7 Şubat 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

imasıl yıkıldı Her hakkı mahfuzdur. Yazan; Son Yemen valis# Mahmut NEDİIM Hurriyeti itilâf Yemen'in idaresi için ne düşünürdü? Yemen'in idaresi ve istiklâli-. ay Sadıkla bir mülâkat - Yemen mebusları ve İttihadı Terakkı Burnlara da adalet verin. Göre- ceksiniz ki ortalık süt liman olacak tır. Ve bu, inanmız bana hiç te zor değildir. Mademki azim ve irade i- le ortaya atılıyorsunuz, işte bunu yapmak için mücehhezsiniz, demek tir. Bu, çok kolaydır, muhtariyet vermekten daha pek kolaydır, fa- kat şaşırırsanız, kapılırsanız, bah- settiğiniz azim ve iradeniz sarsılır- sa bu, bir su vermekten güç olur. İçimde bir merak vardı. Bin bir İş arasmda Sadık bey acaba haki- katen bir büsnüniyetle Yemeni de tetkik etmek lüzumunu hissetmiş mi idi? Bu ciheti anlamak için sordum: Ya Hicaz, ve Suriye için ne üyorsunuz? << “er gibi Sadık Sez şu rik verdi: » Suriye mebuslarının ekesrisi, şimdiden frrkamızın pro- grammı kabul etmiş ve bize iltihak etmiş bulunuyorlar. Bu cevap karşısında dolambaclı konuşmaktansa, açık görüşmeyi tercih ederek dedim ki, — O halde, Yemene | verilecek muhtariyette, sadece Yemen me- buslarını saf'armız arasmda gör. mek arzusundan neşet ediyor, öy- le değil mi ? Sadık bey, yaptığı gafın farkına vararak, bana uzun uzadıya huku- kuesasiye dersi vermeği, doğrudan doğruya cevaba tercih ederek, bir hayli söyledikten sonra; — Yemeni temsil eden mebuslar dan başka kim Yemenin dertlerini ve arzularını salâhiyetle ifade ede- bilir? Bence milletlere dilediklerini vermek lâzımdır. Bu koskoca mem- leketi başka tür'ü, hele devrisabık- ta olduğu gibi kendi haline b: karak, nede muhaliflerimiz hatçıların tasavvur ettikleri , zorla idare (edebilmek mkündür kanaatindeyim. Sadık bey sözüne devam ediyor- du: Idare edebilmek için iş başı na geçmek lâzımdır. Bunu için de... Bu cümlesini ben tamamladım: — Ekseriyete malik olmak lâ- zımdır. Neticeye varmıştım. Sadık beyin ziyaretinin sebebi Yemeni kurtara- cak yolu aramak, bulmak değil, fakat ekseriyete varılacak yolu keş fetmekti. Ve, bu yola bu neticeye va: mek için, her mebusa diledi vadetmekten daha kolay, daha kes- tirme çare bulunabilir mi idi. Mü- kemmel, pratik, ( dâhiyane bir bu- luş bu, Asıl garibi de bunu gizle- Li man ba Süme yüke, (ATA: TAK) ün yalanda iza ——— yürümesinin çok haklı vir Bu yolda yorulmadan den yürüyen Türk kadın dün, Kurtu. lag savaşında, tâ Akdeniz kıyılarına ka der gitmişti e eN selime savaşında o hızla rolunu yaparak von orununa varacağı kuşku götürmez. 1923 te (ilasta Adam) sıyasasında 1935 te de Türk kadını e yz ön şaşmteikler. il arası Kadın Birliği tm ribinin bu taptaze müş olmayız. Eğer Birlik bunu da yap- nanlar bu kadarcık olsun hakseverlik Sadık bey hakikaten azim ve ira- de ile meydana atılıyordu. O kadar ki benim bütün söylediklerime, i- tirazlarıma rağmen Yemen mebus- larını kendi taraflarına celbetmek ümidinden vazgeçmiş görünüyor. du. O gün birçok başka şeylerden de bahsettikten sonra bana dedi ki; — Yemen o mebusları arasında sizin fazla