2 Kasım 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5485 ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR 2 SONTEŞRİN 1936 PAZARTESİ Son dördüncü sayfada haberlerimiz GEzA HER YERDE 5 KURUŞ KAMUTAY, DÜN, BEŞİNCİ DEVRESİNİN İKİNCİ SENESİNE, Sayın millet vekilleri, Sizi, sevgi ve saygılarımla se- lâmlıyarak, beşinci devrenin ikin- ci senesini açıyorum. Derhal, söylemeliyim, ki, bu seneki çalışmalarınızm, da, mem- leket ve millet işlerinde, yeni iyi- likler ve ilerlemeler yapacağına kaniğim. Geçen yıl, Türk milleti, huzur ve sükün içinde, milli ve insani ülküye aşk ile koşan kuvvetli ve çalıskan bir varlık gösteriyordu. İdarede ve adliyede yeni kanun- ların ve yeni teşkilâtın vatandaşı sevindiren neticeleri görülüyordu. Ekonominin her sahasında ve memleketin her tarafında, Türk- ler, kendilerine ve Devletlerine âam bir güven içinde çalışıyorlar- L Cümhuriyet, yeni ve sağlam esaslariyle, Türk milletini emin ve metin bir istikbal yoluna koyduğu kadar, asil, fikirlerde ve ruhlarda yarattığı güvenlik itibariyle, büs- bütün yeni bir hayatın müjdecisi olmuştur. Seneler geçtikçe, milli ideal verimleri, güvenle çalısma- da, ilerleme hevesinde, milli bir- lik ve milli irade şeklinde, daha iyi gözlere carpmaktadır. Bu, bi- zim için çok önemlidir; çünki, biz, esasen milli mevcudiyetin te- melini, milli şuurda ve milli bir- likte görmekteyiz. Halk ile Hükümet arasındaki yakınlık ve beraber çalısma gay- reti, ayrıca, memnuniyeti mucip bir seviyededir. Bu hususta parti- mizin feyizli önderlifini ehemmi- yetle kaydetmek isterim. İdari veya ekonomik tedbirle- rin iyi tatbiki ve tathik neticeleri- nin iyi anlasılması için, halkın hü- kümete yardım etmek hevesi, if- tihar olunacak bir tezahürdür. Bu ruh?3 vaziyet, Türk milletini iler- letmek ve Türk vatanmı imar et- mek için, cok verimli ve çok esas- h: bir amildir. Devleti ve hükümeti kendi ma- İr ve koruyucusu tanrmak, bir mil- let için büyük nimet ye mazhari- yettir .Türk milleti bu neticeye Cümhuriyette varmış ve her sene —bunun artan semerelerini görmüş Vve göstermiştir. Milletimizin, mad- di ve manevi huzuruna, her şey- “den fazla ehemiyet verişimizin, mekadar yerinde olduğu anlaşılı- yor. Arkadaslar, İlk tahsilin yayılması için, sa- 'de ve pratik tedbirler almak yo- lundayız. İlk tahsilde hedefimiz. bunun umumi olmasını bir an ev- Vel tahakkuk ettirmektir. Bu ne- ticeye varmak, ancak, fasılasız tedbir almakla ve onu —metodik tatbikle mümkün olabilir. Milletin şlıca bir isi olarak, bu mevzuda İsrar etmeyi lüzumlu görüyorum. Sanğat ve teknik mekteplerine rağbet artmıştır. Bunu sevinçle söylerken, her türlü teşviki arttır- mak lazım olduğunu da ilâve et- Mmek isterim. Yüksek tahsil için, Ankara Üni- Veristesini tesis etmek yolunda, Tıb Fakültesine de başlıyarak, Yeni ve en külfetli hamlenin atıl- Mmasmı dilerim. Güzel sanğatlara da alakanızı Yeniden canlandırmak isterim. Ankara'da bir Konservatuvar 've bir Temsil Akademisi kurul- .maddi Türk tarih makta — olmasmı zikretmek, benim için bir hazdır. Güzel sanğat- larm her şubesi i- çin, Kamutayın göstereceği alaka ve emek, milletin insani ve medeni hayatı ve çalış- kanlık veriminin artması için, çok tesirlidir. Başlarımnda kıy- metli Maarif Ve- kilimiz bulunan, Türk Tarih Ku- rumu ile Türk Dil Kurumunun, her gün yeni hakikat ufukları açan, cid- di ve devamlı me- saisini takdirle ya- detmek — isterim. Bu iki ulusal ku- rumun, tarihimi- zin ve dilimizin, karanlıklar içinde unutulmuş derin- liklerini, dünya kültüründeki ana- lıklarını, reddolu- namaz ilmi belge- lerle ortaya koy- dukça, yalnız Türk milleti için değil, ve fakat bü- tün ilim âlemi i- çin, dikkat ve in- tibahı çeken, küt- sal