22 Haziran 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

22 Haziran Barem p (Baştarafı 1 inci sayfada) bulunarak ezcümle demiştir ki: «Vergilerimizin tarh ve tahakkuk usul. lerini mümkün olduğu kadar basitlik ve mükellefler için de kolaylık temin edecek usulleri araştırmakta olduğumuzu mü. nasebat düşündükçe huzurunuzda detat. Ja arzetmiştim. Bu cümleden olarak ge- çen yıl 380 küsur maddelik bir projeyi buzurunuza takdim clmiştik. Pek ziyade müşkülâtı istilzam ettiği görülen ve biran çıkmasında gerek © wükel. lefler o için, gerek (o hazine için fayda olacağını tahmin et miz, bilhassa tebligat noktalarındaki ip- bamı izale edecek surette 30, 35 maddelik bir projeyi bu defa Büyük Meclise takdim etmiş bulunuyoruz. Bu lâyihanın Meclisin tatilinden evvel çıkmasında fayda vardır. Tensib ederse. evvel kanun olduktan sonra tatbikatında 6 ey evvelki terfileri de içine almasını ve bu suretle akrabalık, ahbabiık vessir suret. lerle katun çıkacak diye glelâcele terfi eden bazı memurların vaziyetlerinin tet. kike tâbi tutulmasını ve lâyık olmadan terfi edenlerin hakiki derecelere mâiril. mesini istemiştir. Fuad Sirmen (Rize), 210 liraya kadar vret alanların ücretlerinin iodirilmeme. sini müstakil grup namina teklif etmiştir. Yüksek ücretler Receb Peker, Fuad Sirmenin teklifini yerinde görmemiş ve bu münasebetle mütaleasın: şöyle anlatmıştır: | — Bir de umumi sıkmtı ver, Milletin bu yüksek ücretlerden duyduğu ağır #- kıntı, ıztırebı buradadır, Biz millet vekil vermeyi l niz muvakkat ve müşterek bir encümen.) Si de tetkik edilsin» Refik İnce yerinden cevab verdi: — 30, 35 maddeden fazla işe çıkarama. yız. (Gülüşmeler). Hâkimler Maliye" Vekilinin teklifi kabul edilmiş| ve siwil barem projesinin müzakeresine geçilmiştir. 26 ncı madde müzakere edilirken bâ. kimlerin bu projeye tâbi olup olmıyacak. ları münakşaa mevzuu olmuş ve Abidin Binkaya (Kastamonu), hâkimler kanunu ve hâkimlerin terfi müddetini alâkadar eden fıkra üzerinde mütalealarını söyle. miştir, Refik İnce hâkimler hakkındaki, hi. künler kanununun hükümlerinin mahfuz tutulmasını bilhassa istemiş ve kürsüye gelen Adliye Vekâleti Vekili ve Gümrük İnihisarlar Vekili Raif Karadeniz şu iza. hatı vermiştir: mer'iyetie kalacağını tesbit etmektedir. Bükimler kanunu bükümleri mahfuz ol. duğuna göre bu kanun çıktıktan sonra bir teşkilât kanunu demek olan hâkimler kanununda yapılması icab eden bazı de. ğişiklikler mevcud olacaktır, Meselâ ora. da 45 ve 55 liralık hâkimlikler vardır. Bu proje bu dereceleri kaldırdığı için o- rada da kalkacaktır. Bu tadilâtı yaparak hâkimler kanununu bu yeni shenge uy- durmak için Vekâletçe bir proje hazır. lanmıştır. Yüksek huzurunuza ârzedile. cektir. Terfi meselesi Demin bir arkadaş ayni münasebetle bir endişe izhar eyledi. 3 senelik müdde. tin ikmal ve hâkimin 3 sene nihayetinde terfüni temin hakkında bir endişe... 