4 Aralık 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansîklopedisi ınci eozii $kniî$lır İkinci cilt bitti 21 Dokuzuncu sene: No. 3082 tSTANBUL CAĞALOĞLU Teîgraf ve meîrtTip adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: lstanbul No 246 Teleron: Başmubarrlr: 22366. Tahrlr müdürü: 23236, İdare muduru 22365. Matbaa. 20472 tlân sahifelerinm herkese açıktır. Cumhuriyet'te neşrettirilecek ilânlar için doğradan doğruya idarehanemize dahi müracaat olunabilir. umhuriyet ^^* * ^ 4 Kânunuevvel 932 Hayat Ansiklopedisi Biiyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en ffaydalı eserdir. Her evde bir lane bulunmak lâzımdır. nUIIIIIIIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIIimillllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIII lllllllllillllllltlllllllMllllIilllllllllllllllllliilllııııııııııııııı • .. • >. Fırka GruDunda Adliye ve Maarif İşleri GörUşüldü Borçlar işinin vahameti artıyor Ihracat dövizleri Hakkında pek îsabetli bir karar: Ankara (Başmuharriritnizden) Gazetemizin ötedenberi müdafaa ettiği bir mes'ele tktısat Vekili Celâl Beyefendinin Heyeti Vekileye sev . lâyetlerimizde bir tetkik kettiği bir kararname ile nihayet en makul bir hal suretine iktiran etmiş *eyahatine çıkacaklardır. ve keyfiyet Reisicumhur Hx. tara fmdan da tasdik olunmuştur. Bu mes'ele ihracat mallarınuzın dövizlerinin kontrolu mes'elesidir. Washington 3 (A.A.) Borçlar Bu mes'ele hiç kimse için hiç bir mes'elesinin münakaşa edilmiş oldusarar ve külfeti mucip olmadığı hal. ğu uzun bir kabine içtimaından sonra de iktısadî hayatımızm selâmeti için, M. Stimson, gazetecilere beyanatta ticaret ve tediye muvazenelertmizin bulunarak tngiliz ve Fransız nota emniyeti için fevkalâde biiyük bir elanna cevap vermeğe lüzum olma hemmiyeti haiz bulunmaktadır. Bu d'ığı mütaleasında bulunduğunu söy muvazenelerm imkânın en ileri hadlemiştir. lerinde doğru olarak tayin edilebil Washington 3 (A.A.) Mümes mesiledir ki iktısadî hayatımızm nasiller meclisindeki demokrat fırkası8il yürtiyerek ne hallerde bulundu nın reisi M. Rainey, söyle demiştir: ğunu hakikate en yakın olarak bil. < 15 kânunuevvel vadesini an me$e muktedir oluruz. cak kongre tehir edebilir, halbuki Kararnamenin ihracat mallanmıkongre buna mütemayi! değildir.» zm dövizleri için tüccara tahmil et • Bu sözler, tngiliz ve Fransız no tiği külfet muayyen bir müddet zar. taları hakkında mütalea beyan et ~ memis olan kongre azasınm efkânna f ında bu dövizlerin ya millî bir Türk Amerika Raridye Ifaan Mr. Stimaon tercüman olmaktadır. bankasina »atılmasmdan ve yahut gâne payidar tedbirdir. ttimadın tek kendi namlanna Cumhuriyet Merkez M. Graner de şu sözleri söylemiş rar tesisi i»e Sctisadi istflırarm ve haBankasma yattrılmasından ibarettir. rir: kikî sulhün birinci sartıdn. Her ihracat taciri her üç ay zarfında « Geçen hafta M. Hoover'e Av. Muvazenesinin temini içîn pek şld îhrae işlerinm bilhassa dövize miirupa devletleri Amerika'nın para detli tedbirler almımş ve daha da a' teallik beyannamelerini vermekte sının behemehal ödenmesini istemekdevam edecektir. Kredi ile, yahut an te olduğunu anlıyacak olurlarsa va Imacak olan Frannz bütçesinm 500 komsinyasiyon (en consignation) o. ziyet çok daha iyi olacaktır, dedim.