16 Temmuz 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

BON POSTA — Valinin muhakemesi dün son safhaya girdi (Baştarafı 1 inci ıııy]ılıı)_ €evab okundu. Onun Üüzerine Teisi i — Buradaki ifadenizle dahiliye müfettiş lerine verdiğiniz cevabda bir mübıye_nt_l gördük. Dahiliye müfettişlerine verdiği- niz cevabda 329 tarihli kanuna göre mua- mele yapıldı, burada ise komisyonun Kü> rarile pazarlık yapmak surelile arsa is- timlâk edildi diyorsunuz. * İfadeler arasındaki bu mübayeneti izab eder misiniz? dedi. Vali şu cevabı verdi: — V:'a üzerinde hiç bir mübayenet yoktur. Pazarlığa mübayaalarda şahsi kanaatimizle değil, istimlâk kanununa uygun bir şekilde hareket ettik. Mesele- nin esası da budur. K Reis — Artaya kıymet takdir edildi mi? Vali — Tabii kaymet takdir edildi. Pa> ömlık yapılarak, öncümene havale edik di, Muamelenin şekli budur. Bu sual ve cevablardan sonra İstanbul belediyesinde bazı yolsuzluklar olduğu hakkındaki neşriyat üzerine İstanbula gelen mülkiye müfettişierinin - tahkikat neticesini ihtiva eden fezleke ve neticesi okutturuldu. Fezlekenin hülâsa ve neticesi şudur: Yapılan ve dinlenen ılaîadırjırm tahlil ve teşrih olunan iddiz Ve müda - faalarının tedkikinden anlaşılacağı Vet hile İstanbul belediyesi yarafından asri mezarlık ittihaz edilmek üzere satin - hınan arazinin alınması tarz ve keyfiye - tinde kanun icablarına uymuyaa harekel- ler ve muameleler cereyan etmiştir. İşin kanuna uymıyan Ve mev'uliyseti mucip olan cihetleri şunlardır: vir zi satın alınması için O çakit hü)mıl'ı gari olan 320 tarihli belediye iatimlâk kanur. muvakkatine göre menalü umumiye ka- ran istihsal olunması icab öderken ne önce, ne de sonradan bu yolda bir karar alınmamıştır. 2 — Satın alınan araziye 329 tarihli ka- nunun tarifatı dairesinde kıymet takdir eti . Belediye reisi Muhiddin Üstündağ, bu arazi sahibi ile mutabik ka- lınan bedeli istimlâki dami encümenler kararile takarrür eti 4 kikat, istimlâk konsisyanunun takdiri kıy- met heyeti mahiyetinde olmayıp, yalnız pazarlıkla, o da 932 senesine münhasır _ol— mak üzere memur bulunduğu bu komis - yonun teşekkülü bakkındaki knnrdı;; anlaşılmış ve esasen bu knmiiyoll“llb Ş Jra bedeli kabul etmesi ca'ze muta ;..1 olduğundan değil, arazi sahibinin da dum bir bedel mukabilinde satmak iste - mediğinden neş'et etmiştir. , 8 B Asri mm’ıılık sttihaz edilmek u_zt:- re Mecidiye köyü çivarında Levent çilt- liği yanında maliyeye aid müselles ara- zinin mübayaası — keyfiyetinin Şehir meclisinde 15-5-932 celsesinde kararlaş « tırılmış olduğu ve bu suretle ulı:lvuıi:ı mezarlık ittihazına elverişli arazinin M.I; hanup bulunmadığı hakkında teikik yapılmadığı mezarlıklar müdürü tarefın- dan müdafaa sadedinde ifade olunmuştu. Bilâhare mezarlık yapılımyacağı anlaşır lan mezkür arazinin mübayaasından sar- fi nazar edilmiş olması hascbile kıyll?d ve sonradan Likoğlu Eşrefin arazisinden satın alınması hakkında ayni mecliste