11 Eylül 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

anlama ıp) KAYSERi FABRiKASI AÇILIRKEN.. Celâl Bayar Endüstride GüttüğümüzYoluAnlatacak (Ozel aytarımız Ankara, 10 Sümer Bank tarafından kurulan Kayseri pamuklu bez kom- binası 16 Eylül pazartesi günü saat 10 da törenle açılacaktır. Törene davetli olanları Kayseriye götürecek tren, 14 Eylülde İstanbuldan kalkacak ve 15 Eylülde buradan geçerek 16 Eylül #abahı Kayseriye varacaktır. Açılma töreninden sonra davetli- ler geceyarısma kadar şehrin misafiri olarak Kayseride kalacak- , şereflerine verilecek ziyafet ve müsamerelerde bulunacaklar- dır. Törne Ekonomi Bakanı Celâl Bayar başkanlık edecek ve bir diskur verecektir. Celâl Bayar, diskurunda beş senelik endüs- tri plânımızın bugüne kadar muvaffakıyetle tatbik edilen kıs- #mına ve bundan sonra yapılacak işlere temas ederek, rejimin €ndüstri sahasındaki yeni hamlelerini anlatacak, ekonomik kal- kınmamızın önemli bir temelini yapacaktır. Sovyet Rusyadan misafirler gelecek "Ankara, 10 (A.A.) — İktisat vekâletinin daveti üzerine Kay- Seri pamuklu mensucat kombinasının açılma töreninde hazır üzere Sovyet ağır endüstri komiser yardımcısı kâtibi | Maskalof elektrik teşkilâtı direktör yardımcısı Andreyef, Türk orkestroy dir&ktörü Zolateref ve yardımcısı Zidlin ayın on iki- © inde Ödesadan hareket ederek aym on dördünde İstanbul ve On beşinde de Ankarada bulunacaklardır. Hükümetin resmi misali")e“i buwnan bu zevat, beş senelik €ndüstri programımızın tatbikatını sonuçlarını ve eserlerini göreceklerdir. Yeni Fabrikalar Açılıyor "Ankard, 10 (Özel aytarımız bildiriyor) — Sümer Bank, Ma- latyada bir pamuklu mensucat fabrikası ve Sivasta bir çimento fabrikası kurmağa ve hazırlıklara başlamıştır. İkinci Endüstri Plânımız "Ankra, 10 (Özel aytarımız bildiriyor) — Beş senelik endüstri Plânımızın geriye kalan iki mühim esasını teşkil eden demir ve mya endüstrisinin de en kısa bir zamanda kurulmasına karar Verilmiştir, Mütehassıslar pek yakımda Ankaraya gelerek çalış- © Malarma başlıyacaklardır. Sümer Bank, bu iki endüstri şubesi i İçin teşkilâtını yapmağa başlamıştır. Ekonomi Bakanlığı, ikinci — Peş yıllık endüştri plârımın esaslarını hazırlatiakla meşguldür. | ükümet yeni plânı önümüzdeki sene ilân edecektir. BAL DAA RAY İN HUSUSİ Kralcılar Sevinçlerinden Yerlerinde Duramıyorlar Atina, 10 (Özel aytarımız bilaiiyoey — - #cteler ve gerek tayyarelerle attık ma mr ei isin kralcılığını ilân eden beyanatndâti, layı meneiniyetle- he göstermek için Kral taraftarlarını ez m bulunmağa vet ettiler. Birçok yerlerde gösteriler yapıldı. Mükgit Kraler- dan saylav Kraniotakis, “Tipos” ismindeki gaZötesindz yaz- ; bi bir yazıda, bütün bu hâdiselere Çaldarisin şimdiye kadar İrşey söylememiş olmasını sebep gösteriyor. Panayotakisi yaralıyanlar kimler —, Atina, 10 (Özel aytarımız bildiriyor) — Pana: i irli — yotakisle birlik. kardeşi de yaralanmıştır, Yaralayan adam Kondilisin yaveri Lukiğig' tir, Lukidis ve