24 Aralık 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Hayatın kıymeti Bir çocuk ve bir ağaç kaça mal İnsanlar çok mıkdarda olarak uzun ömürlü 2 cins mahluk yetiş- |ki tirir: Çocuk ve ağaç. Alelâde hayvanlar ve nebatlar ancak bir kaç ay veya birkaç sene ömür sürdükten sonra ölüp giderler. Bir orman yetiştirme ise ekseriya bütün bir insan ömründen uzun sürer. Dünyaya yeni bir nesil yetiştirmek tam bir ömür sür- düğü gibi dünyanın da en mas- raflı işi olur. Birkaç hafta evvel Amerikalı istatistik mütehassısı seneler- denberi bir çocuğun yetişmesinin kaça mal olduğunu bulmak için topladıkları rakamların netice- lerini neşretmiştirler. Amerikada eyi şerait içinde bir çocuğun 18 yaşına kadar yetiştirilmesi, bul- duklari yeküna göre, 10,485 do- lara mal. olmaktadır. Diğer ta- raftan bir nebat ve orman mü tehassısı da bir ağacın yetişti- rilmesinin kaça mal olduğunu hesap etmiştir. Bu hesaplara göre kereste için yetiş tirilen ağaçların en ucuzu çamdır. Çamın İngilterede ağacın beher kadem mikâbı ba- na 40 kuruşa yetiştirilebileceği hesap olunmuştur. Arazinin ucuz ve ağaç yetiştirmenin kolay ol- duğu yerde çam kereştesinin kadem mikâbı 16 kuruşa mal edilebilir. Agaçlar ve çocuklar için masrafın az olduğu yer de var- dır. Pek küçük oldukları zaman. O zaman mahlukun da iktisadi manada “ kıymeti , ancak bir- kaç kuruş veya birkaç liradır. Zaman geçip mahluk büyü dükçe masraf da' artar ve “kıy met, birikir. Nihayet insanın ve ın dünyaya 'en faydalı oldü: ğu gün gelirBüyümek 've tekâ- mül etmek ameliyeleri “durur, tedenni * başlar, mahlukün kıy- meti başlangıç noktası olan sı- fıra döner. Amerikada bir çocuğun va- sat bir vatandaş halinde yetişti- rilmu pahası ol 20000 lira ile ağaçların yetiştirilmesi masa- raflarını - mukayese edersek bu adi bir çam ağacı için 10 Jira- dan büyük bir meşe için © 600 liraya ve Kalifornianın meşhur büyük ağaçları için 24000 liraya kadar tehalüf eder. Bittabi bu ağaçların çoğunu tabiat insanlardan hiç bir ücret almadan yetiştirir. Fakat bun- ları kehdi emek ve masrafımız ile yetiştirecek olürsak bundan ucuzâ mal “etmemize (imkân yoktur. Bugün bir çocuğu yetiştirmek için güneş zıyası ile | havadan başka bedava bir şey © yoktur. Tal ormanlarda ise her şey bedavadır. - Bu düşünülecek olursa bir ormanın masrafini hesap ederken işgalettiği yerin başka su- le temin edeceği faydadan bi ka dahili hesap etmemek akla- gelebilir, Halbuki bugün tabii orman- lar insanların müthiş odun ve kereste istihlâki karşısında eriyip bitmektir. Ve iesan ağaç- tan hiç bir zaman müstağni ka- lamıyacağı cihetle yeniden or- manlar” yetiştirecek, eldekileri tahripten, yangından, hastalıktan korumak büyük bir zaruret hali- ni almıştır. Hatta bazı tabii or- manlari * zaman zaman sulamak ve gübrelerle beslemek icabet- mektedir. Ağaç yetiştirmek ço- cuk yetiştirnrek kadar bir iş ha- lini almaktadır. Ormanlar da medenileşiyor, denilebilir. Bir zamanlar çocuk yetiştirmek de hiç bir masrafa mütevakkıf değildi. Bugün bile yiyeceğin bol olduğu vahşi ce- olnr? böyle yetişiyordu. Fakat bugün imsenin sahip çıkmadığı hali arazi dünya yüzünde kalmamış olduğu gibi ağaçlar da kendi hallerine bırakılamıyacak kadar azalmış ve kiymetlenmiştir. Bi- naenaleyh hükümetlerce ve ce- maatlerce ormanların muhafaza- $ı ve yetiştirilmesi için pek çok para ve emek sarf icap et mektedir. Eskiden vahşiler çocuklarını yetiştirmek için hiç para sarfet miyorlardı. Bugün ise bir çocu- ğun büyüyünciye kadar vasati masraflari şunlardır : Lira 500 Dünyaya geliş masrafları 5510 18. yaşına kadar yi- yecek. 