7 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

KÇA ea SONKANUN 1940 GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ BU KUPONU SAKLAYINIZ ”TAN” 1n yeni kitap serilerini almak için bu kuponu saklayınız. On beş kuponla ancak bir seri kitap alabilirsiniz. 15 kupon getirene bir seri kitap: İstanbulda 250, Posta İle 300 Kuruşa Verilir. Ahlâksız BİR REJİM! Yazan: Sadri ERTEM CÜmhuriyet Türkiyesi sulhü se. ver. Nazi Almanyası harbi sever, Cümhuriyet Türkiyesi harp olursa Tmevzii kalmasını ister. Nazi Alman. Yası cihanı ateşe vermekten hoşlanır. Biz demokrasi isteriz. Onlar istih- dadı idealize ederler. Biz makinele- şelim deriz, onlar bize ve bütün sa- nayileşen memleketlsre durdurun derler. Biz milletlerin hür olmasını emel edinmişizdir. Onlar milletleri etmeğe çalışırlar, 'B'u tezatlar senelerdenberi birike, bıf'ıke yekünlar teşkil etmextodir.' Nihayet 12 mayısta mütecavizlere karşı sulhü ve memleketin istiklâlini !(orumak için Akdeniz deklârasyonu ufızalandı. Ve 19 teşrinievvelde üçüz. lü ittifak Meriyete girdi. Birkaç aydır Alman diplomasisinin ve ordusunun yapamadığı işlerin halli vazifesi Alman Ppropagandasına verilmiştir. Propaganda bütün cihaz- larını, bütüzn unsurlarını seferber et- miştir. Bu mücadelenin kadrosu içinde ki- makineleri esir tap, îr;eemua. Bazete, radyo, üzerleri. he aldıkları işleri başarmı: l ya çalı; Maktadırlar, ği Alman Propagandası her şeyden 3 evvel Cümhuriyet Türkiyesi- nş komşularmma şüpheli işler yapan îl;j Mevcudiyet halinde göstermek is- edi. Balkanlara tevcih edilen propagan. danın şıarları şunlardı: L“'îTürkler yine Balkanlara gelecek- D, “—--sconerouyuşturAr. ESKİ Ş$manlarınızdan çekininiz.,, mîhAym zamanda Balkanlar hakkında “ına Şöyle bir telkin yapıyorlardı: ü __Blîlkanlar demokrasilere, bilhassa Çüzlü Türk ittifakına taraftar de. î:dırıeı-. Üçüzlü ittifak bir sulh va- ası değil, bir harp âletidir.., ediyoîî"':îmleketlerine şöyle hitap “Türkler i ler, Haleti Arabistanr cekler. Bilj artık Müsl dini kıyme zaptedecek. alacaklar, Musulu istiye. YOr musunuz ki, Türkler, Umğn değildirler. Bütün b dos“î;zmr' kaybetmişlerdir.., füniza yöyla hire, £ imuz Komşula: “Türkler H tap ediyordu: 'yoı-laı-_: Azar sahillerine çıkmak Dür NYaya antı er enler ylı ş : şöyle haberl: Ka!k“ hududunda Türkler ordu- t edi; > ra inecekıer.,îıorhr' Ruslar Boğazla- Nn;ılî:kB"F" Tadyosu türkçe hitaba başlaciı.Turk vatandaşlarına Berlinin türk İektif bir haber tiği milletin ılü-!'met etmeyi bilir, O, sadece Tür! k milletini Cümhuri. rl. Yet Türkiyesi aleyhine tahrike çalış- S€ neşriyatı ne ob. Verir, ne de hitap et- ve haysiyetine Şeri ahlâk dan olduğu k;_ dar siyast tesir bakımından da ef |V (Sonu Sa: 6, Sü: 1) ea T Çocuklarını, kocalarını ve analarını arkalarında kalan şehir harabesine gömen kadınlar, Erzincan sokaklarından kaçıyorlar DAĞ KÖYLERİ ON GÜNDÜR YARDIMSIZ Kurtulanlardan Açlıktan ve Donarak- Ölenler de Var- Mahkü_ır_ı—lar Birçok Can Kurtardılar Meydanı Boş Bulan Çapulculara Rastlandı Yazan : NACİ SADULLAH Acaba, bilhassa Erzincanda uğradığımız zararların bu dere- ce büyük oluşunun sebebi ne? Ve acaba, bu zararların çok bü- yük oluşu, sadece, insafsız tabi- atın, vatanın