11 Temmuz 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7

No:1717—32 Fikir — san'at âleminde em dağnbiyd ii C. H. Fırkasının gösterdiği alâka üzerine Güzel Sam'atlar Birliği Edebiyat Şubesi kongrası, davet edilecek edebiyat münte- Edipler kongrası Tehir edildi sipleri listelerinin ikmali ve yeni hey'eti idare ve encümenler aza namzetlerinin tespiti için bir hafta kadar teehhür edecektir. Fırkanın mektupla izhar ettiği arzu v üzerine Birlik mum idare hey'eti namına ressam Sadi Beyle Ede iyat Şubesi idare hey'eti ve encümenleri namına Peyami Sefa ve Vedat Nedim Beyler mezkür davete icabet etmişlerdir. hafta içinde kat'i namzet listeleri Birlik ve ei tarafından tespit edilmek üzeredir . kayıtlarını icra ettirmemiş bulunmaları bunlar hakkında şimdiki vekil idare hey'etini bir müşkülün halline mecbur etmektedir. Esasen ekserisi Birli haricinde dedikodu yapanlardan ve bu dedikodulara kapılanlar- dan ibaret bulunan bu kısım zevatın bilhassa garip bir vaziyette m elimizdeki nizamnameye göre Gelsinler görelim. Ellerindeki paslı mazi silâhlarile ne yapa- bilecekler? Yalnız bu defa kayıtlarını ihmal etmemeleri tavsiye tan sonra nihayet Ebüssuut caddesindeki matbaamızın aydınlığını dahi, hâk sanatına muvafık görmemişti. Şimdiki « Akşam » matbaası binasıda yani eski «Ba- siret » matbaasında büyük bir oda tuttuk, yanına çırak verdik, uğraştık, çabaladık, ne yaptıksa faide vermedi; ve iradei seniye mhefi © «<san'ati hakki İstanbulda tesise gelen » bir Parisli san'atkârı başı- mızdan deffeyledikten sonra matbaada bir kâbustan kurtulmuş gibi derin nefes almıştım. Abdülhamit, oServetifünundan beklediği hususi hizmetleri görmediği için bize yar olmıyordu. Padi- şah bir baska resimli gazeteci yetişdiriyordu. O da Babıali yokuşunda beş seneden ziyade matbuat şeka- veti yapan mahut baba Tahirdi. Abdülhamidin Servtifünuna yaptığı Elime ara sıra fasılalarla gazeteye basılmak üzerer irade ile verdiği resimlerdi. Bu resimler şunlardır: I — Pariste bir tramvayın durdurulup soyulması. 2 — Gene parista bir anarşistin bir polisi öldürüşü. apaşlar tarafından 3 — Papanın kafes içinde ruhani âyin yapması, 4 — Amerikada zencilere linç cezası yapılışı. Bu resimler Pöti jurnal ve Pöti Pariziyen ibi avam gazetelerinin yahut Amerikan cinayet gazete- lerinin resimli ilâvelerinden alınma şeylerdir. Bu gazete parçalarını beni saraya çağırtarak gâh başkâtip Tahsin Paşa verirdi, gâh o zaman matbuat müdürü ve baş sansör Hıfzı bey elile gelirdi. Resimlerin altındaki saray tercümesi olan ibareden başka bir şey yızılmazdı. Resme ait makale konmazdı; ve hatta sremin ne için konulduğu söylenemezdi. Ahmet İhsan UYANIŞ 501 olunur. Çünkü idare hey'etleri her zaman böyle atifet göstermez- ler, bilhassa muhasımlarına karşı... İşte bizim nesil ile onların nesli arasındaki en yüksek bir fark ta budur. muarızlarımızdan korkmayız ve onları bugünkü gayri müseccel vaziyetlerile iştirake hakları olmiyan bir ko ngraya bile davet ederiz. Çünkü gayemiz memlekette Edebiyat Birliği yapmaktır, bu Birliğe suıkasıt yapmak değil... « HAYAT» MECMUASI İki senedenberi çıkarılmakta olan haftalık «Hayat» mecmuasının bundan sonra on beş günde bir çıkarılacağı ve sayfalarının çoğaltılacağı ilân olundu. Bu yeni eksirin tamamile tesir edebilmesi için refikımızın diğer ilâçlara da ihtiyacı olduğu kanaatındayız. Memlekette yeni edebiyat ve san'at için çok canlı bir rol oynaması mümkün iken asri mecmuacılık kayıtlarına hernedense lüzumu kadar ehemmiyet verememiş olan ( Hayat ) mecmuası herşeyden evvel bünyesindeki zafı izale etmelidir. Bir mecmua kariler için ısıtıcı bir vazife ifa edemezs eski usul yazı tasnifleri ile çıkarsa nekadar uğraşılsa gene neticede büyük bir zafer elde edilmez. i cephede hizmet etmekle bu gayeye vusul imkânsızdır. a hususta Avrupa edebiyat mecmualarını mi ümü ara yazıları ona göre islâh ve tenvi Mk, daha sonra vir bu mecmuayı yalnız üç dört muayyen zatın yazıları için açık kapı yapmamak, bilâkis bu kıymetler meyanına diğer ihmal edilen pekçok değerli imzaları da çağırmak... cidden müfit bir mecmua olabilmesi ancak bununla kaimdir Yoksa zaten eser hususunda ne zamandır boş lan matbuat âleminde bir boşluğu da (Hayat)ın sayfaları devam ettirir, Bu vaziyeti de ancak bir kelime hülâsa edebilir : a « İÇTİHAT » GENÇLEŞİYOR ! Abdullah Cevdet B. in gün görmüş ve artık saçı sakalı ii gi (İçtihat) mecmuasına Meşale şairlerinin ve Nahit Sırrı kırk yıllık ai i son senelerdeki kötürümlügünden kurtarır. Hepsi çalışka gençler olan bu küçük biraderlere muvaffakıyetler ve ullah Cevdet Beye de ahiri ömründe «İçtihat» isimli evlâdını evlendire- rek mürüvvetini gören bir baba saadet ve neşesi dileriz. n ve müsteit dul KÜBİK CAMAKÂN «Resimli Ay» matbaası altında bir zamanlar berber, sonralari hattat dükkâni olan bir odacık vardır. Sokağa camlı bir kapısı ve iki yanında iki penceresi olan bi ükkançe önünde geçen gün birkaç arkadaş hayretle durduk. Nasıl hayret etmiyelim ? Camlı apı ve iki tarafındaki pencereler ( Resimli Ay ) neşriyatından kitaplar ve mecmualarla bir donanma takı > söllenmiyi) : kandil yerine renk renk ciltler, sayfalar kübik bir ressam tablosu şeklinde teşhir ei camlı kapının tâ ortasında bazı sayfaları açık ( Resimli Ay ) ın k garip bir manzara gösteriyordu. Sarı mukavva » dan yapılmış iki kocaman okun ucu biri yukarıya diğeri aşağıya doğru kıvrılıp uzanmışlar, bu sayfaları işaret ediyorlar. son nüshası pe Doğrusunu isterseniz, bu heybetli ok resimleri benim pek rm İnip Çok eskiden berber makaslarile usturaların işledi- nm şimdiki oklu camakânı arasında garip bir müşabehet beli ve mi edebiyatımızla dünkünü zihnen şoyle bir mu- kayese ettim. Makas ve ok... acaba bu iki kutup ortasında bir i 707| edebiyat yapılamaz mı? Çjalit Gezi