3 se. ne nihayetinde terfii temin etmek için ba. zı formalite bulunmasını istiyorlar veye idari usullerle bu müddet geçilmesin, di. yorlar, İcab ederse yeni lâyihaya bunun | için büküm koyacağız. Müsterih olsun.» Muvakkat ikinci madde Rrojenin muvakkat ikinci maddesinin müzakeresi bilhassa hararetli olmuştur. Bu münasebetle ilk sözü alan Receb Peker 3 barem projesi grupunun en mü. him maddesinin bu olduğunu tebarüz et. tirmiş v eezcümle demiştir kiz İstihkakda müsavat — 'Teadül vaziyette hukukta, istihkak. ta müsavat temin edecek fikrin bütün bu projeler grupu içerisinde ifadesi (şimdi müzakere ettiğimiz maddenin içerisinde bulunmaktadır. Bundan sonra devletin bilhassa Ücretli hayatının nasıl tanzim edileceğine aid hükümler projeye konul. muştur. Şimdiye kadar uzun şkâyet, hat. tâ ıztırab mevzuu olan meselelerin hep- sini topyekün yeni şekle irca edecek olan bu madde şüphesiz ki çok ehemmiyetli. | dir. Maddenin hususiyeti Maddenin psikolojik bir bususiyeti de vardır, Her. kanun ihtiva ettiği hükmün ebemmiyeti ve tabaka tabaka millet un. surlarına şümulü derecesile mütenasib 9. len bir milli akis bulur, Sadece böyle bir madde tedvin olunuyor diye sevinen bü. yük bir idenlist Türk milleti kütlesi var. dır, Yari nizamsızlığın, ruh inkisarının esas olan ana fikirler mütearızdır. Askerlikte geçen müddet Askerlikte geçen müddetin Amme hiz. metinden sayılmasını istiyen Ziya Gev- her, ezcümle demiştir ki: — Bu maddeyi teadülün emrettiği maddi ve manevi istikamete sevketmez. İsek zaten baremin kıymeti sıfıra iner. O nun, için bu madde üzerinde durmalıyız. Burada memurların tahsil derecelerine İ göre müteaddid terfi esasları görükiyor. Biliyorsunuz ki Harbi Umuminin en bü- yük fedakârlığın çekmis bir nesil vardır. | Yüksek tahsil gençliği. O zaman 86 bin | küsur genç Harbiyeye ve oradan da ta- limgâha sevkedilmişlerdir. Bunların bir çokları talasillerini ikmal edememişler. dir, 38 bin münevverin nasıl bir kıymet olduğunu bir kere hatira getirirseniz va. ziyeti daha iyi kavrarsınız. Bu münase. betle bu zümrenin korunması lâzım gele. ceği noktasında ısrar ediyorum ve Teis- liğe bir takrir takdim ediyorum. Hakkı Kılıç, müstahak olmadıkları halde baremin yüksek derecelerinden üc. ret alanların bu defa kat'i dereceleri tes. bit edilirken ücretlerinde hâsıl olacak farkın 25 ayda değil, derhal kesilmesin istemiştir. «Kanun yalnız küçükler için midir?» Mazhar Müfid, bazı dairelerde yapılan zamlara temas ederek demiştir ki: — Anlıyamadığım bir nokta var: Filân | memuru yükselteni kabahatli görmüyo. ruz da, bir köçük memüra sen yükseldin diye onu zamdan mahrum ediyoruz. Ka- bun yalnız küçükler için midir? Kata. kulli yapanlar cezasız mı kalacaktır? Da. ha sonra terfi edenler arasında muhak- kak ki liyaketliler de vardır. Askeri müteknidler Kâzım Karabekir (İstanbul), ordu men sublarından tekatd edilerek sivil devlet İ hizmetine geçenler hakkında dikkate de. ğer mütalealar beyan etmiştir. Karabe. kir ezcümle demiştir ki: — Orduda muvazzaf olan gerek kur- may ve gerekse harb zabitleri tekaüd oluyorlar ve görüyoruz ki bunlar rüt - belerinin muadilinden çok fazla mev - kilere geçiyorlar. Dışarıda ikinci, ü - çüncü derecedeki yerleri bilenler te - kaüd olup bu yerlere tayin olunuyor - lar. Bir yüzbaşıyı