5 Eylül 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

e İ ; arasında siyaset ayrılığı i İki devlet İspanya işlerinde, misakların imzalanması SON POSTA İTELGRAF»HABERLERİİN | ltalyaile Almanya | Fransada askeri tedbirler (F Ordunun motörleştirilmesi işi sür'atle ikmal edilecek Fransa - Suriye muahedesi ransa hükümetile Suriye man- dasına son verecek ve Suriyeyi istiklâl ve hürriyetine kavuşturacak muahedeyi müzakere etmekte olan Su- riye heyeti reisi Haşim Etasi, müzake- Sa ! Hi ii j i şi meselelerinde ayrı a tarafından takip olunan dış si- > ın birbirine uygun olmadığı son 1 bilhassa göze çarpmağa baş- v tir. İki devlet, İspanya işlerine a- 4, Müdahale, beşler konferansının e lanması, Şark ve Garp misâklarının Kalanması meselelerine karşı, bir - k ayrı siyaset takip ettiklerini atermislerdir. | a, İspanya işlerine ademi mü - 1 baleye karar verip ademi müdahale i | sine iştirâk etmeğe karar vermiş duğu halde Almanya henüz cevap İspanya sahil ji İtalya elçisi Madridi terketti Ebi (Baştarafı 1 inci sayfada) ii m amelesinin katli ile alâ- adığı söylenmektedir. Mad- Mİlli zayıf hükümetle herhangi bir l © tamamile neticesiz kalacağın- li İtalyanın bu katil için tazminat is- di iktifa edeceği sövlenmekte - : İspanyada son vaziyet Londra, 4 (Hususi) — İspanyada Vâziyet şu merkezdedir: İrun et- çaki muharebeler sehrin bilfil esya ile neticelenmiş sayılabilir, Asi- İnn NİN içine girmiş ve orada kan - ed SON damlasına küdar mücade» Vuç ma karar vermiş olan bir a - , Müdafile karşılaşarak dövüşmüş- erdir İrun'un evleri yanmaktadır. Behobi, de âsilerin eline geçmiştir. İ- İ fç. ih Behobie ahalisi Fransa hudu - İk zınlardır. Rehine olarak kul- Kon 400 esirin âkıbeti meçhuldür. . ların sayısı 10,000 i geçmiştir. girin İrun'dan sonra hedefleri i Sebastiyen şehridir. Üy kümer Müdridi töpkesinde bir de; vuku bulmadığını bildiriyor, kep ükümet kuvvetleri Huveska'nın ri Kına varmıştır. Feci Bir Katliâm tagiendaye, 4 (A.A) — Röyter ajan- i İ l İ e onalislerin beynelmilel köprü taki tinde Bidassoa nehri $ e j h “den bir kolu, pek feci bir Sahnesine sebebiyet © vermiş i adın ğa uğramış olan Mülislerin O wi ve çocukları Fransız memur- iğ İaponya Rusyayı, Rusya da | İkponyayı protesto ediyor j tagnkova, MA AY alana maslâhatgüzarı Sakoh, Sovyet A muhafızları ile bir Sovyet tay- in 28 ağustosta Tenghing mın- hududu geçerek Japon top- âna girmelerini protesto etiniştir. ak atoyu şiddetle reddeden Kos- kaç » 27 ağustosta, Japon-Mançuku ap rinin bir gün evvel Sovyet mu- kaygrına karşı ateş etmelerini bizzat İL, sinin protesto etmiş olduğunu atmıştır. Dj Şefi Koslovsky'yi ziyaret eden 7 aj Boris Prens Pol ile görüştü | Ki 4 (Hususi) — Bulgaristan ris, OSofyaya dönüş yolunda oslavyaya uğramış ve Yugoslavya Nat Nâibi Prens Pol'ün sayfiyesi- Gir olmuştur. Paris, 4 (Hususi) — İtalya ile Al ği İtir. siyaset takip ediyor vermemiştir. Bundan baska İtalya Beş- ler konferansına karşı