26 Nisan 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

Başvekil dün gece Atinaya hareket etti Başvekil trene bindikten sonra Başvekil Celâl Bayar dost ve müttefik Yunanistanın Başvekil ve bariciye nazırı General — Metaksasın memleketimize vaki olan ziyaretini iade etmek ve ayni zamanda ÂAnkarada parafe edilen yeni Türkiye - Yunanistan mua- hedesini imzalamak Üüzere relakatinde Hariciye Vekili Tevlik Rüşdü Aras, Baş- vekâlet hususi kalem müdü e - değ, hariciye müdüzlerinden Memduh Cevad Açıkalın bulunduğu halde dün ge- €e saat 23,380 da hususi trenle Alinaya haveket etmiştir. Ayni trenle Yunan se- firi Rafail de Atinaya gi İ Başvekil Celâl Bayar, Perapalas otelin- den otomobille harcket ederek saat Mi üçe doğru Sirkeci garına gelmiştir. Burada Riyaseticumhur umumi kâtibi Hasan Rıza, vali ve belediye reisi Mu - hiddin Üstündağ, Trakya umumi mü - fettişi General Kâzım Dirik, İstanbul ko- mulanı Hâlis Bıyıktay, İktisad Vekâleti deniz müsteşarı Sadullah, diğer tanlar, meb'uslar, emniyet müdül lih Kılıç, vilâyet, ediye, Parti erkânı kordiplomatiğe ub bir çok zevat, Yunan sefarethanesi erkânı ile halk ta - Tafından tezahüratla — karşılanmışlardır. İngiliz sefiri Sir Persi Loren de İstikbal Ve teşyide bulunmuştur. Başvekilimiz Celâl Bayar, istasyonun #alonunda İngiliz sefirile bir müddet gö- Tüşmüşler ve İngiliz sefiri, Celâl Bayara Büzel seyahatler temennisinde bulün - Mi ü Başvekil salandan dışarı çıkınca askeri bando selâm havasını çalmış, asker ve Polis müfrezeleri selâm resmini ifa et - Miştir. Celâl Bayar, kendilerini teşyie ge- len zevatla görüşmüş, trene binmeden €vvel Riyaseticamhur umumi kâtibi Ha- San Rıza ile vedalaşırken Atatürke şük- Tan ve tazimlerinin arzını rica etmiştir. Reisicumhurumuzun, Yunanlıların haş Tnetli hükümdarına ve necib Yunan mil- İetine selâm ve muhabbetlerini götüren Başvekil Celâl Bayar, tren hareket eder- hararetle alkışlanmıştır. Hüsusi tren bugün Yunen hududu- Na vazıl olacak ve Başvekil Celâi Ba - Yar, Yunan hükümeti namına karşıla - Hacaktır. Yunan hükümeti ve milleti, Biluvı.—kl.lxr.l-ı_i yarın Atinada merasim Ve tezahüratla karşılayacı N Yunan Sefirinin sözleri | Başvekilimize refakat eden Yuna - histanın Türkiye Sefiri Rafail kendi - Zile istasyonda görüşen bir muharriri- Mize ihtisaslarını anlatmıştır. Sefir, demiştir ki: < *— Bu dostane seyahat hakkinda Söylenecek en güzel sözleri Başvekili - Biz söylemiş bulunuyor. — Bu seyahat, Yunan milletinin Türkiyeye karşı bes- ği sevgi hislerinin hir kere daha fezahürüne vesile olmaktadır. Bunu, tün Yunanistan büyük bir — hahişle beklemektedir.» Celâl Bayarın seyahati bir hafta sü- Tecektir. Önümüzdeki pazartesi veya 1 günü avdeti muhtemeldir. Başvekilin beyanatı İstanbul 25 (A A.) — Başvekil Ce- Bayar, Atina ajansının husust mu - habirini kabul ederek aşağıdaki beya- Ratta bulunmuştur: «— Yunanistana bir kere daha git- Mekten mütevellid sevincimi söyler - size yeni hiç bir şey öğretmiş ol - Muyorum. Bu kadar tabil olan bir hissi ide lüzum var mı? Türk