ele alalım: Orduda en ağır bir makamdır. Bir de bakıyo - ruz ki bu zat kıt'adan ayrılarak ve bir yolunu bularak baremin dördüncü, ü - çüncü derecelerinden bir memurivete, bir albayın, hattâ bir generalin geçebi- leceği bir dereceye tayin olunuyor. Bu vaziyetin arkadaşları üzerindeki tesiri tabi? teemmü! olunabilir. Bu münase - betle, şimdi bir takrir (o veriyorum ve imütekaid ordu mensuplarının tekaüd olduğu derece ile mütenarır bir memu- riyetten fazlasına tayin (o edilememesi esasının kabulünü yüksek heyetiniz - den rica ediyorum. Emrullah Barkan (Malatya), Barem projesine, bağlı muhtekf cetveller âra- sında bir de hâdisatı içtimalye cetveli İasavvur etmenin doğru olacağını te - barüz ettirmiştir. İnhisar memurları Mitst Yenel (Tunceli) — Uzun za. | edildi. bir haksızlığa duçar olacağımı söyledi. Ve bunların İstisna edilmelerini iste - di. Ve bunların sivil baremdeki dere- celere uymalarını istedi. Ve «zam gö - ren memurların kusuru yök's dedi. İnbisarlar Vekilinin sözleri Raif Karadeniz (İnhisarlar Vekili), Barem lâyihası müzakeresi o sırasında birçok arkadaşların mevbum bir müc- rirme hücum eder gibi hareket ettikle - | rini, zam gören memurları bu işde &.| deta bir suçlu gibi mütalea ettiklerini| söyliyerek: — Burada ne zammı yapanın, ne de #lanın hiç bir kusuru yoktur. Bu bal r takım zaruri hâdiselerin neticesi - dedi. Lâyihanın muhtelif yerlerin- de baz: müesseselerin o maddeden istis na ettiklerini, inhisar maddelerinin de bir çok tasviyeden sonra bugünkü de - receye vardıklarını, (o bu münasebetle onların da bu ikinci maddeden İstisna- larının gayet yerinde bir hareket ola - Bundan sonra Encümen namına Re- is Vekili Faik Baysal ileriye (o sürülen mütalenlar hakkında cevablar verdi. 'Takrirler Reisliğe tevdi olunan takrirler oku - narak birer birer veye kondu. Bu tak- rirlerin nazarı itibara alınıp alınma - dıklarını sıra ile bildiriyorum. Reisliğe verijen takrirler: ! 1 — Kanunun neşri tarihinde bulun.| dukları vazifede hizmet müddetleri üç seneden fazla olanların bir yukarı dere. ceve geçirilmesi hakkında Receb Pekerin teklifi nazarı itibara alındı. 2 — Son aylar zarfında alınmış haksız dereceleri karşılıyacak bir fıkranın ilâ. vesi hakkındaki Receb Pekerin nazarı itibara alındı. Ücretlilerden müteknid olanların vaziyeti 3 — Üeretilerden müteka'd olanların vaziyetlerinm düzeltilmesi için Receb! Pekerin takriri nazarı itibara alındı. Reddedilen takrirler 4 — Yıllarca devam etmis bulunan hak. sızlığın sürüp gitmemesi için maaş fazla. larının ceste ceste yani her ay muayyen bir miktar indirilmek suretle değil, defa. ten kesilerek adaletin yerine getirilmesi hakkındaki Hakkı Kılcoğlunun takriri reddedildi. 