4 Mayıs 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 12

Serhatlerimizin tam “ bitirim,, yerlerinde o zamanın tabirince “Belâ berzahı,, denilen kale'er vardı ki: Buraya çılgınca cesaretli İn- sanlar bile gilmekten kaçınırdı. Bunların kapı altları cidden gö- rülmiye değer yerlerdi. Senelerce devletten aylık, yıllık, yiyecek, içecek almıyan ve yahut gönde- rilmesine imkân bulunmiyan böy- le kale ve palangaların muhafız- ları hakikaten “fedai,,, “ölüm- eri ,, adına lâyık başka insanlar- dı. Bu caniler mezarıma yahut açlık ve ölüm cenderesine düş- man olan muhafızları kullanmak ta büyük bir hünerdi; bu canından bezmiş insanları öyle her kuman- danın kullaması yolu yoktu. Va- kit vakit Istanbula meselâ "Azak kalesl kolları ( muhafızları ) bir secelik ülüfe ve mevaciplerini ie tiyerek kumandanlarını parçala- n lardır.. ,, gibi haberlerin gel- mesi Türk tarihinde sık sık gö- rülen vak'alardır. Böyle yerlerde kumandanlar askeri yoksuzluk, açlık, her an cenk ve ölüm teh- likeleri içinde kullanabilmek için çok kerre onlara o vakit tabirince * madara,, ederlerdi, yanl adeta bir köşeye çekilip derviş gibi miskince otururlar; sadece askerin açlıkla dağılmamasına, düşmana karşı kalenin boş kalmamasına çalışıyorlardı. Çoğu sivil balktan mahrum olan bu yerlerde gözü kızmış, haklı olarak küsmüş as- kerin Üstüne varmak her yeğit kumandanın işi değildi. " Yüreksiz iradesiz. kumandanlar: * Asker kale kapılarında bulunsun da ne olursa olsun! ,, deyüp geçerlerdi. Onun için bu “Berzah,, kale ve palangalarda kapı altlarında meyhaneler — bile vardı; — azgın kale kolları Yeniçerileri buralar- da İstediklerini yaparlardı. Hükümetin, kanunun, hattâ insaf ve acımanın büsbütün unut- muş olduğu bu “kellesi koltuğun- da alayı,,mı her an baskına hi- cuma maruz kale — kapılarında bulundurmak için başka ne çare vardı ? Hemen umumiyetle bekâr olan bu mubafızlar çok kere kendi memleketlerinde — barınamamış, ölümü üç dört defa hak etmiş ve “arkalarında kanlı izler bırakmış adamlardı... Fakat hududun bu unutulmuş yerini bekleyerek kendi aralarında içki içen, “kubuz,, — çalan |l), köşma, destan, mâni, türkü ça- ğiran, battâ en küçük bir söz, bir bakış için kılıç, bıçak kav- ga'ma girişen bu korkunç adam- lerın da kendilerine göre sıkı bir inzibatı, türesi, namus ve yiğitlik yasaları vardı. Hepsi “ölüm eri,, “kilıç artığı,, yani fedai idiler ve düşman karşısında bir anda her- şey unutulur, yalnız “yoldaşlık ve ölümdaşlık ,, duygusu disiplini kalırdı. Subuska kalesinin kaplaltı da (I Bu saz Bosna, Budü tamşıvar gibi serhad ııı!ı:ılı?