7 Kasım 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

HERMERDE 3 KURUŞ ( ——— P> Hapoaa eei sakdayaı VAKIT KİTAB KUPONU Va 2 den 28 e kadar kupon toplayıp idâ remize getiren okuyuçularımıza Resimli Hafta Mocmuasının 28 aüsbalık ildaci altı aylık kolleksiyonu De bir hikâye ki- İ tabi vereceğin 25 kuponla birlikte 26 Haruş da ödenmesi Jâzımdır. Taşra okuyucularımız Ayrıca 15 kuruş ödeyeceklerdir. E J Askerlere verilecek kls'lk eşva (Yanımn $ Üüncüde ) Ruzveltin intihabı ! Amerika efkârı umumi- | | Terüb 1 B Bugün 6 Sayfa Görice muhasara PERŞEMBE 7 Il. TEŞRİN 1910 * ü DARB EVİ: Ankara Cad. İATANBUL *Telgraf: VAKTT* Posfa kulumu: 46* Telefon: 321418 (Yamı, |Manastırı | İtalyan tayyareleri- 24370 (İdare) 'yesinde demokrasi davasının zaferidir Yazan: ASIM US| Amorika Cumhurreksi — intihabı | Ruzveltin — kazanması ilo neticer keadi. Bu netice bir kaç bakımdan fevkalâdeliği halr bir hâdisedir: Bir kere Amarikanın ilk Cumhurreisi Vaşingtondanberi bir adamm bi- ribirini mütcakip iki defadan fazla devlet relsi seçilmemesi birleşik dovletlerin tarihinde milli bir sa- ano idi, Ruzvelt sadece efkürt w Mümiyenin arzusu ile üçüncü de- fa Cumhurroisliğine namzet gös- terilmesi ve kazanması He bu an” neyi yıkınıştır. Bu ananenin yılcılmasına salk e- ha sebebe golince, bunu herkes biliyor: Avrupada yarm cihaa har- Bi geklini nlacak mahiyette hir harp Var, Bu harp karşısında Rurvelt Amerika memleketlerinin ve dün- Ya milletlerinin menfaatlerini de Tinden derine tetkik ederek muay- Yen bir siyaset - tutmuşlur. Bu sl- Yaset İagiltereye ve — demokrasl Sephesine Amerikanın elinden ge- len yardımı yapmaktır ve Ameri- n da yarm tehlikeye düşebiler toğini düşünerek en kuvvetli mil- R müdafaa tedbirleri almaktır. On Altı milyon Amerikan gencinin va- kit geçirmeksirin mocburi askerli Re tabi tutulması ve harbe hazır lanması ba cümledendir. Ruzveltin tattuğu bu siyaset A- Merika efkârı umumiyesinin sami- mi hissiyatına o kadar tetabuk et- mektedir id rakibi olan Vitki bile Hmtihap mücadeleleri — ecsnasında kendi programını ona göre uydur- muşlur. O da İngiltereye ve de Mokrasi cephesine azami derecede Yardan etmekle beraber harp teh- Hcsine karşı hazırlanmayı «styasl PrORTAmmam ilk maddesi yapmıştır. Bu itibarla Ruzvelt yörino Vil- Ki'ntn intihap edilmesi belki haki katen Amerikanın harici siyasotin- de mühim bir. değişiklik vücüde Betirmiyecekti. Fakat cumhurrcis- Zi bir gahıstan — diğerine geçlace Memleketin temel kanumları mur Siblnce yeni cumhurrekinin işe için yeni yıl başını bek- lemosi lâzım gelecekti. Bu arada Manevi nüfuzunu — kaybetmiş olan Saki cumhurrelsi devlet — işlerinde di teşebbüsü ile karar vermek Sesaretini tabil kaybedecekti. Bu Yaziyetin gerek Amerfka için mil- N ve görek beynelmilel İşlerde mik- mahrurlar tevild edeceği şüp- hesizdi. Daha sonra Ruzveltin ken- :' fahsi görüşü ile başlamış ve ©vam etmekte bulunmüş olan | Bir takım teşebbüsler de sekteye "rayacaktı, seçilmesi Mülyon Amertkan müntehibinin de Mokrasi cephesi İekinde roy ver Tİş olması, buna mukabil onun s0- gimemesi için bütün — gayretleri Calışan totaliter — devletlerinin #avalarnı kaybetmesi demektir. Bu İlibarla yeniden Amerika Cumhur- Tei olan Ruzvelt sulh ve harp işin de Amerika milletlerini temsil et HĞi kadar cihan efkârı umumiyesi- Bin de bir mümessili