5 — Ücretleri 210 Yiraya kadar olanla. rm aylıklarından tenzilât yapılmaması! hakkında Müstelit Orun nemma Fuad Sirmenin verdiği takrir reddedildi. Kabul edilen takrirler 6 — Umumi Harbde veya mill cidalde yüksek tahsil yaparken silâh altına alı. nan ve sübay rütbesini alanların derece. leri yüksek tahs'' yapılması hakkındaki Ziya Gevherin takriri kabul takriri ; hah eği 7 — Harb hali dolayısile tahsillerini ik. mal etmeden yedek sübaylığa almanların harbden sonra ihrazcetmiş oldukları rüt. | &« belerin muadili olan derecede sivil vazi. feye alınmaları hekkıe- Kara bekirin teklifi nazarı itibara alındı. Reddedilen takrir 8 — Harb hali dolayısile asker! idadi. leri ikmal eğerek talimgâhlara alınarak zabit namzedliği ile kıtalara gönderilen kalbde vukubulan büyük tahammürleri.| man inhisarlar idaresinde çalıştığını ve nin, ki bunlar, milli hayatta bu bakımdan | bu ikinci muvakkat maddede Inhisarlar menfi suretle tesirini gösterirler, kaba) idaresinin İstisnası meselesine temas manasile bu nevi tahammürata kıskançlık | etti. Bir zamanlar memurlarına hak - diyeceğim, müsavatsızlığı, muvazenesiz.| kından yüksek maaş verildiğini ve da- biği tevlid eden bu vaziyetin Meclisin kes-| ha kendisinin meb'us olmadan evvel kin elile kat'i tasfiyeye uğraması arzet.| inhisar memurları hakkında baremin tiğim mahiyette düşünen efkâr, umumi-| vapacağ: tesirleri mütalea ettiğini ve vemizde derin sikisler uyandırmıştır. — |hiç bir imtiyazlı olmadığı halde devle- Altı ay evvelki terfiler tin eli milyonluk varidatımı temine ça Receb Peker bundan sonra, bu proje) lışan 1800 e yakın memurunun büyük ve slaj vazifelerinde muvaffak olerak muhtelif rütbeler ibraz edenlerin harb okulu mezunu sayılmaları hakkında Kâ. nm Karabekirin teklifi reddedildi, 'Nazarı itibara alınan takrir 9 — Askeri mütekeidlerin ancak rüt belerinin muadili olan bir derecedeki maaşlı vazifeye kadar bir yere ahınabil. meleri yabancı dil bilenlerin, memurlar hakkındaki hükmünden istifade eyleme. leri hakkında Kâzım Karabekirin teklifi nazarı itibara alındı. Muvakkat madde yeniden tetkik edilecek Bu takrirlerin hepsi Bütçe Encümenine gönderildi, Encümen Meclis umumi he. yetinin bu teklifler hakkındaki mütalea ve arrılarını gözönünde tutarak (fkinci muvakkat maddeyi yeniden tetkik ede. cektir. Meclis Cuma günü 15 te toplama. rak, barem müzakeresine devam ede. cektir. “Bitaraflık kanunu Vaşington 21 (A.A.) — Roosevelt, meclisler, bitaraflık hakkındaki kanun- da tadilât yapmadan © kongrenin tatil devresine girmek istemediğini teyid et- miştir. ima ayak basarken. bülün düşüncem, | büyük kahramana teveccüh ediyor. O bü. (Baştarafı 1 inöi sayfada) tomobillerle Perapalas oteline gidilmiştir. Yahya Paşa saat 10.15 te vilâyete gele. rek Vali ve Belediye Reisini ziyaret ede. Vali bu ziyareti inde edecek, mü. teakiben misafirimiz saat 11,30 da Taksim #bidesine çelenk koyacaktır. Bu esnada bir askeri müfreze ve bando Taksim mey. danmda hazır bulunacaktır. İstanbul Vali ve Belediys Reisi LAtf Kırdar Perapalas otelinde misafirimiz şe. refine öğle yemeği verecektir. Öğleden Yahya Paşa ve ma'yeti müzelerimi. Hi gezecektir, Misafir nazır yarın öğle yemeğini hususi mahiyette Tarabyadaki an otelinde yiyecektir. Dost Mısır Nazırının Türk milletine hitabesi Ankara, 21 (A.A.) — Mısır Hariciye Nazır, Abdülfettah Yahya Paşa bugün sast 16,30 da Ankara radyo merkezi yaret etmiştir. Burada Münakalât Vekili Ali Çetinkaya tarafından karşılanarak