ı:: mahsustu. Anadoluda “kubuz,, çalın- mazdı, “çökür,, çalınırdı. Üç telli bir sazdı, erbabi. bunu — “Hersek oğlu “Ahmet paşa,, çıkarmış derlerdi. Bazı türk cülerimizin yaptığı gibi “kubuz,, u sıf serhade nisbet etmek yanlıştır. Bu saz İstanbulda da çok çalınırdı. Orta Asyadan geldiği Çağata taminin bülenmss üdân an Tetrika No, &: 13 yukarıda söylediğimiz - gibi yapı- mış, düzen verilmiş bir yerdi. Dar, dolambaç geçidin üzerine kapanan alçak kemerler, oralarda yıllardanberi her gece, bazan da gündüzün yanan meşalelerin du- manları ve islerile kararmıştı. İn- sana, çocuk iken dinlediğimiz ma- sallardaki ejderlerden birinin ağzı veya boğazı imliş gibi bir zan veren karanlık, yılankavi yolun iki tarafındaki duvarlar baştan başa süngü, —harbe, — mızrak, kılıç, topuz, tüfek, balta (teber) gibi — karışık silâhlarla — örtülü idi. Ansızın bir. hücuma kar- şgı, yahut diş mahallelere veya bahçelere vaki bir taarruzu plüs- kürtmek için koşzcak muhafızla- ra ve kasaba halkına — kolaylık olmak üzere kapılarının ve yakın geçitlerinin böyle — her boydan ve bol silâhlarla tertibi askeri usullerimizden — biri idi Zaten muhafızların — eslehası da arma balinde kapı altında asılı duru- yordu. Şukadar var ki: — ( Subuska ) kalesi içinde senelerdenberi sü- ren bir “demirel,, disiplini, kapı altında içki içmek, — dövüşmek gibi şeylere yer — bırakmamıştı. Muhafızlar burada “kobuz,, çalar, mani, türkü söyler, güreş ve her türlü idman yaparlardı, — fakat eğlencelerin temiz, ahlâki olması gerekti. Subuskada bir miktar boşnak vardı, fakat ana büyük kütle Türktü; kalenin ilk fethinde deli Aslanın büyük babası Anadolunun bir Türkmen aşiretile bu askeri müstamerenin temelini kurmuştu. Palanganın en tehlikeli bir yerde bulunması — Türklerle — Boşnak halkı biribirine en derin bir yar- dım ve tesanütle bağlamış, bu Iki temiz ve yiğit unsur çabucak birleşmişti. Öbür yandan Türkler arasındaki derin ve sağlam aşiret duygusu da Adeta allevi bir şe- kilde dallanıp budaklanmıştı. Bu vaziyeti anlatabilmek için size bir şey söyliyeceğiz: Hudutta kale ve palangaları- mız vardı ki: İçindeki kadınların hiçbiri mevcut erkeklerden - öyle en derin taassuplu bir devirde bile - kaçmazlardı; çünkü bu palangaların müstesna — vaziyeti ve uzün seneler dişarısı — ile münasebattan uzak kalması neti- cesi olarak bütün kale halkı hısım, akraba variyetini alıyorlardı, Subuskada bu cenk ve tehlike ailesinin umumi —babası olan Sarı Şahin bey herşeyde merha- metli, ve nazikti. Ancak askerl yasa ve türe işine gelince yüreği üdeta demir kesilirdi. Şahin beyin oturduğu kuman- danlık konağı Subuskanın en iyi yerinde, büyük bir yapı İdi; fakat o, hemen bütün vaktını kapı altındaki büyük salonda askert başbuğların ve askerin yanında geçirirdi. Zaten onun hayatta yalnız, yetişmiş bir kızı yardı, güzel “Ülker,, ise ömrünü daha ziyade Deli Aslanlar ailesi- nin evinde geçiriyordu. (Arkaı var) Sulkast Değilmiş ? Viyana, 3 (A.A) — Dün elektrik santralında vukuagelen ve kısa bir zaman için Viyana tramvaylarını durduran kazâ tek« nik bir hatadan ileri gelmiştir. Işte hiçbir suikast yoktur. SON POSTA Yine Türk Mezaliminden Dem Vuruyorlar! ( Baştarafı 1 inci yüzde ) zeltesi bir roman telrikası neş- rediyor. Bu tefrikanın kahraman ları zalim ()) Türklerle mazlüm Bulgarlardır. Bu roman, baydut (!) Türklerin