diğer iki zabit tevkif edilmişlerdir. Patrasta Amele Grev Yapıyor Atina, 10 (Özel aytarımız bildiriyor) — Bu sabah Patrasta ve iğion'da umumi grev ilân edildi. Grevcilerle vukua gelen çar- an a bir kişi öldü. Birçok yaralılar da var. Grevciler tren se- erine mâni oluyorlar. Nazırlar kurulu bu akşam vaziyeti göz- m Beçirecekti FESTİVAL (Baş tarafı 1 incideJ Bu samimi sözlerden sonra rıh - #imdan çıkılmış ve misafirlere şeh - vin bazı yerleri gezdirilmiştir. Kız- Jar, Galatasaray Jisesinin Ortaköy - ara pal yonanda, erkekler de Ga eee Y lisesinde mist » Yarın da Yunan, Bulgar ve Yugos lâv heyetleri geleceklerdir. Bunlar da sekiz kız ve sekiz erkek olmak üzere 16 şar kişide nmürekkeptirler. Diğer taraftan OÖdemişten gelecek geybekler heyeti de yola çıkmak üze vedir. Şehrinizde festivale iştirak edecek 16 kız ve erkekten başka 350 genç daha hazırlarmılıtadır. Bade - ma yapılacak arssulusal festivallere bunlardan takımlar teşkil edilerek gönderilecektir. Festivale önümüz deki cumartesi günü (Büyükadada başlanacaktır. Vere #unları söylemiştir? 2 leketimize neğe ve şenlik iz. Size hoş geldiniz 'derim. iigleketlerin ve gençlerinin biri - sevmeleri için tanışmaları >», “dar, Biz sizleri çok iyi tantyor gabancı telâkki etmiyoruz, Türki kendi eremleketinizde imişsi - Şibi kalacak ve gezeceksiniz. io, /elikle sizlere kucağımızı açı - FSEK Ş, ; heyeti başkanı © profesör bu sözlere cevap vererek ir ki dir i: 0 İyoruz ki, bizim için çok etlere katlanıyorsunuz. Esa - biz de kendimizi yabancı saymi- Bütün eğlencelerinize işti - ik ve yapacağımız oyunlar» Tİ memnun etmeğe çalışaca - li kabulünüze teşekitür e- Fi ME 11 0.935 emmaatş —>—— ———— e KAN LAR Kambiyo, İhtiyaç Listesi (Özel aytarımız. bildiriyor) Ankara, 19 Fransa Bakanlığı. kambi yo ihtiyaç iistesinde bazı tahdidat yapacaktır. Bugüne kadar kambiyo İ ihtiyaç listelerine tevfikan verilen döviz müsadelerinin yekünları te it edilmektedir. Bakanlık yap, ğı tetkikata göre, İhtiyaç listesinin kangi maddelerinde değişiklik ya - pılması lârimgeldiğini İçararlaştı - Tacaktır » Avrupada tahsil Ankara, (Özel aytarımız bildiri. yor) — Kültür Bakanlığı, bu sene Avrupada tahsilini imal mezunu talebe göndermemek kara- rına varmıştır. Emniyet direklörlüğünde iki tayin 10 (Özel aytarımız bil 4 İstanbul emniyet direk törlüğü birinci şube direktörlüğü me beşinci şube direktörü Kâmran güne Üçüncü şube direktör muavi4 ini Sait terfian tayin edilmişlerdir. Naf a tayinleri Ankara, 10 (Özel aytarımız bil - diriyor) — Erzurum bayındırlık di rektörü Cevdet Urfa direktörlüğü ne, Zonguldak (o başmlkendisi Ra- sih Sirt | haşmühendisliğine, Sey- han başmühendisi Zekâi, Zongul dak basmühendisliğine tayin edik mişlerdir. , Dil Bayramı Kutlulanacak O gün bütün yurtta toplantılar yapılacak i İstanbul, 10 A.A, — Türk dil! traştırmâ kurumu genel sekrstsrli - enis ve ulusal ölçüde kutlanma Ulu Önderimizce yerinde görülen 26 Ey lil 1935 dil bayramı için hazırlanan program aşağıdadır: 1 — 26 Eylül, birinci dil kurulta- ynın toplandığı (o tarihtir. Kurultay bugün dit kurumu üyeleri da kutlanacak bir bayram günü olarak barşıleştirilmr iştir. DU işi bütün u- Musun ortak bir işi olduğundan, bu Bayram geçen yıllar olduğu gibi- bütün halkevleri ile basın ve yayın kurumları tarafmdan geniş ölçüde “kutlanacaktır. 