242 UYANIŞ Tenkidler Kirafında : No. 2064—379 « Düzeltme Eki » Hakkında Geçen sayımızda Halid Fahri Ozansoy,un Basın direktörlüğü, nün Dünya Maibuahna Bir Baki sernamesile çıkarmış olduğu kitapta - başta Servetifünun ve İkdam olmak üzere - unutmuş olduğu gazetelerden bahseden bir makelesi çıkmıştı. Bu makalede, vaki olan itirazlar üzerine, basın direktörlüğünün bu unut- kanlıklarını sonradan teshihe yeltenerek, bir düzeltme eki de neşrettiği kaydolunmuştu. Bu meselenin bazı okuyucularımızın alâkasını uyandırdığını aldığımız mek- tuplardan anlamış olduğumuzdan aşağıdaki izahatı ver- meği faydalı görüyoruz. Önce şu noktayı tebarüz ettirmek lâzımdır. Dü. zeltme Eki,nde deniliyor ki: Dünya Matbuatına Bir Bakış broşürü Basın kurumunun toplanacağı günlerde yazılmış ve çabuk başarılması islenildiğinden tashihine 20- man kalmamıştı, Broşürün bütün yanlışlarını gösteren bir düzeltme eki yapılması, okuyacakların boş yere yorulmalarına yol açacağından imlâ yanlış- larına dokunulmamış, yalnız manayı bozan bazı eksikleri gösleren bu düzeltme ekinin Dbrogüre bağlanması kdfi görülmüştür. Düzeltme Eki, nin başına konulmuş olan bu izahtan sarahatle anlaşılan şunlardır : Basın kurumunun topla- nacağı günlerde Dünya Matbuatına Bir Bakış kitabı pek acele yazılmış ve tashihine zaman kalmamış! Dün- yada bundan garip ve manasız bir tevil olurmu? De- mekki bu iş bu kadar aceleye gelecek (derecede <hemmiyetsiz bir işmiş?! Hani tıbkı sene içinde ders- derine iyi çalışmamış olan bir talebenin imtihan kâa- dında yazacağı «Efendim, vakit dardı; ondan dolayı iyi ve tam cevap veremedim. Mazur görün!» kabilin- den bir mazeret! Artık köyle bir mazerete karşı da gülmek mi, ağlamak mı lâzımgelir?! Gene deniyor ki: Okuyucuların boş yere yorulma- larına yol açacağından Oimlâ yanlışlarına dokunmadan, yalnız manayı bozan bazı eksikleri (Obu düzeltme ekinde gösterdik. Bunu broşüre bağladınız mı kâfidir. Pekâlâ, biz de öyle yapalım. Manayı bozan bu noktaları nasıl düzeltmişler ? İşte bir tek misal : Doğru Saya Sayfa sonunda şu iba- 45 re bulunacaktır: «Ahmed Cevdetin İk- dam, Mihranın - çünkü artık Şemseddin Saminin malı değildir. Sabah, Ahmed Mithatın Ter. cümanıhakikat (gazeteleri ile Ebuzziya o Tevfikin Mecmuai Ebuzziyası ve Ahmed İhsanın Serveti- fünunu bunların başlıca- larıdır. Şimdi gelin, Dünya Matbuatına Bir Bakış kitabının 45 inci sayfasım açalım ve sayfa sonuna bakalım. Ne görüyoruz ? Hayret! Tek satır ilâvesine imkân olma- yan bu sayfa sonuna ilâvesi bildirilen yukarıdaki satır- ları. sıkıştırmağa imkân yoktur. Bir kere fikirlerin gelişi bu imkânsızlığı doğurmaktadır. e Çünkü mecmualardan ve gazetelerden bu sayfa sonundaki uzun cümlede değil, ondan evvelki yukarıya doğru ikinci satır başın- dan başlamış olan cümlede (o bahsolunmuştur. Demekki İkdam, Servetifünun ve saire diye ilâve edilmesi lâzım- gelen satırlar da mantıkan oraya ilâve edilebilir. Say- fanın sonundaki cümle ise aynen şudur: Yanliş Satır Bunun sebebi Abdülhamid idaresinin sıkt istibdadıdır, Gazete adedinin azalması, fakat meveui gazetelerin biraz daha tekâmül yüzü göstermesi ve halkta kültür seviyesinin de yük- selmesi yüzünden bu tarihten 1908 inkilâbına kadar olan zamanda kari yekünunun aritığım da göslermektedir ki bu zaman, üz ve fakat devamlı gazeteler kaydeder, İşte 45 inci sayfanın sonu böyle bitiyor. İnsaf! Bu sözlerden sonra, evvelce yukarıda mecmua ve gazetelerin isimleri zikredilmiş olduğu halde, damdan düşer gibi tekrar (OServetifünun, İkdam ve Sabah gazetelerinden bahsedilmek doğru mudur? Demek oluyor ki fikir esas itibarle sayfa sonunda dilğümlen- miştir. Netekim 46 ncı sayfanın başındaki satır da ay- nen şudur :