Bulgarlara karşı güya reva görmüş oldukları zulumları, İşkenceleri hararetle tasvir edi- yor. Romanda bir Türk haydudu olarak teşahhus ettirilen (Kel Ahmet) önlüne - gelen Bulgar papaslarını ve Bulgar köylü'erini usıp kesmekte, haraç almakta ve hulâsa yapma- dığı kalmamaktadır. Bulgar gazetesi, bu eseri tef- rika etmek enretile Bulgar uya- nış ve kurtuluşunu - canlandırdığı iddiasındadır. Dostluk sözler'n! ikide bir di- lerine dolayan komşu mes'ekda- gın şu hareketine ne demeli? — 4 Dünyanın En Büyük Oparlörü ( Baştarafı 9 uncu yüzde ) buluna âlimler o denizlerde yaşa- yan bazı balıkların adeta b'r sis düdüğü gibi ve yahut sokaktaki otomobil gürültüleri gibi ves çıkar- makta olduklarını tesbit etmişler- dir. Maamafih bu balıklar her zaman böyle gürültü yapmadık- larından halk pek de şikâyetçi değildir. Elektrik Kaçırmamak İçin Malüm olduğu Üüzers elektrik makineleri, açık havada işledikleri zaman, hava ile temas neti- cesi olarak kuvvetlerinin mühim bir kısmı zayi olmaktadır. Ahiren bu bapta tetkikatta bulunan mühendisler, elektrik ma- kinelerini Idrojen gazi Içinde işlet- mek suretile bu ziyam haddi asga- riye indirilebileceğini keşfetmiş- lerdir. Havadan çok daha hafif olan idrojen gazı büyük bir mukavemet arzettiği gibi, harareti de havadan daha — süratle nakleder, Bunun neticesi olarak ta makineler daha ziyade hamuleye tahammül eder ve daha çok küdret — istihsal edebilir. Fransız, Demiryollarında tec- rübe odilı bu usül gayet iyi neticeler vermiştir. Maamafih bu gibi tertibatta idrojen — gazının patlaması tehlikesi vardır. Bunun için de dış mazrufun vukubula- cak herhangi bir dahili infilâka mukavemet edecek derecede sağ- lam yapılması lâzımdır ki bu yüz- den bu usulün tatbiki çok paha- liya mal olmaktadır. Çaldaris Igileşti Atina, 3 (A.A.) — Iyileşmiş olan başbakan Çaldaris, dış ba- kanlık işlerini tekrar ele almıştır. Iç siyasa ile de meşgul olan B. Çaldaris Bükreşe gidecek Yunan heyetinin — başkanlığını — üzerine alamıyacaktır. Kaçırılan Gazeteci Henüz ldam Edilmemiş Berlla, 3 (A.A) — İçviçre den buraya — kaçırılan gazeteci Bertold Jakob'un idam edildiği hakkındaki — havadisler — tekzib edilmektedir. Tahkikat — henliz bitmemiştir. : — seelan kenrre Mayıs __3:_ İstanbul Belediyesi İlânlari ı Semti Sokağı Sahasının Metre Teminati Mıktarı — Murabbai Metro — Kıymeti Murabbar Aksaray yangın yerinde 19 adada Çobançavuş mah. Anahtar S. da 30 santim yüzünde 115,99 metro Murabbat sahasında arsa. Aksaray yangın yerinde Şeyh fer- hat mah, Ayazma S. da 26 adada 3,60 yüzlü 467 haritadaki arsa. Beyoğlunda — Kamerhatun — mah. Kurdele S. da çeşme yeri “*Orman ve kitabe taşları hariçtir,, Aksaray yangın yerinde 26 adada yüzsüz arsa Vaniköyünde Vaniköy C. de 58 yeni No. lu koru önünde tesadüf eden yol fazlası, Büyükçekmecede cami S. 5S0 lira kıymetinde 511,50 metro murabbar arsanın dörtte bir hissesi. Aksaray yangın yerinde Veznecl- lerde 6 adada Balabanağa mah. Harikzedegân