ÜYÜE harpten evvel Do- nanma cemiyetinin yaptiğı bir kaç yerli film Türk fi- Imeiliğinin nüvesini teşkil eder. «Ahmed Fehimin» çevirdiği «Hüseyin Rahminin» «Mürebbiye» aktör «Burhanettin» in «Alemdar Vakası» ve «Raşit Riza» nın «Bi- lanj» la oynadığı «Binnaz» ile «Şa- di» nin «Bican efendinin Rüyası» komedi ve dramlardan başka üs- tat «Fehim» in rejisörlüğile ya- pılan «Namık Kemal» in «Zavallı Çocük> piyesinden alınarak «Ka- ra Belâ» işmile oynamış olan bu filimlerle Türk sinemacılığının ilk eserlerini size saymış oluyorum. Mütareke senelerinde kurulan «Kemal Film» müessesesi Eyüp- deki studyosunda «Ertuğrul Muh- sin> in rejisörlüğü ile bir çok fi- İmler çeviridi.” Bugün Rusyanın en büyük trajedi artisti olan «Vahram Pa- pazan» ın ve Dr. «Emin Beliğ> inin baş rolü oynadıkları Macerai aşk veyahut (İstanbulda bir faclayi aşik) isimli film zamanı aktüalite- sini göstermesi bakımından büyük bir alâka uyandırmıştı.Grad - Guıg- nol Repertuarının en kuvvetli eser- lerinden biri olan (Fener OBekçi- leri) (Kız kulesi Faciası) ismile «6. Muhsin» tarafından filme alın- dı. Almanyada çevrilen (Samsun) filminde büyük bir muvaffakiyet gösteren sanatkâr ilk olarak yer- li bir filmde de kendisini seyrettir- mek imkânını verdi. Bundan sonra çevrilen «Halide Edip» hanımın «<Ateşden Gömlek» romanı sahnemize, kiymetli bir SERVETİFÜNUN TÜRK T A S Nah Ekadın ganatkârı kazandırdı, bugün sahnemizin en güzide sanatkârların: İYdan biri olan «Neyyire Neyyir» bu filmden sonra sanat vadisinde bü- yük hamlelerle yürüdü. Sahnemiz- de kültür ve bilği bakımından iki, üçü geçmiyen kadın sanatkür- lardan biri olan «Neyyire Neyyir» bu filmde büyük bir muvaffakiyet gösterdi. Bundan başka (Sözde Kızlar) Emin Beliğ, Büyük Behzat ve merhum komik Ali Riza ve Küçük Kemal'in çevirdikleri (Nur Baba, Leblebici Hor hor ağa) fi- Imleri bir birini takip eder. Mütarekede Rusyadan akın eden Beyaz Ruslar yerli filmlerin üçüncü derece rollerle figürasyon R H | Yazan: d BİL GE eksiklerini tamamlarlardı. (*) Ww- korları yapan merhum (Fevzi) vw bugünkü (değerli üjğeralörumüz (Cezmi) de ilk çalışmalarını Eşiji deki bu ilk film atölyamızda yağı mıştır. Bu filmler teknik küumürlü. rına rağmen büyük bir alâka ii yandırmıştır. Her nedense (Künüü| Film) yürütememiştir. Cumhuriyetten sonra film yujı- mak arzusunujgösteren (İpekçi Kar- deşler) (Bir gece PFacası) pişesini (Ankara Postası) ismile, dühili sahnelerini bugünkü Sümer #lii&- masının arsasında ve öçik havmddı çevirdiler, (*1 Bugünkü Petrograt pastanesi. Mü- tareke senelerinde Rusyadan !göç etmiş ve aralarında İvan Moujikin ve Olga Celüwa gibi sanatkârlarla dolu idi. İpek film “Artist ve teknisiyenler istirahatte,