2 Mayıs 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

: î'laîeş'leşrxaisababadan ümidi (Baştarafı 1 inci ;aylndı) 4 sular basmaktadır. General Frusci kat'atı ileri harekette güçlüklere uğra - maktadır. İtalyanların resmi tebliği ai Mareşal Badoglio tarafından telgrafla bildirilmiştir. Sassabanehde mağlüp olan Nasibu ordusu Ciciga kervan yolu boyunca çekilmek- tedir. Üç kolumuzun ön müfrezeleri birleş tikten sonra, dün sabah Dagaburu işgal et- mişlerdir. Düşmanın takibine, müsait olamayan hava şeraitine rağmen devam edil. mektedir. Düşman beş binden fazla zayiat vermiştir. Muharebe meydanında — daha şimdiden 2500 tüfek, 15 kadar mitralyöz ve beş top ele geçirilmiştir. 14 nisandan 30 nisana kadar olan zayiatımız şudür: 50 zabit ve 1400 Libyalı ve Somali gönül- lüleri olmak üzere 2000 askor ölmüş veya yaralanmıştır. Makineli müfrezelerimizle istihkâm müfrezelerimizin yararlıkları her türlü stayiçin üs'tünde ve muzafferiyete pek ziyade hâdim olmuştur. Tayyareler muharebeye devamlı surette iştirak etmiş ve iaşeyi ve muhtelif kollar arasında irtibatı temin etmiştir. Şimal cephesinde kataalımız Debrasinayi ve Temaber geçidini işgal etmişlerdir. Diğer bir kol, Adisababaya 200 kilometre mesafedeki Gadula sel geçidine varmıştır. Debratabor bölgesinde mühim mütead dit mütayaatlar vuku bulmuştur. Bir uçak, Adisababa tayyare meydanı üzerinden uçmuş — ve civardan ve şehrin ortasından açılan şiddetli mitralyöz ateşine maruz kalmıştır. Tayyareye bir kaç isabet vâki olmuşsa da, sağlam olarak dönmüştür. N İngilizler “ Artık ümit yok! ,, diyorla, Londra 2 Mayıs (Hususi) — İtalyan kuvvetlerile son bir savaş yapmak İçin çıkan ve beş günlük erzakını taşıyan Habeş kolları, sırf vatan hislerini tatmin edecek mezbuhane bir teşebbüste bulunacaklardır. Yoksa bu hareket ümide istinat etmiyor. İtalyanların Tana gölü civarında bir tayyare karargâhı yapmağa başladıkları ha- ber veriliyar. Romada şenlik hazırlıkları ——— —— — — Roma 1 (Hususi) — İtalya Adisababanın sukutunu kutlulamak için hazırlanmak- tadır. Gazetelere hususi nüshalar hazırlam akla meşguldürler. Bütün halk, dakika başında haber beklemektedir. Salâhiyettar mahafil Adisabanın haftaya işgal oluna. cağı kanaatindedir. İtalyanın eski Habeş sefiri Kont Vincinin Habeş valisi tayin kestiler olunacağı söylenmekte ise de bunun aslı olmadığı ve Haboşistana yeni bir İmpa- | ka teşkil eden şehzadelerin arasında rator getirilmiyeceği bildiriliyor. Askeri muharririmizin — mütaleaları Dün gece alınan haberler gerek şimal, | başlıyacak olan muharebenin gimdiye ka- yerekse cenup cephesi hakkında bir hayli| dar cereyan etmiş olanların en karakte - mühim malümatı ihtiva etmektedirler. | ristiğini teşkil edeceğine kaniiz. Bunları sirasile mütaloa edelim: Şimal cephesinin merkez kısmı cenuba A) Şimal cephesinde: Dünkü yazımızla| doğru uzanmış olan vaziyetini muhafaza beraber intişar eden krokide gösterilmiş | etmekte ve bu cephenin cenahları daha pek blan iki İtalyan kolu cenuba doğru ilerle- melerine devam — etmişlerdir. Bunlardan Bgarptaki yolu takip eden