18 Ocak 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
YA AR A £f a T L I Salı — | 18 SONKÂNUN 1938 *19 uncu yıl - No, 3917 B KURUŞ Telgraf: Ulus - Başaıuharrir İdare Yazı İş. Müdürü Ulus basmaevi Çankırı Caddeşe: Ankara Ankara TELEFON 1063 1062 1061 ADIMIZ ANDIMIZDIRM Yakında : an muharririnin Japonya- harikulâde bir röportajı Bu yazıyr da “Avrupa ve Amerika'nın 400 milyonluk müş- büyük bi terisi Çin” ismindeki röportaj kadar T alâka ile okuyacaksınız. - Parti grupunun fevkalâde toplantısında Sihat Vekili iskân işlerini, Hariciye Vekili de oradaki türkler için yapılan teşebbüsleri anlattılar Dr. Aras son senelerin macerasını anlattı BlIlGARİSİANDAKİ TÜRKLERİN VATİYETİ Münasebetlerimizde müessir amillerin başındadır 'Arıkara, 17 (AA.) — C. ı)l. P. rr'.cı:.- B grupu bugün (17/1/1938) saat L: İxmpı:)-. mebusu Dr. Cemal Tunca- nın başkanlığında fevkalâde bir top tı. z yaı—ıı::ıu mebusu İsmail Hakkı Uzmay aöz alıp fırkaya vermiş olduğu uknu izah ederek Bulgaristan'daki ııırk_cıd b liyetleri hâkkında fena muamelenin Ce- vam ettiğini ve hâlâ türk mekteblerine türkçe hurufatın gırmıdışhu ve ub'f"' mül edilmez tazyikler altında varını yoğunu atarak Türkiye'ye gelmek iste- Biklerini ve böyle binlerce türk ailele- rinin yok pahasmma mal ve arazisini sat- ftıktan sonra hicret intizariyle elinde kalan birkaç parayı da bitirip manen ve maddeten sefil bir hale geldiklerini anlatarak bunların bu elemli vaziyetten tedbirler alındığını Sıhat ve İçtimaf Muavenet vekili ile Hariciye vekilin - den sordu. Sıhat Vekilinin cevabı Kürsüye gelen sıhat ve içtimaf mu- avenet vekili Dr. Hulusi Alataş şimdiye İkadar iskân ve göçmen işlerinin büdee imkânlarına göre sistemli ve program - lr bir tarzda başarılmakta olduğunu ve iskân edilmiş olan göçmenlerin sıhat ve müstahsil vaziyete geçmek bakı- mından istatistiklere müsteniden iza - hat vererek son safhada 934 denberi Bulgaristan, Romanya ve diğer ecnehi memleketlerden gelen göçmenlerin & - dedinin yüz otuz sekiz bin dört yüz yir- | mi yekiz nüfusa — baliğ olduğunu ve bunlar için 17.016 hanenin İnşa ıdııımı, olduğunu ve gene bu gelen göçmenlere 9542 öküz 16444 pulluk, 1059 araba ve 937 senesine kadar gelen göçmenlere tamamen ve 1937 senesi içinde gelmiş olanların üçte ikisine arazi tevzi edildi- Şini ve mevcud kanuna göre biş ailenin olacak klün olan yerlerde kira ile han tutulmak ve bilhassa köylülerin evlerine misafir yapmak suretiyle bir dam altında bu- lunduklarını tasrih eti Doktor Aras'ın izahları Bundan sonra kürsüye gelen Hari - (Sonu 6. ıncı sayfada) GÜNDELİK l Ankara borsası Istanbul borsası üç sene müddetle kapatılarak, 1 nisan 1988 tarihinde, Ankara borsasının açılması kararlaştı. rılmıştır. K h ürkiye'nin en büyük ti- slkin” Mörkezleri “ve bizzat Merkez Bankası Umum Müdür« lüğü Ankara'dadır. Ayrıca, İzmir, Ada- şeker endüstrisi) tanbul'da bulün- mamaktadırlar. Bu itibarla, bükümet ve devlet merkezi Ankara'nın, türk e- konomi ve finansının da merkezi kılın- ması ve bunda