12 Ocak 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

“İİ TELG n | Romen Hariciye Nazırı dün SON POSTA nen zl Bu Sabahki rt Gazetelerde a Gördüğümüz Fikirler Tan — Ahmed Emin Ankarada Nafia Ve- kâleti ile Elektrik şirketinin Belçikali mu - rahhasları arasında bugün başlıyan ve şir- k*tin mukaveleye bağlı saahhüdlerini yap- masile İstanbullulardan alinan fazla para- bin geri verilmesini isihdaf eden müzake- releri mukavele mevzuu yapmıştır. Şirketin Belçikadaki merkezinin mukâvelenin, hak- kın ve fennin icablarına uymak istek, gay- , m İ « Beleraddan Cenevreye gitti 5 $ük Antant ve Balkan Antantına bağlı olduğunu söyledi İk radda bir tebliğ reşredildi, Romen Nazırı, hükümetinin m: m. Spin. ret ve emellerine rağmen İstanbuldaki şir- ket muhitinin dalma atlatmak ve göz bo- —— * Cumhuriyet — Nadir Nadi Harb sönü A - vusturyanın ibret alınacak vaziyeti başlıklı yazısında harbden sonra 56 milyonluk bir e ENİ y (AA) —B Micesco, sa- 3 taya gelmiştir, Kendisini en bayraklarile do- tasyonda B. Stoyadino- karya) N Sefipi BG, Belgraddaki Raman- dd, B. İ mülâki Nu eya olmüş ve kendisile bir * 2 A etmiştir. in Hariciye Nazırı, Kral sa- mahsusu imzalamış v VET imzalamış ve İtiş, © Öteyadinoviç'in nezdine git - AA) —B. Stoyadinoviç, “iye nazırı B. Micesco şe- . üretin ge ziyafetinde B. Mices- ie, Süreti, > dolayı teşekkür etmiş, ele, Ti resi Tam Antantı ile bu dere- iğ, Bem, ga amlanan Küçük Antan. Taya diş Se gibi istikbalde de ti e mühim bir un- 1 ye a rk alma bahti- N rafı tantın Yugoslavya hükü- ai 'n takib edilen dış poliiika- , Kebir — olduğunu size Il ürkçg konuşm 2 hakk hari, B. Micesco verdiği cevabda ezcümle de-|lerinde bulunulmuştur. Görüşmeler ©- | devletin kuşa çevrildiğini, fakat şlndi Avus- miştir kiz nâsında iki nazır, gerek Romanya ile |tozyada askerliğe ehemmiyet verildiğini, as- e, B. Micesco'ya hu 1 ndaki teklifin reddinden sonra İtefiklerini temsil ile bahtiyar olduğum konsey müzakereleri için Çenevreye ha- reketimden evvel vukubulmasına ehem- miyet verdim. Yugoslavyaya olan bağlı- Tık ve sarsilmaz dostluğumuz, Küçük An- fanta olan sadakatimiz içinde Türkiye ve Yunanistan İle teşriki mesaimizin çok İkiymetli neticeler verdiği Balkan Antan- tı ile bu derece iyi bir surette tamamla- nan siyaşetimizin ilk temelini teşkil eden ,bu beynelmilel teşekkülü bütün kuvve- timizle muhafaza ve daima takviye hak- kındaki azim ve arzumuzu bilhassa kay- dederim: Belgrad 11 (A.A.) — Saat 19,15 de Stoyadinoviç ve Micesco, Romanya el- çiliğinde gazetecilere aşağıdaki tebliği vermişlerdir; «Ekselans o İsttate (o Micesconun 11/1/1938 tarihinde Belgradı ziyareti münasebetile, Yugoslavya Başvekili ve; Hariciye Nazırı Ekselans Stoyadinoviç ile Romanya Hariciye Nazırı Ekselans 500 arssında mufassal fikir teati - arma a Ve muhaceret $ç 6 b —— r— MK Encümenlerin vermiş oldukları red kararlarının Aleni il LL A) #linağ Sdeliğinde aşağıdaki yazıyı ya ktedir; > k olmyar, emleketlerden ,$ İdi, “dü #öçmenler Türkiyeye ka Yakin Ge Avrupa, Filistin, veya ç hi ânEİ bir noktasından mu Ai. biyer; Müsaade olunmamak, ec- in eki Museviler, Türk ta ği Simüsn, mamak ve Müslüman ols etine “ğer ecnebiler Türkiye MN mi Ee bir yıl sonra il benzer. mayı taahhüd etmek ve in Kim tak bâzı takyitleri ihti - wi /, *iciye » » dün, aidiyetlerine gö- i din». < dahiliye encümenleri ta- pin acip edilmiştir. Kİ eden e erimizi bu red kararına Saniye sebebler o malâmdur. vala, Ve dayanışma ve kültür Tini temin eden bütün İ- da ve diğer Türk ka - tdır, Ancak ve yalnız mil kı ni teni lm) — Barslondan buraya ni en daha baik a mi bulunan bir çok kasa Ma e a man « Gerhinin âkibetinden he « N ; İsicumhuru Macar kral lena ava davet eti ) — Polonya relslenm- > Bu mafbini şubat bida - Maaş mak ze Ormanlarında bir ava iş- © Polonyaya davet eylediği inmaktadır. ği Kü 2 çeüb heyeti dönüyor yi di — Şimal yolu merkezi Kk. nak Şinik, şu beyvanatta bu- ia lay > Küran vaptru, Mya Riya k buz üzerinde Mig Benç lg ere şimal Kutbu istas- ak çati. yk İçin buz mıntakası - İş lerdir kâla tayyareler de iş - a, gelecek Aka, - j denizde yeni korsan gemileri çıktı. i ."iral Horti Polonyaya davet edildi ize ir manası ve ehemmiyeti vardır ,, diyor — Bugünkü Ulus |mak ve bu istiklâl esasını bütün mües- seselerde her türlü ecnebi tesirlere kar yançlarındandır. Memleket içinde yaşıyan Türk va -| tandaşlarının hak, haysiyet, - şeref ve! menfaatlerini hedef tutan tedbirleri - miz, reddedildiğini söylediğimiz tek - Yfler nev'inden ifratları tamamen lü - zumsuz kılacak kadar yerinde ve kâfi - dirler. Red ile karşılanacaklarına şüphe da hi olmasa, bu tekliflerin yanlış akisler bırakmak bakımından, ayrı bir mah - | Parti grubunda şı müdafaa etmek Kemalist rejimin da) sebetleri alâkadar eden gerek umumi siyaset vaziyetini ve bilhassa iki mem- «Bu ziyaretlerin Küçük Antantın müt- | Yugoslavya arasında karşılıklı müna - |kerliğin ve ihtiyat zabitliğinin mecburi ol « duğunu ve bütün gençlerin yarını düşün - meden eskerlik hizmetine seve seve koştuk- larını yazıyor ve küçük Avusturya ordusu « leketin küçük antant çerçevesi içinde |nun ihtiyacından kat kat fanta olan mü - işbirliğini alâkadar eyleyen bütün me- bevver gençliğe tahsix edilecek vatan hizme- seleler üzerinde tam fikir beraberlikle. |tini nasl ayırabileceğini münakaşa ediyor. rini müşahede etmişlerdir. B. Stoyadi- noviç ve Micesco görüşmeleri sonunda yni itimadlı dostluk zihniy ti ile İŞbir-İiki yeni harb gemisi yaptırmasının A Kurun — Asım Us Tehlike serlerhalı ma - kalesinde İtalyanın otuz beşer bin tonluk liklerine istikbalde de devam hususun-|le İtalya ürasında büyük bir barbe doğru daki kat'i arzularını bildirmişlerdir. Belgrad 1! (A.A) — Bu akşam, Ro-|Jsanın endişelerini mevzuu bahsediyor ve:! manyanın Belgrad elçisi, elçilik bina - sında Micesoo şerefine büyük bir ZİYA-|İ hiştir. Beynelmilel ir. Ramanya Hariciye Nazı-| harbdenberi hiç *bir zaman bugünkü kadar n ekspresle