12 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ÇARŞAMBA 12 İKİNCİKÂNUN 1938 BAŞMUHARRİRİ: — Elektrik Şirketile Müzakere'er Başlıyor Ankarada Başlıyan Müzakere ——— Ahmet Emin YALMAN Bugün Ankarada Nafıa Ve- kâleti ile İstanbul Elek- trik Şirketinin Belçikadaki sa- hipleri arasında mühim bir mü- zakere başlıyor. Müzakerenin Mevzuu şunlardır: |- 1 — Şirketin İstanbul halkm- dan mukaveleye aykırı şekiller- de, haksızca aldığı milyonlarca Paranın geri alınması. 2 — Şirketin mukaveleye bağ- k taahhütlerini tutması. Türkiye Cümhur.yeti hükümetinin harici siyasette de, dahili işlerde de değişmez bir prensipi vardır. O da kendi taahhütlerini sıkı sıkıya tut. Mak, kendine karşı olan taahhüt de ayni surette yerine getiril. Mesini beklemektir. Ankarada başlıyan müzakere, sırf anbula ait olan elektrik işlerine faallük ediyor. Bununla beraber ta. ahhütleri tutmak prensipine dokun. Ması dolayısile bütün memleket için rin alâkaları olan taraflar: vardır. #stanbul Elektrik Şirketi, bir ' mukavele ve şartname ile bir taahhütler kahul erm:ştir. Bun lar arasında en esaslısı, Istanbul şeh. Ti halkma sattığı elektrik cereyanmın iflarıdır. Bu cereyanım — devamlı Sürette 110 volt temin etmesi lâzım. dr. Bu hadden ancak yüzde iki bu. Suk derecesine kadar noksan olma. Siha cevaz vardır. Haibuki İstanbul. da Elektrik Şirketinin satığı cere. Yanda yüzde yirmi yedi derecesine kadar tevettür düşkünlüğü görülmüş für. Demek ki, şirket, aldığı paraya Tsi mukavele ve şartname esasla. Tma Uygun bir cereyan verecek yer. de hadden yüzde yirmi yediye kadar Doksan bir cereyan satmak gibi bir Sürette bulunmuştur. Bu hareket, hergünxü hayat için. deki hâdiselere kıyas edilirse bir süt. Sünün bozuk ve karışık süitü halis süt diye satmasından hiçbir farkı olmadı & görülür. Şirketin, tesisatm vasıfları ve em mır'eti hakkında da muayyen tahhüt leri vardır. Meselâ mahalle uraların d_& Mutlaka yeraltı tesisatı kurması “Zımdır. Istanbul Elektrik Şirketi bu Sibi taahhütleri çiğnemiş, malzeme hin nev'ine ve emniyetine ait birçok hhütlerini de ihmale uğratmıştır. Sonra insanlar gibi malzemenin de tabit bir ömürleri yardır. Bu örarü şo'_dumn kazanların, transformatör *rin yenilerile değişmesi lâzımdır. 'ektrik şrketinin malzeme “<kkın daki taahhütlerine göre bunu da yap Ması icap etmektedir. k Dikkate değer nokta şudur ki şir. €t, satacağı kıymet hakkında taah. tlme!'ini tutmadığı halde bir taraf. ân da İstanbul halkından haksız Yere milyonlarca para çekmiştir, Ütün bu noktalar tesbit edil. telğ dikten sonra şirketin faaliye €vamı için bir tek yol vardı: Mu h:îîf Ve şartnamelere uygün bir pl'ankelmek_ buna aykırı Slarak v? ei haksızlıkları tamir etmek... üÜkümet'miz bunu defalarla iste- “CC Şirket, eski usülleri mucibince Vakir H ki kan mmak, lüzumsuz müzake. eler içindi lînak. Yolunu tutmuştur. -Hükümet buna karşı açık ve kati Vi ele Şartlarmı tahakkuk ettirmiye İstanbul Tramvaylarında Kaza ve Facia Nisbetinin Yükseldiği Tesbit Edildi Nafıa Vekâleti Malzemenin Yenilenmesi İçin Istanbul Elektrik Şirketinin sahibi bulunan Belçika Şirketinin direktör lerinden B. Henri Sppecial ve mü hendis B. Vitshr Glerin dün akşam ki ekspresle Ankaraya gitmişlerdir. İstanbul