No. 1717—32 dir; böyle bir hareket «müteammidane< olduğu halde cinayet değilde nedir? Evlenmeden evvel tıbbi bir muayeneyi ihmal neticesi sefalet ve -fe lâket, vahim illete sebebiyet bir cinayet adde- dilemez mi? Böyle vahim bir illetin sirayeti ile olan felâketten sarfı. nazar bu türlü bir sebep do- layısile senede ne kadar çocuğun helâk olduğu bir kerre düşünülsün. Bir çokları meselenin e- hemmiyetini, müptelâ oldukları hastalığın veha- meti derecesini takdir edemediklerinden şuursuz- ca hareketleri neticesi masum arkadaşını tehli- keye kor, Zürriyetten iskat ederki bu hale başlıca sebep cehalettir. İşte bu sebebden dola- yıdırki bu gün her yerde evlenmeden evel iki vazedilmiş ve teehhül «sıhhat şehadetnamesi» ibrazı ile izdivaca kabiliyet lerini isbat etmeleri he- men bütün memleketlerde kabul olunmuştur. 3u bapta İskandinavya memleketleri (Norveç, İsveç,) Danimarka ve Holanda ile Almanya, Avusturya ve Amerika cumhuriyetlerinde pek ileri gidilmiştir. Amerikada çocuğun himayesine, veremden, zührevi hastalıklardan, akli illetler- den korunmak için efkârı umumiye daima ikaz olunmaktadır. İzdivaz için verilen sıhhat şehadetnamesi nin hükmü memleketlere göre 7 - 10 - 15 günü tarafın muayenesi esası edeceklerin geçmez. Holandada steehhülden hinde olan çemiyet» bu memlekette izdivaca namzet olanları geçmeğe teşvik maksadiyle bir çok yerlerde (14) komite tesis etmiştir; cemiyet bu komiteler vasıtasiyle mem- leketin her tarafına aşağdaki beyannameyi da- Şıtmaktadır : k sağlam bir vücutta çok kuvvetli ve çalışmağa çok hevesli selim bir akıl ve zihniyet bulunur. İzdivaçta, âilede saadete mühim bir âmil olan maddi ve ruhi küvvet ancak salim bir vücuttan sudur eder. «Karı ve kocadan birinin hastalığı ötekine tesir eder ve bu hal ziyade bir sayi mucip olurki bu da hayatta sürur ve şetareti giderir, tekmil âilenin bir hüznü keder ve karşıklık içinde kalmasına sebebiyet verir. Birinin hastalığı ötekine geçeblir; ana ve babanın sıhhatca düşkünlüğü çocuklar üzerine akseder, bunların saadeti ana ve babanın sağlıksızlığı halinde , zail olur, nihayet âilede hiç bir ahenk kalmaz. Ana babadaki hastalığın hususi evsafı ile ço- cuklara intikalinde ve onlarda zararü ziyan ikamda vaziyet daha tecidir. « Tecrübe bize gösteriyorki hasta ana ve babanın izdivaciyle çok defa zaif ve hasta bir nesil meydana geliyor, yahut bu bir- leşme temamen akinı kalıyor. Bu cihetle evlenmek isteyen adamın hem kendisi, hemde müstakbel âilesi için en mâkul ve mukaddes» hareketi deruhte edeceği vazifenin maddiyat hususunda mesulie- tini tam zamanında nazarı dikkate almaktır. süde ve mesut bir ittihat temini için techül edeceklerin vazifesi yalnız hastalıklarını değil, sıhhat derecelerinide teftiş ile tahakkuk ettirmelitir. Çocuklarının saadetlerini nazari dikkate almaları lâzım gelen ana ve baba hatta vasi için bu mesuliyetin pek büyük olduğunu düşünerek izdivaca namzet olanlara maddi Şeraiti muayene için lâzım gelen nasihatlarda bulunacaklardır, evel muayene le- muayeneden UYANIŞ 505 Tabibin, bilinmeyen bir hastalıktan