18 Ocak 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

— genç hükümdarın evlenmesi ile v Dayım Bulgafiğtanaa Türklere karşı tazyik dinmedi (Baş tarafı 1 inci sayfada) alındığım Sıhhat ve İçtimai Muavenet Wekili ile Hariciye Vekilinden sordu. Kürsüye gelen Sıhhat ve İçtimai Mu- avenet Vekili Dr. Hulüsi Alataş şimdiye Kadar iskân ve göçmen İşlerinin büdce imkânlarına göre sistemli ve programlı da başarılmakta olduğunu ve is- miş olan göçmenlerin sıkhatli ve Wsil vaziyete geçmek bakımından | miden izaha! vererek ri Bulgaristarı, Ro- memleketlerden in adedinin y kiz nüfi 17.016 iş olduğunu, gene bu gelen lere 9542 16,444 pulluk, 1059 a ve 937 senesine kadar gelen göç- menlere tamamen ve 1937 senesi içinde gelmiş olanların üçte ikisine arazi tevzi edildiğini ve mevcud kanuna göre bir ailenin iskâmı 800 liraya malolduğunu i- zah ctti. Ayrıca bu göçmenlerden multaç a 4111 kilo yeme ve 8,864.914 kilo tohumluk, verildi an- cak iskân muamelesi gelmiş olanlar hak- kında (x üz tamamile ifa edilme- miş v de bulundu; finda 11684 ev, 412 pulluk ve 24313 araba olarak nazarı iti- bara alınan ihtiyacın ifası ve bu uğurda Birişil n taahhüdatla 'beraber 13.500,9 lira sarfını istilzam etmekte — olduğunu hatırlatarak iskân ve göçmen işlerinin mahdud olan imkânlarımızla mütenasib olarak derpiş edilmedikçe mazideki vz- kığlarile pek feci ükıbetler ve manza- ralar hatırlatan bü mühim işde zarurt o- Tarak esaslı hesab ve istihzaratın evvele- mirde derpiş edilmesi lâzım geldiğ'ini i- Şaret etti ve ân işlerinin dah bir sistemde ve memleketimizde — açıl. makta olan iş hacminden de istifade e- derek daha mütevazı masrafla ıstikmeli mümkün olup olmadığının ayrıca müte- hassıs komisyonlarla tedkik ettirilmek- te bulunduğunu ve sarih bir vâdde bulu- nabilmek için bu tedkikatın neticesine intizar lâzım geldiğini ilâve etti. İzaha- tına nihayet vermeden evvel ancak gel- gelen göç. kiz bin ( Z ge- a ba- ane- z yirmi ikü 35 a başka sene zar-| miş olan göçmenlere yapılması lâzım ge- len bu yardımlar daha tamamile ikmal edilmemiş olmakla beraber — tarlalarını köylülere bedel mukabilinde ve bazı yer. lerde traktörle sürdürerek müstahsi! va- ziyete çok yaklaştırıldıklarını ve daima sıhhi vaziyetleri yakından takib edilerek |hiçbir sari hastalığın çıkmadığını ve ev- leri yapılamıyanların mümkün olan yer- lerde kira ile han tutulmak ve bilhassa İköylülerin evlerine misafir yapmak su- retile bir dam altında bulunduklarını tasrih etti ü Bundan sonra kürsüye gelen Haricive Vekili Dr. Aras Bulgaristandaki Türkle- rin ve Türk mekte yeti muhaceret mese rin bütün macera rinin Vaz: ve üzerinde son 2 mı, yapılan teşebbüs- leri ve alınan vâdlerin çok kısır neti rini hülâsa ettikten sonra şimdi |Bgar hükümeti başvekilinin” Türk mek- teblerinde türkçe hurulatının. mecburi ve eski arab hurufatının ihtiyari olması |hakkında emir verdiğini söyledi. Netice tiğini, ancak tatbikata intizar etmekte bulunduğumuzu ve görülecek neticeleri Folduğu gibi Fırkaya arzedeceğini, her- halde ötedenberi kendilerile iyi ve das- |tane geçinmek başlıca emelimiz olan bu | komşumuzla münasebatımızın üzerinde mücasir olacak muayyen âmillerin başın- |da Türkl yapılacak muamelenin bır esas teşkil edeceğini ifade etti Hicret meselesinde salâhiyettar vekâ. letin yeni tedkikatile varabileceği neti- ceye göre taayyün edecek kudret ve ka- | biliyetimiz nisebtinde bu işi tatbiki müm- |kün ve kolay, esaslı mukavelelere rap- 'lc(mek lâzım geldiğini ancak Löyle bir işin daha evvelce müttefikimiz Yugoslav- ya ile aramızda sözü geçtiğini ve Fırk: İya bunu arzetmeyi vazife bildiğini ledi. Büyük Millet Meclisi Parti grupu hü- kümetin bu meseletleki hareket ve mü- talea ve endişelerini yerinde bularak mart içtimamda esaslı müzakerata mev- Zu olmasını karar altına aldı. (AA.) “Son Posta,, nın Mısır mektubları Kahire, 13 (Husüsi Muhabirimiz yazı- yor) — Bugünlerde, siyasi buhran ve si- yasi gürültüler bir tarafa bırakılırsa, bü- tün Mısırı ve bilhassa Kahireyi alâkadar eden hâdise, Majeste birinci Farukun dü- ğünüdür. Halk tarafından çok sevilen bütün Kahire meşguldür. Her taraftan krala fevkalâde hediyeler geliyor. Gerek hane- dana mensub Mısır asilzadeleri, gerek umümiyetle bütün Mısır ekâbiri, genç Majesteye hediyeler takdim etmek için birbirlerile müsabakaya girişmişlerdir denebilir. Ekserisi antika mahiyetinde Ve tarihi şeylerden mürekkeb olan bu hediyelerin çoğu giyeceğe alddir. Bir taraftan bu işler yapıladursum, di- iğer taraftan Majeste Faruk memleket işlerile ciddi şekilde meşgul olmaktadır. Bu arada gazetelerden öğreniyoruz ki — Misırın yeni fikirli ve genç hükümdarı, © şıyar kadınların örtünmesi meselesile de meş- gül olmuştür. Majesteye kadınların ör- tünme mecburiyetlerini kaldırmak gibi bir fikir gelmiş olacak ki bu hususta Mı- sırın ülema cemiyetine bu meselenin ted- kikini emretmiş. Ülema cemiyeti bu me- seleyi tedkik elmiş ve nihayet «<hicab» ın | fikrin olduğuna karar vererek bunu bir ariza ile birinci Fâruk'a arz eylemiş- tir, Azri bir tahsil ve terbiyeye sahib o- lan Mısır Meliki, Avrupa kralları gibi, yanında genç ve güzel hayat arkadaşi birlikte serbestçe gezemiyece; nerek, bu karardan herhalde olmamıştır. Mairsteye arzedilip altında «Emfe id, Hpfidülemir Abdülkadir» imzasını ta- d imi düşü- memnun bu arizadan bizim tarihimize & bir d- hikâye iyoruz ki o da şudur: 1917 senesinde Alman imparatoru Wil. helm İstanbulu ziyaret ettiği zaman, kar- şısında Talât Paşayı ezeyyi efrenc», yani garb kıyafeti ile gördüğü zaman mem- nun olmamış ve ona - arizadaki ifadeye göre - <«Ya Toal diye hitab ederek is- Hlâm kıyafetinin daha iyi olduğu hakkın- da bir hayli sözle lemiş ve demiş ki: kuvvet ve azamet kesbetmelerinin — se- beblerini tedkik ve o sebeblerin iktisabı- na tevessül edin amma, islâma mahsus olan evsafınızı muhafazayı unutmayın!» kaberimiz olmadığına göre Mısır ülema- $ı, kadınları perde arkasında tutmak'a ısrar için, böyle bir efsaneyi icad da ct- miş olabilirler. Fakat, Mısırda da kadın hürriyetinin gelmekte gecikmiyeceğine inanabiliriz. Bugünkü Kahirede yüksek sınıf kadınları arasında, bundan çeyrek asır evvel Türkiyede olduğu gibi, artık harem kalmamıştır. İngiltere Akdeniz Vaziyetini göz önünde Tutuyor (Baştarafı 3 üncü sayfada) ğu hazırlık ne kadar çabuk bitecek ise, anlaşılıyor ki istikbale aid siyaset prog- Jramı aksine o nisbette uzun bir zamanı