6666 Giyecek ve mesken 100 Tahsil (Amerikada res- mi mekteplerde kitap bedavadır. 366 Hastalık. 260 Oyun ve eğlence 108 Sigorta, 1140 Mubtel:f masraflar. 14650 Yekün 422 Ölen çocuklarır masrafı 5698 sarfedilen paranın faizi 20770 yekün Bu hesapça medeni bir ce maatte vasati olarak 20 bin liraya mal olmaktadır. Bu masrafta' bütün milletin müştereken verdiği ted- risat vergisi ve saire vasıtalı masraflar dahil değildir. Ağaçların yaşlarından ziyade havi oldukları kereste mıkdarına nisbetle masrafları ölçülür; çün- kü ağacın iktisadi O manası odun veyâ kerestedir. dır. “Ve dünyahın' en faal, en meraklı | fabrikasıdır. Ağacın tahta imal eden uzvü kabuk ile ağacın odun kısmı arasında kam- bium. denen “kâğıb inceliğinde canlı bir tabakadır. Bu tabaka köklerin yerden. aldığı su ve yaprakların havadan aldığı kar- bon ile şekerli. bir mayi imal eder. Bu “ öz, ağacın her tara- fna | giderek “odun. kisımlarını alınlaştırır. Yetişkin bir ağaç, her gün “orta büyüklükte bir süpürke sap yapacak kadar odun imal etmektedir. Yapraklarda bulunan klorofil ismindeki yeşil madde henüz fen adamlarının izah edemediği es- rarlı bir ameliye ile havadan karbonu almaktadır. Kökler de suyu yerden aldıkları cihetle kendi kendine yetişen ağaçların yiyecek masrafları yoktur. Geriye masraf olarak yer ki- rası kalır ki bu da arazinin kıy. metine göre değişir. Ağaçların yetişmek için aldıkları zamanın uzunluğunu nazarı itibara alacak olursak her ağaç ömrüne ve işgal ettiği yerin kıymetine göre bir masraf yekünu arzeder. Bazı ağaçların 3,000 senelik ömre malik oldukları vakidir. Meksikanın merkezi olan Meksi- ka şehrinde selvi vardır. Bu gibi ağaçaların masrafı asgari bir hesapla 20-25 bin lira tahmin edilmektedir. ...e Bir aile kavgası Zabıtaya intikal etti Alsybey cyanında ika iek eden Tahsin efendi ile refikası arasında bir kavga Zuhur öimiş ve gürültü fazlalaşarak (o bütün mahalle heycan içerisinde kal- mıştır, Kavganın — sebebi efendinin refikasının (o zevcinin bütün ısrarlarına — rağmen bazi kadınlarla: görüşmesi imiş. Gü- rültü üzerine polis Avni efendi Tahsin maatlerde çocuk hâlâ bedava Yetişiyor. Ağaçlarda eskiden hâdise © mahalline © gelmiş ve 18 yaşında bir çocuk)" Ağaçlar birer odun fabrika-| 6000 senelik bir) Sabalı gazetelerinin telgrafları; Necmittin Sadık B. İddialarını isbata İstanbul, 22 (Y.A) — Yarın gazetesine göre Necmettin Sadık beyin Fethi bey aleyhinde vu- ku bulan son neşriyatı B.M. Meclisi koridor. larında dedikodu mev- zuu olmuştur. > Müfrit Halkçı b; mebuslar «Fethi beyi kim para ile satın almıştır. Ve kim oyun oynatmak için pe ra ile tutmuştur. . Nec- mettin Sadık bey. buid- diasını tasrih 'etmelidir.» diyorlar. Şayet © tasrih edilmiyecek olursa mü- maileyh fırka grubun da sorguya çekilecektir. Akşam başmuharriri- Adana ve Antalya intihabatı Ankara, (Y.A) — Adaha ve talıkikat di ek üzere Devlet tetkikine: başla ina*ver tar Sdfirler arasın İstirnbul EA Y.A)— Berit “beyin tahakkuk ettiği cihetle Tenden bü yin Suat bey yin de Roma Mosku n edilecektir. sefareline « kimin tayin edile Mali mahafil tâyini davet edilecek nin bu neşriyatı çok acemice ve kaba bir