6 Ocak 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

Nereler yıkıldı, (Başı linci sahifede) | Aldığımız yeni malümata göre, rasathane zelzelenin hakiki şiddetini «ve esas merkezini tesbt etmek üze- re dün bütün dünya rasathanelerile temasa girişmiştir. Jöolozlar, zelzelenin arz çok de- rimliklerinde olduğunu söylemektedir « ler. Bunu teyit eden bir hâdise de, merkez” İstanbul ve civarı o olan bu duyulmuş olmasıdır. Beyazıt kulesinde yeni tahribat Zelzelenin Beyazıt kulesinde yap- tığı sarsıntıların o tesirleri, dün mü- hendisler tarafından tetkik edilmiş - tir, Hava müsait olmadığı için, kule- nin üst kısmında ve dışında bulunan Yalmız, her zaman hissedilen, (tah- telarz ihtizazlar) rasathane aletlerin. miştir, Yani Viyanaya kadar bi uzak yerlerden de hissedilmiştir. Bu bal, zelzelenin çok derinde olduğu- mu gözetriyor. Merkezi derin zelzele- ler, daima tahripkâr olmaz. Bu bizi sakinleştirecek br hâdisedir. Zdzelenin merkezi satha ne ka- dar yakın olursa, çok fazla tahribat yapar. Bu da sahacım dar oluşu ile an Saşılır. İstanbul zelzelesinsin Viyana- Bu zelzele, tektonik © sarsıntıdır. Volkanik sarsıntılarla alâkası yok- zelzelesini siye sm mn ez ki Martinik adasında vukun gelen bu zelzele, yanı başındaki Amerika Tasathaneleri tarafından hiç kaydedil. mem'ştir. z Bunun sebebi, o adayı alt üst e dn sarsıntının satha çok yakın bir yerde oluşundan ve geniş bir sahaya « — Zelzele devam edecek mi?» « — Bu bahiste ili şey kat'i söz söylenemez. Gerek zelzele. nin olacağını, gerek devam edip etmi- imi ö kestirmek imkânsız- dır. Bu, arzın dahiline ait bir hâ sedir. Yi ü bir münasebet arıyorlar. biliriz. Eğer, sarsıntı kilometre aşağıda olsaydı, gok feci olacaktı. Zelzele, tahtelarz. istikrarsızlık Beticesidir. Büyük tektonik teşekkü- İâtm yerleşmeğe doğru muvazene al. masından ileri zelzele mmtakası üzerinde oluşumuz, bizi sarsmtıları her an beklemeğe alış- tirmalıdır. Zelzele zelzele olması, © ye doğru g'dişine bir tılmış sayılır. Ve zelzele ihtimali da- azalır, 30 sene “ew-iki büyük ilk eşiddtli sarsıntı yeni olmuştur. tahtolarz olmıyacağını tahmin etmek mübalâ- ğalı sayılmaz.» nereler çatladı Sonra, zshzele dalma mevki değişti - rebilir. Bugün, son zelzelenin merke- zi İstanbul ve civarı olduğuna göre, ik'nci bir sarsıntı, yüzde doksan ihti- malle, bu mıntakanın uzağında ola- caktır. Nitekim 1928 Izmir zelzele. sinde Tepeköy ve Torbalı merkez mın- takayı teşkil ediyordu. Fakat, sarsın- tılarm sonu geldikten sonra zelzelenin merkezi Bulgaristana geçti ve orada tahribat yaptı. Dünkü zelzele, umumi © tasnifte dördüncü derecededir. bu hususta ya- pılan cetvellerde duvarları çatlatan, bacaları yıkan, mobil eşyayı devi - ren sarsıntılar, dördüncü sınıf zelze- le sayılır. Bir derece i üçüncü rar, Dikkat ediyorum, bir çok kimse - ler zelzele ile hava vaziyeti arasmda i Maça bunun fende yeri yoktur. Zelzele, yazın da, kışın da, dur - gun havada da, yağmurlu mevsi her gün, her zaman © olabilir. Birisi dahili, diğeri harici bir hâdisedir. tahribat gelir. Otedenberi mıntakalarında muvazene- adım daha a- Yeni bir zelzele tehlikesi yoktur. zelzeledenberi, Daha 