14 Mart 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 16

No. 1700—15 UYANIŞ 236 Fennim harikaları İnsanlar tabiati hükümleri altına almak için 1ssız dağları deldikleri gibi, yerde de en sür'atli nakil vasıtalarını keşfetmektedirler. Dünyanın en uzun tüneli Amerikadadır. Amerikada her şeyin büyüğü bulunması umu- mi bir âdettir. Amerikalılara göre dunyanın en kocaman evi, en güzel kadını Amerikada olduk- tan sonra, en büyük tünelin de Amerikada olması Kaskaden tepelerinin altında açılan 15 kilometrelik tünelin plânı tabiidir. Ahiren, Cemahiri müt- tehidenin Yeni Kaskaden dağla- rında (15) kilometrelik(bir tünel (1,5) metre kadardır. İnşası için (28) milyon lira sarfedilmiştir. Bu tünelin üstünde (15) - (20) seneden beri işliyen (4,5) kilometre uzunluğunda diğer bir tünel vardı. Bu tünelin yeni yapılan mevkiini terketmesi, yalnız büyüklük merakından dgmuş Elektrikle hareketl eden tek hatlı bir otobüs. değildir. Eski tünelin arasında dağlık mevkiler vardı, kişın kar fırtınaları bu gibi dağ aralarını doldurur ve tirenleri işlemiyecek bir hale geti- rirdi.Bir kronometre gibi vakitlerini bu şekildeki arizalarla kaypetmek istemiyen Ame- rikalılar, değil (28) milyon, daha bir kaç (26) milyon sarfile bu tüneli açtırırlardı, ve öyle de yaptılar. i Amerikalılara göre çocuk oyun- cağı mahiyetinde olan bizdeki kartipi- lerinde, şümendüfer yollarının kapan- ması bu,gibi dağ yollarının tünel şek- linde olmamasından ileri gelmektedir. Amerikalıların bu büyük tüneli fennin bir şaheseridir. o Çünkü (13) kilometre uzunluğundaki bir menfezde hava cereyaını'ğidare etmek bir meseledir. Bunun gibi Almanyada da elektrikle; müteharrik yol- cu ve eşya otomobilleri ya- pılmıştır. o Mamafı bunlara otomobil ve kamyon isimleri vermek doğru değildir; her- birisi büyük birer vagon mahiyetindedir.Alman hükü- meti, posta servisini saatte (90)ila(120)kilometre sür'ati Tünel katari 150 metrelik 'bir derinlikte haiz olan bu arabalarla temin açılmıştır. Bu tünelin genişliği olan yer alti yoluna girerken etmektedir. Almanya dahi- Elektrikle müteharrik otobüslerin iki katlısı linde, buğarabaların rahatlık ve sür'ati şümen- “düfere rekabet edecek dereceye gelmiştir. Oto- “mobil” fabrikatörleri, tayyarelerin otomobilleri kadro harici bırakmaması için, makinelerde akıl ve hayale gelmez terakkileri yaptırmaktadirlar.. —i—