vaziyetini tasrih etmiş olduğu, Rusyanın da bu konfe - ransa davet olunmasına muhalefet et- miyeceğini, hattâ Almanya ile Rusya- nın arasını bulmağa imkân bulundu - ğunu söyliyerek Fransa ile İngiltere tarafından ileri sürülen mütaleaya iş- tirâk ettiği halde Almanya, henüz bu noktalar hakkında ne düşündüğünü bildirmemiş bulunuyor, Bütün bunlar Almanya ile İtalyan si- yasetlerinin birbirinden tamamile ay- r olduğunu göstermektedir. lerinde asker dolu İtalyan zırhlıları ları tarafından açılmış olan köprüyü geçerken âsiler bunların üzerlerine a- teş açmışlardır. Ölülerle yaralılar, “düşüyor, dehşet içinde bulunan mülteciler ise Fransız toprağına kaçarak canlarını kurtar- mak için bunların cesetleri üzerine ba- sarak köprüyü geçmeğe uğraşıyorlar- dı. İrun'da esir edilmiş olan müdafile- rin kâffesi öldürülmüştür. Bu katliâm, Badajoz katliânımdan çok daha feci olmuştur. Âsiler, şimdi Sen Sebastiyen'e taarruz etmektedirler. Bu şehrin vaziyeti ümit- sizdir. Çünkü mühimmat yoktur. Kabine Gene Değişti Londra, 4 (Hususi) — İspanyada bugün hükümet bir kere daha değişti ve düşen Gral verine Kabine Sosya- listler deri Largo Kabavello tarafın- dan teşkil olundu. Yeni kabine Sosya- listler, Komünistler ve cumhuriyetçi- lerden müteşekkildir. Başvekil, harbi- ye nazırlığını yapacaktır. İspanya isyanının kopmasındanberi Madrid hükümeti bir kaç kere değiş- miş bulunuyor. Yeni Sosyalist hükümet mücadele- yi sonuna kadar devam ettirmeğe ve mutlak surette muvaffak olmağa çalı- şacaktır. İtalyanlar Âsilere Hâlâ Yardım mı Ediyorlar? Londra 4 (Hususi) — İspanya mas- lahatgüzarı bugün İngiltere hariciyesi- ne müracaat ederek âsilere 24 İtalyan tayyaresinin teslim olunduğunu bildir- miştir. i İspanyaya ademi müdabale komite- si gelecek hafta Londrada toplanarak bu işlerle meşgul olacaktır, | Xi taraflı protestoTitülesko meselesi Romen hükümeti M. Titüleskodan çekiniyor Bükreş, 4 (A.A.) — Güâzetelerin ha- ber verdiğine göre, Münakulât Bakanı B, Franasovici B. Titüleskoya mülâki olmak için Bükreşlen hareket etmiştir. Söylendiğine göre, Başbakan, Mü- nakâlât Nazırım Karışıklıklar tevlidi, siyasal nümayişler tertibi veya gazete neşriyatı suretile hükümet ve millete hiç bir müşkülât geldiğini Titüleskoya bildirmeğe mur etmiştir. çıkarmamak lâzım me- İtalya - Romanya Roma, 4 (A.A.) — Romanyanın İyeni dış işleri bakanı Antonesko, İtal- ya dış işleri bakanı B. Cianoya bir tel- "graf çekerek İtalya ile sulhun idamesi işinin iş birliği yapmaktan ve iki mem- leket arasındaki dost münasebetleri in- ikişafından menanuniyetini bildirmiş Paris, 4 (A.A.) — Blum ile Dala -İtenin neticesi hakkında şu sözleri söy-| BANU AA» SİLA NA 2 SEM DA Beynelmilel siyasette hayal ve hakikat ölçüsü H arici tehlikeden korunnanın baş- ca şartı kendi kuvvetine güven- mektir. Cemiyeti Akvamın yardımına uzun müddet bel bağlayanlar, bunun dier'nin harb malzemesi muntazam ordu efradı mikdarını art- tırmak ve ordunun