“ EE SER VETİIFUNUN Sahibi ve mülessisi A. İhsan Tokgöz Neşriyat Müdürü : HB. Fahri Ozansoy Fiyatı 15 Krş. UYANIŞ SİYASİ — EDEBİ —-İLMİ —SOSYAL— HAFTALIK GAZETE * Kuruluşu 18941 yat 5| — cw 99 Ro. 23933 Telgrai : Serzetilünun İstanbal Telefon: 21013 8 Mayis 194) Perşembe HAFTA HA S B I HALİ Eski hâtıralara avdet — İşkodra, Selânik, Giridde Hanya ve Kandiye — Şimdi Bağdad Basra! — Büylik adamların nutukları. Yazan : Bizim eski Osmanlı İmparator- lağunun eski Rumeli vilâyetlerin- den İjkodradan başlıyan yeni Balkan harbi Üskübü Selâniği - Yenişehiri Golosu ziyaretten sonra Giridi (uğurladı, o Trabulusgarbı Bingaziyi Derneyi girme çıkma pbteşlerinde bırakarak, şimdi eski Bağdat ve Basra vilâyetlerine ya- naştı. (o Geçenki bir hasbıhalde yazdığım gibi buraların 1941 de geçirdiği harp safabatı benim bü- tün eski batıralarımı tazeliyor. Çünkü by yıl ateş içinde kalan şaydığımız yerlerin hepsi 30-40 #ene evvel Türk vilâyetleri idi. İşte bir misal : Mülkiye mektebinden yeni çıkmıştım. İzmirde bulunan babamı ziyaret için Söğütlü adın- daki İdarei mahsusanın büyük bir Yâpuruna bindim bu vapur aynı zamanda en büyük yelken takım- larını da ihtiva ediyordu. Fakat yelkenler sarılı idi, İstanbuldan kalktık Çanakkaleye uğrayıp tabii olarak İzmire gidecektik. O İzmi- re ki dediğim tarihte yani bundan elli üç sene evvel bile gâvur İz. miri derlerdi. Söğütlü vapuru Ça- nakkaleden kalktı, hava pek gü- zeldi gözlerimiz uzaktan Bozca adadan sonra Midilliyi ararken vapur garba saptı, merak edip kaptana sordum : < Emir aldık Giride gidiyoruz Hanyaya uğrıya- cağız. İzmire sonra gideceğiz! dedi. Ahmed İhsan Bu çok tuhaf İzmir yolculuğu o zaman benim hoşuma gitmişti. Bu sayede Hanyayı Kandiyeyi de görmüştüm. O Hanya ki 1896 Türk Yunan harbinden sonra bizden güya muvakkaten ayrılmıştı, ora- daki bir dağın tepesine madeni saçtan yapma bir Osmanlı bayrağı asılmıştı ! Tarihin hem tuhaf hem acıklı cilveleri 1!!! Küçük yaşımdan beri başta Rus çarlığı olmak üzere İngilterenin Fransanın ve Avuatur- yanın Türk Balkan vilâyetleri hak- kındaki tazyikleri ve tecavüzleri durmadan yürümüştü. O zamanlar babam derdi: Bütün memlekette gezip dolaş- tığım yerlerde huzur ve rahatı yalnız Bağdatla Basrada gördüm. Yabancı parmağı henüz oralarda yok. Tarihin bu tekerrürlerini gö- ren bugünkü Avrupa diplomatları acaba neler düşünürler. Belki çok şeyler düşünürler ama en çok onların hafalarını işgal eden me- seleler günün hâdiseleridir. Maziye göz atmağa vakit bile bulamazlar sanıyorum. Bu maceralar içinde bizim gibi yalnız yurdunun istik- lâlini ve selâmetiri düşünenler için aranacak nokta ateşin bize dokun- mamasına eteşli bir azim ile dik- kat etmekten ibarettir, İngiliz Başvekili Çorçil'in son uutkunda Yunan hezimetinden TOKGÖZ İstanbul - 6 Mayw - 1941 bahsederken komşularından yar- dım yapılamadı gibi sözleri acı acı gülümsemeden #nltüek ka- bil değildir, hangi kunuşular? Aiman devlet reisi bay Hitle- rin bu hafta yaptığı son nutukta bize taallük eden cihetler var ki onjarı memnun olmadan dinle- mek kabil değildir. Fıkranın bir tanesi şadur: «Türkiye Büyük Harb esnasında bizim müttefikimizdi. O barbin neticesinde Türkiye dabi bizim memleketimiz gibi acı ıztıraplara düştü. oTürkiyenin büyük ve dâhi yaradıcısı Okalkınmanın ilk mükemmel timsalini verdi, Tür- kiye, idarecilerinin realist kararla- rı sayesinde istiklâlini muhafaza etmektedir.» Bütün bu alâmetler ve cere- yan etmekte olan muharebeler ve bizim 1939 Eylülünden beri Av. rupa yangınının dışında kalabil. memiz Cumhuriyetin veonun sev- gili Şefinin Millet adına tutmuş olduğu siyasetdeki (o isabeti sarih olarak gösterir. Biz bununla ne kadar iftihar etsek azdır. Azmi- mizde devam edelim istiklâl ile toprak tamamlığının câbımızdan da yüksek olduğunu göz önünde tutarak fedakârlık hissinden ay. rılmıyalım. Ahmed İhsan TOKGÖZ 289 — Servetifünun — 2333