kol Mofer suyu- nun cenubundaki yol çatalı civarından ge- “çen Jadalo (ajans Gadula diyor, yanlış!) Buyunu aşmıştır. (Bu yol çatalında bulu- nan Debrabraham mevkii Angobere 40 ve Adisababaya 100 Km. mesafededir.) Bu kolun şarkında hareket eden kolun da Debrasina mevküni işgal ettiği anla « gılmaktadır ki bu mevkide (Debrabra - ham) n 35 Km. şarkı şimalisinde ve ke- za bir yol çatalı üzerindedir. Bu hareket- — ten anlaşılan şey her iki İtalyan kolunun da — (Angober) in 40-50 kilometre şimaline — wardıkları ve - yolların istikametlerinin ver- “diği müsaade hasebile - birbirlerine gittik- çe yaklaşmış olduklarıdır. Buraya kadar olan malümat İtalyan ordusuna aittir. Diğer taraftan - Adisababada bulunan - İmparatorun da topladığı kuvvetleri iki kol balinde bu İtalyan kollarına karşı sevket- tiği haber verilmektedir. Bu kollardan bi - risinin Debra Braham istikametinde ha - yeket ettiği bu haberden anlaşılmaktadır. Diğer kolun, istikametinde hareket ettiği — mevkün ismi vazih değil isee de bunun da Adisababadan Angober — üzerine yürü - mekte olduğunu kabul etmek icap eder. Şu hale nazaran bü iki İtalyan koluna — karşı iki Habeş kolu hareket halinde bu - — İunuyor demektir. Nerelere vardıkları he. nüz meçhul ise de bu Habeş kollarile İtal- yan kollarının - üç gündenberi tahmin ve izah ettiğimiz veçhile - Angober şimali ve şimali garbisi mıntakasındaki sarp ve ge- gilmesi çok müşkül arazide karğılaşarak ciddi müuharebeye tutuşacaklarını şim- diden söyliyebiliriz. Bu muharebe - dün de dediğimiz gibi - Habeşliler için kat'i neti- eeli bir mahiyeti haiz olacaktır. İtalyanlar O kuüvvetçe, silâh ve malzemece üstün vazi- — yettedirler. Bundan başka manevi kuv - wetleri de, son ve seri ilerleyişlerinin tabil bi neticesi olarak, artmıştır. Habeyliler ge- O gek kuvvet, silâah ve malzemece, gerekse — Beşkilât ve talimü terbiyece düşük va - — ziyettedirler. Onlar bu muharebede ancak ferdi ye şahsi kahramanlıklarile arazinin — kendilerine göstereceği fayda ve kolaylık- Tara istinat edeceklerdir. Yirminci asır tek- — miğinin tabiatin en çetin mânilerini dahi or- — tadan kaldırdığı noktasında kimse tered . — düt edemez. Lâkin (zaman) mefhumu bu Omuharebede büyük bir rol oynuyacaktır. O (da Habeşlerin bu çetin arazide yağmur ' mevsimine kadar dayanıp dayanamıya - cakları keyfiyetidir. Evvelki yazılarımız /dan birisinde de dediğimiz gibi bu zamamı kazanmağa imkân vardır. Fakat bütün me- “gele yollarda yapılması lâzım gelen esaslı — tahribatın vaktü zamanile ve iyi bir şekil — de ? azırlanmış olmasına bağlıdır. Biz, şu — bir xaç gün içinde bu cephede cereyana çok şimalde bulunmaktadır. Bunun delili (Tana) gölünün 50 Km. şarkında bulu - nan Debratabor mevkünin henüz yeni iş « gal edilmiş olmasıdır. B) Cenup cephesinde: İtalyan ileri hares ketinin güçlükle devam ettiği bildirilmekte- dir. Esasen bir gün evvel gelen haberlerde yağmurların tesirile hâsıl olan laşe müş - külâtından bahsediyorlardı. Ayni haber- ler arasında İtalyanların Ras Nasibu kuv - vetlerini «takip etmektev oldukları kaydı vardı. Demek