5 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

5.6.-935 Vasıf Çınarın Cenazesi Trenle Nakledildi Moskova, 4 A.A. — Dün 18 de Türkiye büyük elçiliği: sıf Çınar için bir ölü töreni yapılmıştır. Törende Kaleninin orun tağı Miazki ile Voroşilof, Rozengolç, Krestinski, Stononiakof, Unşliht, Yekerof, Budenni, Zolotarei, elçiler heyeti ve Sovyet kurumları oruntakları hazır bulunmuştur. Tabut. Kalenin, Molotof, Voroşilof, Orconikidze, Litvinof, elçilikler, dış bakanlığı, büyük tiyatro, Türkstroy ve diğerleri ta- rafından gönderilmiş olan çiçek ve çelenklerle örtülü idi. Büyük devlet tiyatrosu orkestrası tarafından halk artisti Ştaynbergin idaresinde ölü marşı çalmmış ve hazır bulunanlar bir saatten fazla tam bir süküt içinde ölüye son sağlıcamalarını (veda) yap- Mişlardır. Moskova, 4 A.A, — Büyük elçi Vasıf Çınarın ölümü münase- betile, Ingiliz, Japon ve Alman büyük elçilikleri şeflerile Bulgar, Norveç, Isveç, Danimarka, Finlandiya ve Macar orta elçilikleri ışeneri de Türkiye büyük elçiliğine giderek başsağıda bulunmuş- lardır. Ankara, 4 (Hususf muhabirimiz bildiriyor) — Merhum Vasıf Çınarın cenazesi bugün Moskovadan yola çıkarıldığma dair Ha- riciye vekâletine malâmat gelmiştir. Cenaze bir Rus harp gemi- sile ayın sekizinde İstanbula gelmiş bulunacaktır. Kelâtta Zelzeleden Halkın Yüzde Sekseni Öldü Ouetta, 4 A.A. — Sanıldığına göre, Masting ve Kelât ahalisi- hin yüzde 80 i son sarsıntıda ölmüştür. Kâbil, 4 A.A. — Dün Kandaharda hafif bir sarsıntı duyulmuş tur. Insanca kayıp yoktur. Şaman « Çuetta demiryolunun Abolullab'dan sonraki kısmı yıkılmıştır. Simla, 4 A.A. — Ouetta şarı yıkıntılarının altında 20.000 ölü bulunduğu sanılmaktadır. 5000 yerlinin ölüleri çıkarılmış ve gö- Mmülmüştür. Avusturyada Nazi Propagandası Viyana, 4 A.A. — Polis nazi Bazeteleri konsorsiumunun mü- Meseili- bulunan Alman gazete- €i doktor Hans Hartmeyeri ya- kalamıştır. Bu gazetecinin Senkovski ile nıüui olduğunu gösteren bir- $ok muhabere kâğıtlarını da el- İ eanlgelye Hartmeyer, evvelce kambiyo tecimi kanununa karşıt hareket tettiğinden dolayı bir defa daha Yakalanmıştı. Polis, Avusturyada nazi pro- Pagandası için gönderilmiş olan Pâraları karak olarak geçirmiş Olmasından şüphe etmektedir. Hartmeyer, 1934 yılı temmu- Zünun 25 inci günü yapılan a - Yaklarıma hareketi - başarıldığı takdirde bir bakanlık müsteşar- lığına getirilmek üzere nazi lis- tesine ismi kaydedilmişti. Çekos'ovak kabinesi Teşekkül etti Prag, $ AA. — Cumurluk başkanı Masarik, yeni kabine nin listesini onaylamıştır. Liste şudur: Başbakan, Çiftçi partisinden Malipeter, Dış bakanı, Sosyal - urusculardafn, Beneş, Iç bakanı, Çiftçilerden Çerni, Finans baka rnu, teknisiyen Trapl, Kültür ba- kanı, teknisiyen Kromar, Tüze bakanı, Çekoslovak sosyal de - mokratlardan Derer, Sü bakanı Çiftçilerden Mahnik. Kabine, çiftçi, sosyalit - ulu- sal, Çekoslovak sosyal - demok- rat, Alman sosyal - demokrat, Çekoslovak halkçı partileri ü- yelerile teknisiyenlerden kurul- mustur. SON DAKiKA Bulgar Kabinesi Değişiyor LKUSUSİ MUHABİRİMİZ BİLDİRIYOR ) Sotya, 14 , Başbakan Toşef, iki sene evvel, Yugoslavya aleyhine yazdığı ğ"l' kitaptan dolayı Yugoslavya - Bulgar yakınlığına muhalefetle olunmaktadır. Liberal ve çiftçi partilerinden Çankofun başkanlığı altında bir kabinenin Yugoslavyayı memnun etmek için yakında iktidar Mevkiine geleceği söyleniyor. BALKANLARDA HU- SUSİ !STIHBARATIMIZ Muhalifler Cumuriyet istiyorlar