2 Kasım 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

> , > P ie | Atatürk Yeni Dir Atatürkün Mühim Nutkunun Metni | Mecliste ç (Baş tarafı 1 inci sayfada) Mutu ile açmışlardır: Sayın Millet Vekilleri, Siyorum, z Derhal söylemeliyim ki,, bu seneki Şalışmalarınızın da, memleket ve mil- let işlerinde, yeni iyilikler ve ilerleme- Yapacağına kaniim. Geçen yıl, Türk milleti, huzur ve sü- içinde, milli ve insani ülküye, aşk Me koşan kuvvetli ve çalışkan bir var- uk gösteriyordu. İdarede ve adliyede yeni kanunların Ve yeni teşkilâtın vatandaşı sevindiren heticeleri görülüyordu. mince tanınacak, orijinal görmekle bahtiyar olmamızı dilerim. Gö il Sayın arkadaşlar, Ekonominin her sühasında ve mem- ketin her tarafında, Türkler, kehdile- rine ve devletlerine tam bir güven için- Şalışıyorlardı. Cumhuriyet, yeni ve sağlam esasla- Pile, Türk milletini emin ve metin bir yoluna koyduğu kadar, asil, fi- kirlerde ve ruhlarda yarattığı güven- Mik itibariyle, büsbütün yeni bir haya- tan müjdecisi olmuştur. Seneler geçtik» Se, milli ideal verimleri, güvenle çalış- Mada, ilerleme hevesinin, milli birlik ve milli irade şeklinde daha İyi re çarpmaktadır. Bu, bi - tim için çok önemlidir. Çünkü, biz, *süsen milli mevcudiyetin temeli- Di, milli şuurda ve milli birlikte gör- iz. Hak ile hükümet arasindaki yakın- lık ve beraber çalışma gayreti, ayrı- “a, memnuniyeti mucip bir seviyede- dir. Bu hususta partimizin feyizli ön- selini ehemmiyetle kaydetmek iste- dendir. Göçmenleri iyi yerleştirmek ve sürğatle üretmen kılmak için, onları kâfi derecede teçhiz etmeğe çalışıyo- ruz, Aldığımız neticeler ümit vericidir. Bu milli meseleye tahsis edebildiğimiz vesait derecesinde, fakat ara vermeksi- zin devam edeceğiz. Demiryollarımız Demiryolu inşası programına devam ediyoruz. Buna müvazi olarak, yol ve köprü inşaatına daha fazla vesait tah- sis edebilmek, arzuya şayandır. Her halde su işleri için verilen vesaiti art- tırmaya lüzüm vardır. Şimdiye kadar muhtelif yerlerde yapılmış ve yapıl - makta olan ufak büyük su işleri, çok teşvik edici neticeler vermektedir. Ka- mutayın, su işleri için yeni imkânlar aramasını Hizumlu görmekteyim. Telefon şebekesi ve hava nakliyatı Telefon şebekesi memleket içinde, bir program dahilinde genişlemektedir. Bu fanliyeti takdir ve teşvik etmek is- terim. Yakın bir zamanda iyi bir rad- yo merkezine nail olacağımızı umarım, Ticari hava nakliyesi işlerinin emni- yetli, intizamlı devamını ve genişleme- sini ise, çok önemli tutmaktayım. Ziraatte kalkınma Sayın vekiller, Ekonomi sahalarında millt faaliyeti- mizin artmasından ve genişlemesin - den sevinç duymaktayız. Cumhuriye - İtin ekonomik tedbirleri her sahada fe- yizli semereler vermektedir. Ziraatta kalkınmayı ipi ma upmak için şartlar, çok ilerlemiş ve ar inğr. Yeni usulde ve yeni ma- kineler kullanmakta, iyi teşkilâtla ya- pılacak yardımların sürğatle semere ve İftihar olunacak bir tezahür İdari veya ekonomik tedbirlerin iyi tatbik: ve tatbik neticelerinin iyi an- laşılması için, halkın hükümete yar - dım etmek hevesi, iftihar olunacak bir tezahürdür. Bu ruhi vaziyet, Türk mil erişmek ve Türk vatanını imar etmâk , verimli ve esaslı bir Amildir, — e Devleti ve hükümeti kendi malı ve koruyucusu tanımak, bir millet için bü- Dimet ve mazhariyettir. Türk mil- bu neticeye cumhuriyette varmış Ve her sene bunun artan semereleri- Dİ görmüş ve göstermiştir. Milletimizin ve manevi huzuruna, her şeyden fazla ehemmiyet verişimizin, ne kadar Yerinde olduğu anlaşılıyor. receğini görüyoruz. Kooperatif teşkilâ- İlk tahsil ti her yerde sevilmiştir. Kredi ve Sa- Arkadaşlar, tış için olduğu kadar, istihsal vasıtaları ni öğretip kullarırmak için de, koope- ratiften istifadeyi mümkün görüyoruz. Ziraatla hastalıklar ile mücadele işi- ne daha çok ehemmiyet vermek lâzım- dır. Toprak kanunu Toprak kanununun bir neticeye var- masını Kamutayın yüksek himmetin- den beklerim. Her Türk çifçi ailesinin, geçineceği ve çalışacağı toprağa malik olması, bebemahal lâzımdır. Vatanın sağlam temeli ve imarı bu esastadır. Bundan fazla olarak, büyük araziyi mo dern vasıtalarla işletip vatana fazla is- tihsal temin edilmesini teşvik etmek is- teriz. tahsilin yayılması için, sade ve Pratik tedbirler almak yolundayız. İlk tahsilde hedefimiz, bunun umum! olma Mını bir an evvel tahakkuk ettirmek- tir. Bu neticeye varmak, ancak, fasıla- Mz tedbir almakla ve onu metodik tat- mümkün olabilir, Milletin başlı- Sa bir işi olarak, bu mevzuda israr et- Meyi lüzumlu görüyorum. San'at ve teknik mekteplerine rağbet artmıştır. Bunu sevinçle söylerken, her türlü teş- Viki arttırmak lâzım olduğunu da ilâ- Ve etmek isterim, Yüksek tahsil Yüksek tahsil için, Ankara Üniversi- tesis etmek yolunda, tıp fakülte- "ine de başlıyarak, yeni ve en külfetli atılmasını dilerim. *. Güzel san'atlara da elâkanızı yeni- canlandırmak isterim. Ankarada bir konservatuvar ve bir temsil akade- Misi kurulmakta olmasını zikretmek, Ticaretimiz genişlemiştir Ticaret münasebetlerimiz bu sene daha genişlemiştir. Karşılıklı genişlik ve kolaylık takip ettiğimiz esastır. İh- racatımızın kolaylaştırıldığı yerde itha lâtın artmasından sakınmıyoruz. Bu it- için bir hazdır. haltı arttırmak ve kolaylaştırmağa ça. Güzel san'atların her şubesi için, Ka-| aşıyoruz. Bu dürüst politika üç sene- Mutayın göstereceği alâka ve emek, mil | den beri ticaretimiz hacmini muntaza- etin insani ve medeni hayatı ve çalış-) man arttırmıştır. veriminin artması için, çok tesir- Endüstri Midir, Endüstri programının tatbiki ciddi olarak devam ediyor. Her yeni endüs- tri eseri, muhitine refah ve medeniyet, ve bütün memlekete hâz ve kuvvet ver mektedir. İkinci programın bazırlıkla- rı şevk ile ilerlemektedir. Madenlerimiz Maden işletilmesi inkişaf halindedir. Madenlerimiz bizim başlıca bir döviz kaynağımız olduğu için de, yüksek dik- katinizi celbe değerlidir. Türk tarih kurumu Başlarında kıymetli Maarif Vekili- Miz bulunan, Türk tarih kurumu ile k dil kurumunun, ber gün yeni ha- ikat ufukları açan, ciddi ve devamlı gp esnisini takdirle yâdetmek isterim. ti İki ulusal kurumun, tarihimizin ve d izin, karanlıklar içinde unutulmuş *rihliklerini, dünya kültüründeki ana larını, reddolunmaz ilmi belgelerle Ortaya kaydukça, yalnız Türk milletil Artvin civarında bakır madenlerin- | Şİn değil, ve fakat bütün