7 Ocak 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

g 6 " ş N ; 7 İkincikânun SON POSTA İngiliz kabine Li Ne sinde istifalar Harbiye nazırının istifası Londra, Roma ve Berlinde birçok tefsirlere yol açtı (Baştarafı 1 inci sayfada) HI tarafından kabul edilerek ticaret na- ırı Oliver Stanlet harbiye nezaretine ge- miş ve onun yerine de Sir Andrew Duncan tayin olunmuştur. İstihbarat rezaretini Sir Jobn Charles aisham Reith idare edecektir. o (A.A) Gözetelerin tenkidleri “ dg Londra 6G (AA.) — Sabah gazeteleri, paşkavinede yapılan değişikliği, büyük baş- lar altında, harbin başlangıcırndanberi şğvukubulan en dikkate şayan hâdise şek- nde göstermektedirler, Gazeteler, Hoare Belishanın istifasın- Bon mütevellid derin hayretlerini sakla- ” amakta ve mumaileyhin eseri, cesareti, çeliienerjisi ve ferasetinden sitayişkâr bir li- nla bahseylemektedirler. Gazeteler, şu noktayı suale şayan bul- gi Maktadırlar; Parlâmentonun o itimadını yiğkazanan ve yaptığı birçok ıslahatı tenki- m e maruz kalmıyan bir adam niçin feda ildi? Harbiye nezaretine Stanleyin tayini, fetl umumiyede tenkid edilmektedir. aPunun'a beraber sabah gazeteleri yeni zırlar hakkında kat'i bir mütalea der - yan etmemekte ve icraatlarına göre purlar hakkında bir hüküm verilebilece- ini kaydeylemektedirler, Parlâmento mehaf linde Londra 6 (A.A) — Möyter ajansının Mparlâmento muhabiri yazıyor; Harbiye nazırı Hoare Belishanın isti- Wğmehafili meşgul etmektedir. Resmi mehafi! her türlü tefsirden içtiz b etmekle ve bu meselenin tamamile vazzuhunu beklemektedir. »gl'iz ordusu erkânı ile harbiye neza- ti mensub'arı ise vazifeleri icabı olarak biç bir şey söylemiyorlar, Te ikidler Londra 6 (A.A.) — Dally Express ga- tesi, Hoare Belishanın istilası hak - unda diyor ki: Honre Belisha hiç şüphesiz en mukte- ir nazırlarımızdan biri idi. Onun yeri Stanleyin getirilmiş olması ise tees- üf edilecek bir hâdisedir. Bu gazete, Stanleyin siyasi hayatını ddetli bir lisanla tenkid ettikten sonra ÖY'6 yanıyor: Stanley hiç bir zaman bir insin küt - sini sevk ve idare edecek bir kabiliyet sterememiştir. O, yüksek makamlara om olarak yükselebilen sınıftandır. Rus - Bulgar ticaret muahadlesi imzalandı Moskova 6 — Bulgaristanla Sovyet vsya arasında ticaret ve seyrisefsin mü- h i harici ticaret komiseri Mikoyan maliye nazırı Bobilov ta- fafından imza edilmiştir. Muahedenin n eri ia senedir, müshede mucibince her iki taraf en yade mazharı müsaade devlet muame- den istifade edecektir. Ticsri müba- elerde müsavat esâs kabul edilmiştir. MÜ Senesi için mübadele yekinu 920 yon leva olarak tesbit edilmiştir. Bul- “5 ari Birliğine tuz, pirinç, i verecektir, Sovyetler irliği ise Bulgaristana ziraat makinele- emir, petrol, besi yeri vesaire verg- a Türk - Yunan ticareti Atina 6 (A.A.) — Atina ajans bildiri Ankarada başlamak üzere olan Türk - 'unan ticaret müzakerelerinden bahse - gazeteler, bugünkü şartlar dahilin - iki memleket arasındaki ticaret mü- etlerinin takviyesi her zamandan 2 Arzu edilir bir şey olduğunu bildir- © ve bu inkişafın Avrupa harbinin b olduğu ziyanı kısmen telâfi için iki emleketin hef'ine olduğunu ayrıca kay vlemektedirler, Alman tavyareleri ingilterede n nâra 8 (A.A) — Düşman tayyare - bu sabah Shetland adaları üzerinde