nüfuzunuz olduğunu bi- rum, Bu sebeple onları ancak sizin ikna edebileceğinize kaniim. Mademki (o muhtariyet fikrini hoş bulmayorsunuz, o halde Yemende yapılacak ıslahatı sizinle uzun w- zadıya görüşür ve (o kararlaştırırız en münasib, muvafık tarzı buluruz. Ancak, dediğim gibi buna yasıl o- labilmek için de ekseriyet lâzım- dır.,, Doğru söze ne denir? Sadık bey odebu çok mâkul, memleket için, milletin ve vatanm saadeti için bu çok doğru isabetli ladıktan ve bu söz- emin olduktan sonra, sözi bitirdi: — Mahmud Nedim bey, yarın akşam bentehanede arkadaşlarla birlikte teşrifinize muntazır olaca- ğım.. Daha esaslı görüşürüz. Ertesi akşam Yemen mebusları ile birlikte Sadık beyin evine gittik. Fakat daha evvel | gündüz bume- buslarm ağızlarmı aramıştım, bir- kaç gün evvel teker teker görüştüğü bu mebusların hep Sadık beyden bir başka intiba ile ayrılmışlardı, kimi — Yeni fırka ber şeyden evvel hülâfetin o nüfuzunu arttırmağı düşünüyormuş, kimi; Ikhadı İslâm siyaseti takib. edeceklermiş, Bazısı; — Yemende şimendifer, liman- lar yapacaklarmış, — Hadramut, hac ve havalisini İ de Yemene ilhak için çareler ara- yacaklarmış. — Yemeni her türlü vergiden mu af kılacaklarmış. — Bütün Yemen - memurlarını Yemenlilerden intihab edecekler. miş, Anlamışdım ki Sadık bey (ekseri- yet temin etmek için) elindeki vaid torbasından sağa sola, bol kese- den ikram edip durmuş... Ve bütün bu vaidlerin üstünde Hürriyet ve İtilâf fırkasının diya. nete fazla ehemmiyet vereceğini, şeriat shkâmına muhalif en küçük bir harekete bile asla cevaz vermi- yeceğini, esasen baştakilerin muta» assıb ve di rını söylemiş. inanmı evine söz ver, geç gidebilmiştik. Yukarı çıkar. ken, kapısı aralık kalmış bir oda- nın içi görünüyordu. Burada büyük bir yemek masasının üzerinde rakı, şarab şişeleri, boş kadehler ve da- ğmık O sandalyelerden, sofradan benüz kalktıkları anlaşılıyordu. Rakı koku ile karşılaşan mebus arkadaşlar birikirle inin yüzlerine bakıyorlardı, biri koluma girdi ve: — Sadık bey, dedi, bana iki sa- at sade din ve imandan, mezheb ve şeriatten bahsetti, o kadar ki beş Taken namaz kıldığım halde ben bu zatın yanında (o kendimi zındık saydım... Ve dağınık sofrayı göstererek; we emil z bizi kafese Bir Ayin liken izi — diye bu iz ağ. zıma bir şey koymamıştım.. İnsan m e başına geçince hislâm kim e iye dişümiyer. dum, kendi lime en münasib Sadık beyi bulmuştum... meğer... Bu arkadaşların içinde sofu ola- nıda vardı, içeni de... fakat Sadık beyin kendilerini aldattığını anla. yarak hepsi bu hale sinirlenmişler. di. Sadık beyin yanında iki arkada şı vardı. - Bitmedi — İHARİCİ HABERLER| Kral Jorj'a Hakaret —— Alman Komünistleri Avam kamarasında bir | Holandada büyük bir fesat! mebus kabineye de bağırdı LONDRA, 6. A.A. — Dün avam kamarasında irad eylediği bir nu- tukta, müfrit sol cenah işçi mebusu Mac Gover. İşsizlere yardım tah- sisatı hakkmda tasarlanan nizam- ları tenkid ederek, o kendilerine muhassas aldattan dolayı kral ai- İesine karşı tahkirâmiz sözler kul- lanmış ve biraz sonra da Mak Do- nald kabinesi hakkında (“ulusal dolandırıcılar hükümeti,, tabirini sarfettiğinden reisin şiddetli ihta- rına maruz kalmıştır. Müzakereyi dinlemek için boşu boşuna beklemiş olan otuz kadar kadın!