ilim âlemi İ-|den birinin işlemeğe başlamasından Sin, dikkat ve inlibahı çeken, kutsal bir memnun olduk. Ergani bakır madeni- yapmakta olduklarını emniyetlel nin işli söyliyebilirim. Tarih kurumunun Ala- cahöyükte yaptığı kazılar neticesinde, meydana çıkardığı, beş bin yüz senelik Sisi, sevgi ve saygılarımla selâmlıya- | maddi Türk tarih belgeleri, cihan kül- Yak, beşinci devrenin İkinci senesini a-| tür tarihini yeni baştan tetkik ve tamik J ettirecek mahiyettedir, Birçok Avru - palı âlimlerin iştirakiyle toplanan, son dil kurultayının ışıklı neticelerini biz- zât görmüş olmakla çok mutluyum. Bu ulusal kurumların az zaman içinde, u- lusal akademiler halini almasını temen ni ederim. Bunun için, çalışkan tarih ve dil âlimlerimizin, dünya ilim âle - eserlerini Anavatanâ yeni kavuşan göçmen va- tandaşlarımızın iskânı başlıca işlerimiz emeğe başlamasını, memleket 4- A çin mühim bir fayda telâkki ediyoruz. Gene memleket için pek ehemmiyetli bulduğumuz diğer mesele, kömür hav- zasının rasyonel olarak işlemesidir. Ü- zerinde bulunduğumuz tedbirlerin sür- ğatle netice vermesini temenni ederim. Deniz ve deniz mahsuileri Deniz ve deniz mahsulleri ticaret ve Ticaret filomuzu yenilemek ve artır- mak teşebbüsünü memnun olarak kay- dediyoruz. Limanlarımızda kâfi teşkilât yapıl - ması, umumi mağazalar ve antrepolar bulundurulması mukarrerdir. İş Kanunu İş Kanunubun tatbiki için icap eden teşkilâtın kurulması lâzımdır. Ayrıca “deniz ve ziraat işçileri için de, yeni ka- nunlar hazırlanmalıdır. Kredi Küçük kredi mevzuunun ehemmiyet le ele alınmasını, büyük meclisin dik- katine arzederim, Bu sene, Ziraat Bankasının yeni ka- nun lâyihası, çalışma mevzularınız ara- sında olacaktır. Bankaları ve kredi tevziini inziba- ta alan, kooperatifleri kuran ve geniş- leten kanunlarınızdan sonra, bu yeni eserleriniz memleketin kredi hayatın- da verimli olacaktır. Maliyemiz, memnun olacağınız suret te, müsbet ve verimli vaziyettedir. Mü- vazeneye hususi ehemmiyet veren bü- yük meclis, her'sene varidatı fazlasile temin etmeğe muvaffak olmaktadır. Bu sene de tahminlerin tahakkuk ede- ceğine emniyet edebiliriz. Hayatı ucuzlatmak için Hayatı ucuzlatmak icap ettikçe, vergileri indirmek siyasetine devam edeceğiz. Tuz, şeker, çimento, sa- yım vergilerinde iki sene içinde yap- tığınız cesürane indirmeler, her ba- kımdan faydalı olmuştur. Petrol Bu sene hem ilk ihtiyaçlardan, hem esaslı kuvvet vasıtalarından olan pet- muvaffak olmanızı Vergi usullerini lah Bundan başka vergi usullerinin ısla- hi çarelerinin aranmasına da ehemmi- yetle devam olunmalıdır. İyi usul ve iyi tatbikın memnun edici neticelerini vatandaş, hiç bir işte vergi mevzuu ka- dar hassasiyetle takdir etmez. Diğer taraftan vat ha; karşı Gi İmes ema zifesi olduğunu anlatmak için, yorul- mamak lâzımdır. Şüphe yoktur ki, ba- husus devletçi ve halkçı olan bir idare ve ekonomi hayatında, hazinenin kud- ret ve intizamı, başlıca mesnettir. Cumhuriyetin kudreti de her saha. nenin kudretini muhafaza etmek, sizin en mühim işiniz olacaktır. Milli para- mızın filen müstakar olan kıymeti mu- hafaza olunacaktır. MİLLİ MÜDAFAA Aziz arkadaşlar, Milli müdafaa