TELGRAF HABERLERİ BON POSTA Çinliler 30 top iğtinam ve iki şehri istirdat Japon tayyareleri, Nankin, Kanton şehirlerin dün de şiddetle bombardıman ettiler Londra 6 (Hususi) — Japon tayya - teleri, biri sabah ve diğeri öğleden sonra olmak üzere Nankini bugün tekrar iki Mefa bombardıman etmişlerdir. Bombardıman neticesinde 20 den faz- yla Çin tayyaresinin tahrip edildiği bildi- Tilmektedir. İnsan zayiatı olup olmadığına dair he- nüz hiç bir malümat yoktur. Çin tebliği Nankin 6 (A.A.) — Çin resmi tebliği: Şanghay cephesinde düşmanın son de - rTecede şiddetli bombardımanlarına rağ - men Çin kıtaatı, harikulâde bir kahra « manlıkla mevzilerini tamamile muhafa- za etmektedir. Dün gece Chapei'de Ja - pon kuvvetleri bir kaç defa ilerlemiye| teşebbüs etmişse de göğüs göğüse şiddei-: K müharebelerden sonra her defasında geri püskürtülmüştür. Keza Japonların tanklarla yaptığı bir taarruz da tardo - Tunmuştur, Kıtaatımız düşman mevzile * rine el humbaralarile müessir baskınlar yapmışlar ve ağır zayiat verdirmişler - dir, | Hava bombardımanı Japonlar, Chapel üzerine çok hunhar bir hava taarruzu yapmışlardır. Bütün bir filo hep bir anda şehrin üzerine bom- balarını boşaltmışlardır. Vuhie ve Nan- kin de bombardıman edilmiştir. Bir Ja- I Çine manevi Yardım yapılacak Cenevre, 6 (Hususi) — Öğleden sonra ikinci ve son bir toplantı ya- pan Milletler Cemiyeti Asamblesi, Uzakşark komişyonu tarafından Çin-Japon ihtilâfi hakkında dün ha- zırlanmış olan karar suretini kabul etmiştir. Bu kararda, Japonyanın haksız olarak Çine karşı hücum ettiği be- yan olunarak, Cemiyete âza devlet- ler Çine her türlü manevi yardımda bulunmağa ve münferiden her tür- lü kolaylığı göstermeğe davet edil- mektedirler. Ayrıca, kararda der- piş edildiği vechile, Çinin mülki tamamiyetini tekeffül elmek husu- sunda anlaşmış bulunan devletler müzakereye çağırılacaktır. Asamble reisi Ağahan daha şim- diden bu devletleri toplantıya da- vet etmiştir. Toplantının Londrada yapılması ve Amerikanın da müzü- kerelere iştiraki kuvvetle muhte- meldir. pon tayyaresi Çin tayyareleri tarafından takip olunarak düşürülmüştür. 'Tsinpu cephesinin cenup “mıntakasın- e. Kudüs müftüsünün Arap hükümdarlarına telgrafı Kral Gazi, Kral İbnissuud ve Ye- men'deki İmam Yahya. Cumadan sonra Arab gazetelerinde çıkan tefsirlerde hükümetin bu hare- ketine rağmen Arab meselesinin müs- (taceliyetini muhafaza etmekte olduğu ve adâlet dairesinde halli lâzımgel kaydedilmektedir. Gazetelerin umumt tonu mütedildir. Kudüs, 6© (A-A.) — Kudüs müftüsü- nün Arab hükümdarlarına birer telgraf çekerek Filistin hükümetince alınan tedbirleri bildirdiği ve bu hükümdar- ları Filistin Arablarına karşı adâleti yeniden tesis etmesi için İngiltere hü- kümeti nezdinde derhal teşebbüste bu- lunmağa davet ettiği söylenmekted_il'» Müttünün müracaat ettiği hüküm- darlar şunlardır: Amerika büyük kararlar arifesinde inci sayfada) nun tanımamakta olan devletlere kalıp mahfellere göre meclisin | kalmıyacağı sualini sormakta olan sulh- a Ruzveltin nutkunda | Perver milletler, bıdbinllge düşmek Üü - b ıoplanusmnkmm küvveden fille çı- | zere idiler. Şimdi yeni dünyadan salâ - îı:rpq ıîd:::ıiymt bazı mühim kararlar =ıtır bir ses, onlara biraz ümit ge - aracal h üştir.