hale ve atiye itimat mevcuttur. Türkiye, serbesti ile nizamı telif eden bir hava içinde vatandaşların huzurunu temiu edebilen müsteğ- na memleketlerden biridir.» HARİCİ SİYASETİMİZ Cümhurreisimiz, Türkiyenin hs- rici siyaseti hakkında da şunları söylemişlerdir: «Arkadaşlar, Geçen içtima devresinin başın- da zuhurunu ön samimi teesgür- lerle kaydetmiş olduğum Avrupâ muharebesi, on dört aydanberi bütün şiddetile devam ediyor. Gösterdiği inkişaflar, facianın Av- rupa haricine de sirayet ederek bir dünya muharebesi şeklini al masını imkân dahilinde bulundu- ruyor. Bon sene zarfında bir çok hür ve müstakil ülkeler ecnebi iatilâ- sına maruz kalmışlardır. Ancak Fransadan gonra İngil- tereye tevecçüh eden hücumların çetin bir mukavemete çarpmış ol- ması, muharebeyi yeni bir safha- ya intikal ettirmiştir. Görünüşte bu safha uzun sürecek ve insani- yetin sefalet ve ıstırabı temadi edip gidecektir. Bu hazin ibtimal- ler önünde büyük elemler duyma- mak, medeniyetin tereddisini tees- süf ve teesgürle kaydetmemek mümkün değildir Hakkından emin, haklara bür- metkâr ve vatan müdafaasına ka» rar vermiş vaziyeti, bu metanetin sırrını teşkil eder. Harici siyase- timizi tavsif ederken, milletimizin sayısız faziletlerini vatan için en emin, ep verimli şekilde kullan- mak düstürunun, yegâne rekberi- miz olacağını bir kere daha teba- rüz ettirmek isterim. Geçen içtima devresini açar- ken, harp karşısındaki vaziyeti- mizi izah etmiştim. Cümhuriyet hükümetinin harici #iyusetinde, geçen senedenberi, bir isbsddül vaki olmamıştır. Bunun en birin. ci sebebi, o siyasetin, siyasi istik- lâl ve mülki tamamiyetimizin mahfuziyetini esas tutması ve hâ- diselerin seyrine göre tahavvül eden haris emellerle alâkadar bu- lunmamasıdır. Hükümetiniz muhtelif vesile- lerle size arzetmiştir ki Türkiye- nin, hududları haricinde bir karış 304 — Servgtifünun — 2307 toprakto gözü, bir hakkı ihlğle niyeti yoktur. Bize, emniyetimize o emniyetle müteradif olan ha- yati menfaatlerimize tecavüz ni- yetinde olmıyan hiç bir devlet, bizim siyasetimizden endişe ve bizi, hakkımızın mahfuziyetini ig- tediğimizden dolayı, muahaze ede- mez. YUNANİSTANIN VAZİYETİ Muhterem arkadaşlar, Bizim harp harici vaziyetimiz bize karşı aynı iyi niyeti gösteren ve tatbik eden bütün devletlerle en normal münasebetlere mâni değildir. Kezalik, harp harici va- ziyetimiz, bizim topraklarımızın, deniz ve havalarımızın muherip- ler tarafından birbiri aleyhine kul- lanılmasına istisnasız olarak mâ- nidir ve biz mnharebeye girme- dikçe kati ve ciddi olarak mâni kalacaktır. Arkadaşlar, Son zamanlarda harp harekâtı bazı yeni vesilelerle dikkate şa- yan inkişaflar gösterdi. Bize arzetmiş olduğum bu siya- si umdeler, memleketimizi harp facialarından bugüne kadar nasıl masun bulundurdu ise, yarının emniyetine de aynı veçhile hiz- met edecektir, ümidindeyiz. SOVYETLERLE MÜNASEBETİMİZ rel geçirdiği vahim buh- ran içinde uha yüğee bütün dev- letlerle mümasebatımız normal sey - rini takip etoşiştir. Bunu memnuniyetle kaydetmek isterim. Türkiye - Sovyet mün& sebetleri dünya siyasetinin iğvicao- ları içinde başlı başına bir mev- cudiyettir ve memleketlerimiz di- ger tesirattan müstakil bir surette bu mevendiyeti devam ettirmek ıztırarındadır. Bu siyaset, böyle telâkki edildikçe, iki taraf menfa- ati için dünkü verimini yarın da verir, kimsenin zararına olmıys- rak yalnız memleketlerimizin ne- fine işler, kanaatindeyiz. Aziz arkadaşlar, Önümüzde insaniyet için. uzun ıstırap devreleri olmak mümkün, hatta muntemeldir. Bu devre es- nasında hayati menfaatlerimize karşı hassas bulunurken dostluk- İarımıza ve ittifaklarımıza vekali kalacağız. İngilterenin zor şartlar işinde kahramanca bir mevcudiyet har- bi içinde bulunduğu bir gsamnaudâ onunla olan ittifak bağlarımızın sağıam ve sarsılmaz olduğunu &öy- lemek benim için bir borçtur. di CÜMHURİYET ORDUSU alam mniiğ Muhterem millet vekilleri, Cümhurıyet ordusunun kuvvet- lenmesi ve ihtiyaçlarının tamam: lanması için büyük meclisimiz hiç bir o ihtimamı esirgememektedir. Türk milleti bn hususta kendisin- den istenilen vazifeleri iftiharla yapıyor. Hergün menkıbelerini dinledi. gimiz bu asil hareketlerin Türk milletinin ruhundaki engin feda kârlık hislerine bir yeni iyaret ol. duğunu sevinçle görmekteyiz. Bu gün büyük mecliste ve onun hür kümetinde, bütün işlerin başıma geçmiş olan müdafaa vazifesi, bü. tün milletçe de en sevgili bir gas! ye halindedir. Biz de iftiharla söy- liyebiliriz ki milletçe yapılan fe- dakârlar yerindedir. Gümhuriyet ordusunun vazifesini hakkile ba- şaracak bir ehliyette bülunduğuna ' emip olabiliriz. EN KUVVETLİ TEMEL Öümhurreisimiz, açış natkunu. şu sözlerle bitirmiştir : «Büyük Millet Meclisinin ralli terem azası, Milletlerin, tarihte misali geğ- memiş en ağır mücadele Jimlinde bulundukları bir zamanda, anlı Türk milletinin | sevketmek gibi şerefli, müstesna ehemmiyetli bir vazifeyi beraber ifa ediyoruz, Çok açık olarak bir daha görüyoruz ki, milletlerin yas şama hakları, bin türlü isabetli tedbirin başında ve hepsinden te: sirli olarak bir temele dayanıyor. Bu, mili birlik, fedakörlik ve kahramanlık temelidir. Milletler içinde istikbalin, her vagıtadan sonra nihayet kahraman ve fedakâr olanlera müyesser Ol: duğu bir devirde, 'Cürk milleti te- miz, emin bir istikbale Gori bakmaktadır.» » inmeli