22 Mayıs 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Türk - İngiliz dostluğu İl Atatürk Silifkeye Londra gazeteleri dostane neşriyatta bulunuyorlar, Taymis, Türkiyenin Balkanlarda ve Yakınşarkda bir sulh ve sükün âmili olduğunu söyliyor Londra 21 (AA.) — Anadolu ajansı » ""hıııuıt muhabiri bildiriyor: Mayısta fırka içtimaında Başvekil b Bayar tarafından yapılan beyanat ŞŞ gazeteleri tarafından alâ - ile karşılanmıştır. Bu gazetelerin bir İngiliz - Türk dostluğu etrafında ve tefsirler neşretmişlerdir. x tümleden olarak Taymis neşrettiği Makalede Türkiye hükümetinin Bal- Anlarda ve bütün Yakınşarkta bir sulh ——————————-.. Bazı daireler büdcelerine munzam ve fevkalâde tahsisat konuluyor Muhtelif kanun İâyihaları birleştirilerek tek lâyiha halinde meclis umumi heyetine sevkedildi _l'üuı 21 (Hususi) — Bazı dairele - 1987 büdecelerinde münakaleler yapıl- Tasına ve bazı daireler büdeelerinin =’7'h fasıllarına munzam ve fevka - ş tahsisat konulmasına dair hükü - tin Moclise vermiş olduğu muhtelif lâyihaları büdce encümeninde ted- suretile Meclis umumi he- Fetine sevkolunmuşlardır. Rüzmameye alınan bu kanun lâyiha - 7 milyon 315 bin $00 liraya varan Hünzam ve fevkalâde tahsisatın karşı - f tahsilâttan elde edilecek varidat fazlalarile temin olunacağı tasrih edil - Vüs, " Munzam ve fevkalâde tahsi - İmar | ".:in listesinde Ankara şehri mın tatbik edilmesi içi: Tnag için yapıl- ve sükün âmili olduğunu tebarüz ettir- dikten sonra Türkiye hükümetine bü su- retle mali bir yardımda bulunduğundan dolayı Büyük Britanya hükümetinin ha- reketini takdir etmekte ve muvaffaki - yetle neticelenmiş olan bu müzakerele- rin İngiltere ile Türkiye arasındaki iyi mümnasebetleri bir kat daha kuvvetlen - direceğinin muhakkak bulunduğunu ilâ- ve etmektedir. | Â karşılığı 500 bin Jiralık, İstanbul bele- diyesinden satın alınacak binalarla müş- temilâtı bedeli olarak 373 bin 800 liralık, zelzelede zarar gören vatandaşlara ya - pılan yardıma karşılık olarak Kızılıyıl werilmek üzere 500 bin liralık, celbedile- cek yedek sübayların harcırah istihkak - larının tesviyesi için $ bin Hiralık, Da - rüşşafakaya yardım için 30 bin liralık, Balıklı hastanesinin masraflarını karşı - lamak üzere Evkafa yardım olarak 35 bin liralık, Heybeli sanatöryomunun ye- ni paviyonunun techizatının ikmali için 3900 liralık, okul kitablarını vaktinde yetiştirebilmek üzere devlet Basımevine satın alımacak makineler için 10 bin li- ralık ve ayni Basımevinin mütedavil sermayesine ilâve edilmek üzere (20) bin zaruret hâsıl olacak istimlâkler | liralık tahsisat vardır. Y'lgoslav a Harbiye Nazırı gskişehirde P kara l . .:" ü ZI (ZA) Yugoslavya har- ş.n":m saat 21,30 da Kayseriden An - Belmiş ve saat 22 de Eakişehir ve Bitmek üzere şehrimizden ayrıl - Müdafaa Vekili Kâzım Özalp ile erkânıharbiye ikinci reisi Örge - Gündüz de General Mariçe * eylemekte Idi Ve müttefik memleket nazırları - rına tahsis edilmiş olan hu - ©n Ankara garına girdiği zaman Celâl Bayar ile büyük erkânı - Teisi Mareşal Çakmak, Hariciye - Tevfik Rüşdü Aras, Milli Mü- eti müsteşarları, Yugoslav mı, General Mariçe hoş gel- ve selâmlamak için iştasyo- bulunuyorlardı. Barında yarım saat süren te - İle M asında