5 Eylül 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 12 sahife 2 nci sahif ede: Siyasî icmal 3 üncü sahif ede: Ben neyim? Ahmed Ağaoğlu 5 inci sahifede: İzmir vapurunda mülâkatlar, Beylerbeyi festivalinde General Dirikle bir Türk yavrusunun söz leri Büyük misafirimize dün kavuştuk! . J • , I I M İSTANBUL CAĞALOĞLU ?T,mııı4ııci R Culfll 109C jfll Saji» 44Zü Telgrat ve mektub adresl: Cumhurlyet, İstanbul Posta kutusu: tstacbul, No 248 ÜUMianBSI 0 CjlUI loOD Telefon: Başmonarrlr ve erl: 22360 Tahrlr heyeti: 24298 İdare ve matbaa fcısmlle Matbaacıhk ve Neşrlyat Şlrketl 24299 . 24290 umhuri Kral Edvard ' Ve İngiliz İmparatorl Hakkında malumat sahibi ot isterseniz «Hayat Ansiklopedisi» İngiltere kelimesine bakmız. Tophane rıhtımında tarihî bir an: Büyük Şefimiz Atatürk, aziz misafiri Sa Majeste Edvardt , karfilıyor ve dlerinden tutarak motörden çıkarıyor htanbulun ve Türkiyenin kaydettiği büyük hâdisedçn başka bir intıba: Necib misafirinıiz ve Atatürk otomobilde yanyana, İngiliz sefaretine gidiyorlar Büyük misafirimiz İngiltere Kralı Şehrimizde Halk dün, Sa Majeste Kralın muhterem şahıslarında iyi kalbli sulh âşıkı bir hükümdarla beraber ömın reisîiğini yaptığı büyük milleti selâmlıyordu ngilterenın sayın Kralı Sa Majeste VIII inci Edvard dün sabah mai yetleri ve karşılayıcılarile birlikte Çanakkaleden Istanbula geldiler. Sa Majestenin râkıb olduğu Nahlin yatını iki İngiliz ve iki Türk torpito muhribi takib etmekte idıler. Türk donanmasının bu iki cüzü Sa Majeste îngiltere Kralınm mevkibini İmroz açıklarından karşı lamışlardı. Orgeneral Fahreddinin baş kanlığındaki heyet Suvla lımanında Nah lin yatına geçerek Sa Majeste Krala Büyük Şefimiz Atatürkün selâmlannı tebliğ ettikten sonra müşarünileyhin denizden ve karadan Gelıbolu yarımadası üzerin deki başhca harb sahnelerini ziyaretle rinde kendilerine refakat ederek bu harbin muhtelif safhalan hakkında ızahlar vermişti. Sa Majeste İngiliz Kralı deni zinde ve karasmda her iki tarafın yüzbinlerce askeri ölen bu harb yerlerini gör mekten nekadar mütehassis olmuşlarsa Türklerin kendıleri hakkında ta oralar dan başhyan misafirperver muhabbetle rinin samimî tezahürlerinden de o kadar memnun kalmışlardır. Bu manzara harbi ve sulhu en yüksek manalannda anlıyan büyük milletlerin şiarî bir hareket tarzı jdi. Harb zaman zaman milletlerin haya bnda zaruret olan geçici bir maceradır. Insanlığın lâyık olduğu en tabiî ve en ideal hayatm sulh hayatı olduğuna şüphe yoktur. Zaman zaman zaruret olan harbm da kendisine jnahsus ve insanlığın kahramanhğına lâyık asil kaideleri var dır. Harb, milletlerarası bir hak ihtilâ ffınm halli için ihtiyanna mecburiyet el veren bir zaruret olduğu zamanlarda insanlann merdce dövüşmeleri, sivil ahalıyi ızrar ve iz'ac etmemeleri, hastalara ve yaralılara karşı müşfik olmalan ve hastaneleri tecavüz ve taarruzlardan masun tutmalan, esirlere iyi muamele yapmalan lâzundır. Umumî Harbın muhtelif cephelerinde karşılaşan îngilizlerle Türkler bu kaideler itibarile yekdiğerlerine fazla kusur isnad edemiyen iki büyük millettirler. Bilhassa Çanakkale hengâmesinde, harb vasıtalan bakımından hasımlanna nisbetle çok dar bir vaziyette olan Türkler çok kere hemen hemen yalnız süngülerine ve sinelerine dayanarak savaştıklan halde karşidaki düşmanlara karşı insanlık icab5 Ij Büyük misafire harb Majeste Edvard, Tophane rıhtımında safahatı izah edildi Atatürk tarafından istikbal edildi Sa Majeste> Anafartalara bakarak: «Burada Necib misafirhtfize muazzam bir" k&rşılama msrasimi yapıldı. Sa Majeste, Atatürke iadei ziyaret ettiler* Müzeleri gezdiler. Şereflerine gece şenlikler yapıldı. dünyanın, en büyük, en kahraman döğüşmesi yapıldı» dediler İki yüksek Şefin telâkisi ÇANAKKALEDE Büyük Şef, büyük misafirile beraber Dolmabahçe Sarayına giriyorlar Donanmamızın tngiliz Kralını Evvelki sabah Türk sularına gelerek Tophane nhtımında karaya ayak basmaselâmlamast Çanakkaleyi ve harb sahalarile mezar sı ve Atatürkümüzle burada karşılaşması lıklan ziyaret eden büyük misafirimiz Sa Majeste îngiliz Kralı Edvard dün şehrimize şeref vermişlerdir, Esasen Sa Majestenin memleketimizi ziyareti bundan birkaç ay evvel Lord Loydun şehrimize gelmesi ve hükumet erkânile temas etmesile takarrür etmiş gibiydi. •>.'