> verilecektir. Washington 6 — (Reuter muhabirin - den) — Gazetelerin ekserisi Ruzveltin nutkunu Japonyanın Çindeki harekâtını takbih mahiyetinde ve binnetice Ame - rikanın Milletler Cemiyeti tarafından bu bapta iera edilecek her hangi bir hareke- te müzaharet edeceğinin bir işareti d - detmektedirler. Berlin 6 — Ruzveltin Chicagodaki nut- kuü hakkında tefsirlerde bulunan Cörres- pondance Diplomatigue Et Politigue ga- zetesi ezcümle şöyle yazmaktadır: «Ruzvelt, sureti umumiyede «Muahe- delerin kudsiyetinden» bahsetti. Fakat hangi muahedelerin beynelmilel ahlâka aygun olduklarını tasrih etmedi.» 'Tokyo 6 — Hariciye nezareti namına söz söylemeğe salâhiyettar bir zat, Ruz- veltin nutku hakkında tefsirlerde bulu- narak demiştir ki: «Dünya bütün beşeriyet için halkedil- miştir. Servetler, milletler arasında gay- ri müsavi bir şekilde taksim edilmeğe devam edildiği müddetçe sulhu idame et- anek güç olacaktır. Paris, 6 (A.A.) — Reisicumhür Roos- weltin nutkundan bahseden Temps ga- zetesi diyor ki: Reisicumhur Roosveltin bu sözleri, bundan yirmi sene evvel, Amerika Bir- leşik Devletlerinin umumi harbe işti- rakinden pek az evvel Wilsonun yaptı- ı beyanatı hatırlatmaktadır. 'Tefsirler Dt | Londra ©& (Hu:uıl)_-— Ameri! hurreisi Ruzveltir dün Şikagoda ıöy:e-_ diği mühim nutuk, bütün Avmpı mıLl buatile siyasi mahfellerde derin bir a' ; ka uyandırmış Ve hararetli tefsirlere yol açmıştır. Kabinenin toplantısında, “başka Ruzveltin nutku dilmiştir. Nutuk hakkında dn:î.l -i y ileri sürdüğü mütalealar $? Ş Londra gezeteleri, bilhassa hu_mı:k:en_ «beynelmilel huzursuzluğa sdıbı.yt ren memleketleri sulhu 5e' rin karantinaya tâbi tutmaları Jâzım ge- leceği fıkrasına chemmiyetle işaret et - mektedirler. Times gazetesi, bu nutku Amerikanın cihan siyasetini aksettirir mahiyetta te - lâkki etmemektedir. Bir ihtar ş Fransızca Le Jour güzetesi Giyor ki: «Bu nutuk, sulhu ihlâl etmeğe ğ Gdevletlere açıklan açığa d:v;pumıı bir tardır. Bu nutuk, 1919 ı S dar Birleşik Amerikada teşekkül etmiş bütün hükümetlerin hattı hareketi olmuş olan tam bitaraflık siyaseti ie alâküyi kesmektedir. p Epogue gazetesinden: lğ:: soxgun küvyvetten başkâ bu sabahki iki saat süren beynelmilel — vaziyetten da müzakere € - matbuatının bir ka - Bu, bizde olamaz! Nevyork, 6 (Radyo) — Brodvay'da bir gangster çelesi bir kuyumcu mağa- zasına hücum etmiştir. Zabıtanın olo- mobilli imdad kuvveti hâdise mahalli- ne çetenin firarından bir dakika sön- ra yetişmiştir. ettiler l * Bu, bizde olamaz! Londra, 6© (Radyo) — Lord Nuffield Cenubi Afrika hastanelerinde cerrahi- nin tekemmülâtına sarfedilmek üzere (600,000) Türk lirasına muadil olmak üzere 100,000 İngiliz lirası hediye et- miştir, da Tsangşu ve şimal mıntakasında da Potaoşu'yu kıtaatımız Japonlardan geri almıştır. Japon kuvvetleri ileri yürüyüş- leri esnasında iki kola ayrılmış bulunu- yorlardı. 