karar alınıp alınmadığı vali ve reisi Muhiddin Üstündağdan mumaileyh böyle bir iş için meclislen ka- rar almak mecburiyeti burunmadığına Ve şehir meclisinin bu baptaki kazrarı büd- ce müzakeresi sırasında mezarlıklar hak- kında alınan tedbirlerin izahı sırasında âza tarafından temenni m:hi)'aunğe iğ- har oluman arzunun bir ifadesinden ibaret bulunduğunu ve bu sebeble hazineyo ai müsbet arazinin mübayaasından sarfı ııı’: bar edilmesi için de karac aunmamış duğunu ifade ve müdafas etmiştir. . & — Maliyeden mezarlık jttihaz edil - mek üzere istenilen yerin kısmen baş - kaları tarafından iskân edilmiş olup ta- mamen teslim edilmiyeceği ' hususunuü anlaşılmış ve esasen bu ATazİ ci- varında mezarlık ittihazına eiverişli baş- Ka yerler de bulunduğu tahakkuk etmiş bulunmasına göre belediye reisliğince O civardan tedkikat ve bele - diye menafiine daha uygun yerler bulu- Yi irilmesi mup bulunmadığının tesbit elti zım gelirdi. Muhiddin Üstündağ evvelâ ve tirmiştir. Yapılan ted- |. lâ-İrinde durmadı. yalnız maliyeye aid araziyi almak için çalışmış ve sonra da Anastas imazlı ar - Tuhal üzerine Likoğlu Eşrelin arazisini almıştır. Halbuki belediye Anastasın 29-1-938 tarihli arzuhal ile müracaatından evvel hazineye aid :rııi.ııı:n:jr:s» m birçok eşhasın işgali İ ı.mu:dnğunuıî*ıcrek sahiblerin ııinnıth— rı, ve gerek tapuda yaptırdığı tedkikat ile tesbit edilmişti. Likoğla Eşref sakit ha- nedandan Yusut İzzettin vgnıcnışd_ın Na- zife için maliyeye müntakil araziyi, kA,ı. punusani, şubat ve mart 984 ıyıınn.f satın âlmıştır. Belediyenin malıyeye aid müselles arazinin şartsız olarak alınmı - bu tarihten çok evvel anlamış a arazi aramış olduğuna göre civarda sakit hanedan ü - çok ve o civardı belediyenin © rğını belediyeye satmış olduğu arazinin mevcudiyetine muttali olmadığını kabul etmek imkânı yoktur. Fezleke ve daha bazı vesikalar okun - duktan sonra rels, Üstündağa bu fezleke- ye karçı bir diyeceği dü. Üstündağ — Dün de arzettiğim veçhile biz puırııklı aldık. Bu hal kanıma uy- gun bir şekilde cereyan etmiştir. Kanu- nun verdiği salâhiyetle hareket — ettik. Üzerinde bir mes'uliyet taşıyan adam bunu hüsnü istimal edebilmek için ka - nunun kendisine verdiği salâhiyetlerden birini tercih ve iltizam etmekle mükellet- tir. Biz pazarlık tarzım tercih ettik. Fa- kat gene hiç bir kanuni mecburiyetimiz olmadığı halde istimlâk kanununa göre bazı muameleler de yapılmıştır. 98T se- nesi sonuna kadar takdiri kıymet komis- yonu vazifesine devam etmiştir. Yani bu karar komisyonun salâhyetli bulunduğu zaman zarfında verilmiştir. Komisyon yaptığı işlerden dolayı mes'ul idi. 73 Hra rayicin yerinde olmadığı yolundaki id - dia mücerred kalmaktadır. Kanun bite satın alınan arazinin fiatını takdir husu- oıup.hıdıımıwr-l yeye satılıyor diye 90 bin liraya kadar yükseldi. Avni Yağızın ifadesi Vali bu izahlardan sonra yerine otur- du. Reis diğer maznunlara bir diyecek - leri olup