oluyor ki bu kuvvetler bü- yük bir mağlübiyete uğratılmış ve dağı - tılmış değillerdir. Esirden de bahsedilme. diğine göre bunların kendi ihtiyarlarile (ya- ni evvelden düşünülmüş olan plân muci- bince) çekildikleri Aanlaşılıyor ki bu da dünkü mülâhazalarımızı teyit etmektedir. Habeşler bu cephe - için hiç bir endişeye düşmemelidirler. C. D. Rüştü Aras Atinada (Baştarafı ! inci sayfada) Katimerini, Yunanlıların bu dostluk- mı bildiklerini kaydettikten sonra şun- karı yazıyor: t «Tevfik Rüştü Arasın Atinaya gel « mesi, bugünün ricalile temaslar yap - ması fevkalâde ehemmiyeti haizdir. Bu , iki dost memleketin müşterek yörüyüşünün bir ifadesidir.» Tevfik Rüştü Aras Yunan başba - Pariste bir mülâkat Paris 1 (A.A.) — M. Flândin Yuna- nistanın Paris elçisi M. Politisi kabul et- miş ve kendisile boğazların yeniden askerileştirilmesi hakkındaki Türk ta- lebi üzerinde görüşmüştür. Paris 1 (A.A,) — Yunan sefiri M, Politis Bel a hareket etmiştir. Mu- maileyh, orada Balçan devletleri an- tantı konforansında hazır bulunacak - tır. Yeni Neşriyat l Tatanbul Mağazin — Bu haftalık mec » muanın altıncı sayısı güzel resimler ve zen- gin yazılarla çıkmıştır. Roma Ailesi — Üniversite Roma Hu - kuku Doçenti Dr. Şemseddin Talip tara- “|İfından hisanımıza çevrilmiş olan bu kitap, Roma üniversitesi hocalarından Prof. Ro- berto Paribeninin en güzel eserlerinden bi- tini teşkil etmektedir. 128 sayfadan ibaret olan eserin sonuna bir çok motlar ilâve edilmistir. . SON POSTA intihar etmiştir Yazan: Ercümend Ekrem EE A lelâcele Topkapı - sarayına, hır- kai saadet dairesine vazifemin Wb.ı_çı_ı-ıı ıuld'im ve şefime, memuriyeti- mi ifa etmiş olduğumu bildirdikten sonra işimle, gücümle meşgul olmağa başladım. Bir aralık: — Seni İsmail Cenani bey arıyor! Haberini getirdiler, Gittim. Beni görünce: di— Hani-ya? Efendi gelmedi! de - — Bilmem. Belki de, yolda bir ârı- za çıkmış, çatananın makinesiride bir sakatlık olmuştur.. z Cevabını verdim. Cenani bey sor- u: — Deniz fena mı idi> — Hayır. Süt gibil Şefim: — Tuhaf şeyi dedi ve hünkârın ya- nına gitti. Merasim başladı. Bu ara dikkat et- tim: Beşinci-Mehmedin etrafında hal- veliaht yoktu. O zaman, harem ağası- vin sözlerini hatırladım ve bu gelme- yişi de efendinin rahatsızlığına ham - lettim. Meğer iş başka imiş. Yusuf İzzeddin giyinmiş, köşkün - den çıkmış, güzel güzel araba ile Üs- küdara inmiş, orada hazır duran çata« naya binmiş, İstanbula — geliyormuş. Tam Kızkuülesi hizasına gelince, bir - denbire kalktığı gibi, kendini denize atmış. Yanındakiler tetik davranarak, derhal kollarından yakalamağa müuvaf- fak olmuşlar ve sırsıklam çekip içeriye almışlar. Sonra da, artık Topkapıya getirmeyip, Dolmabahçedeki dairesi- ne götürmüşler, orada tedavi görmüş. Şimdi, Yusuf İzzeddinin $u veya bu- nun tarafından öldürüldüğünü iddia edenlere sorarım: Böylece iki defa in- tihara teşebbüs eden, intiharı bir fikri sabit olarak mütemadiyen zihninde kuran, vehham, mecnun bir adamın, nihayet günün birinde tasavvurunu mevkii file koymuş olmasını kabul et- meyip de dolambaçlı yollardan