vasıtslarına seneler- den beri verdiğimiz ehemmiyetin yerin de olduğunu, hâdiseler her gün göster- mektedir. Ordumuzu en yeni vasıtalar- dedir, Ordunun çalışmalarından ve bütün milletin vatan müdafaası için severek ve istiyerek çalışmak şevkinden mem- nunuz. ni bir programın tatbikat devresinde veriyo- | devletin harp sefinelerinin boğazlardan | miyetini iyi anlarlar ve tabii * Sayfa 13 ektifler Verdi. (Baş tarafı 1 inci sayfada) | içtima senesini her yıl olduğu gibi muh teşem bir dekor içinde ve Türk ulusu- na ve onun hükümetine bir yıl için yeni direktifler veren nu'kiyle açtı, tarihi bir gün him ciheti de milli müdafaa vasıtal rına senelerden beri verilmiş olan hemmiyetin ne kadar yerinde olduğ Du her gün geçen hâdiselerin göste çin elçiler, kor diplomatik elçilik ma İran nee olmuştur. larında bulunmakta idiler. Sovyet rreisimizin, bütün bir yıl misafirimiz General Eydeman da Riya mi Ma ar vermez , seticumhur | v üzdeki yılda mi “ eray yanındaki locada nut Yam Şa pizzaN İn ei Celse tam seat 14 de açıldı. Reis Ve- | Kültürel, sosyal, ekonomik ve fin kili Refet riyaset mevkiini işgal ediyor- a > direktiflerin Gu. Yoklama yapıldı, Saat 14,20 de A-| Sık alkışlanan nutkunu tatürk bütün mebusların ye bu toplan-| bassa arsıulusal | münasebetlerimiz tıda bulunanların sürekli alkışları ara- a ımları, büyük bir alâka ile a sında kürsüye gelerek nutuklarını irat Md gi ri sahibi buyurdular, ie enderun - Antakya ve Geçen yılın muhtelif sahalarda bü- velisinin mukadderatı üzerinde bütü; yük bir muvaffakıyetle başarılmış olan Pürk milletinin hassayetini ifade ede işlerini işaret ettikleri bu nutukların- Mn coşkun tezahüra da Atatürk, ekonominin her sahasın- OE vermiştir. Bütün mebusla da ve memleketin her tarafında Cum-| “© Sileyicilir SİNE ayağa kalkaral huriyet idâresinin yeni ve sağlam esas- Büyük Şefin, Türk ulusunun gece gül Jarile Türk milletini emin ve metin bir SE meşgul eden başlıca milli bir me istikbal yoluna koyduğunu tebarüz et- mk yaşı tirmişlerdir. il n! rile ve i alkışlarla ka Her cümlesi sürekli alkışlarla karşı- | 9 yöne : j Janan mutkunda Atatürk, halk ve hü-| Şe e, malkunu müteskp aym a kümet arasındaki yakınlık ve beraber ei salnundan gi çalışma gayretini memnuniyetle kay. | karak Büyük müllet meclisindeki riya dedezek önümüzdeki yıl için ön safta | #eticimhur dairesinde bir müddet isti ilç —— verilmesi icap eden ihtima- e lem YE ea ma işaretle: N — İlk tahsilde hedefimiz bunun umu | ilinde oluğu gibi Büyük Mü . 2 mi an evvel tahakkuk et- e e pa emye ds — rmektir. Bu neticeye varmak ancak aa, AŞ fasılasız tedbir almakla ve önu meto- Şamli me kitleleri Büyük Şefi se dik — ile mümkün olabilir. buyur- ame Mr. muşlardır. ü ekrar ör ve herke Toprak Kanununun bir neticeye u- |9in ayağa kalkarak dakikalarca sürel laştırılmasını bilhassa isteyen Büyük | alkışları arasında nutuklarını bitirdiler Şef: Reis Ve Reis Vekilleri Seçildi m Her Türk çiliçi ailesinin geçine- Ankara, (Telefonla) — Yapılan ceği ve çalışacağı toprağa malik olma- | intihabatta riyasete Mustafa Abdülha sı behemahal lâzımdır. demişlerdir. İlik Renda, Reis Vekilliklerine Refi Atatürk bundan sonra