olmadığını sordu. Avni Yağız ayağa kalkarak dedi ki: — Akdi yapmağa daimi encümen me- zundur. Biz 287 numaralı kararnameye göre hareket etmek lüzumuna kanaat e- _ek—?ngmhımuumw ta rıza bulundukça kazal yollara gitme- ıııiıımınuıyom.hen. bid'atla ve if- |fetle kanunun verdiği vazifeleri kanunun çerçevesi ve kanundan aldığım salâhiyet içinde yaptım. Eğer bizim bu yüzden karşımıza gelmemiz icab etseydi ondan evvel daha üç bin hâdiseden dolayı kar- şınızda olmamız lâzım gelirdi. Bugün iki zihniyet çarpışıyor, biri ce- hir we şiddetle islimlâk, diğemi rızaya dayanan istimlâk. ettik. Eğer huzurunuzdan beraet ederek |Şürayi devlet kararının çizdiği yola de- sa olarak söyliyebilirim ki bendeniz a - |kidde terazi tarafını asıl sayarım Bundan sonra Kocseli valisi ve eski belediye reis muavini Hâmid Oskay hakkındaki fezleke okundu. Bu fezleke- de Hâmid Oskayın Türk ceza kanununun 330 uncu maddesine göre tecziyesi İste- niyordu. Bunun üzerine söz alan Hâmid Oskay: — Hidisenin telerrüatını ve tafsilâ - tını burada öğreniyorum. Müfettişliğe de verdiğim cevabda ve dünkü maruzatım - da da olduğu gibi bendeniz yalnız hukuk işlerine bakardım. Encümene riyaset el- medim., Kararda bulunmadım. Benim va- ziyetim, çıkmış olan bir kararın suretini imza ve havale etmekten ibaretti. Diğer maznunlar söylüyecekleri bir şeyi olmadığını beyan ettiler. sunda değer pahasinda diye yol göster - teşkilâlimiz miştir. Bizim pahayı 73 Hira olarak tesbit etmiştir. Sa- kit hanedana aid araziden belediyenin ha- berdar olmaması mümkün değildir, di- yorlar. Halbuki ben tamamen aksini dü- pîniyarvebılodiyminbıınıldenhı- berdar olması için sebeb görmüyorum. Bu istimlâk muameleleri hep birbirlerini takib elmişlerdir. Bunlardan bhiri cereyan ederken diğer biri zuhur ediyor. Bu hu- susa dair gazetelerde neşriyat yapılıyor. Bunun üzerine arsasını satmak iştiyenler bize müracaat ediyorlar. Bunjardan bi- rinin Eşref olması ve Eşrefin do benim arkadaşım oğnası onun malını belediyeye satmak hakkını nez' eder mi? Malını sat- mak onun en tabit haklarından değil müi- dir? sicili bazuk iken memuriyette kullanılmasının doğru olmadığını yazan müfettiş işi eksik görmüştür. Madem ki sicili memuriyette a müni ola- cak derecede bozuk değildi, o halde ni- sicili bozuk derece- iddia da mayem ile olmamıştır. Vekiller Heyeti - -li olmuştur. Meselenin —aslı E Bunlar Karanğaç müessesesinde vakti- memur sıfatile çalışıyorlardı. Bu mü- ' hükmi şahsiyet verilince me - murluk sıfatlarını kaybettiler, müstah- 'dem oldular. Sonra tekrar burası devlet müesseseleri meyanına alındı ve I"ıqrd 'de üç, dört yüz memur arasında yeniden memuru sıfatını kazandı. Ben geldiğim zaman bu zat oktruva müdürü idi. Sonra mezbaha Jevazım memurluğu- na tayin ettik. Arsanın sakit hanedan âzasından Yusuf İzzeddin veresesinden n,_:,ü,. D :;ııım Çünkü bunlar ı: l sekiz, ::ı: gene evvel aramızda bir me- sele geçti. Bize bir spor sahası lâzım