Başvekil Celâl Bayar Sla vi l Fevzi Çakmak, Milli Mü - 1::, 'ekili Kâzım Özalp, Hariciye Ve- #f Büni SFLEER £ g Ti Tevfik Rü Rüşdü Aras, General Mariç Sörümnüşlerdir. Ankarada tıb a ültesi binası Olan Ayı 21 (Hususi) — İnşa edilecek .::' Tıb Fakültesinin avan pro- :"A lanmıştır. Bu projeler Avru- Ve büyük tıb fakülteleri- Fi4f Üdlerinş Tetteki mimar ve mühen - Muştuş — Sönderilmiş, fikirleri sorul - Külte ile al için B;kih enstitülerin İnşa ve tec- Paranı Milyon Hira sarfedilecektir. Tatı —_'::mdm 3 milyon 300 bin li- M00 yatağır e Bastanesinin 400 yataktan D00 taye p Sitarılmasına sarfedilecektir. M' lik bir de pansiyon binası ya- B S u:“l Çakmağın t&kkürleri Ankara ,fş“uhurlârı A$kan, ı"*!l — Genel Kurmay Mayaz gençie'et Fevzi / Çakmak, 19 B Ve spor bayramı müna- Tıb Fakültesi binası ve bu fa- FF Astanelerini inşa etmiş olan bey xwknk bir hey'et memur edece! Çinde J nde Japonların ileri - hareketleri akim kaldı Hankov 21 (A.A.) — Cepheden ge- nazırı Örgeneral Mariç|1en harb raporları, Japon ordusunun Tangsun'den Lungai'ye ve Klangsu » nun şimaline doğru yaptığı ileri hare - Temektedir. 'Tangşans'ın şarkında — Lişvang - is - tasyonuna kadar ilerleyen 2000 kişi - lik bir Japon kuvveti Çin müdafaası ile karşılaşmış ve yapılan kanlı bir mu - harebeden sonra düşman 700 ölü bıra- karak geri çekilmiştir. Tangşans'ı cenubdan — tehdid eden Japon fırkası ise muharebe' sahasında 600 ölü, ve 18 tank, 20 esir bıraktıktan sonra Hantasku'ya ric'at etmiştir. Diğer taraftan Lungai mıntakasında Kaoşung'a hücum eden düşman kuv - veti de mağlüb edilmiştir. Hankeu 21 (A.A.) — Çin karargâhı mil- measili bugün gazetecilere öğleden gon- ra yaptığı beyanatta Susov'un işgali hak- kındaki Japon tebliğlerini kat't olarak tekzib etmiş ve şehrin halen Çin kıtaatı- nın elinde bulunduğunu beyan eylemiş- tir. Düyunu umumiye Meclisi ile müzakereler Ankara 22 (Hususi) — Osmanlı im- paratorluğunun taksime uğramış Os - manlı düyunu umumiye meclisi ile ya- kında Parisde görüşmelere başlana - caktır. Hükümetimiz bu görüşmelere Gö- rüşmeler taksitleri mukavele mucibin- | ce dövizle ödenmesi lâzım gelen kıs - mının da bundan sonra mal ile öden - mesi esası üzerinde cereyan edecektir, Düyunu umumiye büdcesine ilâve Ankara 22 (Hususi) — 1938 vadeli bonoların 1937 mali yılı içinde — yani Hazirandan evvel ödenmesini temin i- çin 1937 düyunu umumiye büdcesine bir buçuk mi ıketlır akirm kalmış olduğunu teyid ey- n İiralık tahsisat ilâve- M n sine dair hükümetin teklifi Pazartesi toplantısında gö sebetile yurdun her tarafından aldığı tebrik tel ve yazılarına karşı tesekkür- Terinin Anadolu ajansı vasıtasile iblâ - ğinı rica etmiştir. « | devredilm SON POSTA hareket ettiler Mersirden bildirildiğine göre dün Morsinde bir deniz gezintisi. yapan Büyük Şef gezintiyi müteakip — saat on sekize kadar vali konağında meş- gul olmuşlar, sanfa otomobille Silifke istikametine hareket buyurmuşlardır. Son vaziyet (Büş tarafı 1 inci sayfada) Bugün Çekoslovakyada ilân edilen kıs mi seferberlik neticesinde 70 bin ihtiyat silâh altına alınmış bulunmaktadır. Bir taraftan bu askeri faaliyet devam ederken, diğer taraftan diplomatlar da, boş durmamaktadırlar, Berlindeki İngiliz sefirinin