11 Temmuz 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 14

508 UYANIŞ Teehhülden evel tibbi muayene biri çok mâsumları en vahim hastalıklardan kurtarır, felâketzedelerin adedini azaltır, nesli atiyi islâh eder. Kâtibi adil huzurunda namzetler veya ana ve babaları ve yahut vasileri iki tarafın emlâkü servetine dair müzakere edyledikleri ve bu bapta ihtiyatlar aldıkları zaman sıhhat sermayesi asla unutulmamalıdır. Hükümet izdivacı ırk ve milletin muhafaza ve idamesi için en ehemmiyetli bir şartü “esas gibi telakki etmelidir. Bir «Aile yurdu» kur- mak isteyenlere sıhhatın, maddi ve ruhi ahva- lin ne kadar ehemmiyeti olduğu anlatılmalıdır. Bu gibi ahvalin tahakkuku ancak izdivaçtan evel iki tarafın tibbi muayeneden geçmesine mütevekkıftır; yalnız muayenenin gayet ciddi olması ve sıhhat şehadetnamesinin tahrir ve istimalinde iğfale maruz kalınmaması fevkalâde mühimdir. 1927 senesinde calarında bulunduğum esnada bir gün gazetesinde şu fıkrayı okudunı : Tabibin birine, bir gün müşte riler ii hastalarından birinin kizına talip bir genç mü- racaat ederek, izdivaçtan evel veni ister; hekimde her cihetle muayeneden sonra kendi- sine bir «sıhhat şehadetnamesi» verir. Vaktaki izdivaç günü yaklaşır, tabipte aile dostu olmak cihetiyle davetliler arasında kilisede bulunur; birde ne görsün ! Muayene eylediği genç damat olan değil! Her halde, muayene gayet cid- di olmalı ve iğfale asla maruz kalınmamalı. Bunun için: I— muayene edilecek genç, kız ailesine mensu p biri tarafından tabibe takdim edilmeli; 2 — «kan muayenesi» her cihetle iti- mada şayan bir labaratuvarda yapılmalı E ie Memleketimizde namzetlerin muayenesi mec- buridir, bunu biliyorsak da «<Deyli,Meyl» ingi- liz gazetesinin dediği gibi muavene olunan 7a- tin başka biri yerine geçmemesi için bileğinin tabip tarafından mühürlenmesi meçhulümüzdür. Bu usul vaktiyle kur'a esnasında eiradi aske- tTiyveye tatbik olunurdu. Memleketimizde tatbik edilmekte olan ev- lenme talimatnamesinin dördüncü maddesinde deniyorki: « muayeneye gelen erkek ve kadın nufus kâğıtlarını ibraze mecburdurlar. Nufus kağıtlarını getirmeyen izdivaç talıblerinin mu- Fransada (Mont-dor) kaplı- <«Maten» ayenesi icra olunamaz ve kendilerine izdivaç müsaadesi verilemez. Başkasının nufus kâ - ğıdı ile muayeneye gelenler ve ya her han- gi bir suretle mekamatı resmiyeyi iğfal edenler sahtekâr addedilip kanunu cezanın maddei mahsusası mucibince duçarı tecziye olacaktır. » Evlenme muamelatında sıhhi muayeneleri (*) Yene Fransada büyük bir laboratuar müdürler nden biri diyor ki: Bir gün biri gelerek «artık evleneceğim, aile tabi- bi kanımı aldı, muayenesi için getirdim; pek iyi biliyotumki netice «müspettir»; lâkin siz «menfi: olarak bildirirseniz büyük bir meblağ alacaksınız.» dedi. “e No. 1717—32 kolaylaştırmak üzere ayni talimatnamenin be- şinci maddesinde « daireyi resmiyede cereyan eden sıhhi teehül muayeneleri temamen bila ücret yapılır.» deniliyor. Her halde nanizetin ya evelce söyledi- gimiz gibi kız ailesine mensup biri tarafından hekime takdim olunması ve ya fotografisinin gönderilmesi ve yahut verilecek < sıhhat şeha- detnamesine» bir fotografisinin yapıştırılması pek münasiptir. Evlenmede sıhhi muayene bizde esasen firen- gi hastalığının sirayetine mani olmak maksatile yapılmakta idisede bilahere başka hastalıkla- rında önünü almak fikri ile tatbik edilmektedir. Sıhhi muayyene nizamnamesinin yedinci mad- desinde «frengi hastalığından mâda verem ve cüzam gibi emrazı da nazarı dikhatte tutmak ve bu hususta lâzım gelen nesayihü irşadatta bulunmak tabibin cümlei vezaifindendir» denil- mektesede buda kâfı değildir. Avrupada evlen- me tıbbi muayenesinde frengiden başka verem, alkolizm, emrazı akliye, sar'a, belsoğukluğu (hat şekilde) ve sair hastalıklar nazarı dikkate alınır. Hülasa evlenme işinde iki şahsın muhafazai sıhhati, âile, ırk ve neslin hali tereddiden vi- kayesi ve hatta selahı lâzımdir. İzdivaçtan evel muayenenin ehemmiyetini neşri tamim, ciddiyetini ve verilen izdivaca kabiliyet şehadetnamesinin ( sıhhatini temin eylemek üzere aşadaki man nazari dikkate alınmalıdır: 1 — İzdivaçtan evvel namzetler tabip ile müşaverede bulunarak teehülün icrası muvafık veya tehiri münasip olduğu keyfiyetini yekdiğe- rine bildirmeli; 2 — İzdivaç maksadile kendilerini kayt- ettirenlere sicili nufuş, idaresi, evlenme işleri me- murluğu tarafından teehülden evvel muayyenenin luzumuna dair nizamat ve talimat havi beyan- nameler verilmeli; 3 — Memleketin bazi yerlerinde teehülden evvel müraceat eylemek üzere halka mahsus « istişare mahalleri », danışma yerleri küşat edilmeli; maksadile tibbi tasdikname neticesi veya hile ve vukuunda kanun İzdivaç tahrirü istimalinde iğfal hüd'a eseri tazminat hususunda şiddetli davranmalı; 5 — Mahkeme, izdivaca dair sıhhat şehadet- namesinin tahrirü itasında yapilan hile ve iğfale ve teehülde ağır bir hastalığın sirayetile husule gelen vahim hallere kârşı şiddetli cezalar tertip zararü Ziyan eylemelidir. X D" Besim Ömer