muvaffak olması tabiidir. İşte, merkez borsasını Ankara'ya nakletmek kararmın bir izahı. Bundan başka, merkez borsasının vazifesi, bir memleketin en büyük ekonomik ve mali muamelelerini ve bunlara esas teş- kileden bütün kaymet hareketlerini toplu olarak aksettirmektir. Bugünkü 'Türkiye'nin ekonomi ve finans işlerini telâkki tarzı göz önüne getirilirse, böy- le bir merkez borsasının ancak - Anka- ra'da bulunabileceği ve Ankara'da bu- lunursa, devlet menfaatleri ile hususi menfaatlerin âhenkli bir iş ortaklığına endüstrisi yahud ü büroları, Aşikâr bir şeydir de artık hammadde ve ziraat maddele- rinin kıymetleri yanında endüstri kıy- de yer yer teşekkül etmeğe baş- iskânı 800 liraya mal olduğunu izah et- ti. Ayrıca bu göçmenlerden muhtaç © - Janlara 24.924.111 kilo yç:ıızklık. ve| 3.B64.914 kilo tohumluk verildiğini an- cak iskân muamelesi gelmiş olanlar hakkında dâhi henliz tamamiyle ifa edil memiş ve içinde bulunduğumuz — sene zarfında 14684 ev 41202 çift bhayvanı, 16532 pulluk 24313 araba olarak naza- rı itibara alınan ihtiyacın ifası ve bu u- ğurda girişilen teahhüdatla beraber 13590065 lira sarfını istilzam etmekte olduğunu hatırlatarak iskân ve göç - men işlerinin mahdut olan imkânları - | mızla mütenasib olarak derpiş edilme - dikçe mazideki vakıalariyle pek feci a- kibetler ve manzaralar hatırlatan bu im işte zaruri olarak esaslr hesab 2"’.: ır_ı:nıım evvel emirde derpiş edil- mel lamış, milli sermayenin terakümü ge- vek devlet sermayesi, gerek hususi ser- i“maye gerek ise tasarruf sermayesi - bar kamından bir bayli ilerlemiş bulun- | maktadır. Öyle ki, dahili istikrazlar mekanizması, şimdi artık mill di cihazının bir parçasını teşkil etmek- . Bütün bu noktalar, milli ekono - Mminin yanında bir de milli maliyenin te- şekkül ve tanzzuvundan başka neye de- lâyihasını Kamutay dün,. halk bankası ve halk sandıklarına bulunacak sermaye hak - ki kanunu kabul etmiştir. toplantıda kanun müzakere edilirken, &öz alan Berçtürker, kanu- İnu getiren İktisad ve Maliye Vekille-' Şanghay, 17 (A A.) — Güvenilir bir Çin — kaynağından bildirildiğine göre, beş altr yüz japon Ki bir endişe ile, milli bir hassasiyet ile aksettirecek olan mühim cihazdır. Dev- let Ankara'da iken ve devletin milli fi- nans ve milli ekonomi üzerindeki direkt ve fili iştirkki mevzuubahs iken, elbet. te ki merkez borsasının yeri ancak An- kara olabilirdi. Karardaki isabet onu vermekteki cüret ve cesaret kadar bü. bahriye atkeri barp gemilerinln ve tay yarelerinin —açtık ları ateşin himaye sinde dün sabal Kvangtung sahilin de Makao'nun gi mesi lâzem geldiğini işaret etti. Ve is - | ÖRLtü” Bütün türk milleti bu bareke. | Malinde kâin bir kân işlerinin daha başka bir sistemde ve memleketimizde açılmakta olan iş hacminden de istifade ederek daha mü- evazi masrafla istikmali mümkün olup slmadığının ayrıca miltehasanı komis - yonlarla tetkik ©' için bu tetkikatın neticci âne İ tım geldiğini ilâve etti. Ve İzahatma aihayet vermeden evvel ancak gelmiş olan