15 Şubat 1940 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 15
Ha. Tang—584 BİR İZAH Saynı (Suad Derviş)in &on gençlik edebi hareketi münasebe- tile yazdığı ( Vakit) deki yazısını dikkatle okudum. Burada Hüsa- mettin Bozok ile benim ö#önatın gosyetenin iktisadi-içtimai bünyesi ile bağlı olduğu tezini derinleşti- riyor. Vardığı neticeleri aynen ka- bul etmemekle beraber, esasda kendilerile müşterekim bu hususta Hüsamettinin ne düşündüğünü bil- miyorum, Fakat mevsimsiz bir münakaşaya yol açmamak için ayrıldığımız noktaları izlemiyece- gim, yalnız benim sanat sosyetenin iktisadi - içtimai bünyesi ile irtiba- tanı mekanik bir şekilde sandığım hissini verdiren çeşniyi gidermek isterim : 1 — Sanatın, sosyetenin ikti- sadi - içtimai bünyesi ile bir bağ- lılık varmıdır ? suali bir münakaşa mevzuu olamaz. Zira bu suslin cevabı bundan tam yarım asır evvel Hüseyin Cahit ile skolâstik Said beyin yaptığı polemikte tayin edilmiştir. Muallim Naci mektebinin ideoluğu olan sikolâştik Sait, sanatın, 806- yetenin içtimai - iktisadi bünyesile bağlı olmadığını iddia ediyordu. Ben, yarım asır geriye gitmeğe gönlüm razı olmadığı için ne Pe- yami Sefanın, nede Necib Fazıl'ın mücerret ve sırf sanat tezlerine dokunmadım. Gerçe gayın Suad Derviş, bunların M. Proust veya Barres'nin mukallitleri olduğunu söyliyebilir; hâlâ Fransada bile yaşıyan bu edebi çeryanı, fikren yıkmak lâzımdır, diyebilir. Fakat Türkiye edebiyatı için bu cereyan ciddi bir tehlike değildir. Fransa edebiyatı için bu bir tehlikedir, zira orada bu edebi cereyanı bir içtimai - iktisadi bünye var- dır: Action Française ve İnştitut Catholigue gibi bizde medresenin, meşihatın... İlâh olmadığı bir yerde bu cereyan tutunamaz ölmeğe mah- kümdur. 2 — Bizce sanatın, cemiyetin iktisadi - içtimai bünyesile ne şe- UYANIŞ (OLDUGU GiBi) den Dezenfekte edilecek Baş ucunda yakılan mum... Gözlerini yum | Hem öyle yalnız kalacak ki ürkek kadavran, Sor: ellerinde: kefen ve tütsü paran, Kefencine kendin kapı açacaksın. Telsiz haber vermiyecek ölümünü | Gazete yazmıyacak | Başında kimse saç yolmıyacak | Ölümün duyulmıyacak | İnce gök parçası gömleğin soyulmıyacak Uzun zaman... Vatandaş listesinden Bir rakam eksilmiş olacak sade. Ve artık Çantasında telsizler Posta gemilerini taşıyan Müvezzlin sırtına Ağır gelecek mektubun | Şöyle bir derkenar Yaozacaklar : Fısıldanacak beş on kulağa şu türlü bir haber: Genç şair öldü, münhale bir nefer | Yıllar sonra belki adına rastlıyacaklar Nüfus kütüğünde. Ve öl1... İadel. İlhami Bekir kilde bağlıdır. meselesi vardır. arım asır evvelki Servetifünun sanatın cemiyetin içtimai - iktisadi bünyesile bağlı olduğunu isbat etmişti. Bugünkü Servetifünunda ise bu bağlılığın kemmi miktarı tayin edilmek isteniyor. Birincisi bir müşahede, bir tes. bit idi, şimdiki ise birlâboratuvar, bir ilim, ve bir tastiye meselesidir. Sanat eser, hakkında yazacağım seri yazılarla bu noktayı tesbite çalışacağım. Abidin NESİMİ
