4 Aralık 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4

İktısadi Sütun Buhran Dört Yaşında Geçende dünya buhranının bitmek üzere olduğu hakkında İbracat Ofisinin bir fıkrası intişar etmişti. Fransada “Journal La Commerce,, mecmuasında “Buh- ran dört yaşında,, başlıklı ma- kale bize bu hususta vazıh bir fikir verebilir.. Bu —makalenin bazı parçalarını naklediyoruz: BUHRAN 4 YAŞINDA Dünya şimdi şiddetli buhranı- Aın dördüncü yılını sürüyor. Dünya, çok hastadır. Hem, ne tarafa baksanız, gerek maddeten gerekse lişin daha mühim tarafı) manen İyiliğe doğru atılmış bir adım — göremiyorsunuz. — Zaten hareket — kabiliyetini kaybetmiş olan makine hergün bir yeni firene almıyor. Henüz işlemekte olan birkaç damar da peyderpey kıskıvrak bağlanıyor. Ve böylece, iktisadi uzviyeti, soğuk ve kadav- | Fazla ra katılığı her istilâ ediyor. Ne tarafa baksanız, yeni ver- giler, kontenjanlar, yasaklar, T- garet mukavelelerini fesheden e- dene., Dünya bir gümrük harbi- nia meydanına dönmüş. Müba- dele kısılıyor, sermaye haraketleri duruyor; en son — menfezler tıka- mıyor. Fakat bir taraftan da za- ten malül olan bir takım pora sistemleri büsbütün genişletiliyor. Herkes vergi kıymetleri ıhdasında biribiriyle yarışa girmiş. Kredile- rin donmasi hareketi Düne kadar ancak soğumuş ta- lâkki edilen krediler bugün daen- ma devresine girmiş bulunuyor. Artık hiç bir borçlunun ödemesi- ne imkân yoktur. Alacaklılar ile borçlular karşı karşıya geliyorlar ve alacaklılar, borçluları büsbütün iflâs baline getirmek için yeni avanslar vermek suretiyle daha ağır borçların altına sokmağa ka- rar veriyorlar. Devletler, zehir dolaplarınm kapılarını artlarına kadar açıyor- lar. Bol bol hazine tahvilleri, ob- ligasyonlar kısa ve uzun — vadeli istikraz senetleri çıkar yorlar. Bütçeler, he memlekette yık- hyor. O zaman enkazın parça- sını bir kenara alarak “munzam bütçe, yahut “fevkalâde bütçe, ismi altında yeni bir yapı kur- duklarımı iddia ediyorlar. Artık bunun ne gibi bir netice vere- bilecğini siz tasavvur ediniz, Bütün maddelere ait stoklar Hizumundan fazladır. Dünyada, lüzumundan fazla buğday, İüzu- mundan fazla pamuk, Tüzüumun- dan fazla bakır, şeker ve kauçuk var. Her şey, lüzumundan - fazla. Bu fazla şeyleri ortadan kaldir- mak için ne yapılıyor dersiniz? birtakım teşekküller var ki bun- ların da işleri güçleri, bu stok- ları bu noktadan kaldırıp şu noktaya nakletmekten ibarettir. Ve emtiaya mahal ve sahip de- giştirdiler mi, dahiyane bir iş gördüklerini zaanediyorlar, Maal- esef bütün bu marifetler | netice- sinde, ne bir buğday tanesi he de bir atom bakır azalmış oluyor. Yani şu malüm bikâye: Ağre Jarının — dineceğini — zannederek yatağımın içinde sağdan sola ve soldan sağa dönen hasta. Piyas darı para ile tutarak, istihsal takviye ve teşci edilmek- tedir. Tabiatile bunun arkasın- dan borsa fiatları düşmektedir. Düşmekte olan senedatı satın alarak tutmak istemek pahalı bir İştir. Satın alan mücsseseler ard- sıra iflâs ettikçe felâket, elbette ki artacaktır. * Eğer millt iktsatlarla beynek " iktısadın bu gibi çarelerele hracağı — düşünülmüyorsa * akıbetlerle karşlaşmak gün daha ilerliyor. | Hava Şehitleri Abidesi Ağrıdağı Harekâtında Ölen Aziz Türk Bu Abidede Metfundur Çocukları Karaköse (Hu- susi ) — Kasa- bamız Şark vilâ- yetlerimizi sahile bağlıyan yolun üstünde bir uğrak yeridir. Van, Hakâri ve civarı halkı İstanbula seyya- hat etmek iste- dikleri — zaman- larda Karaköse- den gelip geçer- ler.. Mühim bir güzergâh olan Karaköse bu ve- sile ile de günden güne terakki etmekte ve oldukça büyümektedir. Karköse'de her- gün yeni imar faaliytleri kendi- sini