göçmenlere yapılması lâzım gelen bu yardımlar daha tamamiyle ikmal e- dilmemiş olmakla beraber tarlalarını köylülere bedei mukabilinde ve bazı terlerde traktörle sürdürerek müstah- H vaziyete çok yaklaştırıldıklarını Ve faima eht vaziyetleri yakından takib zdilerek hiç bir sari hastalığın c'* Şinı veevleri yapılarmayaların münr " |rüşünün nasıl teferrunta varmca; tin muvaffak olmasında alâkalı ve men- faatlidir. Karar verilirken, bilhassa al- tının, lüzumu olan işlere serbestçe tah- sis edilmesi ve köylümüzün ziynet al- tınları ile altın maddesi üzerinde çalış- mağa mecbur olan dişçilerimizin ve ku- yumcularımızın düşünülmüş ve unu- tulmamış olmaları, bu esaslı devlet gö- ka- dar her şeyi tetkik ve mütalca etmiş ol- duğunu gösterir ki, bu da, ayrıca kayd- edilmeğe lâyıktır. Denizbank'ın kurulması, hayat pa- halılığı ile wücadele ve nihayet borsa- mın Ankara'ya nakli gibi şa birkaç hafta içinde şahidi olduğumuz kararla- , rn bize anlattığı ve gösterdiği şey, Türkiye'nin, eskilerin değil kavramak |* eko- line doğru gittiğidir. J noktada karaya çıkmışlardır. Çin takviye kıta ları süratle bu nok taya — gitmişlerdi $imdi burada şic detli bir muaret cereyan — etmekt dir. Bu ihraç hârek tinin Cenubi Çin muhtemel lâsı bir ist için Kamutayın tatil yapmak üzere olduğu son günlerde sevkettiği ka- nunlar, almış olduğu mali ve ekonomik kararlar, hayat ucuzluğu hakkındaki tedbirlerle Atatürk'ün program - nutkundaki direk. tiflerden pek mühim bir kısmını tahakkuk ettirmeğe muvaffak olan hükümetimizin reisi Celâl Bayar Küçük esnafa ve zanaat sahiplerine | FRANSADA BUHRAN BİTMEDİ şimdi Şotan Paris, 17 (A.A.) B. Bannı bineyi kurmaktan vaz geçmesi üzeri- ne bu işe memur edileri B, Blum, par- lamento merkez partilerinin de işti. rakiyle bir kabine kurmağa teşebbüs etmiştir. Fakat bu partilere mensub bazı zatlar, ekseriyet “cumhuriyet fe- derasyonu” na kadar uzanmadığı tak- dirde kendisine yardım edemiyecek- lerini bildirmişlerdir. (Somt 3. üncü sayfada) n ka- ae ilerden apzİ| İstanbul elekirik Rreaı Ttemini 1çin Rürülan müessese ıi(amutay halk bankası ve halk sandıkları kabul etti rini tebrikten sonra İstanbul belediye- sinin teşkil ettiği esnaf bankasını ha - tırlatarak bu yeni bankanın muamelâ - tının sıkı bir teftişe tâbi tutulmasını ve yeni bankaların teşekkülünden (Sonu 6. mer sayfada) Japonlar şimdi de Çinin cenub kısmına el attılar Hong - Kong civarına asker çıkardılar ! tecrübe Çinin cenubunu, Honk - Kong'u ve japonlarır mahiyetinde olarak asşker çıkardıkları Makao'yu gösterir harita yapıldığı zannedilmektedir. taarruza geç- mişlerdir. Çin tayyareleri japon mev- zilerini şiddetle bombardıman etmiş Şanghay, 17 (A.