sayılabilir. ADK İi İngilterede muhafız 5 teşkilâtı liyor Lendme, 6 (AA) — Bugün w Vam kamarasnda boyenatta bulu- zan barbiye müsteşarı Grigg ana vatan muhafaza teşkilâtınım bir tensike tahi tutulduğunu ve bu Suretle ordunun birdeabire 1 mil- Yon 700,000 kisi gibi muazmam bir Tatvcutla takviye odilmiş ve art- maş olduğunu bildirmiştir: Mühafaza teşkilâtinm kendi sa- Baylar vo erbaşları olacak va oto- Matik tüfeklerle, mitralyözlerle ve srobalarile yakında techiz edi- Vörilecek — techizat bir İyon kişiyi tam,alarak, silihlanı Yadtktır, | | | RUZVELT KAZANDI Kaybeden Vilki diyor ki: Seçim neticesini tam bir hüsnüniyet ile kabul ediyorum. Berline göre: Ruzxveltin kazanması Almanyayı alâkadar etmiyen tamamen dahili bir mesele imiş! | Nevyork, 6 ÇAA.) — Reisicum hür seçiminde halkın verdiği rey akkında Grenviç saati mikda; l öğrenilen va. le saat ziyet: Ruzvelt: 20,609,762. Vilki: 16,537,060. Neovyork, 6 (A.A.) — Birleşik devletleri reisi Bsanti ile sant 14 & öğrenilen neticeler güdür: Rey mikdarı; Ruzvelt: 21.255.155. Villd: 17.740.281. Ruzvelt 437 seçim reyini haiz 87 hükümette başta gelmektedir. Vi ki ise, 94 seçim reyini hsiz 11 hü- kümette başta bulunmaktadır. (Devamı 4 üncüde) Amearika kadar lingiliz- Sovyet Ticari müzakereleri devam ediyor Londra, 6 (A-A.) — Avam Ka. marasında, Baltık devletlerine ait vapurlar ve altınlar hususunda İn, gilterenin Sovyetler Birliğine karşı olan vaziyetine dair bir çok sual sorulmuştur. Bu suallere cevap veren hariçi. ye müsteşarı B. Butler demiştir ki: - Letonya, Estonya ve Litvan. yaya ait 24 vapur İngiliz. hükü. meti tarafından müsadere edilmiş. ir. Bu tedbir alâkalı nazaretlerle | istişarelerden — sonra yapılmıştır. Moskovadaki bîu'? elçimiz ;ığıı_l: evvelce İngiliz hükümetinin böyl bir tedbire mumaat_ıjdeceğıfıi bil. dirmişti. Mesele Ingiliz ve Sovyet hükümetleri arasında müzakere e. dümektedir. Keyfiyet, muğlak ve tekniktir. Her hangi bir anlaşmaya | varacağımızı ÜMit u'lıylx'u.pı_ AA Baltık devletlerinin Sövyetler tarafından işgalinden doğan diğer meselelerde müzakere edilmekte. « Savyet ticaret müzake, releri hakkındaki bir suale de B. Butler müzakerelerin devam ettiği cevabını. vermiştir. Tmek e e l Irak kral naibinin nutku at 6 (ALA.) — İrak kraül nı::sîlmîr Ahdülilah, )İf*tlı;ul": | Çılışı münnsebetile söylediği kısa nüutukta, — müttefikimiz - İngiltere ve #air dost Göevletlerle olan mü- nasebetlerimiz kargılıklı işbirlis! #esası üzerinden devam etmökte dir, demiş ve — halihazırm — nazik Bartarı altında memmleketin ehom miyoti bakımımdan hi ğ tüne aldığı vazifenin ifas leiten gözdüdü müzahereti ürm tür, lüş | münasebetleri nin bombaladıkları anlaşıldı İtalyan ajansına göre İngiliz tayyareleri bomba atmış! Yuyoslav tayyare- leri devriye gezmiye başladılar Belgrad, 6 (A. A.) — Avnla a- jansı hüldiriyor: 5 Teşrinisani 13.40 ile 15 ta: üç 'a Lopraklarımıza girerek Manastır Üzerinden uçmuş ve şehir üzerine 21 bomba atmış- lardır. Bombalardan 12 Si infilâk etmiş, 9 kişi ölmüş ve 21 kişi ya” ralanmıştır. Maddi hasar da mül- himdir. Hududumuzun iklâli ve topraklarımıza kargı yapllacak ta- arrüz teşebbüslerine kargı bütün silâh kuvveti vasıtalarıma müracar at ederek kargı konulması — için derhal giddetli tedbirler alımmış * tar, Yerinde toplanan malümata göre bu tayyarelerin hangi mem- lekete ait olduğumu — tesbit için mütehaasıslardan mürekkep kamis yonlar gönderilmiştir. Yapılacak — tahkikattan kraliyet hükümeti hâdisenin istih zam ettiği münasip — teşebbüsleri yapacaktır., Manaatırla muvasala kesildi Belgrad, 6 (A A.) — Manastır Ja muvasala keslimiştir. Bombardr (Devamı £ nocide) Sovyet ihtilâlinin yirmi üçüncü ' yıldönümü tarihind -| İHtalyanların — bombardıman görünüş Yugoslav Harbiye Nazırı istifa etti Belgrod, 6 (AA.) — Stefani: Yugoslav harbiye nazırı General Nediç istifa etmiş ve yerine gene- ral Petar Yesiç tayin edilmiştir. Yeni harbiye nazırı bugün saat 18 de yemin etmiştir. Hamburg ve Emden'de Büyük yangınlar çıkarıldı Alman tayyareleri dün İngiltereye | yaklaşamadılar | — Londüra, 6 (A.A.) — Tngiliz hava nezaretı Dün gece W tay. yareleri Emden petrol depola - rına, Bremerhaven ve Bremen iye İngaat tezgâhlarına hü. cum ctmişlerdir. Emdende moba atılan muınta. kada 30 yangın çıkmıştır. Hamburgda Neuhof elektrik santralı ile Bremen civarmda Vegesachda — denizaltı inşaatı P bombardıman e- ea ğ :'hmhnn-gıh mütesd - dit yangınlar çıkmıştır. Boulogne, Calais, Dünkerk, Anvers, Flessingue limanları ve düşman işgali altımda bulunan mütenddit tayyare meydanları bombardıman edilmiştir. Tayyarelerimizden ikisi üssü na ir, Dün, sahil muhafaza teşkilâ. | tina mensup tayyareler çift mo. | törlü iki düşman tayyaresinin ç | bücumuna uğramış ve cereyan BStdlin Bi Ikinciteşrin Sovyetler ih- lilâl:uışuîn 23 üncü ,n!ı_iim'r._uduı. Bütün Sovyetler Birliği memleket. lerinde büyük tezahürat ile karşı- lanacak olan hu yıldönümü Türki- ye için de Türk . Sovyet Gör » nun hâtıralarda yeniden canlan- masına güzel bir vesiledir. iti- bar ile ki Türk - Sovyet dostluğu kuvvet ve kıymetini her iki mem- leketin inkılâp hayatından al- mıştır. 20 seneye yakın bir zaman bin türlü beynelmilel hâdiselet a. rasında tecrübelerden geçmiştir. Ve her jki memleket için olunamıyacak — menlaatler tömin Ancak son Ayrupa flâar bir buhran geçirdikti flnsıane mahiyetini için Muhterem C Milkct ği senelik nu ' 'et münasebetlerine temas €0* rek şöyle demiştir: “Türk " dünya siya ivicaçları içinde başlı —ba Mevcudiyettir ve memleketim ger tesirattan. müstakil bir bu mevcudiyeti devam ettirmekle- dir. Bu siyaset öyle telâkki edil. 1 ünenfaati için dünkü a verir. Kimsenin k. yalnız mem- leketlerimiz menlaatine isler kana- | eden muharebede bir düşman | tayyaresi düşürülmüştür. (Devamı 4 üncüde) Çekoslovakya reisicumhuru Beneş iki karar- name imzaladı 40 âzadan mürekken bir devlet şürası kuruldu Londra, 16 (ALA.) — Çekoslo. vakya cumhurreisi B. Beneş, dün hür Çekosclovakyanın yeniteşrij rejimini tesbit eden iki kararname unza etmiştir. Birinci -kararname 40 azadan mürekkep bir devlet şürası ihdas etmektedir. Bu meclis muvakkat Çek hükümetile çalışacak ve isti. clis olacak, ları cumhürreisi n bir senc için tayiti edil. iH | — İkinci kararname 1920 kanunu | esastsinin vermiş old lühivetleri başvekile ve Bu iki kararnameder buhranın devam et. mi parlâmento tarafın ei şedilmiş olan kanunların :î:ğ.:îurhumı—ı ve muvakkat hükümet Aaza tarafından nesre dilecek mahalli kanunlar ikame e. dülccektir. V el titikleri Beldnik şehrinden bir Lord Halifaks diyor ki: Yunan davasını kendi davamız gibi tutuyoruz Londra, 6 (ALA,) — Loni Hali- faks Loldlar kamarasında dünkü beyanatı esnasında