30 — 30 sene büyük sarsıntı Hangisi doğru Rasathanenin zelzele hakkında ver- diği tebliğte, saramtı merkezinin İs- tanbula 70 — 80 kilometre uzak ©- labileceği kaydedil yordu. Senbenuva mektebinin sismoğrafına nazaran, zelzele merkezi 200 kilo - metre kadar uzaktı gösterilmişti, Bu Bay Fa- Esasen müşahede üzerine müesses | tin, rasathane hesaplarının daha doğ. bir nazariye yürütmek kabil değildir. Ancak, jeoloji noktai o nazarından zelzele mmtakalarının kat'i tayini er- | geç mümkün olacaktır. Fakat, şunu işaret etmek isterim ki, bugün için hepimizi teskin ede- vardır: Bir defa, saha geniş, sarsıntının merkezi © derindir. ru olduğunu ve yeni alman âletin şap- masma irakân olmadığını söyledi. Bay Malik ne diyor? Diğer taraftan bu işin bilginlerin. den Bay Malik te dün telefonla bize şunları söyledi: « — İstanbul arazisi, tamamile de- #ilse bile kımnen zelzele mıntakası- Anadoluda Kar fazlalaştı (Başı İnci sahifede) kâleti Metsoroloji enstitüsünden aldı - ğunmz malümata göre son 24 saat içinde yurdun Trakyadan naaada yerleri yağış- İk geğinişiiz. Yağış Eye, Karadeniz - kıyılarmda yağmurlu, Orta Anadoluda karla karışık yağmur, doğu Anadolusunda kar şek - Mindedir. En çok yağış Dörtyolda B4, Ma yaşta 30, Mersinde 32 milimetre olarak ölçülmüştür. Diğer yerlerde yağış 4ile 30 mili. metre arasındadır. Gece ve gündüz sühu metleri iki ile üç arasmda yükselmiştir. En düşük gece sühunetleri Kastamonu. da sıfırın altında 7, Çorumda 5, Bolu, Eskişehir ve Erzurumda 3, Ankarada bir derecedir. En yüksek gündüz sühuneti yamak sıfırın üstünde 16 derecede - Ara sıra böyle zelzele: ler olur. Son sarsıntı da, diğerleri gi- bi tahtelarz inhidamların tesirile vu- kun gelir. İstanbul ve civarı tektonik noktai nazardan karışık üzerinsdedir. Maamafih, İzmir ve ci- varı daha ziyade zelzele mıntakasıma dahildir. Kısaca, zelzelenin vuküu İ- Diğer. tahrik Zelzelenin şehrin muhtelif yerle rinde yaptığı diğer belli başlı zarar. lar şunlardır: si Edirnekapıda parukçu Andonun âplik imalâthanesi çölmüş, Karagüm- rükte bir evin çatısı yıkılmış, Çarşı - kapıdaki Vezir hanında ufak çattak- klar olmuştur. Bundan başka, Beylerbeyi tamil i- le Edirnekapıda Atikalipaşa camii - nin kubbeleri ve eski Istanbul hisesi binasının bazı duvarları çatlamıştır. Fuat paşa cam'inin müezzin mah- fili üstüne rastlayan tavanı yıkıl mış, bazı tarafları bölü z Alomdarda Mehmetpaşa karakolu binası da çatlayan yerler arasındadır. Tepkapı ve Yedikule surlarınn bazı kısımlarında yeni bazı çatlakiıklar da olmuştur . Rasathane ne diyor siren aa hakkında Kandilli rasa i şu malümatı vermiştir: (Bugün 18 i 38 dakika 19 saniye geçe zi İstembulun 200 kilometre garbımda bir zelzele kaydedilmiştir. Bu zelzele o merkezi yakınında bulunan bir kısım insanlar tarafından ancak hissedilebilecek de- recede hafifti.) Şarküyde iki ev yıkıldı Şarköyd. iki ev yıkılmıştır. Bugün şehrimize ilk kar düşmüştür. Hava söğüktur. vSF-marâH ma adam oh meh.em oha Uşakta UŞAK, 5 (A.A.) — Bu sabah başlıyan iri taneli kar halâ devam ediyor. Saat 17 ve 17,30 da iki defa hafif zel zele olmuş ve zarar yoktur. Kütahyada