yürü- mek akla yakın gelir mi? * 8331 senesinde, Yusuf İzzeddinin ru- hi ve asabi hastalığı son mertebesine erişmişti. O zaman yeni bir şey tuttur- du: — İttihatçılar, Vahidettin hınzırı ile birlik oldular, beni göz hapsinde tutu- yorlar ve hürriyetimi selbetmeğe ka- rar verdiler. Ben burada onların esiri miyim ! Ve bunun hakikat olup olmadığını anlamak için, ikide birde saraya, be'. şinci Mehmede baş vururdu: — Hastayım! Kanserden muztari - bim.. Avrupaya tedavi görmeğe gide- ceğim.. Der, hazırlıklarını görür, harcirahını alır, maiyetinin pasaportları çıkartılır, hususi tren hazırlanır, gideceği yerler- deki Osmanlı sefirlerine tebligat yapı- hr, hükümetlere haber verilir.. ve tam harcket olunacağı sırada, efendi ca - yar! Sebebi? Gayet basit, Bu defa da, delinin mağşuş dimağında şöyle bir muhakeme yürüyordu: — Avrupaya gidince, memleketten uzaklaşacağım. Ya o esnada, sultan Reşada bir hal olur, ben de vaktinde dönemez, yetişemezsem ? Herifler - İt- tihatçılar - fırsattan istifade edip Vah- dettini iclâs ederler; ve ben yanarım! İşte bu birbirine zıt iki endişe hem Yusuf İzzeddini büsbütün zıvanadan çıkarıyor, hem de o vakitki saray ve i- dare erkânını - tabir mazur görülsün « maymun gibi oynatıyordu , Bu hal böylece beş, altı defa teker- başka biri varmış gibi aynada akseden hayaline uzun uzun söz söylerdi. Bu ' Yusuf İzzeddin katledilmiştir Yazan: Ziya Şakir —İm H arem dairesinde kendisine en ya- kın olan kadın, gözde ve saray- hlarına karşı da şen, neş'eli ve samimi göründüğü enderdi. Hattâ, Çamlıca - daki sarayının haricinde gezeceği yer- leri bile tenha köşelerden intihap eder- di. Bilhassa yalnız başına kaldığı za- manlar, vaktini tamamile ayna karşı- sında geçirmekte idi, Kâh ayakta du- rarak ve kâh bir kanapeye kurularak büyük endam aynalarının - karşısına geçen Yusuf İzzeddin, saatlerce çeh - resini tetkik eder.. sanki — karşısında suretle konuşurken daima azametli tavurlar alır; büyük jestlerle emirler verir; kendisine hangi vaziyetlerin da- ha ziyade yakıştığını tetkike girişirdi. Bazen; bu hallerinin başkaları ta - rafından görülmesini katiyen arzu etmez; bulunduğu odaya hiç kimse - nin girmesini istemezdi. Bazen de al- dığı pozları saray kadınlarına göstere- rek: — Şu duruşuma ne dersiniz?.. Pek şâhâne değil mi?.. Tıpkı, cennetme - kân pedere benziyorum. Demekten de çekinmezdi. Yusuf İzzeddin; birinci derecede sıhhat ve hayatına, ikinci derecede de kendisine yapılacak merasim ve teşri- fata chemmiyet verirdi. Hayat korku- su, onu âdeta evhamlı bir hale getir - mişti. Sofraya oturduğu zaman, önü ne getirilen yemekleri dikkatle göz den geçirir, yemek tabağına elini u zatmak için üzun tereddütler göste rirdi. N Eğer şayet kendisinde ufak bir şüp- he husule gelirse, derhal o yemeği ge- tirene bir mikdar yedirir ve ondan son- ra da kendisi yerdi. —— Yatak odasına girdiği zaman, pen cerelerin sımsıkı kapanmış olup olma- dığına, perdelerin arkasında adam bu- lunup bulunmadığına, kapı kilitleri - nin sökülüp te iğreti takılıp takılma - dığını iyice tetkik ve muayene