Cenevreye ha »| tehlikeli bir manzara almamış. reket etmiştir. Yahudilerin protestosu Cenevre 11 (A.A.) — Dünya Yahu- di kongresinin icra komitesi, Milletler Cemiyeti âzasına ve Amerikaya tebliğ edilen bir karar sureti kabul etmiştir. Komite, yeni Romanya hükümetinin Yahudi aleyhtarı politikasını şiddetle protesto etmiştir. ... müzakereler Ankara 11 (A.A) —C.H. P. grubu bugün 11/1/1938 Trabzon mebusu Ha- san Saka'nın reisliğinde toplandı, 1 — Türk Gemi Kurtarma Anonim Şirketinin tasfiyesile hukukunun hü- kümete bağlı bir idareye devri hak- kındaki kanun lâyihası üzerinde bazı hatiblerin mütaleası dinlendi. Hükümetin bu mevzua ald izahatı grup heyeti umumiyesince mütlefikar tasvib olundu. Denizyollarının Yeni vapurları zarları olduğunu de söylemek dojru ©| Almanyaya sipariş edilen Tur. Hemen herkes tarafından bilinmek lâzımdır ki, Türkiyede anayasanın ve Türk kanunlarının temin ettiği hak ve menfaatlerden istifade etmekte olanlar, önlârin temin ettiği emniyete tam bir itimad beslemekte asla yanılmazlar. Kamutay encümenlerinin vermiş ol- dukları red kararlarının hususi bir daha çabuk alınması lüzumu hâsi olabile- ceğinden, merkezi idare, hükümetin emri ü- zerine, aşağıdaki tedbirleri ittihaz etmiştir; Buzların vasiyetini bedkik ve Papanin 18. tasyonu ile telsiz muhaberatını temin için Gtuenland denizine Murmanlez Yapuru gönderilmiştir. Bundan başka, harekât hazırlığı pek yakın da Muramanskda lirmal edilecek olan Taj- mir vapuru da“iştirak edecektir. Vapurda üç tayyare de bulunacaktır. Bunların haricinde olarak Iki motörlü iki tayyareden mürekkeb müstakil bir hava he- yeli de hazırlanmaktadır. Bunların Üssü Murmansk'da bulunacaktır. Bu sefere iştirak eden bütün tayyareler Sivyetler Birliği kahramanı Epsrin'in idare- sine verilmiştir.., — * Yeni bir dalgıç aleti Taspezla 12 (AA) — Yeni bir Aletle dal- gıç tecrübeleri esnasında rekor teşkil eden 250 metre derinliğe kadar inilmiştir. Bu ye- Bi dalgiç ileti 400 kilo sikletinde ve orta çağ sırhları biçimindedir. > ii ledi a İn bir akıntı üzerinden buz üzerinden vapurlardan birincisi derize indiriliyor Berlin İl (A.A) — Türkiye Deniz Yol- ları işletmesi müdürlüğü tarafındar. Kiel. deki Krupp tezgâhlarına ısmarlanar. va- purların birincisi 15 sonkânun cumartesi günü denize indirilecektir. Vapurun kor- delâsı Türkiye büyük elçisinin tefikası Bayan Hamdi Arpaz tarafından kesile- “İ cektir. 3600 beygir kuvvetinde iki Krupp buhar türbini ile mücehhez olan vapur 450 yolcu alabilecektir. Vapur Marmara seferlerine tahsis edilecektir. Bükreşteki Rus elçisi geri çağırılmasını istedi Londra 11 (Hususi) — Bükreşteki Sov- yet elçisi Moskova hükümetine müracaat edeçek, vazifesinden' geri o çağırılmasını istemiştir. Sovyet elçisi, yeni Romen kabinesinin takib ettiği siyaset dolayısile kendisinin vazifesine devamına imkân kalmadığını ileri sürmüştür. Budapeşte konferansı Budapeşte İl (A.A.) — İtalya - Avus- turya - Macaristan görüşmelerine bugün öğleden