-A.) — Çin kuvvetle- | lerdir. Muharebe devam etmektedir. e Ti Vuhu istikametinde Hening'in düştüğünü itiraf eden (Sonu €. ımcı sayfada) * şirketi İle müzakere | Sirket halktan fazla ) aldığı paraların iadesini kabul ediyor İstanbul elektrik şirketinin ıslahı ve halktan rvazsız aldığı paraların ia - desi hakkında Nafıa Vekâleti ile gir - ket arasında uzun zamandan beri de- vam eden müzakere ve muhabere bu- günlerde müsaid bir safhaya girmiş - tir. Brükselden gelen şirket murahhas Azas: Hanri Spesiyal son defa şehrimi- ze girerek Vekâletle temas etmiş olduğu gibi bu ayın on beşinde verme- ğe mecbur olduğu tahriri cevab da dün Vekâlete tevdi edilmiştir. Bu temas ve alınan cevabın mevcud ihtilâfın halline müsaid görüldüğü zannedilmektedir. Öğrendiğimize göre şirket, İstan- |bul elektrik santral ve şebekesinin ta - mamen islahına matuf olan teklifleri | ve halktan fazla aldığı paraların mü - zakere yolile İadesini kabul etmekte - dir. Bu hususda daha geniş malümatı ya- kında elde etmeğe ve okuyucularımı - za bildirmeğe çalışacağız. Borsa niçin Ankarada kuruluyor ? & Borsanın Ankara'da açılma- sı hakkındaki sebebleri izah eden anketimizi bugün 6 mcı sayfamızda bulacaksınız. İstanbul Borsasının kısa tarihi İstanbul borsası ne zaman açıl- mıştı? Şimdiye kadar ne şekilde idare edilmişti? İstanbul borsasının | çalışma şekillerindeki safhalara sid biryazıyı bugün sekizinci sayfa- | mızda bulacaksınız. ÖERAEL DA GaBEr ) Blum kabineyi kuramadı uğraşıyor ! | Paris Borsası açıldı. Frank Lendra Borsasında birdenbire yükselmeğe başladı Kabineyi kurmağa uğraşan B. Şotan Kamutay kış tatiline başladı Dün Kamutay kış tatiline — başlas mağa karar vermiştir. Kamutay 2 martta toplanacaktır. Dünkü içtima- da, İstanbul tramvay şirketinin halke tan aldığı fazla para ile Eminönü meydanının açılmasına karar verile miştir. Ayrıca nafıa memurlarının meşgul olacağı işler hakkındaki lâ- yiha kabul edilmiştir. Bu husustaki tafsili mızdadır. kinci sayfa » Fıkra Ucuz hayat Celâl Bayar Hükümeti, Atatürk'ün program - nutkundaki vaidleri sırasile ve süratle yerine getirmektedir. Dün hayat pahalılığı savâşından — İstanbule daki et fiatına düşen ucuzluk hissesi » ni haber verdik. Gene bu sütunda, eğer - Kadıköy it- kelesinde cp vapurdan böşanan halkım yüzlerine bakarsanız, bekim de olmasanız, üçte ikisine birer et reçete- si vermek zaruretinde kalırsınız, gibi bir fıkra çıktığı hatırıma — geliyor. İs- tanbulda et, ateş pahasına idi. Yeni fiatlarla et, hiç olmazsa haftada bir iki defa, fakir yuvalara da girecektir. Bundan başka İstanbul şehri, etim en çok harcandığı piyasadır: Ucusluk hemen istihlâk mikdarı üzerinde tesi» rini göstereceğinden, bu kararın, hays vancılıkla geçinen bölgelerimiz için ne kadar hayırlı olduğu görülecektir. Bütün bunları memlekette ekonomik bayat şartlarının inkişaf bulmasına, büdcenin nizamlılığına ve iktisadi te0e rübelerimizin olgunlaşmasına borçlur yuz. Birbirini takib eden - tedbirlerle, nihayet, ucuz, yanı kolay ve rahat ha- yat, yani refah gayesini elde ede- ceğimize şübhe yoktur. Gündelik halk hayatı üzerinde her gün tazyikleri da- ha fazla artan rejimlerle, bir taraftan imnşa hamlesini kırmıyarak ve kal kınma davâsına devam ederek, bir tas raftan gündelik bayatı kolaylaştıran rejimimiz arasındaki tezad göze çarp snıyor mu ? — Fatay