Kmuştur. İngiliz harb tayyareleri hava- nmışlardır. Tehlike işareti verilmemiş-| PO» nı mucib olan bödisat hakkile bütün! Londra 6 (A-A.) — İstifa eden harbi- ye nazırı Hoare Belishah bugün Devon - port'daki müntehiblerine hitaben bir be- yânname neşretmiştir. İfayı vazifeye davet edildiğim dört ne- zarette bütün azmimle çalıştım. Bu neza- retlerin sonuncusu olan harbiye nezâre- iinde İngiliz ordusunun esasından tensik ve harbe hazırlamak zâruretini duydum. Orduda birçok esaslı değişiklikler icab eyledi. Ordunun her zaman vazifesini şe- refle, mümtaz bir surette ifa edeceğine kaniim, Orduya iştirak etmek imtiyazına uzun müddet nail ettirildiğimden ve onun bu- günkü şekline ve zihniyetine yaramış ol- duğumdan dolayı iftihar ediyorum. Bana tevdi olunabilecek her vazifeyi ayni azimle ifaya amadeyim. Ancak şim- dilik harbi kazanmamızdan başka hiç bir düşüncem yoktur. İstifanın sebebi Amsterdam 6 (A.A.) — Holânda mat - İbuatı, İngiliz harbiye nazırı Höare Belis- !hanın istifası hakkında Ünited Press'in bir haberini neşretmektedir, Bu habere göre Hoare Belisha İngiliz hava kuvvetlerine aid bir ihti âf yüzün- den istifa etmiştir. Hore Belisha Fran - sada bulunan bütün İngiliz hava kuvvet- lerinin İngiliz kumandanı Lord Gortun emrine verilmesini istemiştir. Ru suretle mezkür kuvvetler hava nezaretinin em - rinden çıkmış olacaktı. Fakat bu taleb kabul edilmemiştir. Romada akisler Roma 8 (A.A) — İngiliz kabinesin - deki tadilât Romada derin bir alâka uyan dırmıştır. Gazeteler bu hâdiseye uzun sütunlar tahsis eylemekte, Höre Belisha İngillere- de çök sevilen bir nazır olduğunu ve kendi sinin askeri hazırlık hususunda bir mua- hezeye uğramadığını tebarüz ettirmek - tedir. Berlinde tefsirler Berlin 6 (A.A) — Alman matbuatı, İngiliz kabinesinde vukubulan şahsi de -| Hişiklikleri mevzuubahs ederek o Hore' Belisha ve Mac Millianın istifalarını| dahili siyaset bakımından Çemberlâynin bir manevrası olarak telâkki etmekte ve! bunun Almanyayı imha azminde olan İn- gilterenin harici siyasetinde hiç bir de -| Bişiklik ifade edemiyeceğini yazmaktadır. | Rumen Kralı hududda bir nutuk söyledi Londra 6 (Hususi) — Romanya Kra hı Karol bugün hududda tayyare ve tankların da iştirak ettikleri bir askeri geçid resminde beyanattaf o bulunarak, Besarabyaya karşı yapılacak “herhangi hücumun silâhla karşılanabağını, söy- lemiştir. Ziyaretin ehemmiyeti Bükreş 6 (A.A.) — Rewter: Siyasi mehafilin mütaleası şudur ki, Kralın Besarabyada Chisnau şehrini Türk - Fransız .müzakereleri neticelendi Ankara 6 — Haber aldığımıza göre, Pariste Numan Menemencioğlu tarafın « dan yapılmakta olan müzakerat muvaf - fakiyetle bitmiştir. İmzanın birkaç gün zarfında teati edilmesi büyük bir ihti - mal dahilindedir. (AA) Garb cephesinde vaziyet Paris 6 (A.A.) — 6 Kânunusani ak- şam tebliği: Devriye kollarımız cephenin bir - çok noktalarında düşmanla karşılaş - miş ve birkaç esir getirmiştir. Portekizde feyezan 7.500 kişiyi Melcesiz bıraktı Lizbon 6 (A.A) — Tagö nehrinin taş ması neticesi olarak 7500 kişi melcesiz kalmıştır. Vadinin büyük bir kısmı su al- tındadır, Kema'paşa köylerinde seyiâbdan açlığa maruz kalanlar naklediliyorlar Bursa 6 (A.A.) — M. Kemalpaşa ova - larını istilâ etmiş olan sular günden gü- ine çekilmekte ve Apolyond