sonrü saat 14 e kadar devami ©- Junmuş ve 14 de Avusturya elçiliğinde delegeler şerefine bir öğle ziyafeti veril Macaristan hâriciye nazırı, delegeler şerefine bu akşam bir ziyalet vermiş ve siya br kabul ymm aki eylemiş gerine gidiş olduğunu kaydederek bu hususta Fran Şimdiki halde devletler arasında bu de - receyi bulan silâh yarışının akibeti müd — emniyetsizlik umumi Portekizde askeri bir ihtilâl mi hazırlanıyor ? Lizbon 11 (A.A.) — Harbiye Neza- reti neğrettiği bir tebliğde askeri bir ih tilâl hazırlandığına dair ecnebi mem » Jeketlerde çıkan haberleri mevzuubah- sederek bazı mehafilin yeni askeri ten- #ikat kanununu (istismar ederek bazı projeler hazırladığına hükümetin öle - denberi vâkıf bulunduğunu bildirmek - *e ve hükümete karşı açılmak istenilen siyasi mücadelenin ve orduyu da hükü- mete karşı çıkarmak teşebbüslerinin da ha başlangıcda akim kalmağa mahküm İngiltere | © İtalya bu paraları nereden buluyor? © Romanya intihabatının içyüzü Yazan: Selim Ramn Emeç 1 talyanın yeni sehe deniz programı, 35,000 tonluk iki harb gemisinin daha tezgâha konulmasını nazarı dikkate alı- yor. Ayrıca Kavur sistemi yirmi dört bin tonluk iki tane de hattı harb gemisi inşa edilecek, Bundan başka İtalyan filosunun sair cüz'ütamlarına da yeni yeni ilâveler yapılacak. İtalya, Habeş herbi münasebetile yal- nız öskeri değil, ayni zumanda İktısadi büyük bir Ramle yapmsk mecburiyetin: de kalmıştır. Maliyesinin vaziyetine par- lak denemez. Her yeni masraf zorluğu karşısında, İtalyan yurddaşı, kemerinin tokasını bir delik daha geriye alan, yiye- cek fedakârlığına katlanmış ve bu yüz den benzi sararmış bir insan tasavvur & demeyiz. Pilvaki israfata karşı İtalyada bâzı takyidat konulmamış değildir. Fakat hava, kara ve deniz silâklarının bugüne İkü ihti İyede muhafaza edileb İn bir hale çıkarılabilmeleri için icab eden fedakâtlıklarır kolay kolay temin edilemiyeceği de aşikârdır. İngiltere gi- bi zengin bir devlet dahi, bu öesamette zırhlılar inşa etmeyi mühim bir fedakâr. lık sayarken, İtalya gibi ticari muvazene- si çok daha zayıf olan bir memleket bu yarışa ve bü mâsrala nasıl dayanabiliyor? Vaziyeti hazıra karşısında işte havsala- nın kolay kolay almadığı bir sual de bu- dur. * Romanya, büyük harbden sonra, top- raklarının mikdarını, nüfusunun sayısını bir hayli artırmış ve zenginliği 6 niş- bette ilerletmiş bit memlekettir. Sa- Romanya Imtihabalının içyüzü İ bulunduğunu etmektedir. i nayiinin birçok kıs 'Hususi idare İsımlarında adeti işsiz amelesi dahi bu- lunmiyan bir memleket iken son intiha- Bütçelerinde münakale batta hükümet (ırkasının, yüzde kırk nis- i GSAnkara Vi (Husüsi) — Hususi İda-| betinde rey almiya muvaflax olamaması, re büdcelerinde yapılacak münakale şimdiye kadar intihabatta nadir gö ive munzam tahsisata müteallik karar *|rülmüş bir hâdise olarak kalmıya mah- name Bakanlar Hey'elince tasdik olün-| kümdur. Bir ara, anlaşılmaz bir sır şek- jmuştur. Bu kararname ile Ankara, Bo-| linde telâkki edilen Romanya halkının (lu, Diyarbakır, Kırşehir, Ordu, Sey -İbu tarzı hareketi, bugün, vaziyet aydın- han ve Trabzon vilâyetleri hususi büd») tandıktan sonra pekâlâ anlaşılabiliyor. çelerirde münakale yapılmakta ve ba-| Romanya intihabatinın böyle bir neti- zılarının dâ munzam tahsisatları kabul! ce vermesi şu veya bu partinin şu veya edilmektedir. bu programa İstinaden tenin ettiği bir ek İ galebe değildir. Bu netice, halkın, iş ba- Kaymakamlar “arasında |şina gelen parti adamlarına ve politika” nakil ve tayinler Glatink Karşı duyduğu * enlipstinin” bir Ankara 11 (Hususi) — Dahiliye Ve- tezahürüdür, Romanya halkına göre, bü- kâleti 25 kadar kaymakamın tayin ve Yük barbdenberi, iktidar mevkiinde bir- nakli hâkkında bir kararname hazırla.) birini velyeden politikacılar, sadece şah. mışlır. Kararname bugünlerde tasdik e-| si menfaat peşinde koşmuş ve hölkın dilecektir. kendilerinden bekledikleri manevi yük» sekliği gösterememişlerdir. Bu haj, halk- Fransız Meclis reisliği ta, çok müessif bir zihniyet uyandırmış- Paris 11 (A.A) — Medlis koridor «| tir. Son intihab, bu zihniyetin ifade edi- larında, B. Edouard Herot'un, 418 rey) bilmesine bir imkân ve vesila vermiş: ile tekrar meclis başkanlığına seçildi -| tir. İşin esası bundan ibarettir. $i bildirilmektedir. > Selim Ragıp Emeç Ğ - - | Sabahtan Sabaha: . . “” Tarihçiye göre — 2 Büyük tarihçi Wels büyük harbden sonra insanlari mes'ud bir sulha kavuşturmak için Avrupa milletlerinin İsviçre gibi federal bir çerçeve içine girmelerini en kestirme çare bulmuştu. O zaman meşhur Vilsonun prensip- lerine göre kurulan Milletler Cemiyeti üstada bu ümidleri vermişti, fakat bü yük âlim daha eserini bitirmeden Milletler Cemiyetinin bu işi başarmaktan çok uzak olduğu anlaşıldı, Wels bunun günakını diplomatlara yükletiyor, Dİ. yor ki; «Bugünkü dünya politikasını çevirenler beşeriyeti kurtaracak evsafta olmıyan haris insanlardır. Bunlar dar düşünceli olmasalar bugün Avrupayı için için tehdid eden silâh yarışı yerine milletlere refah ve saadet getirecek bir cihan barışı kurabilirler, Bugün milletlerin mukadderalına el koyanla- rın zâfı medeniyeti kökünden ve içinden yıkacak kadar acıklıdır.» Büyük müellif bu fikrini izah ederken Fransa inkilâbını da misal getirir, Bourbon'ların sefaheti ve cehaleti yüzünden halk tabakaları sefil düşmü sarayların ihtişamını temadi ettirmek için konan vergiler Fransız milletini perişan etmiş ve nihayet büyük ihtilâl patlak vermiştir. Wels'e göre bugün Avrupanın büyük devletlerini tehdid eden asıl düşman bududlarda değildir. İnsanlığın iki bin yılık macerasını hikâye ederek vak'alardan ahkâm çıka râ çıkara bugünün hâdiselerine kadar gelen tarih üsladının tahminleri ne dereceye kadar doğrudur bilinmez. Fakat bugün bütün siyasi teşekkülleri başdöndürücü bir şiddetle silâhlanmağa mecbur eden umumi cereyan birkaç yıl daha devam ettiği takdirde neticenin nereye varacağı da kestirilemez. el Vel) alin SA