oldu. Sürp Agop mezarlığının altındaki arsayı almak istedik. Tevfik Bey bu arazi için bizden 45 bin lira istedi. Biz bu fialı ksekçe bulmakla beraber kabul iştik. Fakat Tevfik Bey bu fiat üze - Beş gün sonra 55 bin lira- Hiatı beledi - le ya çıkardı. Nihayet arsanın Dosyadaki vezikalar da bu değer| Yunun üzerine reis, zabıt kâtibine dos- i vesikaların okunmasını emretti. Bu arada İstanbul mezarlıklar müdürlü- günden milli emlâke, İstanbul valiliğin- den Maliye Vekâletine, defterdarlıktan valiliğe yazılan tezkereler, maliye takdir kıymet komisyonunun kararı okundu. Bundan sonra İstanbul amumi mecli - sinin 15-40-932 tarihinde akdettiği bir toplantıda aldığı kararın bir fıkrası ve İstanbul belediyesi istimlâk komisyonu- nun bir kararı okundu. Bundan sonra reis, Mecdi Beydiş Üstündağın bu vesi- kalar üzerinde bir mütaleası olup olma- dığını Vali dedi. sordu. — Hayır hiç bir diyeceğim yoktur, leri reise verdi ve plânlar üzerinde iza - hâatta bulundu. Zabıt kâtibi bu vesikaları birer birer okuduktan sonra, reis iddia makamına mütaleasını sordu. Sayfa 11 Hatayda seçim hazırlıkları (Baş tarafı 1 tnci sayfada) gelirmşi Anlaşılan burada iş © raddeye kadar gitmiyor olacak ki Su- riye polisi bu dosyayı, bilâhare icabın- da kullanılmak üzere sadece hiıfzetmiş! Gene gazetelerin ifadelerine göre bu propagandacının ele geçmesi sayesinde Türkiye lehinde propagandacıların İş-| lerine bir hayli ket vurulmuşsa da Su-| riye polisi bunların faaliyetlerine mani | cemiyetlerile Suriye komünistleri teş kilâtlarına mensub üç kişi, Suriye ve Fransa aleyhinde ve Türkiye lehinde yapılan propagandalara mükabele et mek üzere, dün Halebe müteveccihen hareket etmişler. Halebdeki Türk ta- rafdarlığını durdurmıya giden bu kan- ramanların en garib tarafı aralarında komünistlerin de bulunmasıdır. Acaba, Türkiyeye muhalif olup da Suriye ile Fransaya tarafdar olan komünistler olmakta acze uğramış. Çünkü propa- gânda dürmak şöyle dursun, bilhassa Haleb civarında mütemadiyen sahası- nı genişletmekte ve «Hattâ Türkiyeye ötedenberi muhalefetlerile meşhur mu- hitlere kadar sirayet» etmekte imiş. Bu vaziyeti gören Suriye siyasi fır- kaları şimaldeki tehlikenin önüne geç- mek üzere aralarında bir içtima yap- mışlar ve Türk propagandasının önüne geçecek mukabil tedbirler almak üze- re bir komite seçmişler. Vatansever gençler, Amelülkavmi (Şeref) siz kalan stad! (Baştarafı 1 inci sayfada) — Bu hâdise çok çirkin bir şey... Ken- di klübüne bu kadar hizmet etmiş bir ar- | ni izafe idare beyetlerinin hakkıdır. Fa kadaşın hatırasına karşı yalnız bir ka -| kat Beşiktaş stadına Şeref gibi klübüne dirşinaslıktan ibaret olarak yapılmış bir yalnız şeref vermekle hayatını şeyin ortadan kaldırılması, ne kadirşi -| yaşta kaybeden bir şahsın ismi halk ves naslığa, ne de sporculuğa yaraşır! Abdülkadir Ziya diyor ki: Şehir meclisi âzasından avukat ve Be- şiktaşın müessislerinden Abdülkadir Zi- ya diyor ki: — Bu