bu talihsiz köşe- sine vurduğu yumruğun şidde- tinden mi? Müsaadenizde, ben bugün, bu su« ale: “— Hayır!” cevabını vermek ih. tiyacını yenemiyeceğim. Vâkıâ, bu cevabı vermekle, sis. mografları çatlattığı - söylenilen o korkunç sarsıntının hafifliğini iddia. ya kalkışacak değilim. Fakat bence, o korkunç ve sinsi sarsıntının, bu. günkü kadar büyük zararlar verme. sini hazırlayan başka sebepler de ar. Bu sebeplerden birincisi: ' (Sonu Sa: 6, Sü: 2) İsnnet B u eserde, değerli şairimiz v isimizin hayatını anlat bu eser, şimdiye kadar ilf ilk tariht tercümci haldir. tını bu eserde okuyacak * ğ tadacaklardır. Buna teröj “Yusuf Ziya Ortaç,, tı me alımdığını bilmek kâ İnönü YAZAN: YUSUF ZİYA ORTAÇ © 9 © Bir büyük baba, Haydarpaşada torunlarını karşılıyor İlk Büyük Yaralı Kafilesi Dün Geldi Erzincandan 170 kişilik ilk büyük yaralı kafilesi dün ak.- şam saat 17 de şehrimize geldı: Bunların kırkı yaralı, diğerleri pek hafif yaralı ve sağlamdır. Haydarpaşa garında yaralılar için sıhhi yardım tertibatı alın- mış, felâketzedelere çorba, çay ve ekmek dağıtılmıştır. Ayrıca imdadı sıhhi otomobilleri ile müteaddit nakil vasıtaları yaralı. 'Nönü,, nün adını taşıyan leri janrmda yazılmış olan 97 günü hareket dolu haya- li nın da zevkini bu eserin kıymetli şair istinaden ları taşımıya tahsis edilmiştir. Bun- lar sabahtan itibaren Haydarpaşa garı civarında yarahları hâmil olan treni bekliyorlardı. Haydarpaşa garı dün sabahtan ıkî şama kadar Erzincandan gelenleri bekliyenlerle dolmuştu. Akşam üze- ri tren gelince yaralılarla onları bek. liyenlerin karşılaşmaları pek acıklı olmuştur. Bazı kimseler bekledikle- rini bularak boyunlarına sarılırken bir çok kimseler de aradıklarına rast. lamıyarak, meyus, mükedder avdet etmişlerdir. Dün gelen 170 kişilik felâketzede kafilesinden 40 yaralı Haydarpaşa Nümuüne hastahanesile İstanbuidaki muhtelif hastahanelere tevzi edilmiş- lerdir. Bunların bir kısmı da akraba- larının yanında kalmıştır. Sağlarm - lardan burada taznıdıkları olanlar ta- nıdıklarının yanına gitmişler, kimse- sizler muhtelif otellere tevzi edilmiş- lerdir. Eminönü kaymakamlığı da hasta. ları hastahanelere nakil için mütead- (Sonu; Sa: 6; Sü: 5) Sıvasta da 6084 Ölü Tesbit Edildi Bergama ve Yozgatta Yine Zelzele Oldu 'Tokat, 6 (TAN Muhabiri bil- diriyor) — Zelzele tahribatı gün geçtikçe artıyor. Facianın karakış ortasında vuku bulması yardım imkânlarını da ortadan kaldırdığı için, kurtulmak ümi- di olan birçok vatandaşlar da göz göre göre ölmüşlerdir. Yolların kapalı olması yüzünden on günden fazla bir zamandenberi dağ köylerine maalesef hiçbir yardım da bulunulamamıştır. Tokadın bir kazası olan Reşadiye- den ancak üçüncü gün haber alma. bilmiştir. Arada doğru dürüst bir yol da olmadığı için yardım vasıtaları develerle gönderilmiştir. Erbaa kazasına da yolsuzluk yü - zünden, Samsunlularinki müstesna, hiçbir yardım yapılamamaktadır. Halbuki Erbaalılar yüzlerce /1ralık telgraflarla her tarafa müracaat et. miş ve imdat istemişlerdir. - Tokat merkezine bağlı ve Tökada yedi saat mesafedeki Elmüs nahiyesinden bile üçüncü günü haber alınabilmiş ve oraya da yardımlar ancak yeni yeni başlamıştır. -Bu nahiyede vaziyetin pek feci