KUTAHYA, 5 (A.A.) — Dün biri o- malt kvk iki de ikincisi dide cenuptan şimale doğru iki hareketi arz olmuş, birincisi iki ikincisi beş sani- ye sürmüştür. Blecikte Bilecile, 5 (A.A.) — Bu gece sâat 18 de, 19 da, 22 de hafif, 16da oldukça kuvvetli dört zelzele e Son ven sıntı on saniye sürmüştür. Vilâyetimiz bu sarsıntıları kazasız geçirmiştir. Zelzele Bulgaristanda da hssedildi şarkisinde daha şiddetli olarak duyulmuş muştur, erimeiererana vevaresrsessseesyeseeeeeaeiaeasaeeaaaaa aaa erer eememaaeese sür aessara siP SELAM, 1, Eselik, eslik, 2. Esenlik, SENET, 1 Belge, 2, Dayak, 3, Dayanak, SERMAYE, 1 Ana 2 Dönek, ği YAR, 1, Dolaşan 2. Dinçlik, 4, Esenlik (afiyet man.) SILA, 1 Bitişme, 2, Buluşma, 3, Ulaşma, SİNF (Sınıf) 1, Aşım, aşama, 2, Barana, (Kafile, ce- Bn mast man.) 3, Boy, 4, firik, 2. Gizli, ol, (Bak: tarik) SIRF, 1 Ancak, 2, Büsi 2, Bütün bütün, SIYANET, 1, Ayama, 2, Koruma, İL, 1 Çek 2, Kötük, 3, Kütük 1, Yo 1, Arbağ, arpağ, 'APMAK, -, Arbalamak, 2, Bağmak, SİKKE, 1, Akça, 2, Armak, (para, altın man.) 8, Dam- SLAR, 1, Belik, bilik, SILAH ARKADAŞI, Südaş, (Sü — 2 2. Gezen, 3, d. "3. Doğruluk, 5, Ee (Bağlamlık man) TI MUSTAKIM, 1, Doğru yol, 2, Gönü yol bütüm, 82 SUL SİRAYET, 1, (Bak: intikal, intişar, , 2, alkan, —————————--— 03 ———— mmm mn SİRAÇ, 1, Içık, 2. Yala, Bulaşma, (Bak: kandı). v3, Geçme, 4, Srvaşma, taammüm.) RA ETMEK, 1, Bulaşmak, 2 Geçişmek, 3, Geç- SİRET, 1. Gidiş, 2. Kalk, 3, Kalmç, 4, Kuk, ihrille SITAYIŞ, 1 SIRKAT, 1, Harsızlık, 2, x ; Oğme, 3, aş 4, Öğün, Uğruluk, (Bak: Sarik, mesruk, ) may AKAT ETMEK, 1, Ayırmak, 2, Buldurtmak, 3, Çek ŞiRKAT ETTİRMEK, ARE, Yıldız, (Bak Oğda, meli 3, Olmek, SIYAKİ KELAM, Sözün gelişi, SIYATIK, 1, Kengi, SOFU (Sefi), 1, SİLK, 1, Dizi, 2, Sıra, 3, Takım, 4, Yol, Meslek, me, 4. Kef, kep, “sLLE, 7 Toka TEK, 1, loder SİLLE, 1. Buşak, 2, Şamar, 3, Şaplak, 4, İ . SİLLE VURMAK, 1, Şamarlamak, 2, Tokalamak, SU, Kötü, (Aşağıdaki SİLO, 1, Ora 2, Öre, z başmda kullarılır.) (Bak: Ambar. SİLSİLE, 1, Kesik, 2, Brvardı, 3, Tezik, ŞUSİLEİ CİBAL, 1. Balkan, 2. Dağ salı, 3. Sıra dağlar. SİM. 1 Gümüş SIMETRİK, Uyukas, (Bak: Mütenazır.) SIMSAR, 1, Helekeci, SIN, 1, Çağ, 2, Çer, 3, Yaş, SİNE, 1, Bağır. 2, Bükslik, 3, Döş, ŞIPAM, (Bak; Asker, leşker.) SİPARİŞ, 1, İsmarıç, Ismarıs, 2, Ismarlama, 3, Söylen- v. SIPARIŞ ETMEK, 1, Ismarişmak, 2, Yapıştırmak SIPEHTAR, Barlas, (Bak: Serdar, dan) SİPER, 1, Barı 2. Gerelti, 3, Kalkan, SIPERLENMEK, Kayrulanmak. SIPRRLI YER, İ, “oyak, sarasker, dane, 4, SOFRA, 1. Ağamılık, 5 : Mayde 3 Asem, 2. Aşyağlık, & Dirgi, 6 Türki, (Bakı Arzik, ezik, SOHBET, 1, Arkadaşlık, 2, Birlikte, oturma, 3, Görüş- BEP, Dölme, 2, Giremiç, 8, Ora, 4, Sapir, gibi birçok birleştirme sözlerin ay di 1, Kutüruk, 2, Öldürmeye kalkışma, 5, Ya- MUAMELE, 1, Kötü davranma, SÜni SUİNİYET, kumün- SUKUT ETMEK, |, SULM, 1, Abir, Ka as MİLLİYET “PAZAR © TKINCIKANUN 138“ © ve mültevi bir arazi İFırkaların çeşitli oluşla- rında amaçlar nedir? ve hakileati müdafaa eder. Liberal demokrat karşısında reaksi - yoner olarak muhafazakâr, mutedil a- dında fırkalar göze çarpar, Bunlar hüriytt ihtilâki karşısında