9 Ekim 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 5
Sonnet des voyelles (Sesli harfler gönesi) Rimbaud Bateau İvre eserini yazarken meşhur sesli harfler su- nesini de yazdı. İlk defa Verlaine tarafından Lutöce mecmuasında tabettirilen bu eserin ilham men- geli şairin çocukluk alfabe hatıre- gıdır. Onun yeni hişleri, hayalleri, tecessüsü bu orijinal mevzuu yâ- rattı. Sırf eğlenceli bir meşguliyet olsun diye gelişi güzel yazılan bu 8one aynı zamanda edebiyata kıy- metli bir eser kazandırdı. Sinbolistler ve ses mütehassıs ları arasında büyük münakaşela. ra mevzu olan bu kitapta: renk, ses, müzik, resim ve koku gibi muhtelif unsurları kendinde top- layan renkli bir dinleme nazeriye- si göze çarpar.. şair parlak ve İra- pan renkleri çarpıştırır. Hayallerin şellalelerini nesrin giirleşen med ve cezirini karilerine sade ve güzel bir uslupla canlan- dırır.. Rimbaud sesli harileri ken- di prensibine göre şöyle sıralar: A,E,İ,U,0O A ölüm O ise gök ve saadet senbolüdür. Diğer sesli harfler bu iki zıt sembolün arasındadır. Şair Franwz bayrağın A E İ "ARTHUR RIMBAUD Hayatı Xx YAZAN: Neriman KURTBAY harfleriyle gösterir. Rimbaud «4» ya yalnız siyah rengini vermekle kalmaz «ynı zamanda efsanevi rumuzlarla siyah olduğunu isbat eder. Eğer A musikte bir blanş ile gösteriliyorsa aiyah ta bir bis- nşla gösterilir. Binaenaleyh A mu- savidir siyaba. Şair A berfini ce- hennemde kadavraların üzerinde uçuşan siyah tüylü birsineğe ben- zetir, Onun için A keder ve ölüm senbolüdürr.. E harfinin şeklini yığılmış buz parçalarına benzettiği için ona beyaz rengi vererek hayal ve ışık- lara atılan hemledir demişti.. İ Kandan ve güzel kırmızı du- dakların renginden ilham alarak İ harfine kırmızıyı münasip bul- muştur. O vahşi arzular, hiddet ve pişmanlık sembolüdür. U Dalgaların, yeşil kırların rengi geniş fikirlerin ifadesi, asil ruhlsrim senbolüdür. ve Eserlerine Dair O meleklerin, şeytanların diya- rı gök mavisidir. Bu renk songuz- luk, esrarengizlik ifade eder. Şair bazende mavi rengi güzel, cazibe- li bakışlara da benzetir.. Rimbaud'nun tenkiti (o isimle- rin rütbeleriyle sıfatlam mukayese ederek onlara hususi bir kıymet verir.. Paul Deunemy genç şair için göyle diyor: Onun ilk çocukluk hisleri bu kıymetli esere ilham membaı oldu. Elinde serbestleşen Ooo veğin nihayet şiirini nesre tahvil etti, lilminstions ve Gajson eserlerini buna misal olarak göste- rebiliriz. Kendine mahsuş bir şiir vezni icad eden Rimbaud sesli harflere renk ve şekili vererek bu orijinal (sone) sini yarattı. Eserini elddi bir niyet ve alâka ile yaz- ımamasına rağmen onu tecessüsü- nü ve yeni bislerini seziyoruz. Nezer dikkati celbeden mü- him halden biri de şair eski giir tarzını hor görüp arzusuna uygun yeni bir şiir vezni icad için çır- pınmasıdır. Verlaine ve Paterne Berrichon (Rimbaud) nun şiir, his ve müzik — davamı son sayfada — Almanların, bugünlerde, taarruz. a hedefi olan Kırımdan, Sivastopol limânının manzarası 243 — Servetifunun — 2354 ii