Atina, 4 (Hususi muhabiri- mizden) — Seçimden sonra hü- kümet tarafından reyiâma baş- vurulursa muhalif parti liderle- rTinin hükümetin doğrı ve kanu- t reyiâm yapılacağı hakkır da- ki beyanatına dayanarak hür- Tiyetperver partı "le bırlikte re- yiâğm neticesinin cümuriyet re- jimi lehinde cıkmasını temin et meğe çalışacaslerin! siyasi ma- tufilde teyit etmektediz. General Kondil'sin krallığın da — teessüsü tin yüzde yet reyi lâzım — olduşu nakkındak! diyevi muhaliflerin reyiğina iştirak etimelerine tesir | etmiştir. Atina, 4 (Hususi muhabiri- mizden) — Selânığe giden Pa- panastasiu taraf'arları ile pazar günkü yapılacak seçime girme- leri hakkında gö: ren son - va pazar günü ren hakkında bir söylev verecektir. Çaldaris Selân'ğ'e gitmiyor Atina, 4 (Hususi muhabiri- mizden) — Başbakan Selâniğe gitmekten vazgeçmiştir. çar- şamba veyahut perşmbe günü Pirede seçim hakkında bir söy- lev verecektir. Yenişehir ve Trihalada seçim söylevleri vererek dönen gene - ral Kondilis seçimde hükümet cej ti kazanacağının mu - hakkak olduğunu bildırmiştir. Yeni Fransız kabinesi Paris, 4 A.A. — Bouisson, istizahların başka bir güne br- rakılması ve tükel yet- kenin onaylanması hususunda güven sorumunu (itimat mese- lesini) ortaya koyacaktır. İstizah dilekleri azdır. Tükel yetke hakkında izahat almak ü- zere 17 hatip isimlerini kaydet- tirmişlerdir. Bouisson, çabuk cevap vere- cektir. Çabuk aytışma usulü belki itirazla karşılanacak ve oy (rey) vermek istemiyenlerin sayısını çoğaltacaktır. Fakat ka binenin yeter bir çoğunluk elde etmesi çok muhtemeldir. De Chammard, başkanlık e- decektir. Kamutay başkanlığına Suvarilerimizin Muvaffakıyeti A Achem, 4.A.A. — Niste yapılan müsabakaları — muvaffaki- Yetle başaran suvarilerimiz Alman ulusunun daveti üzerine bu- Taya gelmişlerdir. L 1 Hazirandan itibaren Almanyada AAchem şenliğinde arsru- UUsal atlı müsabakalar başlamışdır. Bu müsabakalarda — 70 kilo Siklet ve dakikada 300 metre süratle 24 mani atlanması lâzım €len “Ren,, mükâfatı müsabakasına dürlü uluşlardan 34 hay- aN iştirak etmiş ve Üst tegmen Saim Pulatkan arsıulusal bir İi alan Kışmet ismindeki atile bu müsabakalarda birinciliği al- llvarilerimizden Üst tegmen Eyüb'de derece alanlar arasın- lunmaktadır. Hafta Tatili Ve Yunanlılar buAüm' 4 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Proiya gazetesi u"lllm nüshasında Türkiyede tatbik edilmeğe başlanan hafta tilinden bahsederken bugüne kadar Atatürkün yaptığı devrim #38yıyOr ve diyor ki: lizde olmadığı halde Türkiyede bir kanunu medeni olduğu- düşünür, kadınların saylav seçmek ve seçilmek haklarını da '.u“““ne getirirsek Türkiyenin bugünkü reisinin tarihte mevcut imatcılardan en kudretlisi olduğunu kabule mecbur kalırız.,, Bouissonun yerine geçmek üze- re 5 adaydan (namzetten) bah- | sedilmektedir. Sağ partiler Franklin Bouil- lonu, yeni sosyalistler Varen - ne'i, sosyalistler Brace'ı, radi - kal sosyalistler İvon Delbos ile De Chammard'ı ileri sürdükle- rinden bu seçimin heyecanlı ol- ması pek muhtemeldir. Arsıulusal para istikrarı Paris, 4 A.A. — Finans ba - kanı Caillaux, paraların genel durluğuna (istikrar) — yantaz (taraftar) olduğunu, fakat bu meseleyi konuşmak için arsıulu sal bir konferans toplamak yet- kesini kendisinde görmediğini söylemiştir. Finans bakanı, şimdilik büt- çenin denkleştirilmesi ve Fran - sız parasının bugünkü değerin- de durdurulması ile uğraşmak « tadır. Bununla beraber