ile- riye gitmek istiyenler karşısında bir ne- vi mürteci mevcudiyet alırlar. Onların adı muhafazakör, bir bakıma mutedildir. Fakat ileriye gidenin önü - ne yumuşak maddelerden güçlüğü ve mukavemeti kıracak mânialar koymak. tan başka işler yapmazlar, Smf ihtilâ- Minin getirdiği sosyalist, komünist, a- mele fırkaları ismini alırlar. Din fırkaları Uçüncü kategori fırkalar din fırka - Tarıdır: Din taraftarları serbestlik içinde dahi bu serbest vaziyette dinin müdafaasi- nı politika yolundan yapmağı kendileri için kolay görmüşlerdir. Din bir sosyal tesisidir. Doğuş gü - nünden bugüne kadar hiç bir devirde hayatta kendini muvaffak kılmak için (Başı Linci sahifede; Olar uluslaşıyor. ” Profesyonel t'caret yerini uluhal ticarete bırakıyor. Ulusal ticaret ye: rinde gitmiyorsa yurttaşların rı gördüğü zararı tüccar da » Bir tüccar çok para dığı halde yurdun ulusal ökonomisi ye - rinde gitmezse tediye muvazenesinin bozukluğu yüzünden para düşünce kazancı sıfıra iniverir, İçinde bulunduğumuz her şey ulus - laştığı için ticaret de ulusa) oluyor. Okönomi uluslaşıyor. Bir misal ile göz önüne koyalım .İçinde bulunduğu - | #muz her hangi büyük bir sanayi işinin yolunda gider olması için, metelâ bir ipek çorap fabrikasının yoktan var ol ması için memleketin gümrüklerinde bir dıvar yapmak lâzem geliyor. Sınır masuniyeti Dünyanın genel politikasında tek yurttaşın telâkkiler, mefhumlar nokta - sından saadet içinde yaşamasının sırra bütün sınır oi masuniyetin mahfuz | onunla taaksadına varmak yolunu bi olmasına bağlıdır. Bu milliyet duygusu- | rakmamıştır. 9 Dum genişlemesinden ileriye geliyur, Mj- Peygamberler devrinde devlet za- üm bir hâdise olur ve yurt toprakları | ten dinden ibaretti, Onlar Allah tarafın- «elden çıkarsa, kendi kazançta ailesi sih. | dan resul olarak ortaya koydukları dini hatte, ve akıllıları yerinde, varlığı yo. | devlet ile birlikte göl rorlardı. unda olan Feodal devlet zamanında da din biz- evvelce kabildi. zat iş başmda değildi. Fakat her gün Çünkü geri kalan topraklar bir mem. | kendi kuvvetinden ona bir şey vererek baştaki insanların kuvvetinden alarak insanlık hukukunu istismar edip, tahrip edici yoluna devam etmiştir. 16 mcı asırda, insanlığın ilim ve fen- ne doğuşunun müjdecisi olduğu zaman- larında din de reform mevzuu biye Moşbur cezbeli Algan papası dinde ıslahat yapmak gayretile kendi lekete kâfi idi. Milliyet anlayışı ileriye gittiği za - manlarda oturduğu memleket Deşln dev lete geçse bile mesut olabilirdi. Yani bugün yurt kederiific yurttaşm güler yüzlü olmasına imkân yoktur. Fırkaların çeşitseri Dünyadaki siyasal fırkalarm çeşitle rini gözden geçirelim. Bunlar İiberal devlet devrinde doğmuştur. Bunları kategorilere aynmak doğ ru olur. Bunkra ayırma işine mukabil siyasal fırkaları doğuran ihtilâllerin çe | şitleri özerinde hâdiseleri kovalamalı - yız. İlik insanların ayaklanması kurtuluş a maçlarına doğru ilerlemesi hürriye: «ı- | teksif etti. Ve ıslahat yaptı. tilâlini getirdi. Hüriyet ihülâk önsan Bir tersltan protestanların ayınlarda- haklarını Absolu monarşiye karş İn - | ki karma karışık vaziyetini ıslah eden leyi 