11 Nisan 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7
No. 1704—19 UYANIŞ 291 örümcekli ruhlarına uymıyan şeyleri çizerler, çıkarırlar ve altına : <Bermucibi tay ve tashih tab'ında beis yoktür» ibaresile imza atarlardı. Ve mutlaka tab'ında beis yoktur denilirdi. Mümkün değil taboluna- bilir diyemezlerdi. Âza efendiler kitapları okumuş şurasından, o burasındn çizerler ve çıkarırlardı, bunu da tay ve tashih diyebilmek için yaparlardı. Çıkan kitaplar ve mecmuaların etrafında sAbdülhamit devrinin kara sinekleri peyda olma- ga başlamıştı. Bunlar Sultanın yetiştirdiği hafiyelerdi. Hafiye jurnalına ilk çarpılan Münif olmalarını ispat için < bermucibi Paşa merhumun çıkar- dığı « Mecmuai Fü- nun > olmuştu; ben buna yetişmedim ve zanneyliyorum ki ma- arifin<Encümeni teftiş ve Oomuayenesi? bu vak'adan sonra kurul- muştur. Halbuki ben Umranı çıkarırken Vevz, İzmi LA *, 4 49 geldi. Mevkut mecmuaların kâffesinin muayenesi Maarif maarifin verdiği mecmua ruhsatları lağvolundu. Nezaretinden kaldırılmakla (o beraber Böylelikle ilmi, edebi neşriyat baltalandı; artık mecmua çıkarmak kabil değildi. Dahiliye Neza- retine giderek heftalık gazete imtiyazi almak lâzımdı; bunun için uzun muameleler ve sononda şarttı. Yani türk irfan hareketi 1889 da müthiş surette geriye mutlâka iradei seniye istihsali çevrilmişti. Umranla beraber o tarihte çıkan risalelerin hepsi birden yok olmuştu ve bunların içlerinde çok iyileri adedi yirmiden ziyadeydi; vardı. Ben haftalık bir gazete çikarmak arzusu kavrululuyor- Ahmet ve Şürekâsı unvanı NE Aİ ile içinde düm. İhsan ufacık matbaamı kurmuştum. Matbaam- da mutlaka bir haftalık gazetem olsun diyor- dum, yüz türlü çareye Münif Paşa merhum Se, : MÜ başvurdunı. Bir kere > 7s e adi vi : ğ Maarii nazırıydı. Bu eee ul yiz gazete imtiyazı almak da başka bir garabet! SİA DE söz için eski kanun, mü- Sv Şe iye Kara sineklre, çıkan eserler hakkında jur- nallar ladıklarından mikroplar ikide bir Nezaretine vermeğe baş- onların saçtıkları yüzünden Maarif «dikkat ve ihtimam, eserlerin muayenesine Ee itina» emirleri geli- balam... #8 kğ Sİ yer erik öyünliği — lak dürü Omes'ulü (otuz yaşında olmalıdır di- yordu, ben ise 21 ya- yi o şındaydım. Ahmet Mitat Efendi merhumla konuştum, düşündük, . taşındık; ri onun arzusile matba- N aları birleştirip daha mühim bir müessese yordu. Nihayet âzalar yıla kurmağa karar verdik; arasına en meşhur z karardan icrava geç : i 23 yel Mef a O) ; p jurnalerlardan «Selâ- Ka tik, mukavele hazırla- hi» ilâve olundu. Se- Serveti Fünunsun ilk nushasındaki kapağı dık; ; fakat bunların âhi «Encümeni teftiş hepsi OAhmet Mitat ve muayene»nin güya selâhına bakacaktı ve mut- laka göze girmesi lâzımdı. « 'Teveccühatı meali ş gayatı hazreti veliyyünniamiyi? celbetmeliydi. Hatıratımın bir başka yerinde tafsilatını ayrı olarak hikâye eyliyecğim bir vak'ayı bu adamı icat etti. Muhterenı kardeşim Ahmet Rasım ile beraber bir akşam yakalanıp Zaptiye Nezarefine götürüldük ve ayrı ayrı isticvap olunduk ve iki gün sonra salıverildik. Nihayet «Selâhi» nin verdiği bir raporla mevkut mecmuaların Encü- “nende muayenesinde malızurlar olduğu anlatıl- “© miş olacak ki günün birinde iradei seniye Efendi merhumun akrabasından « Tercümanı Hakikat» sahibi imtiyazı mahut Mehmet Cevdet karşılamasile düştü. Bu Efendinin fena mesele çok garip bir iş oldu; türk matbuatını için suya alâkadar (o eyliyeceği bunu da anlatacağım. ayrıca Ahmet İhsan