2 — Türk dili araştırma kurumu, 26 Eylül 1935 günü radyo ile bütün “wurda bir ww verecektir. Bu ayta için İstanbül ve Ankara radyo mer fkezleri birleştirilecektir. o Aytanın Mangi saatte, hangi radyo merkezin 'den verileceği ayrıca kararlaştırı - “arak bildirilecektir. O saatte bütün balkevleri dil, tarih ve edebiyat şu - ©elerinin öncülüğüyle toplu olarak bulunacak ve bu aytayı dinliyecek- !.3 — Halkevleri, dil bayramt öncede Ce k ee pacaklardı oplantılarda okü - Macak şi verilerek söylerler için kapsal olarak şu yönerge verile bilir: » A — Elden geldiği kadar öz, sa- de, güzel, anlaşılır türkçe ile yazık *nış ve söylenmiş olmak, » b — Konular, genel olarak, Türk kültür varlığınm eksikliğini, geni, diğini, büyüklüğünü ve özel olarak "Türk dili denen dilin bir yandın *Türk ulusunun en geniş ölçüde Siribiriyle anlaşmasına yaradığını, bir yandan da bütün yeryüzü kül - tür dillerine kaynak olmuş en eski ve ana bir di) olduğunu anlatmağa yarıyacak yolda seçilmek. * 4 — Halkevleri toplantılarında Söylenen şiirler ve söylevlerin bi - irer kepyası dil kurumu merkezine igönderilecektir, ! 5 — Halkevleri toplantıları, dik kurumunun radyo ile vereceği ayta nm saatine göte, bu aytadan önce “eya sonra yapılabilir. Ancak ba - $ımda veya sonunda ikinci maddede yazılı olduğu gibi, bu ayta dinlenis fecektir ' * 6 — Radyo merkezi olan yerlerde balkevleri toplantıları da radyo ile verilecektir. , * 7 — Türkiyede çıkan bütün gazes der o gün için dil işinin değerine; yılda alman yolun ve önümüzde &i çalışmalarım önemine dair yazı lar yazacaklar ve dil bayramını can ipleri Bu yazılar için de Üçüncü maddede yazılı yöne > önünde tutulmalıdır . A 5 naklen ve beşinci şube direktörlün | inden: iy oğu m yıl olduğu gibi bu yıl da Sultanahme Mozayikler tte Bulunan Şaheserdir Kazı tatil edildi. Gelecek yıl büyük mikyasta çalışmaya başlanacak Yeni bulunan on mozayikten biri: “Tazılarla tavşan” (Bunun iktibas memnudur, Diğer mozâyiklerin resimlerini Times gazetesile ayni günde neşretmek hakkı da Tan'ındır) Sultanahmetteki kazı dünden iti - İ baren tatil edilmiştir. Profesör Baks- ter kazı yerinin etrafı duvarlarla çe- virmiş ve mozayiklerin - üstüne bal- mumlu kâatlar koyduktan sonra top- ral örttürmüştür. Dün akşamki eks- İ presle Sirkeciden İskoçyaya doğru yollanan Bakster ders senesi başla - mak üzere bulunan Sen Azdrevs üni versitesinde bu kış gene çalışacak ve 936 yılı Mayısında İstanbula gelerek beş ay müddetle tekrar kazıya devam edecektir. Dün beni kazı yerine davet eden Profeşör en son bulduğu on mozayiki birer birer göstererek dedi ki: — İstanbul resmi makamlarına ve