> milyon dolarhk açigma rağmen Fran Ayan meclisi demokrat fırkası rei sa cihan iktisadTyatinm tekrar dirillarak veya bedeltn tediyesi hususunmesi uğrunda ağvr fedakârhklara si M. Watson söyle demistir: Nlcrhum Samih Rifat'm «Cttmhuriyet» te ida diğer şartlarla ve meselâ takas katlanmıstrr. çekilmis son resimlerinden biri »uretile yapılmrs satışlarda dahi tebiî « tngiliz notası, bildiklerime Bunu yaparken Fransa mevcut v« bu hususî »artlar naian dikkate ahAnkara 3 (Telefonla) ÇanakkaU göre, Ayan azasmdan kimsenin fik raer'i hilâflarda derpis edilen tedi meb'osu ve TSrk Dfli Tetkik Cemiyeti mr. Far*«ı aatılan maliar bedelile rmi değiştirmemiştir.» yelerin malî ve iktısadî islerde pek Reisi Edip Samih Rifat Bey bugün vetaehm Avrupa'dald her hangi bîr İkinci Frannz notası derrn intizamsızlıklara ve kansrkhk* fat etmiftir. Kıymetli fikir ve ideal ahesabt kapatılacaksa bunun Türki • Paris 2 (A.A.) Fransız notası, lara meydan vermeksizm, kat'iyyel damımızm fifulü Ankara'da sayi ohır ye'de alelusul bir döviz muamelesine Fransa tarafından gösteriien ayni ifa olunamıyacağıkanaatjnde bulu 4 olmaz hakikaten derin bir teettür • tâbi olacagmı v« o muamelenin ko. • * *ilm1yetî dahi nuyordu. laylıkla ikmali mümkün bulundu yandvmış, miktan pek çok olan seven* linde Amerika'nın da 15 kânunusanî ğunu herke* bilhr. Hulâsa henüz nesLozan itilâflarından sonra her ta lerini çok ağlatmıstır. vadesini münasip göreceği bir za • roluncnadıği için bütün ahkâmmı btL rafta etkrar uyanmağa baslıyan i\i Merhomun cenazesi bugün ihtifalâtla mana tehîre razı olmasını adalet ve «nediğiıniz kararnamenin koymuş omat duygusu hükumetler arasm kaldırılacaktır. hakkaniyete muvafık bulmaktadır. lacaği esaslara göre doğru dürust daki borçlarm ödenmesi lüzumu ü'Aksi takdirde islercfeki umumî durihracat ticareti yapan vatandaşlar zerinde ısrar edildiği takdirde, dkDün gece yarısma doğru Ankara' gunluğun artmasuu beklemek lâzım için en ufak bh zorluk dahi olmıyavam eyliyemez. dan aldığımız şu telefon haberi bütün gelecektir. caktir. Fransız hükumeti, talebinin yukar milletçe matemi tutulacak kadar büNota su suretle devam ediyor: Bizhn ötedenberi müdafaa ettiği. nda arzedllen mütaleaların ziyası al yük bir ziyaı büdiriyor. «Bütün borçlar mes'elesinin yeni miz dava şu idi: Memleketten para tında tekrar tetkik edilmesini Ame Samih Rifat'ı Türk efkâri umumiyeesaslar üzerine kurulmuş kat'î ve niçıkabilmesi için bir takım kayitler ve si, hele Cumhuriyet karileri yakından rika hükumetinden rica etmekle, haî bir hal suretine bağlanması dünşartlar koymus olduğumuz halde patanırlar. Dolgun bir