hareketin ne maksağla yapıldı. ğaını bilmiyorum. Ancak ben umum? ka- naatler hilâfına olarak, levhayı indiren arkadaşlara müteşekkirim. Çünkü bu hareket Şerefi tanımıyanlara Şerefi ta - mıttığı ve sevdirdiği gibi Şerefi seven - leri de ona bir kat daha bağlamıştır. Osman Müeyyed diyor ki: Sarışın -kadının değil mi imiş! «Malatya - Derbend - İpsalar cina-| y | . yetleri etrafındaki tahkikat imekle beraber, varılan neticenin tevl neticelen- Dün, Malatyaya yeniden telgraflar çekilerek meçhul kalan bazı noktaların da aydınlanması yolunda, talimat ve- rildiğini yazmıştık. Malatya zabıtası bu sualleri de, aydınlığa kavuşturmak için faaliyete geçmiştir. 'Yanolanın çocuklarından birinin Mu- hittinin sulbünden gelmesi ve bilhassa bunun Âli Rızayı çileden çıkartmış ol-|lerek, Sultanahmed 2 nci sulh Taası ihtimali de, gün geçlikce kuvvet- |mahkemesinde sorguya çekilmiştir. Ga bulunan bazı ilâçlar da, katilin er- |ya teşvik ettiler... demiştir, keklik hassasından mahrum bulundu- ğunu göstermektedir. Tanınmış spor idarecilerimizden, Ga-| üstadın ismi eski haline sokulmadıkça o- latasaray idare heyetinden Osman Mü - raya ayak basmam. 1 çocukları Ali Rızadan/ Karabükten Ankaraya ia | Yetinin fahri reisli bangi neviden komünisttirler? hazırlıkları Anlakya, 15 (ALA.) — Yakında baş. hyacak olan tescil ve seçim muamelâlı hakkında icab eden tedbirleri mahal linde tesbit ve Fransız makamatı ile temas ve teşriki mesai etmek üzere fevkalâde murahhas olarak hükümeti- mizce memur edilmiş olan Hariciye Vekâleti Birinci Daire Reisi Orta Elçi Cevad Açıkalım dün akşam İskenderü na muvasalat ve hemen Antakyaya hâ- reket etmiştir. eyyedin fikri şu: — Stadlar klüblerin malıdır. İsimmerte Rene ya sevenleri tarafından verildikter, son> ya bunu değişlirmeğe kalkmak Besiktaş klübü için doğru bir icraat olmaz tikrine deyim. Her halde kıymetli Beşiktaş ida. re heyeti noktal nazarında ısrar etmez umumi hissiyatı bu suretle kırmaz. Nüzhet Abbas diyor ki: Spor mubarrirlerinden ve hakemler'n- den Nüzhet Abbas şunları söylemektediri — Bu gençliğe bir nankörlük nümune- si oldu. Sporculuktan maksad merdlik ve kadirşinaşlıktır. Şiddetle aleyhindeyim. Şerefi sevmiyen bir Türk ve sporcu ta « savvur edemiyorum. Ben kendi hesabım, iktısad Vekili avdet etti (Baştarafı 1 inct sayfada) lüimiz maden Mmühenididleri cemi- ni kabul etmiştir, Zonguldak, 15 — İstanbul gezeteleri başmuharrirleri, bugün Türkiş maden şirketi müesseselerindeki maden ame- :eî::m sosyal teşkilâtını tedkik etmiş- B r, 15 yeri soyan 16 yaşında bir hırsız (Baştarafı 1 inci sayfada) Yapılan sorgusunda: — Beni aldattılar, bu işleri yapmı» Hâkim hırsız çocuğun tevkifine karar vermiştir. Tahkikatın seyrinin, dün de yazdığı- |da ve Malatyada arattık, bulunamadı. Bunun üzerine başmüddeiumum? baş-|mız gibi, vak'ada yeni bir maznun or-|Sonra, ölmüş olması ihtimali üzerinde muavini Arif Cankaya: taya çikarması muhtemeldir. durarak, tahkikat