Caib laux, acunun ekonomik kalkın- ması için, öteki ulusların uyuşa- rak arsrulu$al bir para durluğu- nu başarabileceklerini umut et- | mektedir. Altın satışı azaldı Paris, 4 A.A., — Yeni hükü - metin yerleşmesi ve Finans ba- kanınım sözleri Fransız ve ya - bencı finans piyasaları üzerin: ICMAL Yunanistanda Rejim Sorumu | Birkaç ay önce Yunanistanda ya. pılan isyanın kötü neticelerinden bi- riş bu komşu ülkede rejim meselesi. ni tekrar tazelemiş olmasındadır. Yunanistan iki kısmâ — ayrılmıştır: Balkan savaşından — önceki eski Yu- nanistan, Balkan savaşı ve Büyük savaş ile eklenen kısımlar ki buna da yeni Yunanistan adı — verilebilir. Eski Yunanistan kamusunun büyük ekseriyeli kral taraftarıdır. Yeni | Yunanistan kamusunun büyük bir ekseriyeti de cumurluk - taraftarıdır. Rejimler üzerindeki bu fikir ayrılığı da bir kanaate dayanımaz. Kral Kos- tantin ile Venizelosun — arasındaki eskâ anlaşamamazlığın — mirasından ibarettir. Gerçi Kostantin kaçtı ve sonra da öldü. Venizelor da viya- seten ölmüş demektir. Fakat Yuna- mistanı ikiye ayıran eski dava hâlâ sürüp gitmektedir. Yumnanistanın bugünkü — rejimi cu- murluktur. Fakat cumurluk - rejimi kralcıların elindedir. Aykırı gübi gö- rünen bu vaziyetin tarihte eşine te- sadüf edilir: Mac Mahon idaresindeki Fransız cumurluğu gibi. Çaldaris ve firkası kral taraftarı - olmakla bera. ber, rejim meselesini ortaya atmıya- caklarını iş başına geçtikleri günden beri söyleyip durmakta idiler. Gerçi Çaldaris son Venizelos isyanıma ka- dar bu sözünü tutmuştur. Ancak Veniz ü Ki bağlı kalmıştır. Venizelosun itibar- dan düşmesi kamoy — nazarında ca- murluğu da sarsmıştır. 2 — Cumurluk Yunanistana, bek- lediği sükün ve istikrarp getirame- miştir. Bu noktada sukutu — hayale uğrıyan halk arasında krallık cere- yanları kuvvetlenmiştir. Yunanistanda birkaç seçim yapılacaktır. Gerçi bu seçim doğrudan doğruya — cumurluk krallık reğimi hakkında kesin bir ka- Tar vermek için değildir. Ancak do- layısıyle böyle bir netice / verebilir. Metaksas kralı geri getirmek için açıktan — çalışmıya — başlamıştır. Cu- murluk taraflarları da rejim mesele- sinin mevzuubahs olmuyacağım söy- lüyorlar. Bu işin can alacak Çaldaris ve in güdeceği siya- sadadır. Çaldaris rejimi değiştirmek | istediğini henüz aşikâr söylememiş- tir. Ancak kamunun göslereceği ge- nel bir arzuya karşı gelemiyeceğini de bi Yü Samarbığa nun, üçüncü Framsz cumurluğu gi- bi, cumurluk — taraftarı olmıyanların elinden kurtulup kurtulmıyacağı he- nüz belli değildir. Belli olan şudur ki cumurluk, kurulduğu vakittenbe- vi bugünkü kadar tehlikeye düşme- miştir. * ——— ı Romanya ihracat- çılara prim verecek Bükreş, 4 A.LA. — 11 haziran- çiqn sonra Romanya dış ticareti için yeni tedbirler uygutlana- caktır (tatbik edilecektir.) Dışarıya yollanan malların kambiyo olarak karşılığı, kam- | biyoların kanuni değeri Üüzeri- ne, Romanya ulusal bankasının emrine verilecektir. Mal çıkma- sını ilerletmek için banka, ihra- catçılara bir prim verecektir. Bu primin değeri, ülkenin ekono - mik kurumlarının delegeler ta » rafından kurulacak bir komis - yon tarafından — saptanacaktır. (tesbit edilecektir), İhracat, eskisi gibi izin ve kontenjan kayıtlarına bağlı ola- caktır. İthalâtçılar, ülkeye sok- tukları malları ödemek için Ro marnya ulusal bankasından vize alarak kendilerine lâzım olan kambiyoları elde edeceklerdir. Banka bu kambiyoların değe- rini esas tutarak bir prim hesap