milletinin kardeşlik selâmını ve dostluk rehinesini götürmek vaz. fesile mükellef olan müttefik memle ket mümessillerine Elen milletinin gös- termek itiyadında bulunduğu kendili- ğinden ve çok içden gelen pek derin ve heyecan verici hüsnü kabulü daha ev vel görmüş ve takdir etmiş olmak şere- fine nail bulünuyorum. Fakat bu âdefa iki türlü sevinç his setmekteyim. Zira mukayese kabul et- mez bir surette sağlam olan Türk - E len dostluğu binasına bi biri derdir. Bu iki memleket, coğrafi vazi yetleri itibarile olduğu gibi sakinleri nin karşılıklı arzuları itibarile de, bir biri edilm Avrupanın öyle bir bölgesinde yaşı- yoruz ki, barışm menfaati ile bir bü - eşkil eden menfaatlerini tamamen tün müdrik bulunan dört müttefik mem leket en mes'ud bir politik başarmasını bildiler. Bu.teşekküle da hil olan memleketlerin her biri, harice | Yütüude getirmekten daha iyi bir surette karşı tam bir istiklâl muhafaza etmek- | Pareket edemezler. Avrupa sulhunu et- le beraber, hakikatte tarihin kendileri- | Pit kuvvetlerin hürriyetinden daha iyi ne tevdi ettiği vazifeyi ikmal için bir birlerini karşılıklı olarak tamamlamak- tadırlar. Bu işde, bu memleketlerin hü kümetleri için milletlerinin tabil te miştir. Atinada ikametimiz Majeste Elen Kralına derin tazimleri mizi şahsen arzetmek ve Elen hüküme- tinin mümtaz şefi aziz dostumuz Baş vekil Metaksası -bu sefer bizzat kendi memleketinde- tekrar selâmlamak be- nim için ve dostüm doktar — Aras için pek büyük bir şeref olacaktır. Gazeteciler Selânikte Selânik 25 (Hususi surette giden ar kadaşımızdan) — Türk gazetecileri sa- bahleyin Pityon'da matbuat mümessil- Jeri, Dedeağaçta da gazeteciler tara fından hararetle karşılanmıştır. Tren Sereze vardığı zaman Yunan matbuat müdürü trene gelerek Türk gazeteci lerine beyanı hoş âmedi etmiş, Selâ nikte de hey'eti konsolasumuz B. Ka rTabuğday karşılamıştır. Yollardaki bütün istasyonlar, Türk Başvek n şerefine bayraklarla süs lenmiştir, Bir çok istasyonlarda Yunan gençlik teşkilâtları mümessilleri trene |kadar gelerek Türk gazetecilerini se lâmlamışlardır. ” Atina elçimiz Ruşen Eşref ve Yu nan Hariciye memurları Başvekilimi zi karşılamak üzece Pityon'da bulun maktadırlar. Munzam paktın imzalanma mera simi çarşamba günü yapılacaktır. Selânik gazetecileri, bu akşam Türk gazetecileri şerefine bir ziyafet ver mişlerdir. Celâl Bayar avdette bir müd det Selânikde de kalacaktır. Ercümend Ekrem Talu Başvekilin dünkü ziyaretleri taş, hem de k bir taş daha götürmeye davet e- dildim. Münasebetlerimizin esasını toş- kil eden bu çok dinamik dostluk, Bal- kan Antantı çerçevesi dalresinde bu it- ifaka münkalib olmuştur. Hattâ, bu dostluğun zamanın yardımıyla, iki Bal- kan ve Akdeniz memleketinin Moral ğine doğru istihale etmesi mukad- n tabif imtidadları olarak telâkki teşekkülü erinden mülhem olmak kâfi gel- münasebetile SON POSTA Çekoslovakya için yeni endişeler (Baştarafı 1 inci sayfada) Maahaza, belediye intihabatından son- ra Prag hükümeti Südetlerle resmen mü- zakereye girişecektir. Diğer taraftan hükümet nezdinde sağ cenah milli birliğini temsil eden nazır Jezek, milli iktısad meclisinde bir nu - tuk söyliyerek Çekoslovakyadaki — bazı etnik grupların bir kültür hatta arazi mühtariyeti tesisi için yaptıkları teşeb - lere itiraz etmiştir. Nazır demiştir ki: «— Yeni muhtar cüz'ü tamlar ihdası için yapılacak her münakaşa devletimi - zin tamamiyeti için bir tehlikedir.» Hatib hükümetin ekalliyetlere — karşı takib ettiği demokratik siyasetten inhi - raf etmiyeceğini ve mevcudiyeti isbat e- Gilecek olan haksızlıkları tedkik etmeği | kabul edeceğini temin etmiştir. Jezek netice olarak şöyle demiştir: «— Bu devleti ekalliyetlerle birlikte kurmak istiyoruz. Çünkü taarruzdan ma- sun olan hududları onların da hududları- dır. Şeref onların da şerefidir, âkibeti onların da âkbeti olmalıdır.» Berlinde akisler Berlin 2$ — Siyasi mohafil, Konrad -| Henlayn'ın dün serdetmiş olduğu meta- Nbi kayd ve şartsız tasvib etmekte ve mumaileyhin programının makul oldu - ğunu göylemektedirler. -| Prag hükümetinin ittihazı zarurf olan tedbirleri alması lâzımdır. Çekoslovak - yadaki milli gruplar, geniş bir hürriyet- ten müstelid olmalıdırlar, Bilhâssa Sü - det Almanları, Südet Alman memurla -« *|rı tayini gayesini elde etmelidirler. Bu mehafil, Çekoslavayyayı ikinci bir İsviçre haline getirmek fikrinde ısrar et - mektedir. Voelkişer Beobahter diyor ki: «Çekoslovakyadaki milletler mesele - si, dahili bir mesele çerçevesi” haricine çıkmıştır. Prag hükümetinin ekalliyetle - re aid ahkâmı tadil etmesi, hukuk müsa- vakı itası yerine kaim olamaz. Ecnebi memleketlerin ve harbe teşvik eden züm- relerin nasihatlerine kulak verecek yer - * | de uzlaşma şeraiti vücude getirmek Prag bükümetinin elindedir.> Montağ diyor ki: Çarşamba günü Laondrada toplanacak devlet adamları ve Pragdaki me'ul ze - vat, Avusturyayı Almanya ile birleştir - mek suretile Hitlerin meydana getirdiği mikyaşta Avrupa sulhunu istiyorlarsaı, « | Heynlayn'ın taleblerine dayanan bir plün « | olarak hiç bir şey garanti edemez. Londra gazetelerinin fikirleri Londra 25 (A.A.) — Gazeteler, Heyn- - |layn'ın nutku ve Südet Almanlarının ta- leblerile meşgul olmaktadır. Taymis gazetesi diyor ki: «Bu talebler, tahminleri tecavüz et - mektedir. Maamafih şurasını nazarı dik- kate almak icab eyler ki bu talebler, as- - | gari hadlerden ziyade azami hadleri gös- termektedir. Sonra bu taleblerin bir ge- çim nutkunda ileri sürülmüş olduğunu da unutmamak lâzımdır. Du taleblerin bir kısmının Çekoslovak hükümeti tarafın- dan reddedileceği muhakkaktır. Bütün, mesele bu nutka verilecek ehemmiyete bağlıdır. Heynlayn'ın ileri sürdüğü sekiz noktanın bir müzakere esası teşkil eyle- mesi pek muhtemeldir. Bu sekiz nonkta- | »| dan altıncısı ve sekizincisi, her halde bazı hakiki güçlükleri ihtiva etmektedir. Deyli Telegraf, bu nutkun her halde *|günün en mühim hâdisesi olduğunu kay- deylemektedir. 5 Fransız gazetelerinin fikirleri Paris 25 (A.A.) — Bugünkü gazeteler, Çekoslovak meselesi ve bilhassa Heyn - layn'ın Karlisbad'da Südet Almanlarının taleblerini bildiren nütku ile meşgul ol- maktadır, “| Figaro'da Dormesson diyor ki: «Dün Heynlayn'ın ileri sürdüğü şart- -|lar arasında en sarihi şudur: Çekoslavak- yanın harici politikasının değiştirilmesi- -İni istiyoruz. Bunu şöyle retcüme etmek lâzımdır: Almanya, Çekoslovak devle - -| tine, moıârlülüüî kendisi yapmak ve tinden evvel şehrimizde bazı ziyaret - Jerde bulunmuş ve bu meyanda Cum - huriyet Halk Partisi İstanbul Merke - zine de gelerek Vali ve Beledi Muhiddin Üstündağ ile gö Başvekilin bu görüşme esnasında muh- telif işler ve et meselesi hakkında iza- Başvekil Celâi Bayar, dün hareke -|hat aldığı tahmin edilmektedir. ” rşehirde yeniden zelzeleler oluyor — Kırşehirden gelen telgraflar ve İstan- bul rasadhanesi, bu havalide şiddetlice yeni sarsıntılar olduğunu göstermekte - dir. Kırşehirden dün gelen bir telgrafl | şöyle demektedir: Köşker ve civarında zelzele bu gece de | şiddetli sarsıntılar ve yeraltı gürültüle- rile devam etmiş ve sabah saat 9,15 de dört saniye devam eden çok şiddetli bir sarsınltı daha olmuştur. Binalarda yeni hasar vardır. Köşker ve civar köylerde sarsıntılar devam ediyor. Diğer taraftan dün sabah saat 5,30 da Ankarada da hafif bir zelzele hissedil - miştir. İstanbul rasadhanesi de yeni zelzele - ler hakkında şu malümatı vermiştir: 24 nisan saat 9 dan 25 nisan ssat 9 a kadar dört zelzele kaydedilmiştir: Birin- ci ve ikinci zelzele nisanın yirmi dördün- cü günü saat 15 i 12 dakika 48 saniye ve | saat 23 ü 19 dakika 19 saniyo geçe, üçüncü | ve dördüncü zelzeleler de 25 nisan günü saat beşi 42 dakika 53 saniye ve ssat 9 u | 30 dakika 41 saniye geçe vukua gelmiş| ve bunların hepsinin merkez üssünün son wukua gelen zelzele mıntakasında oldu- Bu tesbit edilmiştir. Bu zelzeleler mahal- Hinde kuvvetlice hissedilecek ve bir ha - sar husule getirebilecek derecededir. Bun lardan başka yalnız mahallinde hissedi- lebilecek derecede gayet hafif dört sar - sıntı daha kaydedilmiştir. B. Fatinin sözleri Bu son zelzeleler hakkırda İstanbul ra- sadhanesi müdürü Bay Fatinin fikrini &- mak istedik. Üstad, smalimize şu cevabı verdi: — Kiırşehir - havalistnde yeniden vu- kua gelen zelzeleleri tabit addetmek lâ- zımdır. Bunlar, ilk kuvvetli sarsıntıların akisleridir. Böylece gitgide hafifliyerek üç dört gün devam eder. Nitekim zelze - lelerin şiddeti gitgide azalmaktadır. Bun- ların yeni mühim hasarlara sebeb ola - eaklarını ummuyorum. Kırşehir mıntakası ekmeksiz kalmak tehlikesinde Ankara 25 (Hususi) — Kırşehir ve havalisinde vukua gelen son zelzele - lerde nüfusca ve malca zaylat olma - mıştır. Evvelki zelzelelerin maddi zararları nın tesbiti de henüz tamamlanmamış - tır. Ancak yıkılan evlerin adedi 3500 ü mütecaviz olarak sayılmıştır. — Zelzele mıntakasındaki valilerden ve maha! - linde çalışan memurlardan gelen ra - porlardan, her tarafta para yardımı - nın zaruri olduğu tebarüz ettirilmek - te ve civardaki değirmenler de harab olduğundan, unsuz ve ekmeksiz kalın- ması ihtimaline binaen — şimdiden