gülü de ta » bil seviyesine inmektedir. Sular tarafın- dan çevrilmiş olan Kumkadı, Ormanka - dı ve Voyvoda köylerinde açlığa maruz bulunan 2000 kişinin civar köylere nakil- lerine çalışılmaktadır. Bu iş için Bandır- ma ve Apolyonddan gönderilen mötör « lerle askeri tombazlardan istifade olun- makta ve mahsur köyler halkı bu vası « talarla civardaki daha yüksek köylere İ getirilmektedir. “Suların tabrib ettiği Sovyetler Manerhaym hattına taarruzdan vazgeçtiler (Baştarafı 1 inci sayfada) Rona radyosunun verdiği malümata| göre işe Fin kıtaatı Sovyet arazisinde 15 mil kadar ilerlemiş bulunmakta ve bu topraklarda şiddetli çarpışmalar olmak - tadır, Ladoga gölünün şimali şarkisinde yeni bir Sovyet taarruzu muvaffakiyetsizlikle neticelenmiştir. Finler son çarpışmalarda Sovyetler - den 40 esir, top ve tank iğtinam ettikle - rini bildirmektedirler. Finler Sallayı işgal ettiler Helsinki 6 (A.A.) — Fin kıt'alarının, orta Finlândiyanın müdafaası bıkımın - yi işgal ettikleri bildirilmek - Sovyet tebliği Moskova 6 (A.A) — Leningrad aske - ri mıntakasi erkânıharbiyesinin teb'iği: 5 İkincikânunda kayda değer bir hâdi- se olmamıştır. Uhta, Repola ve Petrozawoosk istiks- metlerinde keşif faaliyeti olmuştur. Petrozawoask istikametinde bir Sov - yet keşif müfrezesi 50 kişilik bir düşman grupunu imha etmiştir. Carelie berzahında keşif ve topçu faa- liyeti olmuştur. Sovyet tayyareleri düş- manın gerilerine ve askeri ohadeflerine muvaffakiyetli akınlar yapmışlardır. Fin hava kuvvetlerinin muvaffakiyet Helsinki 6 (A.A.) — Sovyet'erin Uhta hava üssünü bombardıman eden Fin tay yareleri hava meydanında tayyareyi tahrib etmişlerdir. Tallinn 6 (A.A) — Estonyava aid Râalemaa adasındaki Sovyet hava üssü diği teeyyüd etmektedir. Hangarların büyük bir kısmı ile uçuş ashasında bulunan birçok tavyareler ha- rab olmuştur. Pin bombaları bir hava da- fi bataryasını da tahrib etmişlerdir. Bun dan baska Kuressaare hava limanında bu lunan bir Sovyet müfrezesi alçaktan w- bendlerin tamiri ve i'eride böyle bir teh-| çan bir Fin filosu tarafından müessir bir Mikeyi önlemek için icab eden tedbirler â- sutette bombardıman edilmiştir. dan en mühim noktalardan birin! teşkil! | İ © İngiliz kabinesinde vukubulan iki istifa Yazan: Selim Raçıp Emeç ünün en mühim hâdiselerinden . biri, İngi'iz harbiye nazırı Hoare Belisha ile istihbarat nazırı Mak Millan'ın hiç beklenmedik bir zamanda istifa et - miş olmalarıdır. Bu hâdise, İngiliz ka binesi içinde, harb siyasetinin tedviri ba- kımından bazı fikir ayrı'ıkları mevcud olduğunun bir delilidir. Hosre Belisha Musevidir. Hâlis İngiliz ırkından olma - İ masına rağmen başsveki! Mister Çember- lâynin onu bu mühim vazifeye getirdiği buhranlı zaman hatırlanacak olursa, on- dar beklenen işin ve onun Jiyakatinin yüksekliği derhal arlasılabilir. Malüm olduğu üzere bu zat, Alman metalibatırın gittikçe arttığı bir sırada İngiliz müdafaa kuvvetlerinin esası bir surette tensik ve tezyid edilesi lüzumu- ra karar veril, man #e basına geti - rilmişti. Hemen bütün İngiliz gazeteleri, onun azimkârlığını ve teşki'âtcılığın methü etmislerdi. Bu kıratta bir a- damın böyle birdenbi hükümet meka - nizması içinden avrı'ması, her halde. u- fak tefek bir sebebden ileri gelmediğine işarettir. Möamafih bu