Fon Rib - bentrop nezdinde yaptığı teşebbüslerden başka, Fransız hariciye nazırı Bone de bugün İngiliz ve Sovyet selirlerile uzun boylu görüşmüştür. Bu görüşmelerden sonra, Fransız hü- kümeti namına söz söylemeğe salâhiyet- tar bir zat, demiştir ki: «Fransa, Südetler meselesinin musli- hane bir surette ve her iki tarafın ârzu- larının telifile halledilmesini ister. Fakat «Almanya, Südet meselesini ba-| hane ittihaz ederek yeni bir ilhaka te - wessül ettiği takdirde, Fransa, Çekoslo - yakyaya karşı bütün taahhüdlerini ifa e- decektir.» Almanya yumuşamıyor diriyor: YVaziyet çok ciddi olmakla beraber ü midsiz addedilmiyor, şurası muhakkal ki, Almanya Südet Almanlarına yardım için azami derecede ileri gitmiye karar vermiştir. Maamafih bir harbi göze ala- cağı zannedilmiyor, İngiliz büyük elçisinin bugün Alman hariciye nazırı ile yaptığı mülâkatlar en- ternasyonal endişeyi izale edecek neti - siyasetinin maksadı, hariçte Almanyanın Südet Al- manlarını müdafaa için her şeye azmet- miş olduğu intıbaını yaratmak olduğu celer vermemişlir. Alman merkezinde gibi gözüküyor. Alman hariciye nazırı dün müsleşar tarafından verilen teminatı tekrarlamaXx- tan başka bir şey yapmamıştır. Bu temi- nat şudur: Kış kamplarından yaz kamplarına ya- pılan nakliyat haricinde fevkalâde hiç| bir askeri hareket yoktur. İngiliz elçisi, bu teminatın tatmin edi- ci mahiyette olmadığını, çünkü kısa me- safelerde olsa bile askeri harekât yapıl- dığı muhakkak olduğunu ve çünkü Avuş- turya hâdisesinde de ayni mealde temi - nat verilmiş olduğunu Alman hariciye nazırına hatırlatmıştır. Hülâsa, Röytet ajansının aldığı malü- mata göre İngiliz büyük elçisi Alman ha- riciye nazırının yanından şu intıba ile ayrılmıştır. K «Almanya azimkâr hattı hareketini mu hafaza etmekte ve mütevassıt bir hal tar- zını kabul etmemektedir.» Bükreş 21 (A.A.) — Çekoslovakyada dün ve bugün vuku bulan kanlı hâdise- ler ve iki sınıf ihtiyatın silâh altma ça - ğırılması burada derin bir tesir hâsıl et- miş olmasına rağmen siyasi mehafil Çe- koslovakya hâdiselerini sükünetle karşı- lamaktadır. Romanyanın, Çekoslovakya - Romanya hududu boyunca karakolların takviye - sini emretmiş olduğu rivayeti dolaşmak- tadır. Elektrik şirketi Satın alma mukavelesi yarın imza ediliyor Nafıa Vekâleti ile Elektrik Şirketi sındaki müzakereler sona ermiştii alma müukavelesi yarın — imzalan: Şirket bir temmuza kadar hükümet. olacaktır, Hükümet Mmüzsse- seyi beş sene müddetle Nafıa Vekâletinir emir ve mürakabesi altında hükmi şah- siyeti hâiz bir umum müdürlük halinde idare edecektir, M İA T C Gazetelerde I ' Gördüğümüz Fikirler — Cumhuriyet — Mürteci devlet başlıklı ma- Kdeyi Nadir Nadi yazmıştır. Makalede |Fransada devlet adamı buhranı — olduğunu bugünkü devlel ricalinin 1914 den evvel ye- tiştklerini yazarak: — Kafası bozuk olan bir adamın bareket- lerinde muvazene aranamıyacağı gibi - bü ışınhr altında idare edilen Fransadan da mantıki hareket çıkması biraz güçtür, de- mektedir. e Kurun — Asım Us eZarar görecek olan Yransadır» sernameli başmakâlesinde Hatay VDişini ve me'mul Pranmsız dostlüğü — is- tikbalini — mevruu — bahsetmekte, — Hatay işinin mızıkcılığında devam ederse İFransaya — yakın — şarkta — döst — veya ldmadı kalmamış bir Türktiyenin komşulu- ğu arasındaki farkı tebarüz ettirmekte ve - İlinel şekkın FPransa aleyhine olacağı kana- atini izhar etmektedir. e Tan — Ahmed Emin «Çok ağır bir mes'u- | üyet yüküs serlevhalı makalesinde Çekoslo- | vak işinin bütün dünyaya yeni korkular ge- çırttiğini, dünyadaki stikrarsızlığın en ağır mes'uliyetinin Pransa — hariciye — nezaretine ald olduğunu, bu nezaretin eski bir - irtica kaynağı halinde bulunduğunu — yazmakta, sön Hatay işini mevzuu bahsederek: — Eğer Fransızlar entrikalı yollarda ısrar ederlerse yakın şarkin sükün ve istikrarını kurtarmak vazifesi doğrudan doğruya bize geçecektir, demektedir. 8 Yeni Sabah — «Hatayda Pransa» — isimli başmakalesinde Hüseyin Cuhlâ Yalçın Hatay Türk ekseriyetini ve Suriyenin istiklâl arzu- sunu zikrettikten sonra Müilletler Cemiyeti- nin umumi hartde galib gelen devletlerin keti olduğunu ileri sürmekte ve emperyallat duğunu sözlerine lâve etmektedir. İlalya ve Almanyanın müstemleke arzularının bir 8- yıb gibi telâkki edildiği çu gamanda Pransa- siyasetin bebemebal batmağa mahküm ol- | © Fransa ile “Dostluğumuzun,, sathi bir tarihçesi Yazan: Selim Ragıp Emeç atay davasının hal ve faslında hakkaniyet esaslarından ayrıl « mıyacağını iddia ededuran Fransanın nihayet hakiki maksadı anlaşıldı. Son posta ile Paristen gelen solcu «Marian- ne» gazetesi, bu maksadları açıkça anla- tuyor. Diyor ki: «Bu zengin ve mümbit toprakları na- sıl Türklerin nüfuzuna terkedebiliriz. E- ğer, Türkler, haklarının verilmemesi karşısında zora müracaat edecek olurlar- sa bu işin müşkülâtını pek çabuk anlı- yacaklardır. İskenderun — mıntakasında otuz beş bin Ermeni çetecisi vardır. Bun- ları Türklere karşı çıkaracağız.» Şimdiye kadar haktan bahseden ve muahedeleri tadil edebilmek için ancak iki tarafın rizasını tahsil etmek lüzumun- dan dem vuran Fransa, bütün dünyayı bu nevi teranelerle avuturken, öbür ta- raftan, Hataya çeteci yolluyormuş. Bun« ları silâhlandırıyor ve Türkün hakkını gasbetmek için bir gün, bu haydudlardan istifade etmeyi düşünüyormuş. Şimdiye kadar Fransadan ve Fransayı temsil e- den pek çok insandan dostluk sözü işit- tik, durduk, Fakat münhasıran lâkırdıya kendi kendilerine kurdukları bir sigorta şir- | inhisar eden bu eflâtuni dostluk teranele. rinin şimdi hakikati anlaşılmış olduğu içindir ki bugün Fransa İle olan münase- batımızın revişine kısa bir ric't bakış atmayı faydalı buluyoruz: Fransa ile k — Röyi h ip -|PID Hatay meselesindeki — hattı hareketini | Türkiye arasında en sıkı münasebet dev- Berlin 21 (AA.) — Röyter ajansı bil -| taxbih eden başmuharrir: <Uzak Kuvaların İyesi Kırım harbi zamanına tesadüf eder. milletleri Avrupanın tahakkümü altında esir | pi — Li D ranl ei Düi Pransızları, -| yaşamıyacaklardır.. demektedir. e Yerrmeekesenneeaerasnnen e genasanamneeee eee Adalı Halilin mezarı yeniden yaptırılıyor “ Son Posta ,, nın neşriyatı nazarı dikkate alındı lunmuştur. General Kâzım Diriğin te şebbüsile Adalının mezarı yaptırılacak- tır. Son Posta: Edirne muhabirimizin dün telefonla borç biliriz. Yeni Bulgar meclisi Sofya 21 — Kral milli meclisin dört se- nelik bir fasıladan sonra yeni içtima dev- resinin fevkalâde celsesini yarın