Elektrik Şirketi işleri hak kında Ankarada derhal temaslar ve müzakereler başlıyacaktır. Hüküme timizin Lalebi, şebekenin mukavele Ve şartnamelere tamamile uygun bir hale getirilmesi ve İstanbul halkın dan fuzuli alınan paraların iade edil mesidir, Bu prensip hakkında şirke tin 15 Ikincikânun tarihine kadar evet veya hayır diye bir cevap ver mesi istenmiştir. Şirketin mümessil leri 12 Ikincik? #ında Ankarada bu- lunacaklarına göre Vekâletin tayin ettiği mühlet zarfında faaliyete geçil miş demektir. Tramvaylarda kaza nisbeti yükseldi Istanbul tramvaylarında kaza nis betinin yükselmesi Nafia Vekâletinin dikkatini celbetmiştir. Yapılan tetkik lere göre bu sene zarfmda kazaların mikdarı iki misline yakmnmdır. Bunun sebebi malzemenin bakmmsızlığı oldu ğu vekâletçe tesbit edilmiştir. Nafia Harekete Geçti Nafıa Vekilimiz B. Çetinkaya Vekâleti, Tramvay şirketinin bu hu sustaki ihmallerini halkın emniyeti ni ihlâ) eder bir mahiyet ve derecede görmüş ve malzemenin normal bakı mını ve icabında yenilenmesini temin için harekete geçmiştir, Fransada Faşizm Teşebbüsü Artık Akamete Uğramış Gizli İhtilâl Komitesine Mensup Suikastçı Faillerden Birçoğu Yakalandı, Dahiliye Na’lfl Ru Hıcusta Yeni € prensip davalarını boğ- || Vaziyet almıştır. Şirketin muka- || li olup olmadröy hakkında muay. (Arkagı 8 incide) NUMARALARI Dün çekilen numaraların bü- ilen listesini İzahat Verdi Paris, 11 (A.A.) — Dahiliye Na. zırı, muatbuata yaptığı bir beyanat. ta, (C. S. A, R.) (Gizli ihtilâl komi. tesi) işinin yeni bir safhaya girdıği. ni, Etoile meydanı suikasti faillerinin belli olduğunu ve dörtte üçünün ya- kalandığmı, bunlarm hepsinin bu tethiş teşkilâtına mensup bulurdu - ğunu bildirmiştir. Geçen 11 eylülde gece saat 10 da birkaç dakika fasıla ile birı Presburg sokağında Fransız Patrona genel kon federasyonu merkezi'nde, diğeri Bois. siere sokağında "aris bölgesi demir ve çel'k endüstrileri grupunun mer. kezinde vukubularak iki polisin öl. mes'ne sebep olan iki suikasti hatır. latan nazır, bu sikastin ertesi günü bazı gazetelerin bunları işçi smıfma atfetmek istediklerini, kendisinin ise bunun aksini iddia ettiğini bildirmiş ve demiştir ki: “Bu işte de yanılmamış olduk. Cüm huriyet teşekküllerini yıkmak ıçin iç harp teşkilâtı kuran, yüzlerce mit ralyözü ve mühim miktarda bomba ve tüfeği muhtevi depolar tesıs e. den k'mseler, menfur maksatlarına j ermek için binalar yıkmaktan, bed. || bahtları ve namuslu kanun adamları || nr öldürmekten çekinmiyen şakiler. | dir. Deliller şimdi elimizdedir. Bu sabah reisicümhur B, Lebru. nun riyasetinde toplanan nazırlar meclisinde başvekil B. Crautemps, || Presbourg suikasti faillerinin tahki. katmdaki muvaffakıyetten dolayı da | hiliye nazırı B. Dormoy'u ve polis ida resini tebrik etmiştir. AHMET EMİN YALMAN Roma - Peşte - Viyana AŞKIN TEMİZİ Aka Gündüzün evvelce gazetemizde “Adsız Ro- man,, adıyla çıkan ve çok beğenilen romanı kitap halinde çıkmıştır. Kanaat Kütüphanesinde satıl- maktadır. Fiyatı 1 liradır. Avusturya İle Macaristan İtalyanın Yeni Tekliflerini Kabul Etmek İstemiyorlar Peşte konuşmalarında Roman n bütün gayreti, Roma paktı devletleri arasında yakınlık tesisine inhisar ediyor Budapeşte, 11 (TAN) — Dün baş lryan ihzari konuşmaları müteakip Roma protokolü devletleri (İtalya, Avusturya, Macaristan) müzakere - lere devam etmişlerdir. Bugün Avus turya elçiliğinde murahhaslar şere- fine bir ziyafet verilmiştir. Macaris- tan hariciyesi bu akşam murahhas - lar şerefine büyük bir ziyafet ver « miş bulunuyor. Salâhiyettar bazı mahafile göre, Peşte müzakereleri bir takım güç - lüklerle karşılaşmıştır. Avusturya ile Maca-istan ideolojik cephede İ- talya ile birliktte harekete mütema- yil değildir. Çünkü bu tarzda hare- ket ettikleri takdirde garp devletle- rile münasebetlerini bozmaktan kork maktadırlar. Anlaşılan İtalya, Ro - ma protokolleri devletlerine Avrupa meseleleri üzerinde de kendi noktai nazarını kabul ettirmek istiyor. Bu meselelerin biri Milletler Cemiyeti- nin İtalyan noktai nazarına göre 18- lahıdır. Macaristan Kral Naibi Amiral Horti Kont Cianoya Peşte seyahatinde refakat eden İtalyan müharrriri Gayda Giornale d'ltalia'ya — yazdığı makalede İtalyanın Tuna havzasın- da Almanyaya ait menfaatleri tanı- dığını anlattıktan sonra yakında Ro ma — Viyana — Peşte müsellesi a- rasında yakınlık hasıl olacağını söy lüyor ve İtalyanın Peştede —mevzuu bahsetmiyeceği mesclelerden bahse-< diyor: Bunlar İspanya hâdiseleri, antikomünist paktı, ve İtalyanın Mil letler Cemiyetinden çekilmesi, Fakat anlaşılan İtalya, her şeyden fazla bu meseleler üzerinde meşgul olmaktadır. Berlin, 11 (A.A.) — Deutsche All zemeine Zeitung'un Budapeştedeki muhabirinin salâhiyettar bir mem - badan aldığı malümata göre, Lehis- tan Cümhur Başkanı, naip amiral Horty'yi şubat ortalarma doğru Bia lowieza ormanlarında resmi bir ava davet etmiştir. Yeni Romanya Hariciye Nazırı Belgrada Geldi Yugoslavya Başveili B. Stoyadinoviç (Yazısı 8 incide) Yeni Vapurlarımızdan Birincisi Almanyada Denize İniyor Berlin, 11 (A.A.) — Türkiye deniz yolları işletmesi müdürlüğü tsrafın. dan Kiel'deki Krupp tezgâhlarına 1s marlanan vapurların birincisi 15 son kânun cumartesi günü denize indiri. lecektir. Vapurun kurdelesi. Türkiye büyük elçisinin ref'kası bayan Ham. di Arpaz tarafımdan kesilecektir. 3600 beygir kuvvetinde ıki Krupp buhar turbini ile mücehnez olar va. pur 450 yolcu alabilecektir. Vapur, Marmara seferlerine tahsis edi!scek. tir. B. Hitler İçin Romada Şimdiden Hazırlık Başladı Berlin, 11 (A.A.) — İyi malümat alan mahfillerde, B, Hitlerin italya ya 9 mayısta gideceği ve bir hafta orada kalacağı bildirilmektedir. B. Hitler, hem devlet, hem de hükümet reisi sıfatile seyahat edecektir. Nasyonal sosyalist mahafiller, B. Hitlerin Papayı ziyaret etmiyeceği- ni bildiriyorlar. Roma, 11 (A.A.) — Hitlerin istik bali için hazırlıklara şimdiden başıan mıştır. Eski şimend'fer garmm yeri ne şimdi yeni ve muazzam bir gar ya pılmaktadır. Hitleri selâmlamak için Romaya gelecek olan milyonlarca halk, Hitleri bu istasyonda alkışlıya bilecektir. Giornale d'İtalia gazetesinin yazdı ğına göre, Hitler Romada bulunduğu müddetçe Doria- saraymda ikamet edecektir. Tokyoda İmparatorluk Meclisi Toplandı Japonya Çine Harp İlânına Karar Vermiş Şanghayda Fransız mıntakasına iltica eden Çin askerlerine erzak ağıtılıyor.. (En son haberler sekizinci sayfamızdadır)