Yunanislana verilen İtalyan ultimatomu hakkın da şunları söylemiştir: ün daha ileri gidebi- güphe ederim, İtalyan elçisi, yıldırımlık talimatını almış olması iktiza öden askeri noktala- rı bilmiyordu ve mühletin bitme- sinden yarım aaat evvel İtalyan - lar Arnavutluk hududunda muha- Samat açmışlar ve biraz sonra da Atina tayyare meydanı ile Patras limanını bombandımana : lardır, Tek bir duygu - olabilir, bu, Metaksasın tlalyan ultimatumunu röddedişi Yunan ordularının kahramanca mildafaası karşıında ki ©n bararetli takdir. duyguları dır. Büyük Britanyanın Franaa ile milştereken giriştikleri taahhüdüm ve edildi Yunanlılar Garbi Makedonyada Yeniden birçok tepeler zaptettiler Birçok İngiliz. tayyare- cileri Atinaya geldi Atina, © (A. A.) — Röyter: lığının bilr göre garbi Makedonya cephesin - de Yununlılar yeniden bazı müs « tahkem ve yarı daimi müdafaa tertibatı bulunan - birçok — sırtları saptetmişlerdir. Ricat gtmekte bulunan düşman kıtaları, kendi tanklarcım taar «, rurlarma uğramışlardır. Diğer ıünğx'.ı n hava kuvvetleri Gö' rice ve Eergeri hava meydanları- n muvaffakıyetle — bambardıman ederek yörde bulunan bası dilş « man tayyarelerini tahrip etmişler dir, Salı günü iki İtalyan bamberdi" varos! düşürülmüştür. Hiç n tayyaresi ziyaa Uğra « 'Tebliğde resmen bildirildiğine göre İtalyan tayyareleri salı gü- nü öğle üzeri iki kere Yugoslav Arazisine girerek Manastırt? bomr bardıman otmişlerdir. Alina, 6 (A. A.) — Yunan bad- kumandanlığınm reszmi tebliğine nazarna batı Makedonyasında bit sıra yeni tepeler işmal eden Yü « nan kıtaları iki toplâ havan topr ları ve bir miktar mitralyöz iğti" nam elmiş ve bir miktar da edir almışlardır. (Devamı 4 ündüde) Harp hâdiseleri ihtilâta doğru gidiyor İtalyan - Yunan harbi ayni zamanda bir Italyan - Yugoslav harbi şekline mi girecek? İtalya ile Yunanistan arasında am eden harp Balkanlarda ih. Hdt peyda edecek gibi görünüyor. Yüğoslavya toprakları — üzerinden Uçarak Manastır şehrine 28 bomba #lan hüyiyeti meçhul tayyarelerin Yunanlı olmadığı tahakkuk ettiği- ne göre İtalyan olduğuna hükmet- | mek zaruridir. Dokuz ölü ve yir. mi bir yaralı vakasına sebep olan | bu bombardıman hâdisesi hakika- ten İtalyanlar tarafından ihdas | &dilmiş ise bunda ciddi - birtakım ümiller olacaktır. Acaba bu fmiller ne olabilir? Balkan haritasma dikkat edilir. se umumi vaziyet içinde bu âmil. leri bir dereceye kadar keşfetmek (Devamı 2 incide) en: Günlerin peşi Bir sefirin gafleti İtalyanın Atina elçisi Grazzi iki memleket arasında harp hali ta- hakkuk ettikten ve hattâ Romada- ki Yunan sefiri pasaportunu alıp çekildikten sonra yerinde sekiz, do. kuz gün kaklı. Şimdi öğreniyoruz ki, İtalyan sefirinin Atinada vazi- fesi bittiği halde günlerce ayak sü- rümesi sebepsiz değilmiş. - Meğer Yunan hükümeti ve matbuatı ta. arruza karşı mukavemel edecekle. rini tekrar etmesine rağmen bu &. dam Müusoliniye — yanlış raporlar vermiş: - Yunanlıların — palavralarına inanmayınız, Ultimatum verilirse tedim olacaklar!,, Demiş. Bu su. retle harbin çıkmasına sebep Ol- muş. Atinada günlerce kalması ka- bahatini örtmek için çareler ara. masından imiş. İşte şimdi bir gefirin yanlış ra. porları ve telkinleri neticesi ola- rak iki millet birbiri ile boğusuyor£ Bakalım, Musolini h“imımkîh T a lar gi Bir n_â,'â;nne taltif mi edecek? HASAN KUMÇAYI