şereflerine tertib edilen hususi konserde hazır bulunmuştur. Konserin sonunda ektelens Abdülfettah Yahya Paşa, Türk a aşağıdaki hitabede bulunmuş. ir: Büyük Kahraman 'Türk halkına, Mısır halkının kardeş selâmlarını sunmak, Mısır hariciye nazı. rı için bir zevk ve şeref teşkil eder, Şanlı İ tarihi birçok şerefli hâdiselerle bezenmiş olan, kardeş, büyük milletin topraktarı. o yük kahraman Ki, milletinin sevgisine da. Yanarak, güzide mesai arkadaşlarının Yardımı ile Türkiyeyi hayranlık uyandı. iran, disiplinli, kudretli ve daima ileri br devlet haline getirmiştir. Eski Türkiyeyi tanıyan yabancı bir seyyahın, şimdi burada karşılaştığı man. zara, yüksek bir içtimai ders teşkil eder. Ciddi, çalışkan ve uslu bir milletin yıl. ) mak bilmez faaliyetleri karşısında, hür. metle kim eğilmez ve adil ve basiretli bir hükümetin verimli çalışmaları kazşısın. da kim hayranlık duymaz... Tarihi, uzun bir zaman, Türk impara. torluğunum tarihine karışmış olan ve bu. Hükümet istanbulda d senede yanılacak işleri az buldu (Baştarafı 1 inci sayfada) Belediye her biri beş seneden ibaret ol mak üzere üç devrelik bir imar projesi meydana getirmiş ve ilk beş senelik dev. rede İstanbulun imarı on beş milyon ira sarfedilmesi kara, şa. Ankaraya giden hey ojeyi Nafıa Vekâletine göstermiş ve bu işte hüküme. tin yardımını istemiştir. Proje Vekâletçe kik edilmiş, beş senede yapılacak işler az görülerek yeniden ii Tr yapılmış ve bu suretle on beş milyonu yirmi mil Yona iblâğ etmiştir. Nafa Vekâleti her sene İstanbul Bele. diyesine iki milyon lira verecek, Belediye de bu miktara kendi bütçesinden her se. ne ayıracağı iki milyon lirayı ilâve ede. cektir. Bu suretle beş senenin hitamında İstanbulda mühim işler başarılmasına im. kân hâsıl olacaktır, Belediye tarafından hazırlanın proje. de ilk beş senede yapılması lüzumlu gö rülen işler, Eminönü - Unkâpanı, Azah. kapı - Tepebaşı, Unkapanı - Şehzadebaşı, Karaköy - Taksim, Yolcu salonu - Kara. köy, Azapkapı - Kamköy, Koska - Beya. nd yollarının inşaatı, Karaköy ve Bar. baros meydanlarının tanziminden iba rettir, Nafıa Vekâleti beş senelik imar proje. sine Maçka - Dolmabahçe, Sirketi Yedi. küle - Yenikapı, Tophane - Karaköy, Şiş. hane - Kasımpaşa - Sütlüce, Çukurbos. tan - Edirnekapı yollarının yapılmasını, Galatasaray ve "Taksim meydanlarının tanzimini, “Toğkoparandaki yeşil saha meydana getirilmesini, Taksim kışlasının yıkılarak yerinde muazzam bir bina ya. pılması işlerini ilâve etmiştir. Belediye Reisliği beş senelik imar pro. jesini tatbik edebilmek için İstanbul Şe. hir Meclisinden galâhiyet almak mecbu. riyetindedir. Diğer (taraftan Tramvay, Tünel ve Elektrik İdareleri Belediyeye geçtikten sonra bu idarelerin bütçesini Şehir Meclisinden geçirmek lâzumdır. Ya. kında İstanbul Şehir Meclisi, Vali ve Be. İs rojesi üzerinde Mecliste münakaşalar oldu | Mısır Nazırı şehrimizde nan Mısır, yeni Türkiyenin sulhçu dık bir dostdur. Ayni sulh geyelerin tihdaf ediyoruz ve biricik emelimiz, d de İaaliyetlerinin semereleri, hariçte ettikleri dostluklarla, miletlerimizin $ det ve refahdır, Sulh