dimağ, yüksek bir kendisini yalnız millî değil, ayni yantn fhndiki bulanık ve karısık varadan baska bir sey olmıyan ihracat (Mabadı 5 Inci sahifede) kültür ve dürüst bir »eciye ile seneziyetinde itimadı iade edebilecek yemallanmızla ve hususile onların belerdir matbuatta ve Hkir yoUannda adeli olan paralarla neden mesgul ve (Mdbadi 2 ind *aWfede> mütekayyk olmuyoruz ? Memleket . ten faraza hiç kimseye sormadan ve mezuniyet almadan on bin Iira çıkaramayız. Buna mukabil on bin ve *hatta yüz bm liralık mal çıkardığımızda bu malın bedeli ne oldu diye sor mazsak mantıksız bir vaziyette kalmış olcnaz mıyız? Binaenaleyh ma. demki para üzerinde . ve haklı ola Ankara 3 (Telefonla) Muhte. rak . mütekayyit ve meşgul oluyo lrt Encümen bugün de Yunus Nadi Terkosun Belediyeye devri hak ruz, o halde ihracat mallanmızın Beyin riyasetinde toplanarak Barut kıtıdaki tetkikat devam etmektedir. bedellerile de tıpkı para gibi mütetnhisan irtişası tahkikatma devam Maliye Vekâleti namına Tahir Kevkayyit ve meşgul olmak mecburiyeetmiştir. Encümen bugün eski Vari tmdeyiz. Birme dikkat etmekliğimize kep, Nafıa Komiseri Mustafa, Be . dat müdiri umumisi Kâmil, bir müdlediye fen heyeti müdürü Ziya Beymukabil diğerini ihmal ettnekliği . det müdiri umumilik vekâletmde de lerle Terkos Şirketi müraessilinden mizde tenakuz vardır, ve hatta ikinbulunan sabık Ankara Defterdan mürekkep bir heyet bu i? için her • cisini ihmal etmekliğimiz birincisinthsan, sabık hukuk müşaviri Sürey. gün Beyoğlu Belediye dairesinde top. deki dikkatimizi iptal edecek mahi. ya ve sabık Muamelâtı naktiye mü • yeti haiz bir garabet olur. lanmaktadır. tçtimalara bazan Vali durü Macit Beyleri dinlemiş ve ifaİhracat tacirleri sattıkları Türk ve Belediye Reisi MuhHHn Beyle deleri üzerinde tetkikatta bulunmuş. mallarının hedellerini memlekete ge Terkos Şirketi Müdürü M. Kastelno tur. Yarm tekrar toplanarak tetki tirmezler mi? Şüphe yok ki getirirkatına devam edecektir. da iştirak etmektedirler. Heyet me • ••••••••••ııııııııııttııtıııııııııııtııııııııuıııııııııtıı ler ve tabiî hem de döviz olarak ge. Vall Muhittin S. M. Kastelno saisini ikmal etmek üzeredir. tirirler, ve bu dövizler bu piyasada Tahmin edildiğine göfe bu bedel tçtimalarda shketin yirmi senelik para olarak onlarm işine yaramıya24 sene müddetle senede yermiş, sekhesapları tetkik edilmektedir. Mu caği îçin onlan Türkiye'de satarlar, sen bin Iira kadar bâ: para verHerek bayaa bedfline son beş senelik vari. yani Türk parasile değiştirirler. U ödenecekth*. Maamafıh müessesatı dat esas olacaktır. mumî, tabii ve cari kaide budur, ve biz eminiz ki %90.95 gibi ve belki Son beş senenin en fazla varidat resmiye her sene buna yakın su parası vermekte olduğundan mubayaa daha ziyade büyük bir ekseriyetle getiren senesile en az varidat geti Konservatu Wv" "Km btı işler böyle görülür ve görülmek Belediye için mühim bir külfet tesl~ ren senesi nazari dikkate alınmıyavar