açacak- İsadece Filistinde Vortodoks nüfuzuna karşı katolikliği mu « Ruslara karşı yaptığımız bu harbde hak- kın ve faziletin bir müdafil olarak değil, gün geçtikçe yayılan hafaza ve siyanet etmek maksadile bize Htihak etmiş olduğunu görürüz. Bu harbin kazanılmış olmasına rağmen Almanyaya karşı Rusya ile anlaşmayı faydah bulan Fransa, sırf bu ittifakınım Edirne 21 (Hususi) — Trakya umumi | tesirile, bize, ancak lâfrf dostluk yapa » müfettişi General Kâzım Dirik Adalı Ha- | bilmiş, fili hiç bir lehte hareketi görül. hil pehlivanın mezarı hakkında Son Pos- | memiştir. Bilâkis, 'Türkiyede yerleşen tada Naci Sadullalı imzasile çıkan yazı | Fransız sermayesi, münhasıran müstem- ile alâkadar olmuş, filvaki koca Adalının |lekeci bir zihniyetle hareket etmiş, beş mezarı bakımsız ve metruk bir halde bu-| yatırmasına mukabil elli almayı düşün - «| müştür. Balkan harbi sıralarında Fransız mat- buatının Osmanlı imparatorluğu hakkın- daki neşriyatı ise hatırlardan silinecek kadar uzak bir maziye aid değildir. Böy- le bir Fransadan biz her şeyi bekliyebi « verzuş ulduğu bu haberi büyük bir mem- | 1 :, Onun içi: s g h için avutucu teranelere kulak- nuniyetle yukarıya dercettik. Bu müna- |1 o mızı kapıyalım ve hedefimize doğru sebetle, Kâzım Diriğe bütün Türk pehli-| vürüyelim. Bu hedefe behemehal varaca- vanları namına candan teşekkür etmeyi| », — Selim Ragıp Emeç Şaki Seyid Rızanın oğlu da cezasını buldu tır. Geçen yıl Dersim harekâtını mucib e- Meh'usların adedi 160 dır. Bunların |lan şakavet hâdiselerinin elebaşıların - 100 ü hükümete taraftar olduklarını bil- | dan Seyid Rızanın oğlu olup firar halin- dirmişlerdir, de bulunan oğlu Hasan itlâf edilmiştir. asererana Haa e vereceraAKacA eveRAASARa Sabahtan Sabaha: Meşhur Fransa Silâh kadar ilerliyen İngiliz dostluğunu kaybettikten sonra Fransaya bir şaşkınlık geldi. Birdenbire her tarafından ateş alan evin sahibi mummmmmmumww. Bazı adamlar vardır.” Her tarakta bezleri olduğu için her birile yakından meşgul olamazlar. İşte bugünkü Fransa.. Mülyonlarca lira sarfederek yapılan Majino istihkâmları bugünün hücum silâhları önünde tahtaperdeden daha gülünç hale geldikten sonra Voge dağ- ları arkasından Alman miğferlerini daha büyük görmeğe başlıyan Fransa bir gözünü de Afrikadaki can damarlarından ayıramıyor. Trablus ve Tunus hududu Üzerinde devam eden İtalyan manevraları Fransızları da böyle bir nümayişe mecbur etti. Bize aid olmadığı için Fransanın dış politikasını tahlil etmeğe lüzum yok. | Fakat son İtalyan - Fransız müzakereleri gösterdi ki Fransa Avrupanın gar- bında yapayalnız kalmıştır. Büyük harbden sonra Avrupayı, bilhassa Avru- panın küçük devletlerini saran Fransız sevgisi kalmamıştır. Lehistan. Çekos- Jovakya varlıklarının temelini Fransaya borçlu oldukları halde bugün Fran» sız politikasına bel bağlıyamıyorlar. 926 da Pragda bulunuyordum. Çekoslo « yak ordusu Fransız erkâmharbiyesinin idaresinde teşekkül ediyordu. Lehişi'« tan: Rasyaya karşı kazandıran Fransız erkânıharbiyesi olmuştu. Bugün her iki memlekette Pransanın ayni prestiji, sevgiyi muhafaza ettiğine inanmak gülünç olur. Zavalh Fransa en yakın dostlarını birer birer kaybediyor, ne ol- du, nereye gidiyor?.. Bürhan Cahid