1 Eylül 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 6

214 SERVETİFÜNUN . No, 1881—196 Yazan : Nicelas Nikitov Türkçeye çeviren Reşat Feyzi Bulgaristanda Çocuk Edebiyatı Bizim çocuk edebiyatı şairlerimizi, ilk evvelâ celbeden mevzu halk hayatıdır. Çünkü halk şarkıları küçüklerle anlaşmak için daha kolay olan bir ka- naldır. Halk şiirlerinden ve bilhassa halk şarkıla- rından istifade eden şairlerimiz içinde Tsanko Bak İov -Tserkovsky birinci gelir. Bu zat birkaç sene evvel ölmüştür. Otuz sene evvel miniminiler için en neşeli, en şen şiirleri yazmıştı. Onun bütün şiir. leri cevsliyet, neşe ve hafiflikti. Yazılarında kahkaha vardı. Herkes onun neşe saçan « Karchamak > (*| « Şuh >» « Büyük anne örgü örüyordu.. >, «Tavşan Jesnnot> isimli şiirlerini tanır. 'Tserkovsky'nin ilk şiirleri « Çocuk tesellisi » is minde bir kitapta intişar etmişti. En iyi şiirlerini ihtiva eden bir eseri de 1920 da M. P. Dimitrov'un müzahareti ile intişar etmiştir. Bu kitap « Buğday başakları » ismini taşımaktadır. M. Eline -Peline hiç şüphesiz çocuk edebiyatı yaa içinde en maddi kıymeti olanlardan biri- Kus çocuk şarkılarını ve halk edebiyatından ilham alan uzun Şiirleri büyük bir muvaffakiyetle aynı zamanda vücuda getiriyor. Halk yaşayışının mümeyiz ve esaslı eğlenceleri Eline - a sanat eserlerine belli başlı mevzular oluyo M. Eline - Peline çocuk lenin kendini gösterdiği kadar, gençler için yazdığı hikâyelerinde de milli ruhu ne kadar yakından tanıdığını ve bu- nun üstadı olduğunu ispat etti. Eline - Peline'in genç- ler için yazdığı eğlenceli şiirler içinde çocuklar için de muvafık gelebilecek güzel parçalar vardır. M. Eline: Peline şimdiye kadar çocuklar için birçok kitap neşretmiştir. Bazılarının isimleri şunlardır: Altın salıncak»; « Küçük şarkılar»; « Tsar Chichko » ; « Üç haminneler > ; « Dedenin eldiveni »; « Konuşan resimler»; « Berak dereler» V. &. Bu sanatkâr bir çok da tercümeler yapmıştır. ok genç ölen Stoyen Drinov şiirlerindeki mizahi renklerle Eline -Peline'e çok yaklaşır. Orijinal şiirler az bırakmasına mukabil, onların temizliği, çocuk edebiyatımızda kendisine çok.iyi bir mevki temin 19) Sarı boya veren bir nevi nebat. etmiştir. Eserlerinden bir ikisini sayalım : « Ghertcko ve davulu»; < Tsoutsoulan - Tsoutsoulan », V. 8. Bundan başka classigue Rua çocuk edebiyatına ait . bir çok tercümeleri de kendisine borçluyuz. Çocuk edebiyatı sahasında otuz senedir Sersiz sedasız çalışan bir diğer şair daha vardır ki, şimdiye kadar ancak bir mecmua neşretmiştir. M. Nicolas Monev eski bir mektep hocasıdır. Bir tek olan ese- rinin ismi « Rebec»dir ve bunu 1928 senesinde neşretmiştir. Bu sanatkâr halk eserlerinin membala- rını aramağı çok seviyor. Çok zaman bu menbalar- .dan çıkardığı şayanı dikkat mevzularla güzel giir- ler vücuda getiriyor. Ru şiirlerinde içtimai hava, genç çocukların samimi aşkları vardır. on devrin en genç şairlerinden olan M. İ. Stou- bel Teerkovsky ve Eline - Peline'in açtıkları çığırda yürüyor. Bir kaç tane şiir mecmuası neşretmiştir: « Neşeli akraba » , < Altın öküz », « Alacalı kitap » « Serseri iğne »; « Olmıyan şeyler», « Domuz efen- ele. Be Diğer çocuk edebiyatı şairlerimiz de aynı şekilde halk şarkılarını, bir ilham definesi addetmişlerdir. Sayalım: M. Tsv. Parachkövov ( bu sanetkâr artık yazmıyor ) ; M. Tsonko Popov ( Violino Primo ) namı müstearile tanınmıştır ) ve Emmanuel P. Dimitrov. Violino Primo, bilhassa halk masallarını nazma tahvil etmekle tanınmış ve kendini sevdirmiştir. M. Emmanuel P. Dimitrov çocuk şiirine ılık bir hava getirdi. Onun şiirlerinde orijinai bir uslup, musiki ve öz vardır, Onun egerleri diğer halk eserlerinden romantigue renklerle derhal tefrik edilir. M. Dimit- Tov çocuk şiirlerinde olduğu hadar büyiikler için yazdığı şiirlerinde de çok derin, tabii, lirik ve romantik olduğunu gösterir. # * # Muayyen birkaç şairimiz de çocuk ruhuna nufuz etmeğe çalışarak oradaki hisleri ve heyecanları, kendi zati idraklerile ifade etmek istiyorlar. Bu in- dividualitme, çocuk edebiyatımızda ilk muvaffak şairlerini vermekte gecikmemiştir. M. St, Tehiling- hirov en orijinal olanıdar. Bu şanatkâr 1900 denberi hiç durmadan, çocuk Şiirini « didactisme > mahiye-.