bir vazife yap- makta oldukları- nı emniyetle söy- Hyebilirim. Tarih Kurumunun Ala- cahöyükte yaptığı kazrlar neticesin- de, meydana çı- kardığı, beş bin beş yüz senelik belgeleri, cihan kültür tarihini yeni baştan tetkik ve tamik ettirecek ma- hiyettedir. Bir çok Avrupalı âlimle- rin iştirakile toplanan, son Dil Ku- rultayının ışıklı neticelerini bizzat görmüş olmakla çok mutluyum, Bu ulusal kurumların az zaman içinde, ulusal akademiler halini almasmı te- menni ederim. Bunun için, çalışkan Tarih ve Dil âlimlerimizin, dünya i- Hm âlemince tanmacak, orijinal eser- lerini görmekle bahtiyar olmamızı di- lerim. Sayın arkadaşlar, Ana vatana yeni kavuşan göç- men vatandaşlarımızın iskânı başlı- ca işlerimizdendir. Göçmenleri iyi yerleştirmek ve sürğatle üretmen kıl- mak için, onları kâfi derecede techiz etmeğe çalışıyoruz. - Aldığımız neti- celer ümit vericidir. Bu milli mese- leye, tahsis edebildiğimiz vesait de- recesinde, fakat âra vermeksizin de- vam edeceğiz. Demiryolu inşası proğramına de- vam ediyoruz. Buna muvazi olarak, yol ve köprü inşaatıma, daha fazla vesait tahsis edebilmek, arzuya şa- yandır. Her halde su işleri için veri- len vesaiti arttırmaya lüzum vardır. Şimdiye kadar muhtelif yerlerde ya- pılmış ve yapılmakta olan ufak bü- yük su işleri, çok teşvik edici neti- celer vermektedir. Kamutayın, su işleri için yeni imkânlar aramasını lüzumlu görmekteyim. Telefon şebekesi memleket için- de, bir proğram dahilinde genişle- mektedir. Bu faaliyeti takdir ve teş- da iyi bir radyo merkezine nail ola- cağımızı umarım. Ticari hava nakliyesi işlerinin emniyetli, intizanilı devammı ve ge- nişlemesini ise, çok önemli tutmak- tayım. ğ Saym Vekiller, Ekonomi sahelarında milli faali- yetimizin artmasından ve genişleme- sinden sevinç duymaktayız. Cümhu- riyetin ekonomik tedbirleri her saha- da feyizli semereler vermektedir. Ziraatta kalkınmayı kolay ve ça- buk yapmak için şartlar, çok ilerle- miş ve hazırlarmıştır. Yeni usulde ve yeni makineler kullanmakta, iyi teskilâtla yapılaClk yardımların sür- ğatle semere vereceğini görüyoruz. Kooperatif teşkilatı her yerde sevil- miştir. Kredi ve satış için olduğu ka- dar, istihsal vasıtalarmı öğretip kul- landırmak için de, kooperatiften isti- fadeyi mümkün görüyoruz. Ziraatta hastalıklar ile mücadele i- şine daha çok ehemmiyet vermek Toprak kanununun bir neticeye varmasını Kamutaym yüksek him- metinden beklerim. Her Türk çiftçi ailesinin, geçineceği ve çalışacağı toprağa malik olması, behemehal la- zımdır. Vatanın sağlam temeli ve i- marı bu esastadır. Bundan fazla ola- - rak, büyük araziyi modern vasıta- larla işletip vatana fazla istihsal temin edilmesini teşvik etmek iste- riz. Ticaret müna- sebetlerimiz. bu sene daha geniş- lemiştir. Karşılık- lı genişlik ve ko- laylık, takib etti- ğimiz esastır. İh- racatımızm kolay- laştırıldığı yerde ithalatın — artma- sından — sakınmı- yoruz, bu ithalatı arttırmak ve ko- laylaştırmağa ça- Lşıyoruz. Bu dü- rüst politika üç senedenberi tica- retimiz — hacmini muntazaman art- tırmıştır. ş Endüstri proğ- ramının — tatbiki, ciddi olarak de- vam ediyor. Her yeni endüstri ese- ri, muhitine re- fah ve medeniyet, ve bütün memle- kete haz ve kuv- vet vermektedir. İkinci programın hazırlıkları şevk ile ilerlemektedir. Maden işletil- ğ mesi inkişaf ha- lindedir. Maden- lerimiz bizim baş- İtca bir döviz kay- M nağımız olduğu i- Ü çin de, yüksek dikkatinizi celbe değerlidir. ” Artvin civa- # yında -bakır ma- © denlerinden biri- nin işlemeğe baş- lamasından mem- nun olduk. Ergani bakır Madeninin işlemeğe başlamasını, memleket için mühim bir fayda telâkki ediyoruz. Yine memleket için pek ehemmiyet- H bulduğumuz