Her hakkı mahfuzdur. OSMANLI SALTANATI GÖÇERKEN (Mütareke devrinin tarihi ) Yazan: Ziya Şakir “SON POSTA No. 68 2876/35 Divanı Harp Kararında Göz Alan Birçok Noktalar Harp esnasında, bu gizli mak- satlarını tatbike başlamışlar; bu Iş için de hapisanelerdeki mah- pusları çıkarmışlar, (teşkilâtımah- susa ) namı altında bir komite yapmışlardır. Bu komiteyi, esbak emniyetlumumiye müdürü Aziz, merkezlumum! azasından doktor Nâzım ve Atıf Beyleridare etmiİş- lerdir. Komitenin (adeta) erkânı- harpliğini de, merkez kumandani Ceavat Bey deruhte etmiştir. Bu teşkilâtta istihdam edilen eşhasa, külliyetli paralar verilmiş ve bu teşkilâtın taşrada tatbika- tına memur olan cemiyet rüesa- sından doktor Bahaeddin Şakir Beyin eline husust şifreler ve emrine otomobiller ve zabitler verilerek şark vilâyetlerine — gön- derilmiştir. Ittihat ve Terakki murahhae- larile ( cemiyete intifa — garezile mutf ve münkad bazı memurin ile saikal saffet veya ilcayı ceha- letle) ahaliden bazı eşhas da bun- lara muavenet etmiştir. Bunlar. ( taktili nüfus, nehbi- emval ve nukut ve ihrakı mebâni ve ecsat, hetkliırz, İçşkence ve eza fezaylini ika) eylemişlerdir. Vakıa bunları yaparken cins ve mezhep tefrik etmemişlerse de, (bu meyan daki mağdurinin kısmı mühilmmi Ermeniler) dir. Bu baptaki (delâil ve berahin we beyyinatı tahririye ve vesaiki mutebere) ye gelincet Erzurumda bulunan Bahaeddin Şakir Beye gönderilen | Galatalı Halllin, ko- mitece tecziyesi matluptur. Ema- net, postaneden istirdat edilecek, icabında —ahaliye — verileceğinin tebliği| Ç1Ibaresini muhtevi ve (Aziz, Atıf, Nazım| imzalı vara- kadır. Bu imzaların altında | mu- vafıktır: Cevat| tastik ve imzasile beraber daha altında da, (esbabı, hiyanet ve para toplamak| yazısı vardır. Diğer bir delil de, Mitbat Şükrü Bey tarafından İzmit mu- tesarrıflığına — yazılan telgraftır. Bu telgrafta, | sergerde cem ve tedarik ve mahpusların tahliye ettirildiği| yazılmaktadır. Teşkilâtı —mahsusanın evrakı arasında bun'ara mümasil vesaika tesudüf olunmaktadır. Fakat bun- lardan mühim kısmının, Merkezi umumi evrakı İle aşırıldığı anla- şılmaktadır. : Hânıharpten hayli müddet ak- dem, — harekâtıharbiyeye — niyet olunduğu ve bunun, cemiyetçe kasit ve arzu olunduğu, 17 Ağustos 1330 tarihinde kâtibi umumi Mithat Şükrü Baey imzasile ve Er- zurum valisi vasıtasile Bahaettin Şakir Beye olan iş'ardan istidlâl olunmaktadır. ) ( Diyarıbekirde ika edilen k> tal ve fecayiin, firar! Talât Beyin|1| İğmaz ve teşvikile tevali ) eyle- diği, Zor mutasarrıfı Ali Suat Beyin şifreli telgrafila teeyyüt eder. ( Dahiliye nezaretl — kalemi mahsus müdürü İhsan Beyin Kilis kaymakamı iken; Dersaadetten Halebe — gönderilen —Abdülehat Nuri Beyin, tehcirin İmha makdsa- Sadrrzam Talât Pasa Vardı Kh Bcrr BO A B SHB e u u—',; ( d.ıaâi'.ıı:’.;’)"ı—;_,l_) Ş ğ T ) MJWJ/..).;U,'_J) e R k ae v -— ".J d.—ıp""lı-ı’f £ ""J*"J) Mu;&d'_,_,_!,_,e Rör fu;':y; ı.JI e ( - ; ' Te AA AM gea PT Fişi e b ; het | çALARI SN LN * ge - ____'f L.;-.I'J'İAND fı ... dına müstenit bulunduğunu ve | mesi; Teşkilâtı Mahsusanın, İttihat- " ben Talât Beyle temas ettim. | Terakki Merkezi Umumisi İle İmha emirlerini bizzat aldım, Memleketin selâmeti bundadır. ,, diyerek kendisini iknaa çalıştığını) söylemektedir. Bahaeddin Şakir Bey tarafın- dan, Elâziz valisi Sabit Beye, ( oradan savkedilen Ermenller, tasfiye olunuyormu?. Eşhası mu- zırra İmha ediliyordu?. Yoksa sadece sevk ve İzam İle mi iktifa ediliyor ) suretinde şifreli bir