20 Mart 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 4

Elli yıl evvel çıkmış olan, 11,24 Nisan 1307-1891 tarihli 5 numaralı Serve- tifünundan , Aşağıdaki satırları nakleyliyoruz. Bundan sonra her nüshamız da sırasiyle elli yıl evvelki gazetemiz nüshalarından parçalar alacağız: Gazesemizde okuduğunnz satır- ları teşkil eden harfler (tabii eski yazı harfler) hâkkâk ve gan'atkâr Mühendisoğlu Ohanis'in eseridir. Ohanis Mühendisoğlu bugün 82 ya- şıudadır. Elinde Rık'a yazı harflerle hâkleri vardır, Harflerimiz ilk defa Macarlı ve mühtedi İbrahim adıu- da bir zat tarafından yapılmıştı. Bu harfler havalı denilen nevden olduğu için meselâ harfiçin başta, ortada, sonda olmak üzere üç, kezslik sonra kelimenin tepesinde, ortasında ve altında gelmek üzere üç kalıba daha muhtaçtı. Mühendis. oğlu bu 6 türlüyü 3 türlüye indir- meğe muvaffak oldu. Sonra Abdül- âziz zamanında Kajime hâkki bu zata havale olundu, Tam 17 yıl kaime kalıpları hâkkeyldi. Ve o za- manın kaimeleri bu kalıplarla Mat- baaiâmire'de basıldı; Abdülâziz'den Mecidiye nişanından mükâfat aldı ve o tarihte bu nişan son derece wühimdi. Edebi tahlilât — (Nâbizade Nâ- zım) 12 inci Hicri asırda yaşıyarak 1143 de damdan düsüp vefat eden Nedim için Fuzülünin ters klişe- sidir demek kâfidir. Edebi mane- viyatları birbirine pek benzer ise de ipfialâtte fark gösterirler. Bırisinin hazin tebessimleri diğerinin şahane ve serbaz kahkahaları boldur. Garbın aglar ve güler Janları bizim Fuzüli ile Nedimdir. Fuzüli bir genç mezann üstünde yetişmiş gelincik ise Nedim taze bir gül koncasıdır. Fuzüli'de neşiri yok gibidir, fakat Nedim nesirde dahi iktidar sahibidir. Möneccimbaşı tarihi tercümesi çok mükemmeldir, O tercüme za- manımızda bile bu kadadaryazılır. Nedimden bir şiir nümunesi : Mesti Nâzım kim büyültü böyle biperva seni ? Kim yetiştirdi bu güna serviden balâ seni? Beslemişdir kim, kucağında gülü ranâ seni ? — Oğlum, biz Kaşstanboluda Taşköprüden gelen Tokgöz oğul- larından Sarraç Abdürrahman ağa- nın oğullarıyız. Benim düşüncele- rim babalarımız gibidir, İşte bu- gün sana göylüyorum: sen onsekiz yaşına geldin; Artık benden sana para yardımı olamaz; evleninceye kadar yanımızda yer, içersin ve çalışır kazanır, ve kazandığını har- carsın. Fazla olursa arttırıraın. Rahmetli babamın bu nasihat ve vasiyetinden hiç ayrılınadım. tanrıya şükür gıkıntıda görmedim. fakat aileler arasında hazır yiyici olarak yetişenierin ve israfa düşen- lerin içinde felâh bulanı dahi gör- medim. Ahmed İhsan TOKGÖZ Kıymetli sanat eserleri- mizden bir minare ve şerefelerinin görünüşü. Zö — Servetifünun — 2325