5 Bati adak rerindeki bon gerlik bir olduğu halde aralarında ayr» lık vardır. Liberal fırka: Hüriyeti müdafaa eder, iradele setin geta halk iradelerinin getirdiği ve hali menfaati için kendisini kullanmasını i fade eden fırkadır. altında bulunmaktadır. İsviçre federal. Radika: Halk hukuku ve hüriyeti ve | gir, Idari varlığı kantonlardır. Kanton- onu müdafaa edici ve hükümeti cezalan- | jarın merkezlerde mümestilleri olmak Ü- merkezinde durmak esasını kabul ederek vicdanı hü-| zere devlet birer büroları var- riyeli noktasından serbestliği me ileriliği: | dır. İsviçrede parlâmcotonun ayrılış tar- istihdaf eder. zı şudur: Cümhuriyetçi fırka: Hakiki olarak k- İsviçrenini en çok tutulur, seyilir ve rattır. Bu fırkanın 58 azası vardır. Bu- nun yanında konservatö katolik fır - kası gelir. Adı muhafazakâr olan, her şeyi geriye doğru çeken vaziyette bir ir- tica fırkasıdır. Katolik ismi de olnunes söylenmiştir. Hüriyetin doğru ve iyi bir şey olması için yurt - ler yazılmış taşın bumu esnasında yurttaşın hal tekrarlanmış ve klâsikleşmiş! Hüriyet ihtilâli hüriyeti getirmedi. Ma- suniyeti getirdi. Yurttaşlar hürdür. Ay- ni zamanda masundur. Bu masum uluş yurttaşm kendi üzerinde haksız, kanum- suz tazyike karşı alınmamalıdır. Hüri - Meslek fırkaları yet aktöftir. Kendinin her hangi bir ve 7 zümreleri üzerinde fırkalar reketi yapabilmesi ve buna ve mâni bir z iri a i « ler, köylüler, esnaf, küçük sa- kuvvete karşı iş olmasıdır. ii deiiyekresiri şim Masum oluş Büriyet gibi aktif değil, | glezitie öşkaminke asmiüklüi alda olr psi masusiiyettir. İlber İni bir başlın Doktası daha vardır. Liberalizm her şerde olduğu gi bi haklarda ve çalışmada serbest ve ma- sah uluğ üekabi' oder. Huklarda böri- yet bir yurttaşın kendine ait ve cemiye- tin heyeti mecmuasını müteessir etmi. | eceği büriyetleridir. z Bütün çalışmadaki serbest olmak ser- best ücret tarafında olan liberalizmin mânası iletisadi Berliner. 8 Bundan Ce i haklarda, yaşamadı, seyahatte, matbu- at hüriyetinde ve cemiyet yapmada, top- Haklarda hür olmağı istiyen çalışma- ğı hür olarak kabul edenler vardır. Bü- terekcen veya ayrı ayrı fırkalar yaparlar. küçük İtalya - Fransii Yakınlaşması (Başı 1 inci eshifede) ROMA, 5 (A.A.) — Bap ile Bay Mussolininin gör at sürmüştür. Sanra, kral Bayi Kirinalde kabul etmiştir. Neler konuşuluyor? BUDAPEŞTE, 5 (A.A) car ajansının muharriri Rom maları hakkında salâhiyettar lardan şu malümatı almıştır! sitalyan » Fransız O kon ndaki haberler henüz müphemdir. Onun için açık edinmek kabil değildir. Ancak rede de olduğu gibi, iki arasında bir mücadele mev: solmaktadır. Fransızlar mutlak surette konun muhafazasmda, İtal, bir tekâmül lüzumnunda israr lar. Bu iki görüşü biribirine “ mak için, her 'ki tarafın do kabul edilebilir bir formül tadır. Şimdiye kadar yapılan kerelere ve gelen muhtelif ta bakılırsa, vaktile Bay | B Bay Titüleskonun tır. Brüksel sergisini İnhisarlar mesi meselesi ne oldu? | — Bu işin yeni bina yap İ konulduğunu biliyorsunuz. müteahhide ihale edilmek ü anım inşası bittikten sonra müdürlük Ankaraya taşınacaktır. TEPEBAŞINDA ŞEHİ TİYATROSU $ Yeni Dz İlmi