genişlemeğe İn GE genişi Canıtez, Nuri Conker, Tevfik Fikı başlamış olan ticari münasebatımıza Mü my ağ : Saşe za a Sılay seçilmişlerdir. temas etmiş ve endüstri için ikinci beş İdare #mirlikleri Halid yulk program hazırlıklarının ilerle- Doktor Sai, İd yk Bayrak mekte olduğunu beyan buyurmuşlar- m Ziya Gk li Kâtiplik! er, dır. Atatürk maliyemizin müsbet ve verimli çalışmalarını kayıt ve vergiler- | Zırh, Bekir Kaleser, Ali Muzaffer Gü de yapılmış olan indirmelerin müsbet |ler, Naşit Uluğ Süreyya Tevfik (Ta kat) intihap edildiler. Meclis gelecel neticelerini memnuniyetle müşahede ettiklerini de ilâve etmişlerdir. pazartesi toplanacak ve encümenle: seçilecektir. Büyük şefin nutuklarının en mü- bizim için mes'ut hâdiseler oldu. Türk - Yugoslav bağlılığı İngiltere Kralı S. M. Sekizinci Ed-| Dost ve müttefik Yugoslavyanın yün vardın mütenekkiren' ziyaretini ve Bo- | sek Başvekil ve Hariciye Nazırının mil gazlarda yeni rejimin (Montrö) muka- | li bayramımızda aramızda bulunmas velesinin derpiş ettiği veçhile tatbike | bize ayrı bir sevinç verdi. l başlandığını, bunların başında olarak | Balkanlılar arasındaki kardeşliğir zikretmekteyim. tarsini, bizim öteden beri başlıca eme İngiliz Kralının ziyareti m Kğ i Ta Ja bahtiyar olduğum İngi- rk - Yugoslav bağlılığı bunun ö > meç Kralile aramızda husu. | saslı bir tezahürüdür. j le gelen dostluğun, milletlerimizin te-| Diğer müttefikletimiz ve dostlari mayülâtına uygun olarak, iki hükümet İmız ile temaslarımız, daimi ve samimi arasında filen inkişaf etmekte olan sa- | dir. Balkanlarda, garbi Asyada ve Şap mimi münasebat üzerinde hayırlı tesi- | ki Akdenizde mevcut sulhün dey; rine şüphe yoktur. eski dünyanın birçok diğer yeri Montrö konferansı Bisbetle daha emin görünmektedir. Tür Türkiyenin hakkını teslim etmekle Kiyenin bütün devletlerle münasebetle yüksek dostluk ve anlayış gösteren | rinin iyi olduğunu, memnuniyetle kays dederim. Montrö mukavelesi âkitleri, ayni za - manda kritik devam eden arsıulusal durumun bu önemli devresinde, istik- rarı için herkesin çalışması icap eden umumi! sulh işine de değerli hizmet et- miş oldular, Boğazlar Tarihte birçok defa münakaşa ve ih- tiras vesilesi olmuş olan Boğazlar, ar- tık tamamile Türk hâkimiyeti idare- sinde, yalnız ticaret ve dostluk müna- | hemmiyet sebetlerinin muvasala yolu haline gir- İmızda, tek ve miştir. Bu işin hakikatini ve haklı se Bundan böyle muharip her hangi bir| venler, alâkamızın şiddetini ve geçmesi memnudur. Önümüzdeki sene Türk - Sovyet dostluğu üzdeki sene, müzakereler Bu münasebetle, karada ve denizde| «. yarışları ile büyük bir ha büyük komşumuz Sovyet Rusya ile a-| ay senesi olacağa benziyor.. Devl ramızdaki, on beş seneden beri her tür- lü tecrübeden geçmiş olan dostluğun, ilk gündeki kuvvet ve samimiyetini ta- mamile muhafaza ederek, tabii inkişa- fında devam ettiğini beyan etmekle de, ayrıca memnuniyet duyarım. Bu sene içinde, Afyanistanın kıymet Wi Hariciye ve Harbiye vezirleri ile gö-|dalı çalışma Sayın millet vekilleri, Ağır ve önemli işleriniz, size, yolunda, esaslı hizmetler hazırlamı dır. Milletin sevgileri, hayırlı ve fay» larınızda sizinle berabepe