5 Ocak 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

e e... mera emer Zal amy FİATI S KURUŞTUR. Suni sene No. 3201 Sahip ve Başmuharriri : Siirt Meb'usu MAHMUT. CUMARTESİ | 511. KANUN 1935 ür & 24318. Yazıl ve Matban 4 24110. Dün 4 kere sürekli zelzele oldu Roma Görüşmeleri Italya başbakanı o Mussolini ile Fransız dış şler bakanı Laval bugün Roma'da ilk görüşmeyi yapacaklar» dır. İtalya - Fransa ana çizgileri | üzerinde, Laval yola çık» mazdan önce uyuşulmuş olduğundan, Roma görüşmelerinin bir | sonunca (netice) varması beklenebilir. Fransa - İtalya © anlaşması genel savaştan sonraki uluslar arası geçi- minin belli başlı oluşlarından (hâ« se) biridir. Ve iki Lâtin ülke arasm. daki geçim'n geçen marta kadar iyi bir yolda yürümediği göz önünde tu- tolacak olursa, bu yeni | durumdan ötürü şaşmak gerektir. Geçen mart ayı içinde Mussolini bir söylevinde, Fransa - Italya geçiminin iyi girmesine doğru bir adım bil diğını bildirmişti. Marttanberi ne ol- lu? Once Mussolini Hitler ile Venedik- Jenirken, bunun büsbütün tersi ol - duğu anlaşılmıştır. Bundan © sonra, 30 Haziran'da Almanya'da ileri ge len bir takım Nazilerin sorgusuz kur. şuna o dizilmeleri ve Dollfuss'u de- virmeye büsbütün Hitler'e karşı çevirdi. De- i, Viyana'daki bu kımıl danma İtalyan siyasasmın dönüm ye- ridir. Italya, bunun üzerine, Fransa» am i uzatmakta olduğu eli aldı ve isi ülke arasındaki | anlaşa- mamazlıklar üzerinde görüşülmeye başlandı. Genel savaştanberi | sürüp gelen gölaşamamazlıklar şöyle kısaltılabi - : 1 — Tunus'taki Malyanlarımn orada yerleşip çalışmaları. 2 — Batı Trabhusu sarı. 3 — Somali ve istan'da Ital- ya'nın bir takım dilekleri. 4 — Deniz bekkleri (silâh) sorağı. 5 — Orta Avrupa sınırları, Tunus, 1880 yılında o Fransa'nm eline geçmezden önce, Italya bu ül- keye göz koymuştu. Ancak Fransa daha önce atılarak Tunusu elezeçir « di. Bu ülkede yüz bine yakın İtalyan vardır. İtalya 1896 yılına kadar Tu- nus'un Fransa'ya geçmesini tanıma- muştı, Ancak bu işin böyle sürünce- mede kalması da İtalyan işine el- vermediğinden, 1896 yılında yaptığı bir andlaşma ile Tunus'un yeni du- rumunu tanıdı. Buna karşı Fransa yerleşen İtalyanların orada yaşayıp galışabileceklerini onayladı. Genel savaştan sonra Tunus'ta bir yurttaş. hik kanunu yapılmıştır. Bu kanuna göre, örada yaşıyan « yabancılar bir karşılaşmaktadır. lar, Bu kanun İtalyanlar: da içine aldığından, İtalya buna gücenmiştir. 1918 yılmdanberi Tunus'taki İtalyan- lar, her üç ayda bir yenileştirilmesi rinde anlaşılmıştır , Trablus smırma gelince; bu, Ital- ya'yı genel savaşa sokan 1915 Londra andlaşmasının doğurduğu bir sorak- tır. Bu andlaşmanın 13 üncü madde- sine göre, Trablus sınırı İtalyanın di- leğine uygun olarak © değişecekti. Gerçek smır genel savaştan sonra ve Mussolini İtalya'da iş başma geçmez- den önce bir kez değişmiştir. Ancak Mtalya bunu az görüyor ve Çat gölü- ne kadar toprak istiyordu. Bu snr © üzerinde de anlaşıldığı bildiriliyor. alyan dileğinin hepsi de yerine getirilmemiş olmakla beraber, sınır Tibesti'ye kadar uzanacaktır. Somali ve Habeşistan üzerindeki anlaşmanın ne olduğu ohenüz belli değildi. ö Fransa, azacık değiştirecek ve Cibuti şimen- diferi üzerinde — İtalyanın bir takım ökonemik dileklerini yerine getirecek- ti ir, Deniz belikleri üzerinde bir anlaş- muya