ı, erkekli bir cemaat, hükü- tertibatı hazırlayorlarmış | BELİN, 6. A.A, — Alman istih- barat burosu bildiriyor : Gazetelerin yazdığına göre, Ho- landa polisi Alman komünistlerin- den müteşekkil büyük bir fesat teş kilâtı keşfetmiş ve bunları gizli bir toplantı halinde Amsterdam'da yakalayarak bir çoklarım tevkif ve bazı vesikalar musadere eylemiş- tir. Yunanistanda komünist tahkikatı ATINA, 6 (Milliyet) — Hükümet taraftarı o Vradini gazetesi komünist - lerle uğraşmak üzere kırmı siyaside müs met aleyhine ve komünizm lehine | takil bir müdüriyet teşkil edileceğini | bağırmaya başlayınca meclis ko- ridorlarından tardedilmişlerdir. Aşağı Amerikada çarpışmalar MONTEVİDEO, & A.A. — A- siler, ülkenin her bucağında tepe- lenmişlerdir. Hükümete aid dört tayyare, yaralı kumandanları Mu- 'u Brezilyaya geçirmek istiyen Aâsf kuvvetleri bombalarla tenkil et mişlerdir. Bükreşte Sovyetler : kine bir nümayiş BÜKREŞ, 6. A.A. Sovyet yada çevrilmiş bir film gösteril sırada, sinemalardan birinin içinde ve dışında Sovyetler aleyhi- ne bir nümayiş yapılmıştır. Tale- be, sinema binasının methalini yık- mıştır. Hadise yerine yetişen zabı- er ta memurları havaya ateş etmişler- dir. Bunun üzerine hadis olan pa- nik neticesinde birkaç kişi yara- lanmıştır. Mongol - Sovyet Sınırları İbtilâflı topraklar için bir komisyon toplanıyor MOSKOVA, 6. A.A. — Röyter ajansı bildiriyor £ Mongol bükü- meti, hudud üzerindeki münazi- ünfih arazinin hükümrani hukuku. nun hangi tarafa aid olduğu mese- lesini helletmek için Mançuri hü- kümeti ile müzakerelerde bulun- maya wwva/nkat etmiştir. MOSKUVA, 6. A.A, — Gazete- ler Mongol Cümhuriyeti başbakanı | ve hariciye bakanının bir beyanatı nı neşrediyorlar. Mongol başbaka nı bu beyanatında Kalkin mmta- kası ile civarının Mongol toprak- larına ait olduğunu isbat eden bir İ şok vesikalar Bikçeb” tir. yüzıyor. Sarı teslime hazırlıklar » CENEVRE, 6 (A.A.) — Sar işle - müressilleri ile £ yakında Napolide aktedilecek ve Berlin ile Bâ- | lede elde edilen | neticeleri bir araya toplıyacak olan içtimar hazmlamak üze re Romada toplanacaktır. En son ihtilâfları halliçin © uluslar kurumu konseyinin 20 şubatta topla - nacağı zannediliyor. Sar müzakereti, şimendiferlere dair ildinci derecede © Bazı noktalar henüz halledilmemiş olmakla beraber, skşam mihayetlenecektir. Avusturyada krallığı isteyenler VIYANA, 6 O(A.A.) — İngiliz - Amerikan © matbuat ziyafetinde hane dan taraftarlarının önderi | Baron dö Vizner, fırkasının katiyen revizyonist olmadığını temin ettikten sonra demiş tir kiz — Biz, krallığın, bugünkü Avus - turya © çerçevesi dahilinde teessüsünü istiyoruz.,, Kıymetli İran kitapları Ve eski eserler Londra- da satılığa çıkarıldı LONDRA, 6. A.A. — Birçok a- sırlık eski ve çok zengin resimler le bezenmiş el yazması İran kitab- ları, dün mezatta satılmıştır. Bunlardan içerisinde, 500 yıl ön- ceki hattatların eseri olan Firdev- sinin şahnamesinden o müteaddid nüshalar vardır. Bir saatın içerisinde salış 2420 İngiliz lirasını bulmuştur. Nefis surette tezhib edilmiş 600 sayfalık bir şahname 300 isteline ve 480 sayfalık diğer bir nüsha da Arnavudluğa Ödünç para İtalya üç e milyon altın frank verdi 160 İsterline satslmıştır. Yunanistanda inti- hap yapılmıyacak Kısmi intihablarda hükü-| metin kazanması halkıniti-' TİRAN, 6. A.A. — Stefani a- İmadınadelil telâkki ediliyor jansı muhabirinden £ Arnavutluk hükümetinin resmi | ka reisleri naşiri efkâri besa gazetesinin yaz- dığma göre, fevkalâde bütçe esası üzerine yapılan taahhütler yüzün- den olan masraf açığınm bir kıs- mını kapatmak üzere İtalyan hü- kümeti, Arnavutluk hükümetinin emrine İm milyon altın farnk ver- Zelzele YOHANNESBURG, 6.A.A. — Germinston mmtakasında zelze- “eler olmuştur. Vitvaters ve Gel- denhuisdep maden ocaklarına ka- ATINA, 6 (Milliyet) — Bütün £ ; ve bilhassa Venizelos yeni inlihabat yapılmasını istedikleri bulde, ekseriyet usulile olmak üzere hüküme. tin de intihabalı kabul edeceği siyasi ma bafilde — söylenmekte idi. Dün gece hükümet yaptığı bir teb - liğde müahel mebusluklar için yapılan intihaplarda — hükümet fırkasmım ka - zanmakta olması, halin hükümete kar- şı olan itimadının devamma bir delil olduğundan yeni intihabeta lüzum olma» dığı bildirilmiştir iy Bir 6 şubat daha mı? PARIS, 6 (A.A.) — Bu gece dört kişi (Konkord) meydanmda bulunan ve Fransanın başlıca sekiz şehrini tem- sil eden heykelleri kırmızı renge bo « yamışlardır. Dört kişiden biri yaka » ymm Beş ölü, birçok İmit. da yaralı vardır. Frank yerine mark SARBRÜK, 6. A.A. — Sar hü- | müdafaa Lindberg di davası FLEMİNGTON, 6. A.A. — Dün, şahitlerinden biri, İzidor kümet komitesinin resmi gazetesi, | Fiş'i Fidyei necatın ödendiği ak- yhmarktan gayrı paralarla ifade edilmiş olup, Sar'da tedavül eden bilümum te- diye vasıtaları tebdil olunmak ü- zere tevdi edilecek ve frank ola- vinde kendi doğum yıl dönümünü kutlulamakta bulunduğu hakında rak tasrih edilen borçlar markla | Hauptman'ın ve şahitlerin verdik- öderscektir. leri ifadeyi teyid eylemiştir. bu | | En sen dakika Bay Neşet Ömer İstan- buldan sayalav namzedi gösterildi. | General Refet'in müstakil mebuslu- ğuua C. H. F. müzaharet edecek Sabaha karşı ———— Cümhriyet Halk Fırkası Umumi Reislik Divanından teblig olu8 muştur: Profesör Dr. Neşet Ömer İrdelp Cümburiyet Halk Fırkasmın Istanbul saylav namzedi olarak tesbit edilmiştir. İlân edilmiş olan İstanbul namzet listesindeki Yusuf Akçura Kars vilâyeti Fırkâ Bamzet listesine naklolunmuştur. Kars listesindeki eski saylav Faik Bermek Tokat vilâyeti nam zet listesinde açık bırakılan yere Fırka namzedi olarak konmuştur. Dedi Cümhuriyet Halk Fırkası Genel kâtipliğinden: Mütekait gene ral Refetin Fırkamızm İstanbulda boş bıraktığı için samzetliğini koyduğunu öğrendik. Fırkamızdan ayrılık fikirleri tarihimizde belgeli olan bu zatın mecliste aradığımız serbest mü" nakaşa için bir süje olacağını umarız. Bu maksatla Cümhuriyet Halk Fırkası umumi Reislik divanı Fırkanın İstanbul ikinci münte »,rey vermelerini iltizam eder. biplerinin mütekait General R İsviçre ile £ bir sene daha uzatıla: gümrüklere bildirilec *r. Nafıanın tramvay şirketine cevabi ANKARA, 6 (Telefbnla) — Nafıa bakanlığı Istanbul Tramuöi şirketinin itirazına karşı ikinci cev abını bugün Devlet Şârasına ve” miştir, . 