30 top iğtinam edildi Şanghayda Japonlardan 30 sahra topu ve mühim miktarda harp levazımı iğti- nam olunmuştur. Japonlar burada ümit- siz bir muharebe yapmışlardır. Kantonun bombardımanı Canton, 6 (A.A.) — Otuz Japon tay- yaresi, saat 10,30 da şehir üzerinden |sumuşlarsa da bombardıman etme- |mişlerdir. Bu tayyareler, müteakiben şimal istikametine gitmişlerdir. İngilizlerin nefreti Londra, 6 — Çinde muharib olmı- yan sivillerin bombardımanını protes- to için dün Canterbury baş piskoposu- nun seti altında Albert Hall'de ya- pılan toplantıya binlerce kişi iştirak et- miştir. Toplantıyı açan başpiskopos, Çinde sivil halkın öldürülmesini şiddetle tak- bih etmiş ve bu kıtalin medeniyet dün- yasında derin bir nefret uyandırdığını söylemiştir. Lloyd George, Cburchill ve daha bir- çok İngiliz ricali tezkereler göndererek toplantının hedefinde tamamile muta- bıiık bulunduklarını bildirmişlerdir. sam eee ee ae aA aa eee eee Bir kadın âşıkı ile birleşerek kocasını öldürdü İzmir, 6© (Hususi) — Menemenin | Çavuş köyünde misline ender tesadüf edilir bir cinayet olmuştur. 35 yaşında 3 çocuklu Zeliha adında bir kadın â ğile birlikte yaşamak için onunla bir- leşerek kocasını öldürmek için bir plân hazırlamış Ve kadının âşığı Hasan ta- rafından kocası Necib beyninden yara- lanarak öldürülmüştür. Kadın ve âşığı yakalanmışlardır. İki- si de ağır cezada muhakeme edilmek üzere İzmire getirilmişlerdir. Başvekâlet Vekili Osmanlı Bankası umum Direktörünü kabul etti Ankara, 6 (Hususi) — Şehrimize gel- miş olan Osmanlı Bankası umum di- rektörü B. Garelli bugün mali mehafil erkânile bazı görüşmeler yapmış ve öğleden sonra Başvkâlet vekili Celâl Bayar tarafından kabul edilmiştir. Garelli bu Akşamki ekspresle İstan- bula dönmüştür. Irak Hariciye Nazırı Dün gitti Ankara, 6 (A-A.) — İrak Hariciye Veziri Ekselâns Tevfik Essüveydi, bu akşamki Toros ekspresine bağlanan hu- susi bir vagonla, memleketine dönmek üzere Ankaradan hareket etmiş ve is- tasyonda Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras ve Hariciye Siyast Müsteşarı Nu- man Menemendioğlu ile hariciye yük- sek memurları ve İrak elçiliği erkânı ve emniyet direktörü tarafından uğurlan- ,mıştır. ——LDDZ7: Vehap dün İstanbula geldi İki senedenberi Pariste fubol oyna - makta olan İzmirli Vehap dün sabah İs- tanbula gelmiştir. 