diğer mesele, kömür havzasının rasyonel olarak işlemesi- dir. Üzerinde bulunduğumuz - ted- birlerin sürğatle netice vermesini te- menni ederim. Deniz ve deniz mahsulleri ticaret ve endüstrisi önemli bir mevzuu- muzdur. Ticaret filomuzu yenilemek ve arttırmak teşebbüsünü memnun ola- rak kaydediyoruz. Limanlarımızda kâfi teşkilat yapılması, umumi ma- ğazalar ve antrepolar bulundurulma- sı mukarrerdir. İş Kanununun tatbiki için icabe- den teşkilatm kurulması lâzımdır. Ayrıca deniz ve ziraat işçileri için de, yeni kanunlar hazırlanmalıdır. Küçük kredi mevzuunun ehem- miyetle ele alınmasını, Büyük Meclisin dikkatine arzederim. Bu sene, Ziraat Bankasının yeni kanun İlâyihası, çalışma mevzula- rınız arasında olacaktır. Bankaları ve kredi tevziini inzı- bata alan, kooperatifleri kuran ve genişleten kanunlarınızdan sonra, bu yeni eserleriniz. memleketin kredi hayatında verimli olacaktır. Maliyemiz, memnun olacağınız surette, müspet ve verimli vaziyet- tedir. Muvazeneye hususi ehem- miyet veren Büyük Meclis, her se- ne varidatı fazlası ile temin etme- ğe muvaffak olmaktadır. Bu sene de tahminlerin tahakkuk edeteği- ne emniyet edebiliriz. Hayatı ucuzlatmak icabettlikçe, vergileri indirmek siyasetine de- vam edeceğiz. Tuz, şeker, çimen- to, sayım vergilerinde iki sene içinde yaptığınız cesurâne indir- meler, her bakımdan faydalı ol- muştur. Busenehem ilk ihtiyaçlardan, hem esaslı kuvvet vasıtalarından olan petrol ve müştakları üzerin- deki resimlerden geniş mikyasta indirme yapmağa muvaffak olma- nızı dilerim. Bundan başka, vergi usullerinin ıslahı çarelerinin aranmasına da ehemmiyetle devam olunmalıdır. İyi usul ve iyi tatbikin memnun edici neticelerini vatandaş, hiç bir işte vergi mevzuu kadar hassasi- yetle takdir etmez. Diğer taraftan vatandaşın hazi: neye karşı mükellefiyetinin, en mühim vazifesi olduğunu anlat- mak için, yorulmamak lazımdır. Şüphe yoktur ki, bahusus devletçi ve halkçı olan bir idare ve ekono- mi hayatında, hazinenin kudre! ve intizamı, başlıca mesnettir. Cün- huriyetin kudreti de her sahada ve milli müdafaa sahasında, ihtiyaç- larını karşılayan Hazinesinin in- tizamındadır. Gelecek yıllar için de Hazinenin kudretini muhafaza etmek, sizin en mühim işiniz ola- caktır. Milli paramızın filen müs- takar olan kıymeti muhafaza olu- nacaktır. Aziz arkadaşlar, Milli müdafaa vasıtalarına se- nelerden beri verdiğimiz ehemmi- yetin yerinde olduğunu, hadiseler her gün göstermektedir. Ordumu- zu en yeni vasıtalarla mütemadi- yen techiz etmeğe çalışıyoruz, Yüksek kıymetini arttırmağa ver- diğimiz ehemmiyet ise, daha zi- yadedir. Ordunun çalışmalarından ve bü: tün milletin vatan müdafaası için severek ve istiyerek çalışmak şev- kından memnunuz. Deniz silahlarına ehemmiyet ve- riyoruz. Denizcilerimizin iyi silâh- h ve iyi talimli olarak hazırlanma- ları büyük emelimizdir. Hava ordusuna sarfettiğiniz him. meti arttırmanızı dilerim. Yeni bir programın tatbikat devresinde bu- lunduğumuz için, hava kuvvetleri- miz arzumuz derecesinden henüz uzaktır. Kuvvetli bir hava ordusu vücuda getirmek yolunda iyi ne- ticelere doğru emniyetle yürümek te olduğumuzu ifade ederken, ha- va taarruzlarına karşı milletin ha- zırlanması için de ayrıca alâkanı- zı uyandırmak isterim. Bu sene içinde arsıulusal bakım- dan bizim için mesud hadiseler oldu. İngiltere Kralı S. M. Sekizinci Edvard'ın mütenekkiren ziyareti- ni ve Boğazlarda yeni rejimin (Montrö) Mukavelesinin derpiş ettiği veçhile tatbike başlandığı- nı, bunların başında olarak zikret- meliyim. Tanışmakla bahtiyar olduğum İngilizlerin Büyük Kralile aramız- da husule gelen dostluğun, millet- lerimizin temayülâtına uygun ©- — Sayfayı çeviriniz —