münevverlerle Universite profesörle- rine göstermeğe vakit bulamadığım için büyük bir acı duyduğum şu eser- ler, evvelce gösterdiğim diğer mora- yiklerden daha kıymetlidirler. Bunla- ta “kitar çalan adam”, “ot yiyen at”, “Çömlekli adam” (Yavrusunu emzi- ren at), (Tekerlekli adam), (Tazılar- Ja Tavşan), (Ağaç), (Ejderha) ve (Çanaklı adam) diye ad verebiliriz. Bu kısmın kenarları da diğer mora- yilin kenarları gibi artistik bir çalış- mayı gösteriyorlar. Fakat önümüzde- ki yılın bize daha büyük neticeler ve- receğini şimdiden tahmin ediyorum. Bir sene cok ver şer karim kulun. duk Buna gok teessüf ediyorum. sprolesör? 5 — Neden — Zira bu seneki ça sirf yapmağa hazırlandığım büyük kazı teşebbüsünün bir tecrübesi olacaktı da ondan. Ve doğrusunu isterseniz bir denbire bu kadar yüksek bir arkeolo- ji kıymeti ile karşılaşacağım: hiç zan- netmemiştim. Lâkin bu buluşu tamamile bir te- sadüfe hamletmek te büyük bir insaf- sezlek olur, Zira ben tam altı bucuk yıldır burada etüt yapmaktayım. Şeh- ri, eski Bizansm topoğrefyasını, sa» rayın mevkiini uzun uzun İncelemiş ve aramıştım. Bunun için bulduğumuz. sey bir aylık bir karalamanm eseri değil, tam altı buçuk yıllık bir calış. manın mahsulüdür, Üç yıl evvel Bi - ans sarayının methali olarak Arasta sokağını tesbit etmiştim. Bu düsün- cemin doğru olup olmadığını sonde et mek lâzımdır. Bu ise çok paraya hağlı olan bir işti. Doktor Dr. Davit Russe ie büyük teşekkürlerimi tekrarlamAk için bana fırsat vermenizi rica ede. rim, Zira onun verdiği otuz bin Türk Jirasıdır ki beni İstanbul şehrine böy- le bir tarihi kıymet hediye etmek im- könma ulaştırdı. Dr. Rrssel şimdi da- ha büyük bir projemi hakikate çevir. mek İÇİn lâzmmgelen yardımları ben- den €sirgemiyeceğini vadetmiş bulu- nuyor. Diyebilirim ki gelecek yıl çok, pek çok geniş mikyasta kazıya de » vam cözceğiz. Şunu da kaydetmenizi isterim ki ben ve arkadasım burada çok değişmiş bir âlem bulduk. Bu â- lem, Yaptığımız kâzı İstanbul şehrini nasıl kizanelırdıvez bizi dn o nishetie irmiştır. İskoçyada oturarak bu değişen ve çok değismiş ve üerile- miş'olân Türkiyeyi, Türkiyenin mü - neyver Ve İlmi mubitlerini anlamak ve bu kadar gençleşmiş bir Türkiyeye inanmak müşküldür. Halbuki bu ha- kikati biz gördük. Türkiye geneleş - miştir. zindeleşmiştir, bir medeni 49< yetenin şartlarını her göze vuran bir kıymet olmuştur. Twpkr Töniks gibi gençleşmişsiniz dostlarım, . Dün Profesör Bakster vali ve be- Jedive reisi Muhide'ni ziyaret ederek kendisine Davit Russelin bir çekini vermiştir. Bu çek, ileride Sultanahmet te yapılacak tarihi mahalle için topla. nacak yardımın ilk rakamı olmuştur, Russel ve Bakster bunun için memle- ketlerindeki tarih dostlarından ve ar- keoloji mücesseselerinden yardımlar toplayacaklarını vadetmişler ve İskoç yak âlimler ayni zamanda İskoçva ile İstanbul arasında bir talebe mübade- lesi yapılmasını da teklif etmislerdir. Çok zengin bir fabrikatör olan Russel devamlı surette bir Türk talebesini