bu cebheden derin- — Pazarlık komisyonu âzalarının ce-| Dün kendisile görüşen bir muharri-İleştirildi. Filhakika, bu tahmin bizi ha- wab ve mütalealarını da lütfen okusunlar, |rimize müddelumumi Hikmet Onat, şu|kikate götürdü. Bu kadın diri olarak dedi. beyanatta bulunmuştur: bulunmuş olsaydı, maznun olması ihti- Şehir meclisi eski âzasından Yusuf Zi-| — Tahkikat neticesinde, vak'anın ilk|mali mevcuddu. Hülâsa, tahkikatımız yya ve Hulüsiye yapılan istizahlar ve ce-| düğümü çözülünce, Yanolayı bulmak |sırasında, hatıra gelebilecek her ihtik wablar okundu. İddia makamı: E Malatyaya telgraf & Adana-|İmali nazarı dikkate aldık. — Bir taraftan kanunun gösterdiği şe- kilde ve merasime riayet edildiği söylen- mekle beraber, diğer taraftan mübayaa- nın pazarlıkla yapıldığı anlaşılıyor. Mu- hiddin Üstündağ tarafından, son istimlâk kanunu çıkıncıya kadar komisyonun ça - lışmalarına devam etliği ilâve ediliyor. Bu keyfiyetin regmen tesbitini taleb e - derim. Reis, iddin makamının bu talebini Üs - tündağa anlatarak dedi ki: — Efendim, iddia makamı demek isti - yör ki, istimlâk komisyonunun vazifesi 982 senesine münhasırdı. Bundan sonra vazife görmüşse, maaş almış rmdır? Bu- nun resmen tesbiti lâzım geliyor. Vali — Emrederseniz bordroları çıkar- talım, oradan anlaşılır. Bunun üzerine valinin avukatı Kenan Ömer şu sözleri söyledi: — Yalnız müvekkilime değil, diğer maz nunlara da isnad olunan fil ve sutisti -| kika süren bir müzakere yaptı. Bu mü - mal fiilidir. Burada vazifenin şekli ta - bitden inhirafı tahakkuk etmedikçe böyle bir suç bahis mevzuu olamaz. İddin ma- kamınca mevzuu bahsedilen hususun tahakkuk veya ademi tahakkuku cürmün tekemmülüne halzi tesir değildir. Çinkü pazarlık mübah olduktan sonra bunun şeklini tayin salâhiyettar makama nid ol- mak Jâzım gelir. Kıymetin rayice muva- fik olup olmduğını belediye reisi ve bele - diye encürmeni kendi tayin edeceği gibi emniyet ettiği insanlarla da istişarede bu- lunabilir. Bunu bir hakikat olan istimlök komisyonu heyetinin 987 senesine kadar vazilede devamının tahakkukundan şüp- he ettiğim için değil beyhude yere işi uzatmağa mahal bırakılmamasını istedi- iğim için takdirinize arzediyorum. Bunun üzerine mahkeme heyeti 15 da- zakereden sonra ikinci celse açıldı. Reis — İstimlâk komisyonu âzalarının 932 senesinden sonra da vazifelerinin dek vam edip etmediğini tahkike mahkemece Tüzum ve mahal görülmediğine ittifakle karar verildi, dedi. İddia makamı, iddianamesini hazırla yarın (bugün) saat onda devam edilmesi mak üzere mühlet İstedi. Muhakemey: ve iddia makamınm dinlenmesi karar - Jaştırıldı. Vali İstanbul dönüyor Üstündağ, Hâmid Osgay ve arkadaşları işleri olduğundan, ve burada avukatları bulunduğundan bahisle Ankaradan ay - yılmak için mahkameden izin istediler. Bu arzuları is'af edildi. Vali yarın akşam (bu akşam) Ankaradan ayrılacaktır. Mahkeme kararını gelecek haftanın başında tefhim edecektir ü