iztirap çekildiği 2 zaman teşhise muvaffak olması gibi izdivacın eğil ise bir müddet geri brakdırılmasını icap eden gizli bir hatali da keşfedebileceğini daima hatırlamalı : « Namzetler teehül etmek istedikleri halde itimatları olan bir tabibe müracaat etmelidirler; tabip daima «sırrı san'ata» riayet eder. Eğer tabip sıhhatı haliniz dolatsiyle izdivacin tehirini talep ve tavsiye eylerse bu sesini, vicdani duygunuzu iyi din- leyiniz ve muvakkat bir zaman için izdivacı geri bırakınız. « Bundan kederlenseniz de saadetini beklediğiniz izdivacın bizzat ihtiyatsızlığınız sebebile sukutü hayale uğradığını gördü- günüz zaman bu kederiniz daha çok fazla ve ziyade acı bir hal alacaktır. « Bir çok ahvalde hekim size muvafık rey ve mütalea, hali sıhhatinize, izdivaçtan beklemekte pek haklı olduğunuz ümit ve emellere dair teminatta bulunabilir. Yok aksi beyanatta bulunur» sa yine nasihatlarından, reyinden istifade menfaatiniz icabindan- dır. Muayyen bir zamandan sonra sükünetli bir vicdan, müstak- bel bir saadet üzerine müesses bir ümit ve emel ile projelerinizi tahakkuk ettirebilirsiniz. o Teehülden evel gençlerin vazifeleri tabibin reyini yekdigerine, ya doğrudan doğruya veya bilvasıta bildirmektir. Bu vazifeyi ihmal eden adam müstakbel me ve bu birleşmeden doğacak çocuklara karşı bir cina işlemiş olur.Sağlam ve kavi bir nesil ile ancak memlekete ii et işi leceğinden bu sebeple de vatana karşı cinayette bulunulmuş olur.» Çok mühim olan bu beyanname Holandanın hemen her yerinde namzetliğin neşrü ilânı es- nufus kalemlerinden, evlenme memurluğundan getçlere verilmektedir. Bu tevziin çok geç kalmasına tariz edilebilirsele her halde beyannamenin her iki tarafın sıhhat- lerine, ırka ait mes'uliyet hakkında alâkadarların hatta umum halkın nazarı dik- katini celp hususunda bir çok faidesi vardır. Bundan başka Holandada, Amsterdamda ve müra- nasında Sicilli nesil, sair yerlerde teehihüle namzet olanların caatları için istişare mahalleri, danışma yer» leri küşat edilmiş ve buralarda izdivaçtan evel tıbbi muayene: umumi, nisai, efrenci noktai nazardan üç tabip tarafından icra olunmaktadır. İzdivacına tıbben hiç bir mania görülmeyen zata arzu ettiği taktirde «sıhhat şehadetnamesi» verilmektedir. Fransanın bir çok yerlerinde sicil kalemleri, evlenme işleri memurluğu tarafından, namzet- likleri ilân edilecek olanlara aile hukuku risa- lesi verilmektedir. Marsilya, Nis ve Kan şe- hirleri tarafından tanzim olunan bu talimatname ve beyannameler izdivaca dair şeraiti kanuni- yeyi, karı ve kocanın hukuku vezaifini, gebe- liğe ve çocukların bakımına ait sıhhi kavaidi havidir. «Fransız öjenik (beşer ırkının muhafazası) cemiyeti»: izdivaç edeceklerinana ve babalarına refikalarina ölümcül namzetlerin ve bilhassa erkeklerin yahut çocuklarına gayet vahim ve hastalık tohumlarının, mikroplarının intikaline sebebiyet veren şiddetli intani bir illete müptelâ olup olmadıklarına kanaat getirmek üzere hekim tarafından mauyene edilmelerinin çok ehemmi- yetli ve faideli olduğunu bildirmektedir. Devamı 508 inci sahifadadır,