4 Ziraat Bankası ve kazanç vergisi ANKARA,6 (Telefonla) — Münhasıran işçiye yapılan iti; iycideri müteşekkil zirai kooperetiflerle kooperatif birliklerine krediler müstesna olmak üzere Ziraat bankasının 1932 yılı temmuz. dan itibaren kazanç vergisile müke İlef tutulması ve ayni tarihten itibaren ruhsat tezkeresi aranması Maliye bakanlığın©i! valiliklere bildirilmiştir. Kıyafet kanununun tatbik suretini? vi > gösteren nizamname ANKARA, 6 (Telefonla) — Ruhani kisvelerin mabet ve öyü haricinde giyilmiyeceğine dair olan kanunun tatbik suretini gösteren vi zamname yakında bakanlar heyetin den çıkarak meriyete konacaktır. nizamnamede ruhani kisve, ruhani şahıs ve mabedin kim oldukları 1 rih edilmektedir. Türkiyede kanuna tevfikan teş ekkül etmiş ve edecek olan is ve sporculuk gibi topluluklar tesis edilen kulüp gibi cemiyetlerin kt fetleri ve taşıyacakları âlâmetler kendi nizamnamelerile biriihte © cekleri beyannameler üzerine mah alli en büyük mülkiye memurlsi ile giyilebilecek ve taşına bilecektir. ii müsaadesi caktır. Talebelerin ve okulalar mez Keli kıyfet ve âlâmetleri oldukları bakanlıklarca yapılacak talimatname hükümlerine tâbi caktır. ” ye Kazalarda polis teşkilâtı (Telefonla) — Emniyet işleri umum müdü e şimendifer gü zergâhindaki hazalarla büyük resi merkezlerinde polis teşkilâtı yapac aktır. Umum müdürlük bu husus 5 1935 bütçe projesine lâzım eglen ta hsisatı koymuştur. Emniyet işleri umum müdürlüğ ü teşkilât kanun projesini maktadır. Haber aldığıma göre ye ni proje ile birinci, ikinci, komiserlikler bazı ecnebi memleket lerde olduğu gibi yalnız merkez memuru, emniyet memurlu ğu bırakılacaktır. ANKARA, 1935 mali yılı Varşovada Alman zabitleri VARŞOVA, 6. A.A. — General Dalvigkzu Lihtenfels'in başkanlı- ğına Alman zabitlerinden mürek- kep bir heyet Grudziadz süvari ta- | şehir kaymakamı Bay Mahir lim merkezini ziyaret amacıyla buraya gelmiştir. Resmi istilâhlar ANKARA, 6 (Telefonla) — Res « ami ıstulahları bulacak komisyon bütün yesmi daireler mümessillerinin iştira - kile başbekanlık. Almanyada yeni bir muhakeme BERLİN, 6. A.A. — Alman şe- ref mahkemesi dün ilk celsesini b mlkemeni main, le asının prensiplerine uygun nşr ik bekilde ve a tarafından alemi cürümleri muhakeme etmektir. -»;fanlaşması © ANKARA,6 (Telefonla) — Isviçre hükümetile hükümetimiz & rasındaki ticaret anlarması ve kler ing mukavelesi 11 şubattan itibaref : bakanlar heyetince kabul edilmiştir. Y. edeli YE YY YE Zİ YY ZE GELENE LG DG LE GEZ GE gi stakil saylavlık banka şubeler Bu müsaadelerin Kaymakamlar Arasında ANKARA, 6 (Telefonla) — Vi na, emniyet işleri ödürlüğü şube 6 müdürü lr Kamer, Aa Danimarka kralı P. PARIS, 6 (A.A) — D Kralı ve kraliçesi bugün Parite işler ve akçam üzer Nise işlerdir.