ihtiva edecektir, * Üç gün evvel Löndra gazetelerinde İn- giltere harbiye nezarelinin küçük bir tebliği çıktı, bu tebliğde: «— Hükümetin Garbi Afrikada Froo- town şehrinde tesis etmeyi münasib gör- düğü kara, hava ve deniz üssünün inşa- sı bitmek üzeredir. deniliyordu. Londra gazeteleri bu tebliğe şu müla- leayı ilâve ettiler: e— Günün birinde Akdenizde silâhlı bir ihtilâf çıkacak olursa İngiltere Hin- i Bule |Y Volarak şimdiki Bulgar hükümetinin şikâ- | yetlerimizi daha iyi kabul ve telâkki et- İlen beyannamenin Tehang-Kai-Chek'in | BON POSTA | Çinliler dün de ilerliyerek iki şehri geri aldılar (Baş tarafı 1 inci sayfada) yunca şimale doğru ileri hareketlerine devam ederek cuma günü Çovzslen ve Yançeu şehirlerini geri almışlardır. Ja- pon takviye kıt'aları cebheye doğru yol- da olduğundan, az çok mühim bir mu- harebe vukuu beklenmektedir. Japonların yeni bir ihrac hareketi Şanghay 17 (A.A.) — İtimada şayan |bir Çin membaından bildirildiğine göre, beş altı yüz Japon bahriye askeri harb | gemilerinin ve tayyarelerin açtıkları a- | teşin himayesinde dün sabah Kwangtung sahilinde Macao'nun şimalinde kâin bir noktada karaya çıkmışlardır. Çin takvi- İye kıt'aları sür'âtle bu noktaya gitmiş İlerdir. Şimdi burada şi: rebe cere ir, Bu ihraç hareketinin cenubt - Çinin muhtemel bir istilâsı Için te yapıldığı übe mahi- | yetinde olarak zannedilmek- tedir. | — Çin iki devlete mi ayrılacak? 'Tokyo 17 (A.A.) — Hariciye nezareti namına söz zat Japon hükümeti tarafından veşredi İrejimile münasebatfnın ve - dolayısile sulh müzakeratının — bilfiil katedildiği manasını tazammun ettiğini beyan et- |Tiştir. Ayni zat bu müzakerelerin, Ma- reşal Japonyaya karşı samimiyetle hare- | İket ettiği takdirde tekrar baştanabilece- | Bini lâve etmiş ve Çin mareşa'ının Ja- | pön sülh şartlarını kat'iyetle reddetme- | | mekle beraber bunların kabul edilemiye- İceğini işrab ettiğini tasrih etmiş: | Bu zat Tokyo ve Hankeou'daki Alman sefirlerinin bu görüşmelerde mutavassıt İrolü oynadıklarını itiraf ve Japonyanın ihenüz Pekin hükümetini kaydetmiştir. Japon beyanatı hakkında tefsirlerde bulunan matbuat müttefikan T yakında Pekin hü ve bu tanıma ke tinin merkezi — ve cenubi Çinde teessüs edecek buna ben- jzer rejimlere de teşmil edileceğini be- yan etmektedir. tanımadığını kvonun ümetini tanıyacağını Hochi Shimban gazetesi, yeni Çin re- jimi Japonya tarafından tanılır tanın- maz Roma ve Berlinin de bu rej'mi tanı- yacaklarını bildirmekte ve 0 zaman Çı- nin ikiye ayrılacağını tahmin ctmekte. idetli bir mul J-W ark tüt Dünkü Şark tütünleri Üçüncü Şark tütünleri konferansı dün komisyonu binasında açılmıştır. Konferansa Yunanistan namtnı şehri- mizdeki Yunan başkonsolosu Gaffos, Yu- nanistan iktısad vekâleti şube müdürle- rinden Teodgtopulos ve Yunan — tütün ensiltüsü müdürü Argirudis iştirak et- mişlerdir. Şehrimizdeki Bulgar başkonsolosu Sli- İvensky, konsoloshane kançıları Karacof ve dün sabah Söfyadan gelmiş olan Zi- raat Bankası umum eksperi Viçef de Bul. garistanı temsil etmişlerdir. Bugün gel- mesi beklenilen tanınmış Bulgac tütün Palayef te Bulgar delegasyonuna bulunmaktadır. rk delegasyonu şefi Trabzon saylavı n Saka konferans reisliğine seçilmiş ve bu münasebetle söylediği nutukta mi- safirlere «Hoş geldiniz. dedikten sonra, kanferansın geçen toplantılarındaki faa- liyetini hülâsa etmiş ve bir Şark Tütün. leri ofisini kurmak için lâzım gelen ni- zamnamenin hazırlanmış olduğunu bil- direrek şunları söylemiştir: “ Son Posta ,, nın Şam mektubları (Buştarafı | inci sayfuda) dir. |hca mevzuu budur. Anlatayım: Bir Alman gazetesinin şayanı dikkat yazısı Berlin 17 (ALA.) — Alman matbuatı ihtiyatlı bir lisan kullanmakla beraber Japonyaya Çin içerisinde fazla ilerleme. nin tehlikeli olacağını ihtar etmekte ve Çine şerefli sulh teklifleri yapmasının daha muvafık olacağını yazmakladır. Frankfurter Zeltung gazetesinin bu husustaki makalesi çok manalıdır: «Çin hükümeti büyük — devletlerden «— Ya Talât, sizler, diğer devletlerin |yardım göreceği ümidinde idi. Halbukt | ç. |bu ümidi boşa çıkmıştır. Binsenaleyh Çin hükümeti Japonya ile anlaşmağa te- |mayül göstermektedir. İhtilâfım başlan- gicindanberi ilk defadır ki son günler. Biz Türklerin böyle bir hikâyeden hiç |de Çinliler galiblerin sulh şartlarını ka- |!€ tebdil edilmiştir. Gazeteler, |bul edeceğe benziyorlar, Japonların Çin- liler tarafından gösterilmeğe — başlanan hüsnüniyettan istifade etmemeleri iyi olmıyacaktır.. Beş yıllık plân İkmal ediliyor (Baştarafı 1 inci sayfada) fabrikasının kurulmasına Sümer Bank tarafından teşebbüs edilmiştir. Bu maksadla Almanyadan bazı mü- tehassıslar davet olunmuştur. Gene Sü- mer Bank tarafından Sivasda kurula- cak çimento fabrikasının inşaatı Al - man firmalarından Humbold'a ihale e- dilmiştir. Bu fabrikanın senelik istih- sal kudreti 90,000 ton olacaktır. İdiştandan ve Avustralyadan gelecek ti. caret gemilerini bu yeni üs sayesinde Ü- mid burnundan geçirecek ve filosunu Ak- denizde ticaret gemilerini himaye etmek yükünden kurtararak tamamen serbest bırakacaklır.» * Tektar edelim: İngiltere hem hazırla- mıyor, hem siyaset ufkunun mümkün ol- duğu kadar derin noktalarını görmiye yor. # kk j Üç gün evvel gazeteler, eski Or ğmınl: devletinin adliye müşaviri olup 'burada komiserlik mümessili bulunan 'Kont Ostrorog'un başka bir vazife ile İtavzif edilmek üzere Beruta çağırıldı- iını haber vermişlerdi. Dün de Cezi « redeki Fransız yüzbaşısının azli habe- İrini ilân ettiler. Bu zabit, Fransız müs- İtemlekecilerinin gözbebeği ve Lavre - 'nece'i olan bir istihbarat memuru, ya - ni Cezire insanlarını birbirine düşüren Tıldakçı başı İdi. Adı yüzbaşı Thomas olan bu zabit |azledilirken ayni zamanda Ceziredeki Fransız garnizonu da başka bir kıl'a i- ayni günde geçende Elcezire muhafızımnı, va- zife başına giderken yolda otomobilin- den alıp dağa kaçırmış ve dört beş gün müddetle oradan oraya dolaştırmış o « Jan Merşo ismindeki serserinin Cezi - reden teb'id olunduğunu ilân ettiler. Kont Ostrorog'un tebdili sebebi pek malüm olmamakla beraber dijler hâdi- selerle alâkadar zannolunuyor. Yüzba- şı Thomas'ın tebdili ise Cezire muha - fızının karısı, hizmetçileri ve bir po - lis memurile birlikde dağa kaldırılma- sı hâdisesile — alâkadardır. Cerirede Fransız nüfuzunu genişletmek vazife- sile mükellef olan bu yüzbaşı, bütül |bu havalideki entrikaların tertibci