musiki tarihi tedir. Ancak arayerde %l23 dahi etmiyecektir. Heyet mesaisini bir rak geriye kalan üç senelik varidatm muallimi ve geolsa bazı dövizlerin memleketimize kaç güne kadar brtirecek, bundan vasatisi hesap edilecek ve bu vasa rek şark, gereksı gelmemesi ihtimali yokraudur?Masonra Belediye ile şirket arasında tinin yirmi dört seneliği mubayaa garp musikile demki böyle bir ihtimal vardır, o yeni bir mukavele aktolunacaktır. bedelini teşkil eyliyecektir. rüıde nazarî ve halde paradan hiç farkı olmıyan IIIMllUlltUtllllllllllllMIIMIllUlilllllltlMUIIIIIlllltllUIIIDIItlllllllllllllMMIIIIIIMIIMIIIIIIIII IIIIUIIII1II1I1 MIIIIIMIIMIIIIDMlllHliltllllllMllitlllUI amelî büyük bir Türk eayası bedellerile de iştigal et. letin menfaatleri iktizasındandir. üstat olan Musa duyuyoruz. •nek mantıkî olduğru kadar zaruri İhracat mallanmızın dövizlerinden Süreyya Bey, evBu işte ticaret erbabına hiç te büsayılmaz mı ? tşte son kararname ile dolayı tacirlerimiz aleyhine her han velki gece, Panikmal olunmakta olan mühim ve yük bir külfet terettüp etmiyeceğini gi bir tazyik veya tahammülü müşkül galtı'daki evin yukarıda kaydettik. öyle bir külfebizce cidden ve hakikaten pek mü bir külfet tatbikı mevzuu bahis de . de, sabaha kartin terettüp etmemesi lâzım geldiğini him . noksan burada idi. Bu noksanı ğildir. Yalnız bu işlerin dahi zaptüşı kalp sekte de burada kaydettikten sonra bu işin ortadan kaldırmağa himmet ©ttiği rapt altında yürümesi lâzımdır, ve sinden vefat etselâmetle yürümesi için hüsnü niye* içm Celâl Beyefendiye borçlu oldu tacirlerimiz zaten yapmakta olduk miştir. JWu,*fcm Musa Süreyya . sahibi vatanperver tacirlerimizin hüğumuz büyük teşekkürü burada aleları işlerini şimdi sadece bu karar kumetçe ittihaz olunan son karar . Musa Süreyya Bey, bir musiki ainen ifa etmekten sonsuz bir haz nameye tevfik etmiş olacaklardır, o name tatbikatmı kolaylaştırmala lesine mensuptu: Bir kaç sene evvel \ kadar. * rmda millî büyük menf aat bulunduvefat eden pederi giriftzen Asım Bey, bir çok eserleri, peşrevleri, şar ğunu ve binaenaleyh bunun böyle Binaenaleyhbu işte esaskolaylaşkıları adeta klâsik olmuş maruf muyapılması çok ehemmiyetli millî bir tırıcı vazife tacirlerimize düşüyor. vazife olduğunu ilâve edebilirız.. Onların bu vazifeyi doğru dürüst ola siki üstatlarındandı. Musa Süreyya Beyin erkek kardeşi İbrahim Sadi ve rak hüsnü ifa edeceklerinde bizim Memleket işlerinin doğru yürü . Cevat Beylerle kızkardeşi Nihal Haşüphemiz yoktur. mesi başta tacirlerimiz olduğu halde 4 üncu sahifemizde {Mabadi 2 Inci sahifcde) YUNUS NADt herkesin ve bütün memleket ve mil Amerika yeni notalara cevap vermiyecek... Gazi Hz.nin Şark seyahatleri Grupta müzakereler Yalnız Ingiltere'ye karşı bazı feda Dün Adliye ve Maarif Ankara 3 Söylenildiğine göre Reisicumhur Hz. Vekilleri izahat verdiler yakında cenup ve şark vigün de devam edilecektir Ankara 3 (Telefonla) Fırka Grupu bugün de