olduğu bildirilmektedir. Na- hiyede taş taş üstünde kalmamış, bin yüz küsur nüfustan bini ölmüştür. Nahiyeye bağlı köylerde de ölüm ve tahribat büyüktür. Sıvas, 6 (A.A.) — Şimdiye kadar alınan neticelere göre, 27.12.939 dan 4.1.940 tarihine kadar Sıvas vilâyeti mıntakasında tesbit edilen muvakkat rakamlara göre hareketiarz felâketi yüzünden ölenlerin miktarı 6084 tür. (Sonu Sa. 6. Sü. 4) İNGİLİZ. Kabinesinde Değişiklik İki Nazırın Çekilmesi Etrafındaki Tefsirler Londra, 6 (Hususi) — Har- biye Nazırı Mister Hor Belişa ve İstihbarat Nazırı Lord Mac Milen istifa etmişlerdir. Hor Be- lişa'nın yerine Ticaret Nazırı Mister Stanley tayin olunmuştur. İstihbarat Nezaretine de Sir Jon Rith getirilmiştir. Mister Stanley'in Harbiye Nezaretine tayin edilmesi iktısat harbine en ateşli hızın verile- ceğini gösteriyor. Mister Stanley ka« * binenin en genç ve enerjik elemanla- rı arasındadır. Mister Hor Belişa'ya Ticaret Ne. zareti teklif olunmuş ise de Hor Be« lişa, Başvekile gönderdiği mektupta, şifahen arzettiği sebeplerden dolayı bunu kabul edemiyeceğini, fakat bü- tün kuvvetile hükümete müzaharete devam edeceğini ve aralarında hiçbir siyasi ihtilâf bulunmadığ'nı bildir. miştir. Lord Mac Milan'ın İstihbarat Ne- zaretinden ayrılmasına gelince, İs- tihbarat Nazırının Avam kamarasile karşılaşması lâzım gelmesi endişesin. den ileri gelmiştir. Halefinin Avam Kamarası azası olması da bunu te- mine matuftur. Kabinenin siyaseti değişmiyor Londranın iyi malümat alan ma. hafilinde beyan olunduğuna göre Hor Belişanın Stanley tarafından Harhi. ye Nazırlığında istihlâf edilmesi hü- kümetin siyasetinde hiç bir değişik- lik yapmiyacaktır. İngiliz hüküme. | ti, Fransa il sıkı ve tam bir anlaşma içinde kati zafer için memleketin bü. tün kaynaklarını kullanmıya azmet. miş bulunmaktadır. İstifa meselesi Parlâmentoda Hor Belişa bugün müntehiplerine bir beyanname neşrederek istifasını bildirmiş ve bu beyannamede ezcüm. le demiştir ki: ( Sonu Sa. 6 Sü.1) İzmiri de Su Bastı Kızılcahamamın da ISeyIâphn Zararı Fazla İzmir, 6 (TAN Muhabiri bil- diriyor) — İzmire çok şiddetli yağmur yağdı ve gökgürültüsü ve saikalar birbirini takip etti. Şehrin muhtelif yerlerini su bas- tı. Mühim zararlar vardır. Bazı dükkân ve evlere sular gire miş, Karantinede suiardan evler yı- kılmıştır. Şehir tehlike geçirmiştir. Bugün tramvay ve otobüsler işliye« memiştir. Karşıyakada kopan eleke trik. tellerinden bir beygir ölmüş, sa- hibi kurtulmuştur. Belediye amelesi, ile itfaiye halkın kurtarılmasına çalışıyorlar. Manisa Ovası köylerinde de yeni- den seylâp tehlikesi vardır. Telefon muhaberatı da kesilmiştir. BURSADA Bursa, 6 (A.A.) — M. Kemalpa.Ş' ovalarını istilâ etmiş olan sular gün- den güne çekilmekte ve Apolyond gölü de tabit seviyesine inmektedir. Sular tarafından çevrilmiş olan Kum kadı, Ormankadı ve Voyvoda köylee rinde açlığa maruz bulunan 2000 ki« şinin civar köylere nakillerine Çalle şilmaktadır. Bu iş için Bandırma ve Apolyond'dan gönderilen motörlerle askeri tombazlardan istifade olun * makta ve mahsur köyler halkı bu V*' stalarla civardaki daha yüksek KÖY lere getirilmektedir. Suların tahrip ettiği bendlerin tamiri ve ilerde böy” (Sonu Sa. 6. Sü. 6)