1 Eylül 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Krep Damurları 245 kuruşa, Krep Birmanları 325 kuruşa Satılmaktadır Dokuzuncu sene: No. 2989 umhurı HALBUftf... Ayni ayarda Avrupa'dan gelen ecnebi ipeklilerini 400 ve 900 kuruştan aşağı alamazsınız. Perşembe 1 Eylfll 932 tSTANBUL CAGALOĞLU Telgraf ve mektııp adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusır lstanbul, No 246 Telefon: Basmuharrlr: 22368. Tahrlr müdürö: 23236 Idare müdüru 22365, Matbaa: 20472 Türk kadını Cemiyette ve dünyada Baska memleketlerdeki tecellilerine nisbetle her biri bir asra ancak sığabilir büyüklükte olan Gazi inkılâplarımn Türk milletince lühulet ve sür'atle kabul ve hazmedümis olmasmdaki sırn ve hikmeti nerede arayıp bulmalı ? Muhakkak milletimizm yüksek kabiliyetinde ve zaten onun büyiik işler göremeğe namzet bir milIet olusunda. Orta Asya'dan dünyaya yayılan Türk ırknun siyasî ve tçtimaî kabiliyetleri esasen yapılan inkılâpların icaplarma tetabuk ediyor demek. Bizce bu inkılâplarm en mü» himlerinden biri süphesizdir ki kadınhk hukukunu iade ederek kadını cemiyette baiz olmuı lâzun znuhterem mevkiine çıkaran inkılâptır. Bu suretle Türk cemiyetinin mefluç maib zarası arzeden yansı hayata ve f aaliyete çıkanlarak milletimiz bütün• leştirilmistir. Alnı açık olarak cemiyete karışan ve hayata çıkan Türk kadımnın bundan sonra ifa edeceği hizmetlerle yükselmesinde oynıyacağı roller muhakkak pek büyük ola caktır. Düiı gelen Dünya Güzeli, İstanbuFda senelerdenberi emsali görülmemiş büyük tezahüratla kafşılandı Türk kızımn büyük zaferi Nasıl intihâp edildim? ^ JUJ ' I Sirkeciye muvasalat idarehanemiz de Belediye'de, Fırkada ve evde .• Kraliçenin otomobili Sirkeci gaıindan Ctunhuriyet'e kadar selhalindeakan halk kütleleri arasîndan bin müşkülâtla geçti Yazan: Keriman Halis Dikkat olunsa Türk kadınuun *on hayırlı inkılâptan evvelki hayatta biIe kendisini bağlamak istiyen esaret zincirlerine rağmen hür ve haysiyetli bir hayata iştiyak yolunda bir nevi mücadele içinde vakit geçirdiği görülebilir. Arızî bağlar Türk kadıninın şöyle olmasını veya böyle dur masını istediği halde evînin barkmm iî'erini gormekte o*" * " * İX\vA'x™* köylerde mebzulen görülebilirdi. lstiklâl harbinde mühimmat yüklü kağnisini günlerce sürerek zaman ve mesafelere tahakküm etmis olan ve hatta sıratında mermileri omuzlarında taşıyan Türk kadınları bir bes değildir. Bunun manası Türk kadmıtun ırkî istidat ve iktidarı itibarile esasen hayat insanı olduğudur. Ne zaman şehirlerden ve kasabalardan uzaklaşarak dağlara ve çadırlara kadar uzanırsanız Türk kadınını hayatın en zor işlerinde bile hürmete lâyık bir kahraman olarak görür&ünüz. Demek ki bu ırkın kadını zaten hayatta kendisini asla erkekten geri saymamakla meluf bir mahluktur, ve demek ki kadmın haklannı yükselten inkılâp esasen milletin fıtratına uygun düsmüstür. Bmlerce ve binlerce sene evvel Orta Asya'dan ayrılıp dünyanın diğer taraflarına yayılan Türk'lerden gü • zergâhları Kafkas cenubuna tesadüf edenlerin zamanla ne gibî mecburiyetlere ve ihtilâtlara maruz kaldıklarııu takip etmek bile mümkündür. Bu hâdiselerin en son şekilleri Türk'lerin bir taraftan Ehli salip müca delelerine karşı islâmiyeti müdafaa etmeleri ve nihayet giderek Bizans'ta Şarkî Roma tmparatorluğunu istihlâf etmeleri gibi şeylerdir. Kadının mesturiyeti yalnız islâmî bir kaide veya an'ane değildir. lslâmiyetten evvel ve sonra diğer milletlerde de, hatta YUNUS NADİ (Mabadi 3 