motörleştirilmesi ni tacil etmek suretile Fransa'nın mü-| dafaa sistemini takviye etmek tasav- vurunda bulunmakta iseler de askeri hizmet müddetini arttırmağı düşün - memektedirler, Muntazam kuvvetlerin 100 binden | 200 bine çıkarılması muhtemeldir. İs- tihkâmlar mıntakasında yeni kışlalar inşası ihtimal dahilindedir. Filistinde çete Muharebeleri Kudüs, 4 (A.A.) — D.N.B. bildiri- yor: Arap görüşmelerine rağ - men, Filistinde karışıklık devam et - mektedir. Her gün ölü ve yaralı kay - dedilmektedir. Linkolnşayr alayı ile İskoçya ala - yının müfrezeleri Nablus-Tulkar a - rasındaki Belâ yakınında elfi kişilik bir çetenin taartuzuna uğramışlardır. Mü- tearrızlar tayyarelerin müdahalesi sa - yesinde dağıtılmışlardır. İngilizlerden bir tayyare zabiti ile bir rasıt ve bir pi- yade neferi ölmüştür. İkisi zabit ol - mak üzere dört yaralı vardır. Araplar 10 ölü ve altı yaralı vermişlerdir. Çe - tenin gizlendiği Belâ köyünden altı ev yıkılmıştır. Deniz kazası Bir genç sandaldan denize düştü, boğuldu Şirketi Hayriyenin 67 numaralı va- puru gece bir sândalın üzerine bindir- miş, sandalı yalpalığı altına almıştır. Sandaldakiler denize dökülmüş, bun- lardan Mustafa oğlu Osman boğulmuş- tur, Edirnekapıda . Bir ev yandı Dün gece saat 2,30 da Edirnekspıda Salmatomrukta Kececi sokağında Se- nihanın iki Katlı evinden yangın çik-| mış, bu ev tamamen yanındaki evler de kısmen yandıktan sonra söndürülmüş- tür, Küçük Antant yıkılıyor mu? (Baştarafı 1 inci sayfada) tanatı Amiral Horti arasında vuku bu- lan son mülâkatın Macaristanı silâh - lamak ve sulh muahedesinin asketliğe ait hükümlerini bir emrivâkile çiğne - mek mavzuu etrafında dönüp dolaştı- ğı anlaşılıyor. Verilen malümata göre Almanya, Avusturya ile Macaristanın silâhlan - malarına ve sulh muahedesinin askeri hükümlerini çiğnemelerine tarafdar ol makla beraber, bu hareketin küçük i- tilâf devletlerine karşı vahim bir mey- dön okuma mâhiyetinde olduğunu tak- dir ederek bu işin başka bir zamana likini tensib etmiş, ayni zamanda kü - çük itilâf devletlerile de anlaşma ve yaklaşma siyasetini takviyeye ehem - miyet vermeği kararlaştırmıştır. Bu sayede Macaristan ile Avusturyanın muahededeki askeri ahkâmı bertaraf etmek için daha müsâit şerâit hâsıl o - lacaktır. Son günlerde Romanya ile Al manya arasında başlıyan yaklaşma si- yaşetinin bu esasa istinad ettiği anla- şılıyor. | stoklarını, |lemiştir. «Suriye hey'eti, müzakerenin verdi» i neticeden memnundur, Hey'etin ey- lül başlarında Pâristen Suriyeye dö- ren müahedeyi memlekete sunmayı ü- mit ediyor. Suriyeliler, Suriye muahe- desinin hukuk ve mükellefiyetler ba- kımından İngiltere - Irak muahedesin- den geri olmadığını göreceklerdir.» Surive gazetelerinin birinde okudu- ğumuz bu beyanat, Fransa ile Suriye arasında imzası beklenen muahedenin tecrübesini yaptılar. Şimdi, bundan doğma derin bir inkisar içindedirler. Bu tecrübelerin hasıl ettiği aksi tesir neticesi olarak da, Milletler