teb- graf çekilmiştir. O sırada Elâziz İIttihat - Te- rekki müfettişliğinde bulunan Res- neli Nazım Beyin elyevm hali fi- rarda bulunması, bu teşkilât ile alâkasını göstermektedir. Samsun kâtibi mesulü Rüştü imzasile Mitat Şükrü Beye çekilen ve onun tarafından da Doktor Nazıma verilen bir telgrafmamede | ( beşinci çete olarak Tufan ağa kumandasile ellibeş kişilik bir çete motör İle yola çıkarıldı. | denil- alâkasını ıspat eder. Bursa İttihat - Terakki murah- hası tarafından Merkeziumumtye gönderilen tahriratta, | canilerin, gakilerin, — Teşkilâtı Mahsusaya mukayyet | oldukları bildirilmek- tedir. Halep'te gazeteci ve ajans tâbli Agâh Bey, Zor Mutasarrıfı Salih Zeki Beye: " Senin için on demiş ve Zeki Bey de buna karşı “benim namüsüm var. Ön bine tenezzül etmem. Daha çık baka- lhım ,, cevabını verdiği - Agâh Bay tarafından - rivayet edilmektedir. Trabzon meb'usu sabıkı Hafız Mehmet Bey, | Karadeniz sahille- rinde Ermenilerin kayıklara ne | guretle irkâp ve gark edildikleri Talât Beye bildirmiş İsede, vali Cemal Azmi hakkında bir şey yapmadığımı | ifade etmiştir. (Arkası var) Adliyede Yaz Tatili Nöbetçi Mahkemelerin Listesi Geldi Müddeiumumilik 20 temmuzda yaz tatili yapacak olan mahke- melerin bir listesini Hak Bakanlı- ğına göndermişti. Her sene :- tanbulda iki hukuk iki ceza mahkemesi — nöbetçi kalıyordu. Bakanlık bu sene nöbetçi mah- kemelerin sayısını artırmaya ka- rar vermiş ve dört hukukla iki ceza mahkemesinin nöbet tuta- caklarını dün müddeiumumiliğe bildirmiştir. Bu sene aslıye birinci we ikinci lcezalarla birinci, ikinci, Üçüncü Hukukla ikinci Ticaret mahkemeleri nöbet tutacaklardır. Müddeiumumilik — yalnız — ikinci Hukukla ikinci Ticarti göster- mişti. Ölüm : Arkadaşımız Hakkı Sühe, kardeşi muallim Mehmet Esrari kay- betmek felâketine uğradı, Mehmet Esrar 36 yaşında, iyi yetişmiş, değerli bir. gençti; yurda — faydalı — olmuş, memleket çocuklarının yetiştirilme- sinde hizmeti geçmişti; Glümü aile- Bile birlikte kendisini tanıyanların hepsini derin bir acı içinde bırak- mostır, : İhtisas Hakyerinde ' Takas Sulistimali Ve Ku- maş Kaçakçılığı Meseleleri Takas süiistimali tahkikatının bittiğini, 800 sayfadan fazla tutan evrakın ihtisas müddeiumumiliğine verildiğini biliyoruz ve bunu biz | yazdık. Bir sabah arkadaşımız yoktan yere bu haberin asılsız olduğunu yazmıştır, haber doğ- rudur. Evrak Sinci Ihtisas müd- delumumiliğindedir. ve yazdığr- mız gibi — dünden itibaren de tetkikine başlanmıştır, yakında mahkemeye de intikal edecektir. Avrupadan kumaş kaçakçılığı yapmaktan suçlu olan Beyoğlu- nun bazı maruf kadın terzilerine ait evrak da ihtisas müddiumumi- liğine verilmiş bulunmaktadır. Bu terziler meyanında maruf kadın terzisi Feğaro da vardır. Bu da- vanın da bugünlerde rüyetine başlanacaktır. Kayıp — İstanbul İthalât gümrü- ğünün 14748 10/1/35 günlü beyanna- me ikincisi zayi oldu yenisini alaca- ğımdan hükmü olmadığı ilân olunur. Karnik Yusufyan (374) iktısadi —İşareti doğuran — ruha gibta ettiğimi burada gizlemeye- ceğim., Yanımızdan, önlerinde bando muzika —olduğu halde Bulgar | izcileri — geçiyor. Kenarlarında Gozgln Mektubu Sayfa 11i Sofyanın Bellibaşlı Cad- delerinde Birkaç Saat Ecnebi Seyyah Gr upunu Gören İzci- Tlerin Derhal Adımları Genldı Sofya, ( Hususi ) — Sofya'nın | Aleksandr meydanındaki bir âbi- deye daoğru yürüyoruz. Rehberi- miz türkçe konuşan Bulgar: — Bu Rus “ padişahı ,, Ikinci Aleksandı'ın heykeli.. 