Iskoçyada tahsil ettirmek ve tahsilini bitirince yerine başkasını celbetmek istediğini bildirmiştir. Baksterden Times gazetesi kazı ne di ticesi hakkında liç makale istemiştir. Bündan başka Profesör “Sultanahmet kazısında ilk yılın raporu” adiz bir ar- keoloji etüdü neşredecektir. OE B. YUYA SABUNA DORU MLEDAN (Başı 1 incide) — Vardiya topu Bedevileri kor- kutup kaçırmak için medenilerin ekşamdan akşama atmağa alışagel. | dikleri bir çeşit korkutma topudur ki, senin anlattığına bakılırsa, şim- di usulü değiştirmişler, durmadan atıyorlar demektir. — Demek... Muharebe olmaya- cak? — Hayır! — O halde bu gürültünün sebe- bi? — Basit; Bizde çok şeker hamı- şt, pamak, kauçuk, altin, gümüş ve daha nice maden var. “Bunları siz yiyemiyorsunuz, v#rin biz yiyelim., diyorlar. Biz de: “Bugün yiyemiyo- e ear eln la. — Fakat ya gelip alırlarsa? — Gelebilirler... Amma lar! — Sebep? — Basit; Allah, dünyayı yaratır. ken, bütün o şeker kamışlarını, ka- uçukları, pamukları ve türlü madenleri niçin buraya ekmiş? Ba- | sit: gene kendisinin yarattığı Avru» palıların ne kadar açgözlü olduk- larını bildiği için, alamasınlar, yi- yemesinler diye! Yoksa etraflarını bu hadar dağ, bataklık ve dün- yanın hastalığiyle çevirir, bizi de buraya bekçi diye diker miydi? Demek, bir Habeş - Italyan davası değil, Allahın bir cilvesi mevzuu bahistir! Hele Seâriye, birden, önündeki i gem e Jem nd Baktım, hakikaten Jezel Jeze mi, Jose mi, her ne harımağrıs ise, işte geçen gün Cemiyeti Akvamı alt üst eden Hı murahhas yok mu, herifin ta isi? — Aman M. Jeze dedim. Sen bu- rada ne arıyorsun? Jeze kıs kıs güldü: — Ne arayacağım: bilmez misin ki doğruyu söyleyeni dokuz köy- den kovarlar! Dedi, ve bunu derdemez elindeki şamdanla o önden, Haile Selâ: arkadan, koşarak * bacadan gi ler, kı ular? Karanlıkta ne yapacağımı şaşır- ; kendi sesim, kendime cevap verdi! Yerleri yokladım: topaç ta kay- bolmuştu? siri Uykuda yürüyenler gibi e m: uzatarak etrafı yoklamağa baş- ladım. SA Korkudan titriyordum ki bir el elimi tuttu, gözümü açtım ve bak- tım: bizim doktor! ğ — “Geçmiş olsun! İyi ki açtık, yoksa septisemiden gidiyordun! Diyordu. Ali Naci KARACAN ri Yunan filosunu tören İstanbula gelecek Yunan filosu için yapılan karşılama töreni programı ba zıralamıştır. 20 Eylölde sabâh saat dokuzda karşılıklı ziyafetler verile » cek, Yunan komutan: ilbay ve İstan- bul komutanını ziyaret edecektir. Mi salir denizciler tarafından öğleden sonra İstiklâl anıt'arına çelenk kona- cak, gece de iltay Parkotelde bir şö- len verecektir. İkinc: gün için de Yat klüpte bir şölen vardır. mind Sd yeli di 4 karşılama İğ 3 er gi ELE K | — e AVUKAT Bilmem © içinizde bilmiyen var mı? Benim yaptığım bir sürü mes- İekler arasnda avukatlık ta var- dır. Hem de fena avukat değil Derlerdi ki; eğer o işi bırakmasa dim avukatlıkta feyizlenebilirmi- şim. değilmiş diyelim geçelim ve işimize bakalım. Es den avukat olduğumu niçi yle. diğimi bu yazımı okudukça anlar. sınız. İki