âcil tedbirler alınması zaruüreti tebarüz et - tirilmektedir, Dahiliye Vekilinin Meclisde verdiği izahat Ankara 25 (AA.) — Bugünkü Meclis toplantısında Kirşehir havalisindeki ha - reketi arzdan zarar görenlere yapılacak yardıma aid kanun lâyihası da müzakere ve kabul edilmiştir. Bu kanun ile 1937 mali yılı düyunu umumiye büdcesinin 265 inci faslından 30 bin Hra indirilerek maliye büdeesinde ezelrelede zarar gö -| renlere yapilacak yardım» namı ile ıçı-' lan fazla fevkalâde tahsisat olarak ko - nulmaktadır. Kanunun müzakeresi esnü- sında söz alan Mazhar Müfid Kansu (De- nizli), bu paranım zarara uğrıyanlara ya- pılacak yardım için kâfi gelip gelmiyece- ğini şormuştur. İç İşleri Bakanı Parti genel sekreteri Şükrü Kaya, karşılık olarak demiştir ki: Sayfa .ı.'a * | tahakkuk eitikten sonra hükümet ken 4j disine düşen vazifeyi yapacaktır. İ daşımız, arkadaşlarımız ve milletimiz del Börecektir ki, ihtiyaç karşılanacaktır.» Bu ihtiyacın şimdiden tayin edili ona göre bir tahsisat kabul edilmesinii daha muvafık olacağı yolunda ileri sü zülen bir mütaleaya karşı da İç İşleri B kanı demiştir ki: «— Kızılay teşkilâtı var kuvvetile zelği zele sahasında çalışmaktadır. İhtiyaç he$i nüz tesbit edilmiş değildir. Tahakkuk el tği vakit hükümct büyük Meclisten z zım gelen tahsisatı istiyecektir.» a Bu izahatı müteakib kanun kabul & dilmiştir. Dahiliye Vekâletinin bir tomimi Arıkara 25 (AA) — Dahiliye Vekili Parti Cenel Sekreleri B. Şükrü Kaya, Kür #ehir zelzelesi münasebetile Umumi Müfet tişliklere, Valiliklere ve parti toşkilütnü & gağıdaki tamimi göndermiştir; «Valarım her bucağından ve halkımızdamği hükümete ve partiye Kırçehir ve Yozgad KÖ Külerinin uğradığı acıya iştirak eli flari gelmektedir. Hepimiz birtmiz için diyen milel li şiarımızın bu yüksek tehassüs ve tezahül rünü şükranla karşılarken zarâra — uğrayam vatandaşlarımızın ihtiyaçlarına yardım ol wi mak üzocre her tarafta kendiliğinden alimaşiğ teşebbüslerle toplanmakta olan tanelerin K zlay Genel Merkezine gönderilmek üzere hallin Kızılay şubelerine verilmesini de riğaiği ederim. j Her felâkel ve kazalarda olduğu giti K zılay Genel Merkezinin bu defa da bütün kilâtıni seferber ederek felâketzedelerin İn dadına koştuğunu teşekkürlerle arsederinii Gümrüklerde Kırşehire gönderilecek | eşyalar ayırtıldı Gümrükler Başmüdürü Mustafa Nuri dü ı Kuruüçeşmedeki gümrük ambarlarına gide rek bu ambarlarda mevcud eşyalardan Kü | şehir felâketsedelerine yarayacak O tesbit etmiştir. Bu ve diğer ambarlarda cud felâketzedelere yarayarak eşyalar bu gün ve yarın Kızılay İstanbul deposu vası wi taslle derhal Kirşehire gönderilecektir. İ Kızılay şubelerinde iane defteri açıldı Kızılay kaza başkanlarından — mürekli müzmessillik bey'eti dün Kızılay Merkezln İ feykalâde bir toplantı yaparak Kırşehlr Miketzedelerine yurdım için toplanacak lan ler hakkında karar itllhaz etmiğlerdir. Kı ei zılayın İstanbuldaki bütün kazn ve nahiğiğ şubelerinde birer iane defteri açılmışlır. lanacak ianeler sür'atle Kızılay Genel mer eli