üncü sahifede) Annenle HadtmkSy*Snde Dünya Güzeli Keriman H. dün ts» tanbul'a ve Istanbul'lular Kraliçeye kavuştu. Dünya Güzelinm tstanbul'a avdet edeceği haberi sehrin her tarafında büyük heyecan uyandırmıstı. Fakat Türk kızuu karsılamak arzusile müteheyyiç olan halk daha sabahleyin erkenden Sirkeci civarını doldur • mağa baslamıstı. Adalar'dan, Boğaziçi'nden, diğer sayfiye yerlerinden, Haliç kenarlarmdan köprüye hergUn muayyen is adamlannı tasıyan va purlarda dün mutadın fevkinde bir kalabalık vardı. Polis henüz izdiham hasıl olmadan her ihtimali nazari dikkate alarak tedbirler alıyordu. Oluktan bosanan coskun sular gibi sehrin sokaklarından Sirkeci garına akan Istanbul'lular saat daha on olmadan garın ö nündeki geniş caddeyi, Sirkeci'den Sultanahmed'e ve Ankara caddesine kadar olan sahayı tamamen kapla mış, seyrüsefer inkitaa uğramıstu lstasyon ile civardaki bütün binalar bavraklarla donanmıstı. tstasyonun kapısında Dünya Güzeline tahsis edilen muhtesem ve süslü bir otomobil ve istikbal heyeti için müteaddit otomobiller bekliyordu. TrenOen çtkar çıkmaz doğra matbaamtza gelen Dunya Güzeli «Cumhmiyet» binast kaputnda Başmuharrirhniz ve arkadaflarmuzla bir arada iki saat sonra Brüksel'e hareket ede Dünya Kraliçesi olmak manevî ci cektik. Sefir Suat Bey Brüksel'e tehetten sarf ı nazar edîlirse hayli üzülefon etti ve hareketimizi aksam üscü ve külfetli bir is. Düşünün, iki ay tüne bıraktırdı. Avrupa'da dolaştım. Bir gün olsun Sefire Hanımefendi ve Londra segündüz sokağa çıkamadım. Nereye {iri beyin refikaları hanımefendi bagiderseniz pesiniz sıra muazzam bir na Paris'i gezdirdiler. Otomobille kafileyî de beraber sürükliyorsunuz. sehri dolaştım ve aksam üstü ba Böyle gezmek olur mu? Sonra sibamla Brüksel'e hareket ettik. H^ınj. v» fotoğraf almak için kullaAyni trende Rus ve Fransız Misnılan magnezyom, projektör, elektrik leri de vardı. Kendilerioi ilk defa srjralan gözlernm az kalsın kör eolarak görüyordum. lktsi de çok güd<M<tl<ıdi 15 gün kan geld1!. Dokzeldiler. Dünya Güzellik müsaba tor, flâc denti ile ugrastıın. 15 gün hususundaki son oebennem AaaJbı sektim. Hâlâ da ki k iimidimi do bu müsahede ile kay B« satırlan okuyup ta beni Dünbetınis oluyordum. Benim zaten f azla ya Kaliçeci olduğumdan müsteki ümidrm yoktu. Memleketimi, ecnebi yiokf zannetnjeyin. Bununla Türk memleketlermde kusursuz bir şekilkMUnlığmuiı vatammızın kazandığı de temsil etmeği fayda biliyoTdum. seref bana her zorlugu ve ezayı uBrüksel'de sehrin en büyük otelnntturacak kadar büyüktür. lerinden birine indik. Bu otelde ADünya Kraliceliğine nasıl mtihap merikan kraliçelerinden roaada büohmdum? Bunu anlatacağım. Ba tün güzelier toplanmıştıiar. Ertesi na verilen mevzu bu... Baslıyorum: gün ve bunu takip eden günler zi«Comhuriyet» in tertip ettiği güyafetler, balolar, resmi kabullerle aelUk müsabakasına tereddütlerle geçti. Yavas yavaş müsabaka netigirdiğim ben burada yokken yazılcesi hakkmdaki ümid*im hesabına nus. Bunları tekrarlamıyacağım. Yal kaybettiklerimi gene kazanmağa n u benim bu tereddüdümü başka başlamıştım. Bir ayakkabıcıya, bir her hangi bir sebebe değil, benim çorapçıya, bir terziye, hulâsa nereye casaretsizliğime atfetmek lâzımdır. gitsem: Işte size bir misal: Mis Türki, müsabakayı sizin lcnTffim^'"'» kuvvetle mubtemeldir. Müsabaka günü «Cumhuriyet» e babamm arkadaslarmdan Celâl Bey Biz öyle görüyoruz, diyorlardı. Diğer güzellik kraliçeleri ile ah1« gttmistim. Hakemler Aızuruna