hü- cum tarzı olrak lanmıştır. karşı- Diğer taraftan alı- nan mevsuk o haberlere göre Gümüşhane me- busu Fethi beyefendi de bu hakkında mecliste ayrıca mesele beya- natta bulunacak, haya- tırın ne kadar temiz. ve faziletkâr bir mücadele içinde geçtiğini anlata caktır. Fethi bey. Nec- mettin Sadık - beyden çirkin iddiasmı (o millet kürsüsünde tasrih etme- sini istiyecektir. Burdurda Bir müsamere verildi emadi faaliyet z tle netice siştir: Gençler hazırladıkları «Yıkılan Ocak» ismindeki piye si temsil etmişlerdir. Yerli mal larını r sürei- te müdafaa eden bir ailenin Av rupa malına temayülü sinde uğradığı felâketi gösteren balkta derin tesirler ve r uyandırmıştı amereden evel muhase bei hususiye müdürü Muhtar bey tarafndan mücessir bir nu: tuk söylenmiş ve bade zeybek rakısları ve bir gülünçlü komedi oynanmıştır. (Deliler hekimi) ismini taşı yan bu komediden sonra; yerli malından piyango çekilmiş ve büyük ikramiyeler verilmiştir. pılan müsamereye & rağbet göster n perdeler alkışlarla ka Münevver; kının bundan b fazla ali gösterecekleri anla şılmaktadır. Gençlerin faaliyeti takdire sezadır. eşil Burdur hal vle yerli malına ve Antalya Belediye intihaba suz şekilde cereyrnna müteallik olan intihabat şiki asi Dahiliy vekâleti tarafından tetkik rilmiştir. Devlet Şurası bunların samele bir kaç gün sürecektir. da tebeddülât » Lonra sefaretinden çekilmesi ük elçiliğine Roma sefiri Hü- Moskova seliri Hüseyin Rağıp mütesnrverdir. Bu takdirde malüm değildir. moratoryom istemez .diyor Istanbul, 42 (YSA) — İliği Dosta gazetesinde bulrana, Karşı bir tedavi çaresi olarak ileri sürilen barici ve dahili barç- ların morator, mu ilân“edilmesi, mali mehafilde hayretle karşılanınıştır. Düccari lehindeki neşriyat salâhiyettar ve mali müesse. sat borçları içir moratoryonn ihtiyaç olmadığı kanaatinde olup büyle bir tetbire kiç lüzum ei nemektedirler. Iilâkis morator »mun tasavvurunun bile iktısâdiyatımız için zararlı addetmek- Bir ay içerisinde nasıl değiştirilebilir? Londra 23 (A.A ) — İngil- terenin sabık Berlin aefiri Vi kont dö Abermon ticaret ile mindeki. “ihtimalleri © gözden geçirerek iktisadi buhran “ tâ- rihin en. budalaca ve illeti mevcudiyetten o mahrum (bir buhranı ,deyetavsif etmiştir.Mi maileyh altın Oesası üzerine meskükâtını o tedavül / ettirdin başlıca devletler arasında hemen müşterek bir faaliyet © vücuda getirilmesini iltizam © etmekte “Temamen Fransızca sö önümüzdeki ÇELLİSLIT ALI ILİ IZ ve bunun acil neticeler vereceği fikrinde bulunmaktadır. Merkezi büyük bankalar tarafından bu hüsusta ittihaz olunacak karar- lar cihanın iktisadi © vaziyetini bir ay içinde değiştirecektir. ml mm Ucuz Dikiş SON MODA ELbiSE <15> LİRA Yenikavaflar --Şirket bulvarı (AHMET SAKİ ) Terzihane: N. 45 (20) perşembe gününden itibaren ELHAMRA i. Milli Kütüphane sineması Emi! Yaningsin vwaryete: Ruj gibi harikaların mübdüi olan Meşhur rejisör E. A, DUPONT Taralından ibda edilmiş bir şaheseri takdim ediyor Pierre M gnier, Henri Garat, Mari Glori ve Maksudyan zlü olarak muazzam gem, Alâettin bey Vefat etti Ankara 22 (A.A) — Bir müddetten beri rahatsız bulunan ve İstanbulda te davi edilmekte olan Ajan #rmiz umum müdürü Alâ- ettin bey dün gece bant 22 de vefat etmiştir. Alâettin bey mili iiücn delenin ilk günlerinde inti sap ettiği müessesemizde yedi seneden beri umum müdürlük vazifesini ifa