ettikten sonra karyolanın altına bakmak ta en mühim bir âdeti idi. Edirne muhasarasında beraber bu - lunduğumuz doktor Bahaettin - Şakir beyle bir gün aramızda Yusuf İzzeddin efendinin hususiyetlerine dair bir ba- his açılmıştı. rür etti. Her seferinde de ben şahsen eziyet çektim. Zira, efendiye refakate memur edilmiştim. Muayyen günde Sirkeci garına gidiyor, bir müddet bo- şu boşuna bekliyor ve avdet ediyor - dum. Artık, eş dost arasında bu yüz - den alay mevzuu bile olmuştum. En son defa, hareket günümüz yine kararlaşmıştı: 19 Kânunusani 831 gü- nü, sabah saat on buçukta Viyanaya hareket edilecekti. Artık, efendinin caymaması temin olunmuştu. Kendisine istediği gibi te- minat ve bir çok ta nasihatlar veril - * İgibi öldürürler. Aramızda, hastahane müdürü Ne - şet bey (1) ile (Sancak tepe) deki düşmanlara süngü hücumu yaparken ıknkaşından ağır surette yaralanan yüzbaşı Gani bey (2) — ve, » aklımda çok iyi kalmadı - ya, doktor Kemal Cenap veyahut doktor Hasan beyler - den biri vardı... Bahaettin Şakir bey bize bu şehzadenin hususiyetleri hak- kında şunları anlatmıştı: — Yusuf İzzeddin hakkında benim verdiğim hüküm, şudur: — Yarım de- l... Kendisine husust doktorluk etti - ğim müddet zarfında ona reçeteden ziyade nasihat verdim. Her gün te - vehhüm ettiği hastalıklardan kendi - sinde hiç bir eser bulunmadığına dair ona yüzlerce delil gösterdim. Fakat o- na tam bir kanaat veremedim. Hattâ bir gün: — Şu halde, ben âciz ve hiç bir şey- den anlamaz bir doktorum. Şu halde müsaade buyurun, husust tabipliği - nizden istifa edeyim. Başka bir dok - tor gelsin. Dedim ...Bu tehdit, onun üzerinde iyi bir tesir husule getirdi: — Hayır. İstifanıza kat'iyyen ri - zam yoktur. Siz giderseniz, belki dok- tor namı altında bana bir hafiye ve - ri Belki de günün birinde babam Hayır.. hayır.. artık |hasta değilim. Dedi. Fakat; bir kaç gün sonra yine o, bir türlü izah edemediği hastalık - larından bahsetti. Yine Bahaettin Şakir beyin rivaye- tine nazaran bir gün Yusuf İzzeddin ile aralarında Avrupa siyasetine dair bir bahis açılmıştı. Söz, Avrupadaki jön Türklere intikal etmişti. Bahaettin Şakir bey, gizlice muhaberede bulun - duğu jön Türklerin son faaliyetlerine dair kendisine bir hayli malümat ver- mişti. Yusuf İzzeddin, bunları büyük bir alâka ile dinlemiş; ve sonra göyle bir sual ile mukabele etmişti: — Ömürle sabır lâzım değil mi?.. Bahaettin Şakir bey, bu sualden bir şey anlamamış; sormağa mecbur kal- mıştı?.. — Ömürle sabır niçin lâzım, efendi hazretleri?.. — Niçin lâzım olacak?.. Benim tah- ta geçmem için. (Arkası var) (1) Sabık (Aksaray meb'usu) (2) Şimdi, tütün ticaretile meşgul. miş, o da kat'iyyen gitmeğe razı ol « muştu. i Ben o sabah yine bavullarımla be - raber bir arabaya atlayıp, Sirkeciye go- ra geldim. Saat takriben dokuz wardı. İstasyonda hiç bir hazırlık görme - yince, kafam kızdı. Kendi kendime: — Hazret galiba yine caydı! Diye söylendim. İstasyon memurlarına sordum. Ba- na hiç biri vâzih bir şey söyleyemedi. Hat komiseri Şakir Nimet beyi ara - dim: — Uyuyor! dediler. (Arkası var)