9 Mayıs 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 11
mani Devletinin izmitl& 4 “kuvvetli bir ihtimal dahli karşısnda Trakyayı mkün olursa Garbi Trakyayı Taptederek bir kül halinde islâm ve Türk camiası halin» armağı düşünüyorlardı. sat bu maksadın temini için Zâman hatırlarına gelen yeğâ- * çare İngilterenin, bu müm- 1 olmazsa Fransanın muave- tini temin etmekti. Bu mak- Mela bazı ccnebi rical ile temas * mülâkatlar da ararnışlardı. €deflerinin bir Trakya cüm- riyeti teşkili olduğu anlaşılır Yordu. (Sahife: 4-5) ” Şarkta Erzurumda ve Elâzizde mere $zi umumisi İstanbulda olmak *cte “Vilâyatı Şarkiye Müda- e Hukuku Milliye” Cemiyeti isiledilmişti. Trabzon” Vi uhafazai Hukuk” namın ii Cemiyet mevcut olduğu g tanbulda da “Trabzon ve Ha- alisi Ademi Merkeziyet” #yeti vardı, Vilâyatı Şarkiye kuku Milliye pi Müdafaai Cemiyeti ikinci maddesi, Şer vilâyetlerinde otüran kn unsurların dini ve siyasi 5 larını serbestçe İnki; “eek meşru sebeplere baş vura- gimr, bu vilâyetlerdeki müs- Man ahalinin tarihi ve milli larmı âlemi medeniyet hu- Bari a müdafaa edeceğini ve *£ vilâyetlerinde vaki plan ve lim ve cinayetlerin esbap k Avamili ve fail ve müsebbip- vg hakkında bitarafane tahki- e icrasile mücrimlerin sür” tecziyelerini talep ettiğini ildiriyordu. 'u cemiyetin Erzufum şübe- pe nbuldan aldığı direktif- le bir beyanname neşretmiş- > İstanbulda Hadisat nami- M ir türkçe ve (Le pays — ç <leket) namında bir fransız- <A Kazete neşrederek tmedeni ğer medet urmmakta oldu- ihsas ediyordu. ; Puntos tairadenize sahil olan mınta- Meti e) a bir Rum Pontus hükü- vu Vücuda getirileceği korku- Kürtldk APiYatbekirde, Bitlis ve Eli- İda, lâyetlerinde İstanbuldan Diye, Olunan bir Kürt Taali Ce- Diyet Şubeler açmıştı. Bu ce- Yegitin maksadı ecnebi hima- i altında bis / dirt hükümeti | medi, Onun için; em görüyorlardı. Ösmanlı vata- | s im inkısama uğrayacağı teh- | vücuda getirmekti. Hürriyet ve İtilâf: Konya ve havalisinde İstan- buldan idare olunacak bir Taa- li İslâm Cemiye teşkil etme ğe çalışanlar dolaşıyorlardı ve memleketin her tarafında Sul ve Selâmet Cemiyetinin ve Hür. riyet. ve, Jtil†Fırkasınm şube- İngiliz muhipleri İstanbulda mühim addoluna- İ sak teşebbüslerdön biri de Tngi- liz Muhipleri Cemiyeti idi. Bu isimden İngilizlere muhip olan- ların teşkil ettiği bir cemiyet anlaşılmasın. Bence bu cemiye- ti teşkil edenler, kendi şahısla- rını ve menfaati şahsiyelerini sevenler ve şahıslarile menfaat- lerinin tehlikeden kurtulması çarelerini Lloyd George hükü- meti marifetile İngiliz himaye- sini teminde arıyanlardı. Bunlardan başka bir kısım er- kekler ve kadınlar da gene İs- tanbulda hakiki okurtuluşun Amerikan mandasını talep've teminde olduğu kanaatinde bu- lunuyorlardı ve bu kanaatlerde bulunanlar fikirlerinde çok 2- rar da etmişlerdi. Fakat bu darmadağın kafala- rın ve hedefleri meşkük teşek- küllerin karşısında bereket ver- sin ki,birde Musrafa Kemal vardı vebu Mustafa Kemal Üçüncü Ördu Müfettişliği ka- rargâhile Samsuna ayak bastığı gün harp kıymetlerinden mah- rum ve yalnız bir takım kadro lardan ibaret kalmış olan ordu- nun cüzü tamlarını birer birer canlandırdı. Ve memleketin umumi vaziyeti karşısında onun nurlu erkek kafası verebileceği tek kararı vermekte tereddüt et “Hakimiyeti milliyeye daya- nan bilâkaydü şart müstakil bir yeni Türk devleti kurmak” tan başka verilecek bir karar ola- mazdı, Ve derhal kararını ver- di. Bu kararın dayandığı mantı- ğı onun ağzından dinliyelim: “Esas Türk milletinin bhaysi- yetli ve şerefli bir millet olarak yaşamasıdır. — diyor. Mustafa Kemal (1) — Bu esas ise ancak tam bir istiklâle malik olmakla kabildir, Ne kadar zengin ve müreffeh olursa olsun, istiklâl (0) Sayıla 9, Büyük Nutuk. “ | den mahrum bir millet, medeni insanlar önünde uşak olmak mevkiinden yüksek bir muame- leye lâyik olamaz. Ecnebi bir devletin himayesini kabul et- mek , insenlık (vasıflarından mahrum olmağı, aczi, miskinli. ği itiraf etmek demektir. Zira bu derekeye düşmemiş olanla- rın başlarma istiycrek bir ecne- bi efendi getirmelerine asla ih- timal verilemez. Halbuki Türkün haysiyet ve izzeti nefsi ve kabiliyeti çok yüksek ve büyüktür, böyle bir milletin esir yaşamaktansa mahyolması evlâdır, Binacna- EE ediyorum. leyh ya istiklâl! Ya ölüm! Büyük Mustafa Kemal; baş- ka hiçbir şey yapmamış olsay- ein sraseme Bugün vasıl olduğumuz netice, asırlar- danberi çekilen milli musibetlerin intiba- hı ve bu aziz vatanın her köşesini su- layan kanların bedelidir. Bu :neticeyi, Türk gençliğine emanet K. Atatürk dı bile yalnız © darmadağınık- lk içinde böyle düşünebildiği (Lâtfen sayıfayı çeviriniz)