olmakal marufdur, Bu defa muhafızın, yani valinin geçirdiği sergüzeştte de o- nun eli bulunduğu anlaşılmca — artık İmüstemlekecilerin maskesi düşmüş ve bundan dolayı yüzbaşının orada tutu - nur hali kalmamıştır. Merşoya gelin- ce, bu adam, orada Thomas'ın, fesad İçıkarmak üzere kullandığı serseriler - den biridir, * Kahireden gelen haberlere — göre Doktor Abdurrahman Şehbender Fi - listin yolile Şama avdet etmek üzere yola çıkmıştır. Yakında buraya gele cektir. tünleri konferan dün çalışmıya başladı Hasan Saka konferans reisliğine seçildi. Bugün Yuntt heyeti reisi raporunu okuyacak konferansından bir intıba «— Unutmamalıyız ki kurmak ll lemeğe salâhiyetlar bir öğleden sonra Tophanede eski Boğazlar | ğimiz bu ofis bizim için beyne:-g# hemmiyeti haiz bir müessese Çünkü bu ofisi kurmakla, hü , mizin müşterek müracaatına xırı:“'*.' larak Milletler Cemiyetinin bu h v? ki tavsiyesini tahakkuk ettirmiş ğ ruz. Binsenaleyh, mutasavver Şark 1? leri otisi hükümetlerimizin tasvibilt rulduğu takdirde, Milletler Cemiy? den müşterek menfaatlerimizin masını istemeğe hakkımız olacaktır* Hasan Sakanın bu nutkundan -* Yunan ' başkonsolosu Gaffos ve BU başkonsolosu Slivensky — delegasyot | gösterilen misafirperverlikten dolayi yeti şekkür beyan etmişler ve bu şükrâ? nın telgrafla Türk hükümeti reisi vekil Celâl Bayara bildirilmesini F Sakadan rica etmişlerdir. 3 Müteakiben konferans, bugün gn toplanmak ve Yunan delegasyof' v vereceği raporu tedkik etmek üzef? Bılmıştır. Et fiatları hakkındat Karar halkı sevindi (Baş tarafı 1 inci sayfada) Hâlen toptan olarak Karaman!f Hosu 50, dağlıcın 55, kıvırcığın 56 İzunun 54, keçinin 40, sığırın 40, 'nanın SI, mandanın 35, malağın . ruştur. Bu fiat geçen senelere Mi a n pahalıdır. Et fiatları 1931 süf inden sonra tedi surette ucuzlâfl ” 1937 senesinde ise tekrar yükseli tir. ©* Perakende et fiatlarında kilo N,.îe' yapılacak ucuzluğun beş kuruşu ük baha rusumundan yapılacak — teff'” İbeş kuruşu da kasaplık )ıayvr.nlıfl“" İtaş, nakil ve tevzi - işlerinde yap' İmasrafdan elde edilecek tasarrufla min edilecektir . ğ Hâlen perakende et fiatları ŞEh. semtlerine göre tehalüf gösterm dir. Beyoğlu Balıkpazarında s.ıll!l",v, karaman koyunu etini Fatihde b“.l. Aksarayda başka fiat üzerinden .'" mak mecburiyetinde bulunmakt#) , Belediye, bu mahzuru bnh)'ecerk.ı::', birler alacaktır. Toptan ve pet 'nalk et fiatları her zaman ilân edilecek, aldanmadan et alabilecektir. ç Belediye süt fabrikası inşası IÇ'”?) tısad Vekâletinden — para — ist işt İktisad Vekâleti süt işini de tedk'ği başlamıştır. İstanbul belediyesi deed' |işlerini bir müddettenberi tedkik “ip tekenimül ettirmiş bulunmaktadir (p tısad Vekâletinden bu hususta vaki olduğu takdirde hazırlanmış © rapor ve tanzim edilmiş bulunl"_] yalar gönderileceklir. Halkın h'aıf süte kavuşması için İstanbulda süt rikası açılması iktiza etmektedir- Belediye İktisad Vekâletinden İi * kın hilesiz süt içebilmesi için yâP' l cak fabrikanın inşa masrafını ğ cektir. Vali bugün geliyor Ve Ankara 17 (Husust) — İstan W. li ve Belediye Reisi Muhiddin Ü. & dağ Ekspresle İstanıbula hnr&"c pi miştir. Garda Dahiliye Vekâleti A ti erkânı tarafından teşyi edilm