zatın kabine reisi Mister Cemberlâyn ile mühim bir noktada muta- bık kalamamış olmasından dolayı çekil - diğinde şüphe yoktur. Bu mutabakatsız- lik, başvekile yolladığı bi'dirilen mektub muhtevasından da anlaşılacağı üzere di- #er bir tertibde kurulması karargir olan veni İngiliz kabinesinde baska bir vazi - feve tayin olunmak istenmesinden mi, Ivoksa daha beska bir <ehebden mi ileri |se'mistir? Bu elheti kat'i olarsk tesbit ey- bulunan üç lemek mümkün değildir. İngiliz istihba- İrat nazırının istifasına gelince: bu Tat, bundan epey zaman evve'denberi valnız efkârı umumiye tarafından değil, ayni za- manda Avam Kamarası azası tarafından bemberdımanının vahim neticeler ver -|da siddetle tenkid edilmekte ve İngiliz is- tihbaratının Alman istihbaratının sevi » vesini bulmaktan uzak olduğu seklinde hücumlara maruz kalmakta idi. Basvekil, bu zatı, o zaman bu hücum'ara karsı tut- tu ve emri altına verilen servislerin daha imükemmel #«ler pöreeeğini vâdederek 'narırını müdafaa etti, Cünkü bu teşkilât Almanvada Nazi retimine karsı harekete zecebilecek 16 milvondan farla bir gevri memnun kütlesi mevcud olduğunu düsü- nerek mahirane bir pronararda ile bu ınmış bulunmaktadır. Venedik o mü'âkatı (Baştarafı 1 inci sayfada) relere ehemmiyet veriimektdir. Bugün saat on birde iki nâzir arasında uzun bir görüşme yapılmıştır. Görüşmeyi mütca- kib gazetecileri kabul eden Macar hari- ciye nazırı mülâkatın gayet sumimi bir hava içinde cereyan ettiğini söylemiş ve iki bükümet arasındaki görüş birliğine ebemmiyetle işaret etmiştir. Yarın sabah ikinci bir mülâkat daha yapılacaktır. Gazelelerin mütaleaları Roma 6 (A.A) — Stefani: Giornule d'İtalia gazetesi, Venedikte Kont Ciano ile Kont Csaky arasında yâ- pılan görüşmeler hakkında mufassal ma- lümat vermekte ve hususi mahiyette olan bu görüşmelerin Tuna ve Ba'kan ha - vasını aydınlatmağa yardım ettiğini kây- deylemektedir. Giornale d'İtalia diyor ki; «İsa ya abluka fikrine taraftar değil dir, Fakat Tuna ve Balkan devletleri a - rasında bir yakınlık husule gelmesini ar- zu etmektedir.» Netice olarak Giornale d'İtalila şöyle ziyaret etmesi Avrupanm busün ge - çirmekte olduğu nazik anlarda hususi bir mahiyet almaktadır. demektedir: «İtalya, sadece medeniyeti, nizamı ve Avrupanın selâmetini tehdid eden komü- Dahi geçenlerde Romanya genel kur |nizmin yayılmasına mâni olmak istemek- may: Dinester boyunca yeni tahkimat) tedir. yapmış ve oradaki kuvvetlerin mev - cudunu artırmıştı. Rusya hududları dahilinde rahatça yâ- şıyabilir. Fakat komünizm Avrupa ve Birçok müşahidler, Finlândiyanın İtalyanın hayati menfaat mıntakalarına Ruslara karşı elde ettiği muvaflaki -|'d yetler neticesinde Romanyula münevi- yatın yükseldiği kanaatindedir. Bir Japon fırkası imha edildi oğru sarkmağa kalkışacak olursa, fa - şizm lâzım gelen tarzda mukâbele etme- sini bilecektir.» Taymisin mütalcası Londra 8 (A.A.) — Times gazetesi Ma- car hariciye nâzırı Kont Csaky'nin İtal - yaya yaptığı ziyareti başmakalesinde Şunking 6 (A.A.) — Geçen Salı gü-| mevzuu bahsederek diyor ki: nü Nannigin 20 kilametre şimali şarki- sinde Sanlang ve Sunt#ngen şehirleri| yaseti etrafmda da çok şiddetli muharebeler| rağmen, vukubulmustur. Çin krtaatı süretlelrin v vaffukiyetler | Mussolininin bolşeviklik