göstermektedir. Muntazam ve kârgir binalar inşa edilmekte- dir. Evvelce yazmış olduğum hava şehitleri abidesi memleke- ebedi büyük — bir hatırası olmakla beraber yurdu- muzu tezyin eden yegâne eserdir. Abide tamamen ikmal edilmiş timizin ve Antalya-'da Fakir Çocuklar Menfaatine Bir Müsamere Verildi Antalya (Hususi) — Dumlupı- nar mektebinde fakir çocuklara muavenet maksadile bir müsa- mere tertip edilmiştir. Müsamere çok muvaffak olmuş, (bütünhayır sahipleri müsamereye iştirak et- mişlerdir. Müsamerede milli ra- kıslar yapılmış, monologlar söy- lenmiş, konferanslar - verilmiştir. Müsamere sonunda mektebin yeni idare heyeti intihabı yapılmış, avukat İsnail Hakkı, İhtısas Müs- tantiği Necati, doktor — Vasfi, Liman Reisi Osman ve Levazım Müdürü Ziya Beyler heyeti ida- reye seçilmişlerdir. Sıvas'ta Yo-Yosuz Tek Bir Kişi Kalmamıştır Sıvas (Hususi) — Evvelki gün iki kadın ile bir erkek bir mil- yondan fazla sigara kâğıdı kaçı- rirken yakâlanm şlar — ve - İhtisas mahkemes'ne sevkedilmişlerdir. Yo-Yo salgını burada da baş- lamış ve halkta Yo- Yo'suz kimse kalmamıştır. S.vasa Yo-Yo'yu ki- tapçı Kâmil B. getirmiştir. Sıvas'ta Kar Yağdı İki gündenberi şiddelli ve de- vamlı kar yağmaktadır. Bütü şe- hir karla örtülmüş bir haldedir. ç— e a ihtimalı vardır. Sahte para, sahte kiymet - ve piyanko bileti nev'in- den kâğıtlar yaratmakla dünya iflâsına doğru koşmaktadır. Buna “bubranın sonu,, ismin verecek isek bütün ümitlerini beynelmilel ikt- sat konferansına bağlıyanlar hak- hıdırlar. Çünkü bu takdirde haki- katen “ buhranın sonu ,, na yak- Taşmış - bulunuyoruz, demektir. Karaköse Ağrı hava şehitleri abidasi ve merasimle açılmıştır. Bu abide yalnız Karaköse'nin değil bütün Türk elinin bütün Türk — çocuklarının. — ebedi bir hatırasıdır. Abidenin altında yurt uğrunda fedayı can eden vatanımızın aziz çocukları metfundurlar. Şehrimizde yapılan yeni İnşaa- tın en mühbim kısmını un fabr>- kası — teşkil etmektedir. Şark MUĞLADA Güzel Bir Müsamere Verildi Müsamerede zeybek oynayan gençler Muğla (Hususi) — Spor kulü bümüz bir müsamere tertip etti. Müsamerede — “ doğan Şeref , isimli üç perdelik milli bir eserle *“Bir facia,isimli bir komedi temsil edilmiştir.Rakıslar yapıldı, Zeybek oynanıldı, halk — müsamereden çok memnun kaldı ve Muğla gazel bir gün yaşıdı Malkara'da Şap Hastalığı Çıktı Has- talıkla Mücadele Ediliyor Malkara (Hususi) — Malkara- nın Şahin nahiyesine tabi bir çok köylerde şap baslalığı çık- mıştır. Hastalığa tutulan hayvan- ları tedavi etmek için vilâyet baytarları köyleri geziyorlar. Has- talık olan köylerin hayvanları kördon altına alınarak hastalığın sirayetine mani olunmaktadır. Zümrütova fabrikası Kara- kösede —mühim bir yokluğu gi- dermiştir. — Bu fabrika — vesaiti fenniye ile mü- aehhezdir. En mühim dert lerimizden birisi kış yolların ka- panması ve yedi sekiz ay vesaiti nakliyeden mah- rum kalmasıdır. Bazı seneler bu yüzden şehrimize gelip — gitmek imkânı kalmaz. Postalar bile bu yüzden intizamını kaybeder ve günlerce gelemez bazı öyle za- manlar olurki yollarda hayvan, kızak bile işlemiyerek postalar insan — sırtlarında gelip gider. Karkösenin havası iyidir, Suyu- muz iyi fakat bol değildir. Kara- köse her cihetle umrana terakkiye çok müsait bir kasabadır. Vamık Faik Alâiye'de Devriâlem Seyahatine Çı- kan Üç __Sîy!ah Geldi Alâiye ( Hususi ) — Buraya güçük bir sandalla seyahat et- mekte olan bir Alman ve iki dan mürekep Üüç seyyah gelmiştir. Bu seyyahlar küçücük sandalları ile devrialem seyahati yıpıgıkhdırlır. Sandalları Anta- ya civarında görünmiyen bir ka- yaya çarparak delinmiştir. Burada tamir ettikten sonra yollarına