rün evvel Terkos idareri- le benim aramdaki şu mahut faz para tahsili davası için mahkeş ye gitmiştim. (Merak etmeyin! Hâ- lâ Su idaresi davama bir türlü ce- vap veremedi, Kâh beni tanımadı, kâh babamı tanımadı. Kâh tetkik #tmek için mühlet istedi. Bu sefer de avıkat hastalandı. Dava sürüm- kalıp gidiyor. Ama muha- keme günü atladı ya! O kadar ye- tişir. Gelecek celseye de Allah ke- rim! Bu bahse başka bir gün tek- rar döneceğim.) ie sıramı beklerken i- ki müşshrde yantım. Birisi Bizde halk yor. Her yerde böyledir ama bizde çok daha fazla. Bu yüzden birçok adamlar dava vekili tutmıya para- sı ve hakkını müdafaaya iktidarı olmadığından hakların O kaybedi- yor. Bu, halkın zararı ve hakkın zararıdır. Onun için eğer zünün birinde adliyede bir yenilik yap - mak fırsatı elime düşerse halk i- çin tıpla müddeiumumiler gibi u- mumi avukatlar tayin eder, işleri hakkında onlara kanun yollarını katlar şimdi içerliyeceklerdir. Ax ma işte en basit misal: Birinde senetle alacağınız var « dır. Dava edersiniz. Borçlu senedi olduğunu, imzasının kendi imzası olduğunu avukatına söyler. Buna rağmen borçlunun avukatı mahke- mede borcu ih edi yapanın kanun yapmadaki malsa- İimin hakkını arar. | ken böyle güçlük çekmesi değil mi? Onu bü hale kanutun alem gitmesini ve hakların bu kanin nun avukatı olmasa iş bir, nihayet iki celsede biter gider değil Var mıdır bütün tanıdık ve madık avukatlar içinde yiğit ki, çıksın da bana: — Avukat davaların çabuk bit- mesine çalışan ve onları zinhar sü- rüncemeye düşürmiyen bir kahra - mandır. Diyebilsin! Bu iş bizde o kadar ileri gitmir- tir ki, nihayet muhakeme uswlleri- ne bu gibiler hakkında para cezam kesilmesi hakkmda maddeler bile İ konmuştur. Şu söylediğim #526, bu maddeler kadar £li delil bu- Tunabilir mi? B. FELEK Bulgaristana tank Gönderildiği Tekzip ediliyor ı, Ankara, 10 A.A, — Bazı gazete 4 Merde İtalyan fabrikalarında inal edilmiş olan son sistem 61 tankm agizlice Varna limanına çıkarıldığı pa dair bir havadis intişar etmiş « tir. İtalya büyük elçisi, hariciye ves ikâletine verdiği bir takrirde mese lenin katiyyen asıl ve esas rolmadı- ğını ve bunun tekzihine delâlet edil mesini dostane bir lisanla beyan ve âltimas etmiştir, Geçen yıla göre Ankara, 10 (Özel aytarımız bildi tiyor) — 1934 finans yılı ağustos ayına nazaran, 935 Ağustos ayında 4.5 milyon lira fazla varidat kayde dilmiştir. Sabit Şevki Mülkiye Müfettişi oldu İstanbul, 10 A.A. — 926 yılında “Hasankale ilçebaylığından Cumur- başkanlığı özel büro şefliği mua - winliğine atanan ve © zamandanbe- «ri bu işte bulunan Sabit Şevki doğu illerimde Başbakanın yaptığı gezi üzerine kararlaşan büyük O islâhat şişinde çalışmak üzere eski mesleği solan sivil işlere girmek (dileğinde bulunmuştu. Bu dilek, yüksek makam'arsa ia «bul edilmiş ve Sabit Şevki, üçüncü genel enspektörlük emrinde bulun. mak Üzere merkezi Erzurum Olan #nülkiye müfettişliğine atanmıştır. Keyfiyet bugün yüksek tasdike eti, i diktiren