edecektir. — Venizelos Aleyhinde yazılar Atina, 4 (Hususi muhabiri - miz bildiriyor) Tevfik (pa- şa)nın ifşaatı üzerine gazeteler Venizelosu takbih eder yazılar yazmaktadırlar. de iyi tesirler yapmıştır Fransız rantları yükselmiş, altın satışla- rı azalmıştır. Evvelce 500 milyondan bir milyara kadar yükselen altın çekişi dün 50 milyondan yukarı çıkmamıştır. İngiltere, 170 milyon frank - İrk bir satm alma emrini geri al- mıştır. gün — sonra | | ve | NORMANDİi 5 REKORU KIRDI 107 Saat 33 Dakikada Havr'den Nevyorka! Paris, 4 A.A. Normandie va- puru, daha ilk seyahatinde ma- vi kordelâyı kazanmıştır. Va- pur, Kuzey (şimal) atlantik de- nizindeki bu seyahati 107 saat 33 dakikada yaparak evvelce İ- talyan bandıralı Rex vapuru ta- rafından 109 saat 58 dakika ola rak elde edilmiş olan rekoru kır mıştır, Kalabalık bir halk küt. lesi, vapuru karşılamış, 10 - 15 uçak ta Nevyork koyu üzerinde ve vapürun etrafında dolaşmış- tır. Southgate, Amerika hükü - meti namına Madame Lebrun'ü selâmlamıştır. Nevyork şarbayı La Guardia, Nevyork kadınları namımna ken- dişine çiçekler surmuştur. Hulf tarafından hoşgeldiniz temennisini bildiren — mektup yolculara okunmuş ve vapurun limana girişine ait tafsilât, bü - tün Amerikaya radyo ile yayıl- miştir. Madam Labrun Amerikada Nevyork, 4 A.A, — Nevyork Şarbayı La Guardia dün Ma - dam Löbrön'ün şerefine bir şö- len (ziyafet) vermiştir. Madam Löbrön bugün öğle - den sonra Vaşingtona varacak, Hull tarafından kabul edilecek ve Madam Ruzvelti ziyaret e - decektir. Fransa büyük elçiliği yarın öğleden sonra bir kabul töreni verecektir. — Ruzvelt te, gitme- den evvel Mont - Vermon'u ge- zecek olan Madam Löbrön'e bir şölen (ziyafet) verecektir. Normandie hakkında meraklı malümat Normandie vapuru, bu deniz payıtahtı, Nevyorka vararak sü rat rekorunu kırdı. Telgraflar: bu koskoca müteharrik şehrin Fransada Havre limanından kalkarak yüz saatlik kısa bir müddette Nevyorka — vardığını bildiriyor. İnsan endüstri ve de hasının şaşılacak bir örneği o- lan bu vapur hakkındaki malü- matı bu vesile ile kısaca tazeli- yoruz: Normandie vapurunun uzun- luğu: 313 metredir. Hacmi: 79.000 tondur. Makineleri 160 bin beygir kuvvetindedir. Bu, denizlerde işliyen vapurların e. büyüğüdür. Normandie'de 120 tayfa var- dır. Gemi 2230 yolcu alır, Ku - mandanın ve ikinci kaptanın em ri altında: 9 Hastugmen, 2 Yarsübay, 123 usta ve tayfa var dır. Güverte tayfalarının asıl â- miri ikinci kaptandır. Makine dairesinde: bir şef çarkçı mühendis, 16 mühendis, 19 yardımcı çarkçı ve bir çok memurlar vardır. Bu çarkçılar 160.000 beygiri idare ederler. Normandie hakiki bir şehir - dir: sokakları. caddeleri mav - danları, parkları, mağazaları, berber salonları, lokantaları, barları, tiyatrosu, sineması, ga- zinosu, kliniki, havuzu, saray - ları, fabrikaları, yol ve eruniyet zabıtası vardır. Belediye reisi, kumandanı, kilisesi, posta, tel- graf ve telefon, polis merkezi demi müstakil dört bölmeye uyru- mıştır. Bölmeler bir emniyet merkçezi ile birleştirilmişlerdir. Her bölmenin hava ve ele'.trik tertibatı ayrıdır. itfaiyesi, matbaası, kütüphane - si, gazetesi olan bu şehir yiye«. cek bakımından da çok zengin- dir. Merkez hallerinde 70.000 öküz, 7000 piliç ve av hayvanı, | 16.000 kilo sığır, dana, domuz, 80 ton buz vardır. Kilerinde 24.000 litre sofra şarabı, 7000 şişe eski şarap ve şampanya, 16.000 litre bira, 3000 şişe likört ye 10.000 şişe maden suyu bu -