kezine gönderilecektir. İ Kızılayın tebliği İ Kızılay İstanbul Mümessllliğinden! yurdün güzel ve rahat bucaklarından İKır gll şehir ve köylerinin şu son günlerde geçindisi!! ği zelzele felâketinin acısı her yaradaşımı Gi zın gönlüne çökmüştür. Şüphe yok ki, bu acıyı herkes payl yurd ve yurddaşlık sevgi ve bağlılığı ile felâketin açtığı yarayı bağlıyacak ve gedil lerini gücünün yettiği kadar kapamağa şacaktır. İ Her zaman olduğu gibi bu defa da f İ sahasında karagün dostluğunu göstermiş el lan Kızılayımız, gerllerdeki yurddaşlacındaz acısını bölüştüğü bu felkket için gücü nls betinde hamiyet eserlerini ve para yardım eli larını bekler, T Cemiyetimizin her kazada bulunan gşul leri yurddaşların mikdarı her ne olursa uleği sun verecekleri yardımlar için veznelerini * çık bulundurmakla beraber yardıma koşasği yurddaşlarımızın adlarımı liste halinde neş ei reyliyocektir. K Gemlikte toplanan iane Gemlik (Hususi) — Orta Anadoludaki zele felâkott burada derin ve umumi bir essür uyandırmış, hâlk, bir komisyon teşklli ederek telâketzedelere yardım için fan | geçmiştir. Çok kısa bir zamanda dört yüz radafnı fazla bir pâra toplanmış, Halkevli istiği vasıtasile, Kırşehir belediye — relsliği Gemlik halkının teessürünü bildiren bir Erat çekilmişlir. 4 Komisyon Reisi İbrahim Rarsak da tel ll graf havalesile Kırşehir Belediye Riyaseti toplanan dört yüz otuz lirayı göndermiştir. ll Ayrıca, belediye de Kirşehir belediyesiniiği bir teessür telgrafı çekmiş ve 50 lira — parll İ göndermiştir. Bu felâket dolayısile, milli hâkimiyet çocuk bayramı olan 23 Nisan akşamı Kâl «— Bu ilk yardımdır. İhtiyaç mikdarı 'bada şenlik ve eğlence yapılmamıştır. Berlinin muvafakati olmadan Pragda hiç bir karar verilmemek şartile, lâfzi bir istiklâl bırakmak istemektedir. Başka ke- limelerle vaziyeti hülâsa edelim: Avus - turyayı bel'eden Almanya, mitteleuropa- yı organize etmeğe başladı.. Epok gazetesinde de Kerillis diyor ki: «Şurası muhakkak gibi gözükmektedir ki İtalya, eğer bu derece çabuk bir tarz- da İngiltereye doğru döndü ve Fransa ile derhal dostluk münasebetleri kurmağa bu derece istekli göründü ise, bu Avrupada Alman hegemoniası tehdidi karşısında vukua gelmiştir. Bu sebebden İtalya, it- j | Ufaklarını değiştirmeğe ancak Fransa ve ür. | İngilterenin Almanyaya karşı hir rupa müvazenesi politikası takibe bulundukları takdirde razı olabilecektir. Zira, menfaati yalnız buradadır.> Vizede yeni yapılar ü ! Vize (Hususi) — Kazamızda eski l kıymetli bir hamam olup bu hamam Altanın kontrolü altında belediyece Yap- î tırılmaktadır. Bu eser haziran — sonun kadar mükemmel bir tarzda bitmiş ola « eaktır. Kazamızın yeni Halkevi; amh" Tamak üzeredir. Uçak Kurumü yapısın'dı da şehrin yeni plânına uygun tarzda yağı pılması düşünülmektedir. $ Manisada İş Bankası binası © Manisa (Hususi) — Vilâyetimizdelli hummalı bir imar faaliyeti göze maktadır. Bu meyanda İş Bankasmı fından hükümet konağı civarında 10006 lira sarfile yaptırılan kübik banlan binall sının da inşaatı hayli ilerlemiştir. |