Cemiyeti inerek milletin dileklerini yevçekleşti-| metrük bir halde bulunuyor. Onun mevcudiyetini şümullendirmek istida- dında bulunan misak da tatbik kabili- yetini haiz görünmüyor. Bu sebeple, jbu misaka ameli bir kıynet vermek liçin muhtelif milletler tarafından muh- telif projeler hazırlanıyor. Bu cümle- iden olarak, cemiyetin yeni statüsü İs çin en son verilen projeyi, dört şimal pek yakında ikmal edileceğini, ve bu) devleti hazırlamıştır. muahedenin Suriye halkını tatmin e- decek mahiyette olduğunu anlatmak- tadır. Muahedenin İngiltere - (rak mua- hedesinin aşağı yukarı tıpkısı olduğu söylenmekle, henüz o neşrolunmıyan muahede hakkında bir hayli izahat ve- rilmiş oluyor. İngiltere - Irak müahedesinin esa- sı, Irakın istiklâlini tanımak, o Irakın içişlerine karışmamak, Irakın ordusu» nu ve müdafaa kuvvetini inkişaf ettir- mesine yardım etmek, Irakın müdafaa kuvvetini inkişaf ettirmesine kadar iki memleket arasında tedafüi, tecavü- zi askeri bir ittifakı idame etmek, ara- daki müşterek menfaatlere riayet gös- tererek biribirine karşı hasmane mahi- yette olan hareket ve teşebbüslerden uzak kalmaktır. Fransa ile Suriye arasnda yapıl- makta olan muahedenin bu esas daire- sinde hâzırlandığı anlaşılıyor. Fakat Suriyenin vaziyetinde Iraka benzemeyen noktalar vardır. Bunlarm en mühimmi Suriyenin bir değil, bir kaç devletten müteşekkil olmasıdır. Bu devletler Suriye Curaburiyeti, A- leviler, Dürziler devletleri ve Lübnan Cumhuriyetidir. Yeni muahedenin bu dört devleti birleştirip bivleştirmediği malüm değildir. Şimdiye kadar alınan malümat bu dört devlet arasındaki müstakbel münasebatın mahiyeti hak- kında esaslı bir haber vermemektedir. Bu devletler; İsveç, Norveç, Finlandiya ve Dani- markadır, Bu dört devletin Hariciye Nazırla- mn münavebe ile diğerlerini Cemiyeti Akvamda temsil eder. Bu seferki tem- sil vazifesini ifa eden Norveçtir. Bu devlet, verdiği projede şu esasları ile- ri sürüyor: | — Silâhları bırakmak. 2 — Cemiyeti, icabında sür'atle ha- rekete geçirmek . Bu iki noktanın başlıca esas olma sındaki sebepler şöyle izah olunuyor» lar; Silâhlânmak bizatihi bir şüphe ve tereddüt havası yaratmaktadır. Nite- kim, Cemiyeti Akvam misakı, müteca viz bir devlete karşı zecri tedbir alın masını tavsiye ederken, tuttuğu hedef mütecavizi silâhsız bırakmak ve zayıl düşürmektir. Demek oluyor ki harpten korunmanın tek çaresi, evvelâ, silâhları bırakmak- tır. Bunun için de, kararları müessir olabilecek bir esilâhları bırakma kon- feransı» toplayıp çalıştırmak lâzım ge- liyor. Bu arada, silâh ticaretinin evvelâ devletler tarafından, sonra da beynel- milel bir surette mürakabe altına alın- ması, bü devletlerin, cemiyeti islâh & çin düşündükleri başlıca çarelerden bi- ri oluyor. N Bu dört devletin istedikleri yalnız Muahedenin yakında neşrinden Sonrâa| bunlardan ibaret değildir. Bu devlet- bu nokta hakkında malümat alacağız. /jer, Cemiyeti Akvamdan tesirli karar Muahedenin