93 muhare- besinde Bulgaristana iyllik yap- tığı için bu heykel dikildi, dedi. Bulgar tercümanımız ihtimal, acı bir tarih safhasını tazeleme- mek İçin, bize karşı nezaket gösterdi, sustu. Fakat heykele bakarak onun yarım bıraktıkla- rını ben kendi kendime tamam- ladım. Tercliman fikrimi İstiyormuş gibi diğer arkadaşla- rile yüzüme bakıyordu. Bisi, husust bir ehemmiyetle bu âbi- deyi görmeye sevkedenlere, tered- dütsüz cevvap verdim: — Evet; dedim. Bulgarlstanın merkezinden yükselen güzel bir minnet âbidesi.. — * Gün pazar olduğu İçin Sofya sokakları çok kalabalık.. otobls geçit bulabilmek için sık sık duraklamaya — mecbur - oluyor. caddelerden bir sel gibi akan insanlara — bakıyorum; - içlerinde gıik bir kadına, bir erkeğe rast- lamak — imkânsız gibi.. hemen bütün Bulgar kadınlarının giy- dikleri Bulgar çuhasından basit birer kostüm tayyor, erkeklerin sırtındaki de aynı mata'dan biİr tavuk kanadı sokulu yeşil şapkalı, yeşil elbiseli ve ayakları çarıklı izciler takım takım yürüyorlar. Başlarındaki Oymak beyi bir ecnebi| seyyah grupunun yanından geçtiklerini farkedince arkasına döndü; Bulgarca bir emir verdi. Çocukların — adımları — gerildi, kaldırıma olanca kuvvetlle çarp- maya başladı: Gösteriş.. * — Burada inelim. - Sofyanın” en büyük kilisesini gezeceğizl Seyyahat gitlerimiz bizi Aleksandr meydanında büyük bir kiliseya soktular. Sofyanın mevcudiyetile iftihar duyduğu bu mâbedin adı “ Aleksandr Nevski ,, kilisesidir. 1892 de İnşasına başlanan bu kilise 1922 de yani tam otuz senede bitmiştir. Büyük İnşaatın cüz'1 bir kısmı Bulgarların parti- si de Çarlık Rusyanın Rublelerile başarılmıştır. — - Sofya'nın göbeğinde yükselen bu kilise buram buram günlük kokan — ortodoks — taassubunun ağır havası içinde, hıristiyanlığın bütün hurâfe ve efsanelerinin birleştiği bir meşherdir. Ahmet Naim | Cemalinin hemşiresi Bayan Nevin Evlenme : Şehrimiz muteber tüc- carlarından Bey Hasan Cemalinin kerimesi ve ginemacı Bay Kadri ile sabık ordu — kumandanlarından Mehmet Ali Paşa mahtumu Bay Asim Alinin akitleri dünkü gün Tokatlıyan otell salonlarında her iki — tarafın anlamak | Sofyadâ ikinci Aleksandrın heykeli — Numarasız Evlerde Oturanlari Başvoekâlet umum İistatistik mü- dürlüğünden: 1- Nüfus sayımına osas olmak Üzere Belediyelerce — bütün binalara numara konulmaktadır. 2 - Numarasir binalarda oturanlar hükümete haber vermeğe mecburdur« lar. Oturduğu bina numarasız olduğu halde haber vermiyenlerle bu numas raları bozan, silen ve kaldıranlar için para cezası vardır. Bir Falcı Evinde Fala Eakarken Tutuldu Polig şüphe üzerine dün Be- yoğlunda Sakızağacında oturan Madam Surpikin evini basmış ve beş altı yabancı kadın bulmuştur. Bunların hepsi de fala baktırmak için geldiklerini söylemişler ve ortada falcı'ığa ait birçok kökler, kemikler ve mumlar bulmuşlardır. Surpik dün müddelumumiliğe ve- rilmiştir. Ikinci Müstantik tahki- kata elkoymuştur. Çekmeceden 30 Lira Aşırmış Kasımpaşada Bahriye cadde- sinde 47 numaralı dükkanda tat- he Ali, polise müracaatla bir iddiada bulunmuştur. Bu iddiaya göre, Alinin çırağı | Hasan, çekmeceden 30 lirayı aşı- | yıp savuşmuştur. Polis bu müracaat Üzerine çı- rak Hasanı aramış, bulmuş, va filhakika bu hursızlığı yaptığıni itiraf ettirmiştir. Fakat Hasan, bu hırsızlığı, kendisinin yapmak istemediğini, saatçi Hüsameddin iszminde birinin teşvikile bu işi yaplığım ilâve etmiştir. Zabıta, tabii bu iddiayı da nazarıdikkate almış, Hüsameddcini akraba ve dostları huzurile icra edil- miştir. : < | de yakalamıştır.