4 Spor teşkilâtı YVehabın Pariste bulun- duğu zaman profesyonel olarak çalıştığı- nı kabul etmiştir. Bu itibarla da Vehab' İzmir takımlarında amatör olarak oynı- yamıyacaktır. Şişli klübü Vehaba müracaatla kendi- sile bir anlaşma yapmağı teklif etmiştir. Yapılan teklife göre, Vehap, Şişli takı - anında maç yapacak ve haftanın bazı gün- leri de oyuncuları çalıştıracaktır. p Bu, bizde olamaz! Londra, 6 (Radyo) — Bu yıl Cenubi Afrikadan fazla mikdarda muz geldiği için İngilterede perakende fiatı beheri için bir «peni» ye «60» paraya düşmüş- tür. * Bu, bizde olamaz! Liyon, 6 (Radyo) — Henüz hüviyeti anlaşılamıyan bir adam bir taksi oto- mobiline binerek şehre yakın bir kö- yün adresini vermiş ve bir defa şehir- den dışarıya çıkıp da ıssız bir yere gel- diği zaman arkadan ateş etmek sure- tile şofdr öldürmüştür. Cinayetten kasd biçare şoförün cebinde bulunaca- Bi tahmin edilen birkaç kuruşu almak- tan ibarettir. * Bu, bizde olamaz! Paris, 6 (Radyo) — Son 6 ay içinde husust şahıslara satılan küçük turizm tayyarelerinin sayısı 300 ü bulmuştur. Bu tayyareleri satın alanlar ekseriyetle 25 ile 35 yaşı rasında bulunan zengin | gençlerdir. s Yün ipliklerinin Gümrük resimleri Ankara, 6 (Hususi) — Genel idha- Jât rejimi kararnamesinin gümrük res- mini indirme hükmünden gümrük ta- rifesinin 102 nci numarasına dahil yün ipliklerinden 20 numaradan ziyade in- celikteki çift ve daha ziyade kallı ip- liklerin de istifade edeceği hakkında Gümrükler Vekâleti alâkalılara bir ta- mim yapmıştır. Elbise patronları Ankara, © (Hususi) — Dikiş veya elbise patronlarından alınacak resimler hakkında gümrüklere bir izahname gönderilmiştir. Profesör Pittard Ankarada bir konferans veriyor Ankara, 6 (Hususi) — Tarih Kurul- tayına iştirak etmiş bulunan Profesör Pittard cuma günü Halkevinde Mede- niyetin menşeleri mevzulu bir konle- rans verecektir. — Sabahtan Sabaha: bin değ'i, 1893. verirler: kânıharpler var, Geçen gün bir Japon harp tebliğini ajanslar şöyle verdiler: «Şimdiye kadar Şanghay muharebelerinde Japonların zaylatı 1893 ölü ve 5693 yaralı. Buna mukabil Çin zayiatı kestirme 20 bin ölü, 30 bin yaralı.> Hakikati söylemekte hiç merhameti olmıyan rakamlar bile edebiyata gi- rince lâstik gibi uzanıp kısalmak hâssası gösteriyor, Japon tebliğindeki kesirli rakamlara dikkat ettiniz mi? Ölüler 1893 tür. Yani o kadar kat'i bir hesapla çıkarılmış, ölenler birer birer sayılmış ki meselâ Çinliler gibi top yekün yirmi Hani bazı mağazalar camekânlarına eşya fiatlarını gösteren otiketler ko - yarlar. Meselâ bir çorabın üstünde 95 yazılıdır. Neden 100 değil de 95. Bu hiç şüphe yok 100 rakamının ilk hamlede duyurduğu yüksek İfade kudreti. — dir. Halbuki 96 yüzden eksik. Amma ne kadar eksik. Onu hesap etmiye gel- meoz. Böyle bir kesirli fiata itiraz da edilmez. Çünkü derhal size şu cevabi. — — © kadar ince hesap yapılmıştır ki bu ancak sermayesidir. Ve siz liranızı — verirken yüz kuruştan eksiğine mal almış olmaktan gelen bir emniyet ve sevinçle geri kalan çeyreği bir banka çeki gibi cebinize yerleştirirsiniz. Bun- — lar psikolojik kanma ve kandırma fantezileridir. Ticarette pek revaç bulan bu rakam manevrası şimdi böyle harp bilân » — çolarınca yapılıyor. Muhasımların resmi tebliğlerine dikkat ediniz. Kendile- rine ati raporlarda kılı kırk