varılamamıştır. İtalya denizler» de Fransa ile beraber olmak istiyor. Bu beraberlik 1922 yılında & Vaşing- tonda k © gemilerde tanınmış, 1930 yılında Londra'da kruvazör ve torpito gemileri görüşülürken tanm- mamıştı, Bu yüzdendir ki 1930 Lon- dra deniz belikleri andlaşmasına I- talya ve Fransa (o girmemişlerdir. O gündenberi, Italya için bu, Fransa kadar gemi yaptırmak işinden çıkmış ta Fransa ile siyasal | beraberlik işi dimuştur. o Anlaşılıyor ki, bu çetin torak üzerinde bir anlaşmıya varıl- ması, bütün uluslar arasında bu yıl içinde yapılacak olan genel görüşme- lere bırakıl Sonuncu işamamazlığa gelince; Istanbul büyük korku geçirdi Zelzeleden bayılanlar ve hatta yarala- nanlar oldu bütün halk korkuiçindeidi Kandilli rasat merkezinden Senbenuvadaki sismog- raf dairesinden aldığımız şayanı dikkat malümat Zelzele 70 kilometre ile iki yüz kilometre arasındaki bir sahada çok şiddetli hissedildi Bütün Istanbullulara geçmiş olsun... Dün akşam saat 16.40 ta başlayan zel zele muhtelif fasılalarla ve bazan şiddet- li, bazan hafif, saatlarca sürdü. Bütün İstanbullular, akşam saat 16,40 tan son- ra, bu sabaha kadar rahat ve huzurlarını kaybettiler, Hiç hatır ve hayalde olmayan bu ha- dise hepimizi korkuttu, ciddi bir endişe- ye düşürdü. En şiddetli sarsmtılar, saat 16,40 te, 17,21 de, 18,22 de ve 18,53 te oldu. Zelzele, herkesin haleti ruhiyesini pe- rişan etti, Mühim bir ziyan yok Okuyucularımıza evvelâ şumu haber verelim ki latanbulda maddi, manevi bü- yük bir hasar ve insanca zayiat olma- mıştır. Fakat yaralananların bayılanla- rm haddi hesabı yoktur. İlk şiddetli zelzele olduğu vakit her- kese bir şaşkinlık geliniş, evvelâ ne oldu- (Devamı 5 inci sahifede) Zelzelenin istikametini gösterir harita (En şiddetli hissedilen yerler verev tarama ile gösterilmiştir.) Zelzele esnasında alınacak tedbirler Zelzele olduğu vakit ilk yapıla cek şey, fazla heyecana Evde bütün kapılar açık kı, odaların köşelerinde durmalıdır. Çünkü buraların gö: dan sığınacak bir yer bulmaktır. irük evlerde Başka binalarla iltikası olmıyan hapılma- bırakılma- ü ihtimali isahı olanlar evler de sağlam ise, üst hatta bulun- durmadan, dışarı fırlamak hayırlıdır. evlerde orta ve daha ziyade aşağ: katlarda bulunmak lâzımdır. Derha | düşebilecek vaz'yette alan ampul, levha, table, etajer gibi eşyaların altında veya yanında bulunmamak iyidir. Ahşap binalar zelzeleye mukavimdir. Kezalik beton binalarda da fazla rkulacak şey yoktur. Çünk ü betonun içinde uzum demirler var. dır hi bu demirler binanın yıkılmasına mâni olur. Zelzele esnasında her hangi bir yangına karşı mâni olmak için a- teş yakılmamalı ve yakılan sobalar ve soireler söndürülmelidir. En iyi sey hiç hevecana kapılmadan açık yerlere sığınmaktır. Sen Benuva mektebi sismografınm dünkü zelzele esnasmda kaydettiği çizgiler... (Yukarıda 16,40 da hissedilen zelzele. Altında ayni zelzelenin de- vamı — Üçüncü çizgiler 17,21 de hissedilen zalzeledir. Dördüncü eiç- giler ise 18,22 de olan zalzeledir.) .aarerereeeaaeeresaeirareeeeeaseaeeeekeaaeesameamereeeaşeeemeiieiieeaeaşeaeaseseeeekemaeaeee ya sınırlarının garani #mı ve bu garantinin de ancak bü- yük uluşlarca verilmesini istiyordu. Fransa içine Yugoslavya, © Çekosle- yakya ve Romanya'yı da alan genel bir andlaşma amacını gütmekte idi. Bu işte de İtalya Fransanın © yoluna