devam edeceklerdir. Bunlardan başka kaoçuk bir sandalla — devrialem — seyahatine çıkmış olan Verner Kıriman is- minde bir erkek Alman'la karısı da geldiler. Bunlar seyahatleri neticesinde Mmuazzam bir eser yazacaklarını söylemektedirler. Bursa'da Fırınlar Haı;ı-;ria;ıuı Maki- ne İle Yuğuracaklar Bursa ( Hususi ) — Belediye bütün fırınlarda hamurların ma- kine ile yoğurulmasına karar ver- miş ve fırınların hamur makinesi tedarik etmeleri için altı aylık bir mühlet koymuştur. Şehrimizde yerli hamur makineleri yapılmak- tadır. Fırıncılar yerli makine kul- lanmıya karar verimişlerdir. Altı ay sonra - makine almamış olan fırınlar. ekmek çıkaramıyacak- lardır. Bursa'da mütekaitler Cemiyeti C. H. F. ocak kongreleri de- vam etmektedir. Şehrimizdeki askeri mütekaitler de Halkevinde umuml bir içtima yaparak Bursa Askeri Mütekaitier Cemiyeti teş- kil etmişlerdir. Eski Tulü gazi- Asir İle Hicaz Arasında Harp Başladı Kahire ( Husust ) — Yemen ve Hicazdan gelen son telgraflar Asirde mühim bir isyan patlar dığımı haber veriyorlar. Hatırs lardadırki — İbnüssunt — Hicazda vaziyetini kuvvetlendirdikten sonrâ Asire el atmış ve orasını da “n | Hicaz toprağına ilhaka karar ver miştir. Bunan için de geçen sene Asir Emirile bir muahede yap» mış ve her sene muayyen bir vergi vermesini ve orada askerli bir kuvvetin bulunmasını temin etmişti. Benim öğrendiğime göre isyan pek geniştir. Hicaz bükür meti geçen hafta (50) otomos- bille Asire asker sevketmiş, Hi- diviye vapurlarından birisini de Asir sahillerine asker nakli için kiralamıştır. İsyan eden kabileler arasında uzun müddet Osmanlı devletini iz'aç eden kuvvetir kas bileler de vardır. Bu isyanda İmam Yahyanın mühim rol öye nadıği söyleniyor. Çünkü Yemen İmamı Asiri kendi vatanından bir cüz saymakta ve ilhak etmek tasavvurunu beslemektadir. Bunun için de Asirde mühim bir yekün tutan ayni askeri bulunduruyordu. Hicaz hükümeti vaziyet hakkında büyük bir ketumiyet muhafaza ediyor. Maamafih isyan sahasi çok geniş ve — ehemmiyetlidir. Mütemmim — haberler — vaziyeli aydınlatacaktır. İrak Cemiyeti Akvama Aza Tayin Etti Bağdat —(Hususi) — İrak hükümeti Nuri Sait Paşanım kas binesinde Müdafaa Vekilliği yas pan Cafer Askeri Paşayı Londra sefirliğine ve Cenevredeki Ce- miyeti Akvam Meclisi nezdinde Irak hükümetini temsile memur etmiştir. Sabık Maliye Vezirl Rüstem Haydar Beyin de Kıral Feysalın Kalemi Muhsus Müdür« lüğüne tayin edileceği kuvvetla leniyor. Şimdiki Müdür Reşit îlı! KıyyllıişBu.' başka mühim bir vazifeye tayin edilecektir. Şerif Hüseyinin Kabrine Kâbe Örtüsü Örtülmüş? Kudüs gazeteleri Kıral Fey- | salın babası Şerif Hüseyinin mes- kadi üzerine büyük |ir İhtii kâbenin örtülerinden bir parça örtüldüğünü yazıyorlardı. Hicazda çıkan ( Savtülhicaz ) gazetesi bu ihtifal münasebetile yazdığı bir yazıda örtülen örtünün kâbe ör- tüsü olduğunu tekzip — ederek şunları söylüyor: “Biz iddia ediyoruz ki sene“ lerdenberi Hicazdan kâbenin ör- tüsünden bir kabri örtecek ka- dar değil, ufacık bir parça bile harice çıkmamışlır. Sonra Ş:ıîf Hüseyinin kabrine serilen örtünün Yöşil olduğu yazılıyor. Herkes bilir ki Peygamberin örtüsünün rengi yeşil değil siyah ipektir. Sonra bizim gördüğümüz fotoğ” raflar bunun bir kâbe örtüsü ot madığını gösteriyor. Tarihe ve hakikate hizmet etmiş olmak için bunları yazmıya mecbur olduk.,, Tokattaki Tavukların Sokaklâ Dolaşması Menedi!di Tokat (Hususi) — Belediy? kasaba dahilinde tavukların 60* kaklarda dolaşmalarını yasak ele miştir. Sokakta dolaşan tavuklar nosu Üstündeki hususl daire ce- | öldürülmektedir. Bu yüzden ta miyet ıuık'e_ıi yapılmıştır. ve yumurta fiatları yükıolwî“h