et- miştir. Ahlâkı, ciddiyeti ve mesaisile amirlerini teveccüh. «v8 muhabbetini ve arkadaşlarının. hürmet ve itimadını kazanmıştır. Ziyan müessesemiz — için mucibi, teessürdü EE EEE p Teşekkür Refikamin ani rahatsızlığının en müşkil sıralarında evinde lo- ğasası bulunmasına rağmen has- tamızın başından geceliyi larca ayrılmıyarak © teda candan çalışan ve bir çok ihti lara rağmen teşhis ve tedabi- rinde büyük bir isabet gösteren ve en mühlik zamanlarda tesel- li ve cesaret bahşedecek sözler- le bizi teşçi eden Askeri has- tanesi zabitan doğum evi ebe ve kadın hastalıkları mütehassi- sı İbrahim Nogo ve operatör Esat Cimcoz beylere benim ve çocuklarımın çok derin ve Ss: mimi teşekkür ve minnetlerini alenen de ibrazı bir vazife te- lâkki ederim. Avukat Lâmi Burdur, 22 (8.0) — Halki mızda yerli malına karşı | bir heves uyandırmak için o bura)çi nçleri bir. kaç adanberi içindedir. Bu Düğünde Bıçaklar, taban- calar çekildi Sulerihisar 22 (8.0 ferihisarın Ürkme gi ramek hal Perşembe cinayetle kalan bir ile senin güç çilebilmiştir. Aldığımız imalata göre Ürkmez karyesinde; icra edilen esnasında davullar zurnalar çalmağa ve köy likanlıları zeybek ve bir tarafta dumanlanmağa , başlamıştır. 2 rakı, fıçıda “durduğu gibi sakin değildir. Rakılar yar varlandikça ve gençler davul nünde zıpladıkça, rakı içerde rahat durmamış. ve gençlerin na tesir. yapmağa başla bir. düğün nam lar dimi mıştır. Künlün verdiği tesir. neti olarak muhabbeti teşkil eden mec lis ikiye ayrılmış ve tabancalar, işİbıçaklar, çekilerek zeybek, oyun- ları, köroğlu raksınş çevrilmiştir. hlarını çeken — kabadayılar ortaya atılarak birbirine girmiş, kadınların vaveylâsı ayuka. gık mış, korkanlar kaçmış, zurnacı lar susmuştur. Bereket versin o oşnada ribatını temin için gelen jandar ların araları malar; bu kabada; na girer.k fecantla neticelene ceği muhakkak görülen bu hâ- disenin, güç halle önüne geçebil mişlerdi Bu ihdas edehlerden Hasanoğle. Ali ve Orhanlı Hü- seyin oğlu Arif derdest edilerek Adliyeye teslim edilmişlerdir. Garip bir vak'a Gelin hanım otomobile bi- nerken bir çocuk doğurdu Aydın, 22 (8.C) — Aydında garip bir vak'a olmuştur. Bun- dan bir müddet evel; iki genç nişanlanmış akitleri icra edilerek düğün merasimine baş lanmış ve Perşembe günü zile fn iornmna karar verilmiştir. Kız evinde kına geceleri, dama dın henesinde; çalgılı mubabbet- ler yapılmış ve davetliler. hot vakitler geçirerek çiftlere mep'ut bir hayat temenni etmişlerdir. Nihayet Perşembe gühü; damat tarafından hazırlanan otomobil. k'ayı ve lerle kızın hanesine gidilmiş ve gelin hanı otomobile davet edilmiştir. Bu sırada; davullar, zarnalar çalıyor, delikanlılar / zeybek ra- kısları icra ederek gelin hanımın otomobile binmesini bekliyor- larda. Gelin hanım otomobile bin: miş ve yanınada bir kaç gönç banım oturmuştur. Fakat tam otomobil hareket edeceğ sırada geli hanıma şiddetli bir agrı gelerek kıvranmağa başlamış ve ebe hanımın gelmesine hacet kal maksızın bir çocuk dünyaya gel- miştir. Gelin hanımın, damat beyin hanesine gitmeden ve zifaf icra edilmeden gocuk dünyaya getirmesi haz hayrette bi- ve tabii davulir, zutna- üt ederek herkes ötomo- bilin yanına koşuşmuşlacdır. Bu hâdise Aydındâ hayretle karşılanınıştır. IŞ YUVASI Hükümet civarı Yusuf oğlu hanı No: 11 Her türlü iş.. Ve pasaport muamelesi. Takip: Sür'at: bir unu Netice:
