya vaktinden evvel yu muşak davranırsa kendisine ve- ilecek imtiyaz her halde daha önemsiz olacaktır.,, Berliner Tageblatt yazıyor: “İtalya Habeşistanıt istilâ et- meğe basladığı takdirde İngil- terenin son hadde kadar hare ket edeceğini sanmaktayız Bir uzlaşmıya varılmadığı takdir - de İngiliz hükümetinin beklen. miyen hareketlerde bulunması ihtimal içindedir. Ingiltere ve harp Londra, ISA.A, — İngiliz şunları İ lanmamak için si ki harp düşmanıyız. Harp iste- lan- | bir pazarlık teşebbüsünün kar. | mediğimiz için mücadele cdi - yoruz, ve şimdiki duruma barış- çıl bir sureti hal bulmak için mücadeleye devam edeceğiz... İtalyan halkı Roma, 15 A.A. — İstefani a- jJansı, İtalyan halkının asaiı - yete kapılmış olduğu haberini tekzip etmektedir. Havat si ve asude bir surette devam *d€- gelmektedir. Negüs'ün hizmetine giren Be ç ka: subaylar Brüksel, 15 A.A, — L'inde pendance Belge gazetehi, 1üsü metin, Negüsün hizmetine gi » ren Belçika sübaylarının duru- munu incelemekte olduğu bildirmektedir. Bunlardan $ İ zi, henüz kırk beş yaşma girme- miş olduklarından,'her yurttaş gibi, süel hizmet mecburiyeti altındadırlar. Bu sübaylar, Ne- güsün hizmetinde iki sene çal! şaçaklarına dair taahhüt imzala muşlardır. Diğer taraftan Belçika hükü- metinin 2 Mayıs tarihli emirma- mesi mucibince, mecburi sücl hizmetle mükellef olan her han- gi yurttaşın, yabancı bir orduda da hizmet etmesi yasaktır. Bu gazete, Belçikalı sübayla- rın, Negüs'den ayda en az ön bin frank aylık aldıklarını, ay - rıca yarım milyonluk hayat si- gortasma kayıtlı olduklarını 'lâ ve etmektedir. Hava hücum'arına k rşı tedbir.er andı Adisababa, 12 A.A. — Lava lin müdahalesi hükümet çewen leri ve bilhassa imparator'üze- rinde iyi bir etki bırakmış, fakat muhasamanın bâşlâması mut te mel tarih”ile şekilleri hakkınua yapılan tahminlerin doğurdu - Zu bedbinliği U geçirememiştir. Hava hücunılarına karşı korun- mak istiyen yabancılar yer alti. na sığınaklar yapmakta ve aile- lerini ülkelerine göndermekte - dirler. Muhtemel hava bombar- dımanlarına karşı alınan tedrir. ler üzerine halkın, bozulan rua- nevi durumu, şimdi kuvvetler » | miş bulunmaktadır. Ani bir *€ İ erberlik ihtiyacı karşısında *a- 1 kuvvetlerin toplanması tedrici bir şekilde yapılmaktadır, Kolordu komutanı Mikar! sü el kuvvetlerin toplu bir şekille bulunduğu Ogadene hareket et- miştir. Avrupa müslüman'arı Cenevre, 15 A.A. — İsviğre telgraf ajansı tebliğ ediyor: Avrupa Müslümanları kon - gresi Lehistan, Macaristan ve Yugoslavya murahhaslarını dır lejiyonunun şenliklerinde bir söylev veren sağlık bakanı de- | miştir ki: İ lü müdahalede lemiş ve kongrenin İtalyan . Habeş anlaşamazlığına her tür- bulunmaktın “Biz her halde İtalyan düş - | imtina eylemesi muvafık olaca manı değiliz. Fakat muhakkak | ğına karar vermiş A sa kağkeiini tir.