.. Dost ve büyük devletin Büyük Krahnı hususî ve gayriresmî bir şekilde gelmesine rağmen karşılamak, kendisine karşı taşkm sevinderini göstermek için halk çok erkenden sokaklara dökülmüş, şehir bir bayram günü manzarasını almıştı. Hemen hemen bütün dükkânlar ve büyük binalar Türk ingiliz bayraklarile süslenmişti. Kalabalığın en fazla kesafet gösterdiği mmtakalar Sarayburnu, Dolmabahçeye kadar sahil boyu, yabn gelişinin seyredilebileceği noktalar ve bilhassa Dolmabahçe ve Tophane meydanlanydı. mukarrer olduğundan Tophane rıhtımındaki Denizyolları salonunda fevkalâde bir hazırlık göze çarpıyordu. Yerlere ta nhtımdan Sa Majestenin otomobile binecekleri yere kadar kırmızı renkte güzel yol hahları döşenmişti. Rıhtnnm iki tarafma dikilen direklere İngiliz ve Türk bayraklan asılmıştı. Pencereler ve kapılar da Türk ve İngiliz bayraklarile süslenmişti. Denizyolları Idaresinin önündeki parmakhğm arkasını ve bütün bu civan binlerce kişi kaplamış, yüksek binaların dam ve pencerelerinde kadm, erkek kesif bir halk tabakası toplanmıştı. Ortada îstanbul Valisi Muhiddin Üstündağ ve Polis Müdürü Salih Kılıç ufaktefek son hazırlıklan tamamlıyorlar, intizamı temin için son tedbirleri ahyorlardı. Idarenin önünde de muntazam kıyafetlerile ath polisler heyecan içinde olan halkın intizamı bozmamalan için Tophane rthtımıridaki hazırlık Büyük misafirimiz îngiliz Kralınm büyük bir gayret sarfediyorlardı. Moda, Kadıköy* Haydarpaşa ve Üsküdar sahilleri baştanbaşa donatılmıştı. Kesif bir halk kütlesi büyük misafirimizin İstanbul a bu girişlerini görmek ve alkışlamak için buralarda birikmiş bulunuyorlardı. Sarayburnunda (Wellcome safa geldiniz) yazılı büyük bir levha göze çarpmakta idi. Saat 10,30 da Nahlin önde onu takiben de H. 89 H. 92 ile Adatepe ve Kocatepe destroyerleri prova hattında olduğu halde Moda koyu istikametinde yol almağa başlamışlar ve biraz sonra bu mevkide Majesteyi selâmlamak için yer almış olan donanmamızın önüne gelmiş bulunuyorlardı. Bu esnada destroyerler stoper etmiş ve Nahlin hafif"bir yolla donanmamızın ö nünden geçmiştir. Donanmamızın bütün efradı Majesteyi selâmlamıştır. Sa Majeste Çanakkale ziyaretinde Seddilbahirden avdette teşyicüerini selâmlıyorlar [Arkada görünen Seddilbahir kalesidir] YUNUS NADI lArkan $a, a sütun 6 da] Çankkale 4 (A.A.) Sa Majeste kaptırmakla neticeyi nasıl kaybettiklerilArkası Sa. 8 sütun 6 da] Sekizinci Edvard, Kilyeden hareket edip Arıburnuna azimetinde Orgeneral Fahreddin kendisine İngilizlerin sağ cenahında başhyan harb safahatı hakkında izahat arzetmiş, Kanlısırtta ve Tekçamda başhyan bu izahat o yolda harbden kalmış bazı tahtelârz yollan ve üç metroyu geçmiyen tarafeynin siperleri hakkında verilen izahattan sonra Mehmedcik abidesine varılmış, Kralın abidede bulunduğu tarihî vaziyet Akademi sinema Şehir önünde müthiş bir sı tarafından tesbit edilmiştir. Bundan katliâm oldu. Asi kuvvetler sonra Conkbayırına gidilmiş, Orgeneral Sen Sebastiyen ve Madrid Fahreddin yedi ve sekiz ağustos günleüzerine yürüyorlar rinde Türk ordusunun düştüğü müşkül vaziyeti izah ve Atatürkün kumandayı Yat göründü (İspanyaya dair yazılarımız 6 n a sahifemizdedir.) Saat tam 10,45. Dürbünle Selimiye eline aldıktan sonra hâsıl olan salâh ve lArkası Sa. 8 sütun 1 dei artık mukabil tarafın Conkbayırını elden İspanyadaki dahilî harb Ihtilâlciler dün Irunu aldılar