S. 345 harita Nolu 0,75 cepheli arsa. Beyazıtta Tavşantaşı C. yeni devir S. 4adada K. D. haritada 2,40 yüzlü arsa. » Fatihte Edirnekapıda — Fevzipaşa C. 11,75 yüzlü yol fazlasi arsa. Fatlhte yengın yerinde kazasker Mehmet Ef. mah, Hüsrevpaşa S. 147 adada 3,75 ve 8,35 yüzlü arsa. — 31,31 3 7,05 Yukarıda semti, mıktarı, kiymeti ve teminatları yazılı B- mali arsalar satılmak Üzere ayrı ayrı alâkadarları arasınd açık arttırmaya konulmuştur. Alâkası olanlarla satın almak iste” yenler şeraiti anlamak Üzere — hergün Levazım Müdürlüğüne: arltırmaya girmek istiyenler de bizalarında yazılı teminat makbu? veya mektubiyle beraber 5/5/935 Pazar günü saat 15 de Daimi Encümende bulunmalıdır. — “2029,, ği yak Mezbaha memur ve müstahdeminine yaptırılacak 32 tane. beyaf keten gömlek, ceket ve pantalondan ibaret 12 takım keten elbise 443 tano tulum elbise, 45 tane sarı, keten gömlek, caket, Pam talon ve kasketten ibaret 13 takım elbise açık — eksiltmey? konylarak ihale gününde talibi çıkmadığından ihale müddeti 5/Mayıs/935 gününe uzatılmıştır. Bu elbiselerin tahmin bedeli 1264 lira 25 kuruştur. Şartnamesi Levazım Müdürlüğünde görülür Talip olanlar 2490 numaralı arttırma ve eksiltme kanununda yazılı vesika ve 95 liralık muvakkat teminat makbuz veya mek” tubu ile beraber 5/5/935 Pazar günü saat 15 de Daimt Encümend* bulunmalıdır. — “2238,, ? MUJDE! Sabırsızlıkla açılmasını beklediğiniz ZÜMRÜT YALOVA KAPLICALARI 15 Nisandan itibaren açılmıştır. Nizan ve Mayıs ayı zarfında geleceklere Otel ve Bany? Hatlarından *640 — tenzilât yapılır. Yalnız 24 saat kalmak Üzere geleceklere, Vapur, Otobüs, Banyo, Otel, Yemek dahil tenzilâtli karneler. Karneler Köprü, Adalar bilet gişesil” — Yataklı Vagonlar gişelerinde satılır. — Nafıa Bakanlığından Afyon — Antalya — hattının. Afyon — Karakuyu kısmi Afyondaki iltisak hattının ray ferşiyatı kapalı zarf usulile ve gıdaki şartlarla eksiltmeye konulmuştur. 1 — Bu işin muhammen bedeli “175.000,, liradır. 2 — Muvakkat teminatı “10.000,, liradır. anlık 3 — Eksiltmesi, 15/5/935 çarşamba günü saat 15 de Bak ihale binasında Demiryollar Inşaat Dairesi arttırma, eksiltme ve komisyonunda yapılacaktır. .bllu. 4 — Bu eksiltmeye girecekler, tek'lif mektuplarını ve gar” şartnamesinde yazılı olan diğer evrak ve vesikaları ekeiltme — ., tinden bir saat evveline kadar mumaralı makbuz -Ihb“, mezkür daireye vermiş olmalıdırlar. gnde? $ — Bu eksiltmeye girmek istiyenlerin münakasa gün gler en az bir hafta evvel istida ile Bakanlığa müracaat ederek Jari ıuklı:lı fenni ehliyet vesikasını teklif mektuplarına k0y âzımdır. - 6 — Talipler, bu ferşiyat işi için hazırlanan .uıw# mesile mukavele projesi ve merbutatından mürekkep W.y münakasa evrakımı “875,, kuruş bedel mukabilinde - Demir İnşaat Releliğinden tedarik ed-"“irler. — “2194,, 115,99 2,50 21,74 17,10 5,00 6,42 30,69 10,00 23,10 15,50 100 1,50 11,25 541,50 3,75 76,70 2,50 14,39 14,68 15 16,52 33,78 ız 30,41 ' t . . ile 45