aleyhindeki hat- ilerlemekte ve parlak mu kavdeylemektedir. Çin ordusuna mensub salâhiyetter bir zalın beyanatına göre beşinci Ja - fırkam tamamile imha edil bi dll Musselininin taki bettiği Avrupa si- zahiren gösterdiği | değişikliklere diğer birçok bitaraf memleketle- siyasetlerinden daha müstakardır. tı hareketi şimdiki İtalyan siyasetinin en bariz vasfıdır. İtalyanların Sovyetlere karşı Finlândiya ordusuna gönüllü kayde dilmeleri hususunda verilen müssade bu siyasete tamamile uygun değil midir? i ka; silâhları | kütlenin harekete gecirilebileceğini o ve EE ki e bu savede, hattâ kanlı bir harb ihtivarma Helsinki 8 (A.A) — Finler halen tank dahi lüzum kalmadan Nazi rejiminin motörlerini bozacak mahiyette elektrikle | devrilebileceğini umuvordu. Nitekim, bir işler hususi tertibat o kullanmaktadırlar.İsra. Almanvava binlerce vronamında Bu tertibatın teferrüatı gizli tutulmak -İmektubu vol'lvan meşhur mazeteşi King tadır. Hall da | sie ç gün Değe sı ordusunun mevcud bir va" esası mürlafan etmisti Pa kei ii İcat bilâhare, bilinmez bir sebebin hay. Helsinki 6 (A.A.) — Salâhiyettar Fin-| leşi ile işlerin manzarası değisti ve hu «on Yindiya mehafili, büyük bir kısımı Kareli|ietifalar vukua geldi. Bu tebeddüllerle berzahında olmak üzere Finlândiyada bu-| beraber yakında vazivette de bazı tebed- Junan Sövvet ordusu mevcudunu beş, altı düller hâsıl olması müsteb'ad savılamaz. yüz bin kişi tahmin etmektedir, alm agi mişa Norveçli gönüllüler amenuneoareseeeosnaneaaan R Oslo 6 (A.A) — İlk Norveçli gönül-| — İngiltere Amerikaya ler kafilesi bugün Finlâdiyaya hareket G z etmiştir. vapur sipariş etti 4 Sovyet tayyaresi düşürüldü Nevyork 6 (A.A.) — İngiliz münaka - Helsinki 6 (A.A) — Bugün sekiz/lât nezareti Amerikaya ilk kafile olarak Sovvet ia4vyaresi Kuopio şehrini bom-| üç ticaret vepuru sipariş etmiştir. Bu va- bardıman etmiştir. Birçok evde yan -İpurların yapılması için Amerika deniz gın cıkmıstır. komisyonunun müsaadesi alınacaktır. Knowrle sehri de bombardıman edil oNevyork Times gâzetesine göre, deniz iştir. Hasar hakkında tafsilât mev -İkomisyonu gerek bu üç vapur için, gerek cud değildir. Bu taarruz esnasında 4|bundan sonra İngiltere tarafından yapı - Sovvwet favvaresi düsürülmü lacak vapurlar için müsaade verilecektir. Sabaltan Sabaha karıştıralım: İngiliz, İtalyan Fransır elçileri mutad hilâfına uzun süre, karada RE eterine dönmüerdir. ? — Amerika Cimturrelsi, de. temin edecektir; diye kesip atmıştır. $ — | Amerika Papalık olan oaleyhtarlık şiddetlenmiştir. olan ittifakınm tesirile kendiliğinden nihayet bulduğunu ihsas etmiştir. 8 — İtalyada itihuren gıda maddeleri vesikaya tâbi tutulmuştur. 9 — İtalya bükü, hudud vilâyetlerinde seyahazlerine devam etmektedir. satırlık telgraf haberlerinden top yekün çıkan mâna da ba olabilir: Garb cephesinde Almanyanın, şimal cephesinde Rusyanın muvaffakiyetsizlikler) geçen harbde olduğu gibi İtalyanın vaziyetini aydınlatmıştır. Harb o sahasının genişliyeceğimi ihsas eden ve Alman membalarından gelen haberlerde bu istika. şarka doğra olduğunu saklamadıklarına göre kışın şu bir İki zahmetli ayı geçmez mühim hâdiselerin pallak vermesi beklenir. Vaziyetin kuş bakış manzarası bu olmakla beraber meşimei şepten daha ne yumurcaktar doğacağı da i