neşri beş on. günlük! glabilmek için ittifak esasının tadil o- bir iş olduğu için yakında merak etti-İ unmasını da istemektedirler. Ayrıca, ğimiz bütün noktalar hakkında esaslı | ortalıkta halledilmeden duran iktisat malümat ile karşılaşacağımız mubak-İve para işlerile müstemleke meselele- kaktır. Ö. R. Doğrul Yugoslav Kralının doğum yıldönümü Dost devlet hükümdarı için yapılacak merasimde bu- lunmak üzere gazetecileri- miz Belgrada gittiler Yugoslavya Kralının on üçüncü do- ğum yıldönümü merasiminde bulun- mak üzere Ulus gazetesinden Falih Rıf- kı Atay, Kurundan Asım Us, Tandan! Ahmet Emin Yalman, Son Posladan Ercümend Ekrem Talu, Akşamdan Kâ- zım Şinasi Dersan dün akşam Belgrada gitmişlerdir. Akşam gazetesi sahiplerinden Nec- meddin Sadak da, Belgraddaki mera- simde bulunduktan sonra Cenevreye gitmek üzere ayni grupla birlikte ba- reket etmişlerdir. Yugoslavya Kralının doğum yıldö- nümü münasebetiyle ilk defa resmi merasim yapılmaktadır. Şimdiki kre- lın pederi müteveffa kralın vefatı mü- nasebetiyle şimdiye kadar matem tu- tulduğu için Kral Piyer hazretlerinin doğum yıldönümü resmen tev'it edil Vaziyet küçük itilâf namına tehlike- li sayılmaktadır. Paris, 4 (Hususi) — Küçük itilâfı 12 eylülde toplanması beklenen kon » seyinin geriye bırakılıp bırakılınıyacağı şüpheli görülmektedir. Çünkü küçük itilâf devletleri arasında itilâf çektiği | yremesen -İanlaşılıyor. : | Prag'da çıkan Çekonlava gazetesinin) çok muhtemeldir. memiştir. Resmi matem müddeti hitam bulmuş olduğu için bu yu ilk defa tes- njit edilecektir. Bu münasebetle merasi- me Yugoslavyada büyük bir ehemmi- vet atfedilmektedir. Belgradda fevka- İâde merasim yapılacak ve muazzam bir geçit resmi icra edilecektir. seen aaanasass adanan neşriyatına göre toplantının gecikmesi rinin ve iptidai maddeler taksimi da- vasının bir hale yola getirilmesi, ileri sürülen talepler arasnda bulunuyor. Velhasıl İskandinav devletleri isti- yorlar ki milletler maddeten olduğu gibi manen de terki silâh etsinler. Mil- letler, muntakavi misaklar aktetsinler. Birisi (taarruza uğrayınca öbürleri yardımına koşsunlar. Cemiyeti Akvam fikrini âlemşümul bir hale getirsinler ve... Dünya, böylece güllük olsun. Zehi hayalihâm — Selim Ragıp “Hakiki İngiliz Kralı benim!,, İngilterede o mahkemeye verilen bir adamın garip iddiası Majeste Sekizinci Edvard İstanbu- lumuzu şereflendirdiği anda, Fransız gazeteleri de şu garip havadisi vor- mektedirler: Malborough Street'deki polis mah» kermesi Anthony W. Hall isminde bir adamın, «hakiki İngiliz Kralı benim» diye yaptığı bir iddiayı dinlemiştir. Bu adam, bir eser yazmış, ve oku- yan kimselere, gayesine ulaştığı tak» dirde verilmek üzere bir İnsiliz lirasi vandetmiştir. Mahkeme, İngiliz tahtının sahibi olduğunu iddia eden bu adamın hare- ketini ciddi telâkki etmemiş ve beraet ettirmiştir. Kral olduğunu iddia Oeden adam mahkemeden çıkarken taht ve tacın- dan feragat ettiğini ilân etmiştir.