yararcasına çıkarılmış hissi veren rakamlar, düşmar. zayiatını bildiren yekünlarda yuvarlak ve şişkin hesaplar görürsü- nüz Yüz binlerce insanın çarpıştıkları bir bengâmede 1893 ölü verdiği söyliyen Japon karargâhında her halde pek zak: ve edebiyat meraklısı Si NK RLAM CC ETAMMEMSRN UEZEMA © Amerika nihayet ilk ciddi ikazını yapıyor Yazan: Selim Ragıp Emeç ünkü Son Postanın birinci saye fasında Amerika cumhurrcisi Rooseveltin Şikağgoda, elli bin dinleyici huzurunda iradettiği nutkun radyodan alınmış bir hülâsası vardı. Diğer hiç bir gazetenin kaydelmiye muvaffak olama- — dığı bu haberi, öğleden sonra ajanslar teyit ettiler ve nutku tefsir eden gazete, lerin bir çok mütalealarını bildirdiler. Amerika cumhurreisi, on beş günden- beri istirahatte idi. Bundan istifade ede rek dünya ahvali hakkında teemmüle varmış, vaziyeti gözden geçiriyordu. İs tirahatgâhından ayrılır ayrılmaz, ilk işi âdeta ayağının tozile bu nutku irad etmek — oldu. Bazı Avrupa gazetelerinin de kaydet — tikleri gibi M. Roosevelt'in bu nutku A- — merikanın Cemiyeti Akvama gireceği manasına alınmamalıdır. Bu nutuk, de mokratik bir idarenin başında bulunah — bir devlet adamının, bu nevi rejimlerin uğrıyageldikleri taarruzlardan duymuş olduğu bir nevi isyan tezahürüdür ve — bittabi şahsi anlamda da telâkki olunma, malıdır. Son zamanda Uzak Şarkta Çinle Ja- ponya arasında muharebe başladı. Fakat — bu muharebe ilânı harpsiz patladı. Son- ra, İspanyada dahili bir mücadele baş gösterdi. İdeoloji bakımından alâkadar — bir takım memleketler de karşılıklı ola- rak İspanyada cephe aldılar, bazıları bu tarafa, bazıları da diğer tarafa yardım et- tiler ve ediyorlar. O suretle ki devletler arası hukuk namına ortada bir şey kakh — madı. Dorken Akdenizdeki malüm em- niyetsizlik hâsıl oldu. M. Roosevelt diyor ki ortada bir takım — memleketler vardır. Bunlar kuvvete mü- racaat ederek istediklerini tahakkuk ettir meok istiyorlar, Bu yüzden bir takım maz. lum milletlerin hakkı ayak altına alını - yor. Cezasız kalan mütecavizler ise, gün geçtikçe cür'etlerini artlırıyorlar. Bugün Çin ve İspanya ise, yarın da Amerika bu nevi bir tecavüze maruz kalabilir. Bu se- beple şimdiden hazırlanalım. Hazırlanalım, kelimesinden maksadı hem silâhlanmak, hem de demakrat memleketlerle fikir beraberliği ederek mütearrız taraflara müşterek cephe ala- hm, demektir. İdeolojik dava, bu suretle ve bütün şümulile kendini göstermiş olu- yor. Düne kadar yalnız Avrupaya inhisar eden ideolojilerin zümreleşmesi, bugün, içine Amerikayı da almak istidadını gös- zeriyor. Daha doğrusu Ams-ika, ideal be- raberliği olan Avrupa milletlerine elini uzalıyor. Halbuki, şimdiye kadar bu el, ihtiyatla ve itina ile geri çekilmekte idi. Demek oluyor ki düne kadar bir kıs sım devletlerin diğerlerine karşı mütear. rızane bir siyaset takip ettiklerini görü- yorduk. Bugün, karşı tarafın zümreleş- (Devamı 11 inci sayfada) Harp edebiyatı - Bürhan Cahit