eserini tamamlamağa de Beynelmilel vaziyetin bu endişeli amm da Türkiyenin de en mühim unsurları 4 rasında bulunduğu şark, hak ve adalet Zaferini temine azmeğerek sulh ri tamamlamağa devam ediyor. j Her yerde bize gösterilen hararetli bulden son derece mütehassis olan Mısır, benim mütbvazı sesimle asil milletine sürekli bir refah ve sürekli bi teali devresi temenni etmektedir. ğ Misir da, dünyetün hakiki bir ve muzaffer bir medeniyete kavuşt istiyenlerin gayretlerine, yorulmak miyen gayretlerini katacaktır. Ankaradaki ziyaret ve ziyafet | Ankara, 21 (A.A.) — Muhterem mi İrimiz Mısır Hariciye Nazırı Abdülfette i Yahya Paşa, bugün, öğleden evvel Or İman çiftliğini ve Yüksek Ziraat En: lerini gezmişlerdir. İran büyük elçisi ekselens Khalil mi, muhterem misafirimiz şerefine büyük elçilikte bir öğle yemeği vermişlerdir. Resmi tebliğ Ankara 21 (A.A) — Bu akşam aj daki tebliğ neşredilmiştir: A Mısır krallığının Hericiye Nazırı el lans Abdülfettah Yahya Paşa, Türkiy Hariciye Vekilinin geçen sene yaptığı zi yareti iade etmek üzere 19 Haziran 18$ da Ankaraya gelmiştir. Mısır Hariciye Nazırı Yalovada Ri cümbhur tarafından kabul olunmuştur. Mısır Hariciye Nazırı, Başvekil ile H riciye Vekili ve diğer Türk devlet larile görüşmelerde bulunmuştur. Fevkalâde samimi olan bu görüşm iki memleket mlinasebetlerine hâkim ol samimi dostluğu ve tam anlaşmayı göl termiştir. Bu ziyaret, Türkiye ile Mısır arasınd an'anevi münasebetlerin heyecanlı zahürüne vesile olmuştur. Ve muhtelif halarda ve bilhassa ekonomik sahada € ma daha sıkı müstakbel bir teşrilâ n İgün istirdad ettiği istik'üline sahib bulu. İnin inancasını teşkil eder. Türk - ingiliz ve Le askeri müzakereleri (Baştarafı 1 inci sayfada) kuvvetlerinin telif ve tanzimi için cerey etmekte olan erkâniharbiye müzakı rile ayni maksad için halen Türkiyede bu lunan İngiliz askeri heyeti hakkında bi | beyanatta bulunması Mander tara İ Çemberlaynden rica edilmesi ü | başvekil demiştir ki: İtarzda devam ermekt, İsusta tafsilit vermek umumi menfatı igun düşmiyecekti | Adliyeye intikal eden bir sıtma davası (Baştarafı 1 ici sayfada) | Hâdisenin mes'ulleri olarak, me köyü muhtarı Mustafa, aza Veli ve bekçisi Hüseyin müddeiumumiliğe mişlerdir. Bunların gölün bu kısmı taklık baline getirmeğe sebebiyet leri ve bu havalinin sıkhi vaziyetini tek Wkeye koydukları iddia olunmak! Müddeiumumilik suçlular haki tahkikat açılmasına Vizum görerek, dise tahkikatını 4 üncü sorgu hâkir ne havale etmiştir. 2 lediye Reisi Lütfi Kırda: tarafından fet kalâde içiimaa davet edilecek ve ten bu işleri yapmak içn salâhiyet caktır, Bilâhare proje Nafia Vel gönderilecek, tasdikini müteakib ne geçilecektir. İmar İşleri Müdürü Hüsnü, Harita besi Müdürü Galib dün sabah Valiyi fında izahat vermiş, değiştirilecek maddeleri göstermiş, Vekâletinin inşası istediği yol ve danları saymışlardır. İstanbul Belediyesi Temmuzun b tinden itibaren geniş bir imar faa geçecektir. İmar işlerinin vaktinde ü mesine ve hiçbir inştatın aksama: çalışılacak, kontrollar bizzat Lütfi Kap, dar tarafından yapılacaktır.