gelmiştir. Ajansların bildirdiğine gö- re, Avusturya'nın bütün sınır komşu- ları, bir yandan bu ülkenin, öteyan - dan da karşılıklı olarak birbirinin sınirlarını garanti edeceklerdir. Fran- sa ve Romanya, komşu değilseler de garanti andlaşmasına gireceklerdir. Fransa, küçük andlaşma uluşları" nın hiç birini dışarıda bırakmak iste- memiştir, Fransa ile Italya arasmdaki bu an- laşma Orta Avrupa smurlarımı sağ- lamlağtırabilir. Ancak barışı pekleş tirmek için şarkı ve Balkanları da i- Büyük Erkânı Harbiye reisi dün geldi Mareşal Fevzi Haydarpaşada ISTANBUL, 4. (A.A.) — Bü. yük Erkânıharbiye reisi Mareşal (Devamı Z inci sahifede) Adapazarı Türk Ticaret bankası Yeni teşkilâtla yepyeni ve sağlam bir şekilde faaliyete geçti Adapazarı Türk Ticaret Bankasının mevkii piyasada o günden güne küvvet bulmuş ve çok kısa bir zamanda bu kıy- metli kredi unsuru milli bankalarımız a- rasında esaslı bir mevki almıştır. (Devamı 5 inci sahifede) çine alması gerekti. Sonra bu anlaş- maya, Almanya'yı çember içine alış süsü verilmemelidir. Tarih göstermiştir ki, bu amaçla yapılan her kombinezon, — karşı bir kombinezon doğurmuştur. Bunun i- şindir ki, bu yeni anlaşma, acun ba- rışı için iyi de olabilir kötü de. Bu, andlaşmayı © yapanların bunu nasıl kullanacaklara bağlı bir iştir. A. Şükrü ESMER Mareşal Fevzi İran dışişler bakanı Kâzimi Han Haydarpaşada kendisini karşı" layanlar arasında . Iran - Irak hudut meselesi İki memleket dışbakanları dün şehrimizde görüştüler İki komşu devlet arasındaki hudut itilâfı Ce- nevrede görüşülecek, dostca yoluna konacak Ankaraya gitmiş olan İran Dışişler tebaasından bazı kimseler de istasyonda Bakanı Közimi Han dün sabah Istanbula | bulunmuşlardır. Muhterem misafirimiz, Cağaloğlundaki Iran Ceneral konsolos- hanesine misafir olmuştur. Küzimi Han sabah müzeyi ziyaret et- (Devamı 2 inci sahifede) gelmiş ve akşamki ekepresle Cenevreye gitmiştir. Kâzimi Han Haydarpaşa istas- yonunda merasimle karşılanmıştır. İran Ceneral Konsolosu Ferruh Han ve Iran Haydutların kullandığı mer diven tetkik edilirken... Lindbergin çocuğu davası m, Bayan Lindberg davada şahit olarak dinlendi Bay Lindberg karısının şahadetini dinlerken heyecan içinde idi alnından ter damlıyordu Atlas Olyanösunu ilk defa bir uçuşta tayyare ile geçen meşhur tayyareci Lind berg'in küçücük (çocuğu bundan aşağı yukarı bir buçuk sene evvel bir gün oda- sında uyurken haydutlar tarafından ka-| » sarılmıştı. Birleşik Amerika Devletleri dahilinde milli kahraman olarak telâkki edilen (Devamı $ inci. sahifede) ———. Öz Türkçe yazı örnekleri Gene o konu. Eski (edip) Türkçe bilmez. Halk; onun için, onu okumaz. madığı çiziklere ne diye göz, kafa yor. m? Eski (edip) etmek, olmak, bulmak, kılmak gibi birkaç © Yardımcı mastarla yardımcı sözleri ele alıp yazıyor. Eski sözmen de böyledir. Söylemek istediğinin Türkçesini bil- mediği için o (kelimenin) sözlüklerde olduğu gibi, ancak diarifini yazar). — İ. Necmi Dilmen'e: — Eski (edip) topu t'bir ili yüz söze İ le yazar, konuşur ki onlar da yardıma sözlerdir. Konuşta, yazıda ozmanlıcayı kalburdan geçir, dişe gelir şuncacık öz bulamazsın. — Bundan ötürüdür ki o« » #manlıca tarama dergisine saplanıp kalı- yor. Dergiyi elinden çek al; yazacak, ko- cak, kullanacak sözü kalmaz. şte dergi durdu, bak kaç kalem zınk- (Lötfen — virin AKAGUNDUZ