baplığı yavas yavaç ilerletiyordum. girip çıktıktan ve diğerlerinin de Hatta Rus ve Yugoslâvya güzelleri girip çıkmasını bekledikten sonra ile sıkıfikı ahbap olduk. içeriden bir alkıs sesi duydum. Yugoslâv güzeli ile sünfıkı ah Haydi Celâl Bey, gidelim! de baplıktan bahsedmce bunu biraz ^ ^ ^ YÜTÜ gidelim. ^^^ gayrhabiî bulduğunuzu anlıyorum. Ben baskasını mtihap ettiler, saHahrmızda kaldığım tahmîn etti nıyordum, meğer reyierin verdiği ğhn vaziyetten evvel hakikaten dostaeticeyi alkışlıyorlarmıs. Her ne ise mevzua geleyim: ' • r Müsabaka gününe kadar Ç Uzun ve sıkıcı bir tren seyanatro' vakayi içmde en ehemmiyetlisi Aden sonra Paris'e vâsıl olduk. Istasmerika kraltçelerinrn bulunduğu yonda sefaret erkânımız ve Paris Lutfen sahiteyi çevirinlz gazetecileri vardı. Proğrama göre nııınuuiHiııuıııııuıuııııiııuuııııtııtıııiHiiııııııııııınıııuıiHiiMiıiHiıınnııııımıııııııııntııııııınuu'"»'»""" ıııııııulllllUUUUIUiniUlUIIIUP 6ar dahilinde izdiham Garın dahili, yalnız gazetemiz tarafmdan davet edilen zevata tahsis edildiği halde dışarısı gibi mahserl bir kalabalık ile örtülmüstü. öyle ki intizamı temin etmek zaman zaman imkânsız hale gelmistir. Saat on buçukta gar dahilinde de ayakta durulacak yer kalmamısb. Bir tarafta şehir mızıkası mevki Lnn+fstanbuPda Dunya GuzeUn* yapılan maazzam karşilama merasimtndi% almıştı. Garın merasim salonu önünde küçuk bir tafha 0« latha: Sirkeci cadderinde Kraliçenin otomobilini ihata eden halk $eH... cllerinde güzel buketlerle Kraliçeyi m i f tf » • • • • • » • • • • • • • • • • • • • • aa ıvıııı • • • • •ıııiBiiff • • • • • • «• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • n ı v tl • • • • • • • • • •* • • beküyen kibar hanımlar göze çarpıyordu. Kalabalık arasmda sehrin giizide simaları, resmi devair rüesası, bazı meb'uslanmız, Şehir Meclisi azalan, cemiyetler mümessilleri ve ecnebi ajanslar ve gazeteler muhabirleri ile gazeteci arkadaslar vardı. Salonun içinde hanımlar OturmuşDünya Güzeli Keriman Halis Ha Türk milletinin Büyük Basbağn lar, trenin gelmesine intizar ediyor ntm dün matbaamızı ziyaret ettiği Büyiik Gazi Hz. nin huzarlarına lardı. Bunlarm arasmda en çok heesnada ilk is olmak ütere Büyük Yalova yecan duyan Dünya Güzelinin bü • Reisicumhnrumnzla Basvekilimize taCumhuriyet ve inkılâp Türkiye'siyükannesile amcası Muhlis Saba • zimat telgrafları çekmekte istical et nin kadmlığını Avrupa'da temsil vahatti Bey ve diğer aile efradı idî. mif ve suretlerini asağıya dercettiği zifesini ikmal ile vatanıma avdet et " Kraliçesinin küçük kardesi miz elgraflan yazarak kendilerine (MabaĞi 3 üncu sahifede) (Mabadi 6 tnct yollamıstır. Bir tesadüf! I Reisicumhur HzJ I Diin Yalova'dan İstanj buFu teşrif ettiler Reisicumhur Hz. dün oğleden sonra Ertuğrul yatile Yalova'dan tstanbul'u teşrif buyurmuşlardır. Ertugrul Adalar açiklarına geldiği zaman Reisicumhur Hz. ne refakat etmekte olan Başvekîl îs» met Paşa Heybeliada'ya çıka rak biraderlerinin köşküne misafir ohnuşlardır. Müteakıben, Ertugrul Boğazi çi'ne kadar gitmi; ve avdette Dol mabahçe önünde demirlemistir. Reisicumhur Hz ve refakatlermde bulunan Dahiliye ve Hariciye Vekillerile maiyetleri »rkânı saraya çıkmışlar ve Gazi Hz. hususî dairelerinde istirahat buyurmuşlardnr. Herkeste heyecan K raliçenin tazimati Keriman H. dün ilk iş olarak Gazi Hz. ne ve Ismet Paşaya tazimat telgrafları çekti Haberın var mı?.. Bugün giine» tutuluyormus... Elbet tutulur azi^im.. Düpya Güzeli geldil d