toplandı. Içtima başladığında Adliye Vekili Yusuf Kemal Bey söz aldı ve bütün adlî işlerimizi uzun boylu izah etti. Adlî mes'evekıu. leler hakkında Yutuf Kemal Bey söz alan bulunmadığından maarif işlerinin müzakeresine geçildi. Maarif Vekili Reşit Galip Bey mufa»> sal izahatla maarif siste • mimiz ve vaziyetimiz hakkında azayı tenvir etti. Bu mevzuda bir çok söz alan bulundu. Vekm Fakat vakit Mt'ant Gta geciktİginden * *** müzakerelere yarm devam edil mek üzere nihayet verildi. Maarif islerimizin müzakeresine bu kârlıklar gösterilmesi mevzuubahis Samih Rifat'ı Kaybettik... Buyük alimımız dun ^Ankara'da öldü Müsabaka hediyeleri Kraliçe intihap edilecek H. a rey verenlere 200 100 50 Lrc mükâfat vereceğiz Terkos kaça alınacak? heyet mesaisini bitirmek üzeredir İrtisa tahkikatı Şirket mümessilinin de iştirak ettiği Muhteiit Encümen dün dört kisiyi daha dinledi S Netaat Ekrem Hanım Güzellik müsabakamıza iştirak edenlerden bugün de Nevazt Ekrem Hanınun resmini dercediyoruz. Nev. zat Hanrm, müsabakamıza Malat ya'dan iştirak etmiştir. Bir zıya daha! Musa Süreyya Bey ansızır vef at etti tzmir'de olduğu gibi Bursa'da da güzellik müsabakasına iştirak için büyük bir hararet ve alâka gösterilmektedir. Belediye Reisi Muhittin Beyefendi, bu tnüsabakayı, millî bir is telâkki ederek cidden takdir ve şükrana lâyık bir gayretle çalışmaktadır. Muhittin Bey, müsabakaya yalmz Bursa şehrmdeki değil, kaza lanndaki güzellerin de iştirakini te. min için sarfı mesai evlemektedir. Bursa'daki müsabaka, kânunusa pinin ilk günlerinde mtaç edilerek Bursa güzeli, ağlebi ihtimal kânu mısanmin beşinci perşembe günü ak. şamı verilecek olan ilk seçme müsameresine iştirak edecektir. Bursa güzelini seçmek üzere te şekkül ettiğini yazdığımız hakem heyeti arasında, evvelce neşrettiği . miz zevattan başka musiki muallimi ve bestekâr Me'hmet Baha Bey ile Bursa'da 'Tfevzat Hanırmn boy resmi kız ve erkek liseleri feUefe ve ede biyat muallimi Namdar Rahmi Bey ler de vardır. Kayıt muamelesi devam ediyor Kayıt muamelesi devam ediyor. Müsabakaya girmek istiyen hannn . lar, cumadan maada hergün saat ondan alttya kadar idare müdürü müze müracaat ederek resim çıkartmak için vesika alabilirler. Resim vesikası alıp ta fotoğrafilermi çek . tirmiyen hanımlardan bir an evvel resimlermi çıkartmalannı rica ederız. Muhterem kariler, resimleri kesip saklayınız! Karilerimiz arasında, gazetemiz (Maicdi 6 mcı sahifede^ Büyük musiki anketimiz Musikimiz nasıl Garplileşmeli ? Anket muharriri: Peyami Safa Konservatuvar mütehas sısı profesör «MAKS» m tikirleri etrafında uyanan alâka üzerine, PEYAMl SAFA Bey eski ve yeni neslin belli başlt musiki mütehassıslarile görüşmeğe ve musikimizin tekâmül veç • hesi hakkında fikirlerini toplamağa başlamıştır. Alaturka ve alafratnga bütün musiki dostlartmn dikkatle ve zevkle okayacakları bu anketin neşrine bir iki güne kadar başlıyacağız. ihracat emtiası dövizlerinin kontrolu kararnamesi