6 Ocak 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Kurukahveci | \ Muhterem müşterilerinin bayramlarını saygı ve sevgi ile kutiular. A. İHSAN nnhirinni cano Nn 3fl9K UIİUİIHıbı ÖCIIO n u . OOCO u m h u r iyef İSTANBUL . CAĞALOĞLU Telfîraı ve mektup adresi: Cumhurlyet, Istanbui . Posta kutusu: Istanbul, No. 246 ve matbaa tasmile Matbaacılık \ Pazar 6 Ikincikânun 1935 Muhterem müşterilerinin bayramlarını saygı ve sevgi iie kutiular. BURSA PAZARI Telefon: Başmuüarrtr ve evı: 22366. Tahrir heyetl: 24298. Idare ve Neşrıyat Şirfeetı 24299 24290 Işin büyük lemeli, barışı Koruyabilmektedir. Yoksa.. oksa savaşm bir tek kıvılcımdan tutuşacak ateşi yeniden ve baştanbaşa biitün dünyayı yakmak için pusu kurmuş beklemektedir. Roma konuşmalanndan ne çıkabileceğini anlıyabilmek için bu çok çetin gerçekliği gözönünde bulundurmak ge • rektir. Eğer dünyanın ekonomik zorluklarını yeni bir savaş düzeltecek, eğer yeni bir savaş insanlığa esenlik verecekse peki, bugünden tezi yok, insanlığı bir daha kana ve ateşe sürükliyelim. Arjcak türlü düşünceler ne gibi bilgiçlikler satarlarsa satsınlar, insanlığı saran bugünkü acınm dünkü büyük savaştan kalma ve hâlâ kanayan yaralar olduğunu hep biliyoruz. Yeni bir savaş, yeni ölümler ve yeni yaralar demektir. önünden kaçılamaz bir gereklik olmayınca bunu göze aldıracak anlayışh ve yürekli tek adam olamaz. Hiç olmazsa biz bunu böyle biliriz ve böyle yapanz. Sırası gelmişken söyliyelim ki bizim savaş için de, banş için düsüncelerimiz açık olduğu kadar çetindir. Türkiye Cumhuriyetinin ulusal korunma düzenleri ulusal sınırlar içindeki ulusal yurdun tek karışına kimsenin el uzatamaması iÇİndir. Bu yolda bütün ulusça göze alrnıyacağımız hiçbir fedakârlık yoktur. Bir iki ulus değil de bize bütün dünyanın bütün uUihları çullanmak isteseler, öğünmek gibi olmasın, bütün milletçe hiç pervasız hepsine karşı koymağa anık bulunuyoruz, ve eğer öy'.e gerekirse bütün dünyaya karşı koyarak yurdumuzu koruyacağımızda sonsuz bir inanımız vardır. İşte bize aaldırılış olursa anladığımız savaş anlamı budur. Bizim hiçbir ulusa saldırış etmek düşüncesinde olma* dığımızı binbirinci kez olarak bir daha söyledıkten sonra bütün özenlerimizin dünyadaki barışın bozulmamasını gözönünde tuttuğunu da buna katmış bulunahm. Bizim doğru düsünüsümüz, doğru görüşümüz ve gerçek duruşumuz budur. Eğer herkes böyle düşünebilirse dünyada barışın hem de hiç sarsılmıyacak bir sağlamlıkla ayakta tutulabileoeği kuşkusuzdur. Roma konuşmalannı bu bakımdan gözönüne aldığımızda onların değerini belirtecek ölçü olarak biz başlık yaptığımız sözler üzerinde durduk. Eğer Romada konuşanların her iki yanı hep barış ülküsüyle düşünürler ve söylerlerse iyi sonunclara varmalarına oran (ihtimal) verilebilir. Barışın temiz düşüncesini taşımıyan her düşünce elbette dipsiz kile boş ambar sözüne uygun sonuncsuzluklara sürüklenir. Eğer daha fenasına de ğilse. Daha fenası bütün dünyanm yeniden savaş ateşleri içinde yanmasıdır. Yugoslav Macar ayırdımını (ihtilâfını) Cenevrenin becerikliliği düzeltmeseydi de iş çarpışmaya kadar gideydi bu çarpışmanm bütün dünyayı yeniden altüst edecek surette birdenbire nasıl büyüdüğü hemen görülürdü. Biz ilk dakikadan itibaren pek hakIı davasında dost Yugoslav devletinin yanmda olacağımızı açık söylemiştik. Büyük Savaştan sonra artık daha iyi anlaşılmış olmahdır ki bu dünyada savaşın düzelteceği büyük işler yoktur. İşler artık barış içinde ve doğruluk üzerinde yürünülerek düzeltilmelidir. Silâhı barış için tutmak gerektir. Bunda da çok ileri gitmek, adeta silâh yarışma çıkmak günün birinde ister istemez savaşa sürüklenmeğe gidebilir bir yoldur. Onun için hâlâ vakti iken bu silâhları azaltma isine bir düzen vermek gerektir. îtalyanın Macaristana yaptığı gibi eldeki banş andlarını bozmak için uluslara nafile umudlar vermek iyi bir iş değildir, belki çok fena bir iştir. Nitekim şimdi Laval ile Musolininin Roma konuşmalannda bundan ötürü büyük büyük corluklar içinde kıvranmakta ola Ankara Oniversitesi Onümüzdeki sene kurulmus olacak Istanbul Universitesi tahsisatı artırıldı Ankara 5 (Te lefonla) Kür türişleri Bakan lığı gelecek sene zarhnda Anka rada tesis edile cek Universite nin projesini he zırlamakta d ı r Bu proje hazira na kadar ikmal e dilmiş olacak tır. tstanbul Univer* Şimdi Adliye titeti Rektorü Bakanlığına mer Cemil Bilge but olan Ankara Hukuk mektebi iArkasx beşinct tahtfede) Zelzeleyi zararsız atlattık Sarsmtı şehre ziyandan çok korku verdi Beyazıd kulesinin çatladığı, surların yıkıldığı ve tnühim tahribat olduğu havadisleri asılsızdır Bayramınız kullu olsun Gazetemiz, bayramın ikinci ve flçttncü gflnleri çıkmıyacaJc, çarşamba gflnü sabahı çtkacaktır. LavalMusolini görüşmeleri Leningrad cinayeti Katillerle birlik olan ecnebi konsolosu Letonya konsolosu mu? Riga (Leton yada) 5 Letonyanın Lenin grad konsolosu B. Bisseniek^ Finlandiya tari kile buraya gel miştir. iyi malumat a lan mehafilde söylenildiğine göre, bazı ecnebi (Arkan beştnct sahi/e4e) Romada görüşmelere dün sabah başlandı Bir habere göre; Orta Avrupa hakkında aniaşılmış ve misak Alman hükumetine bildirilmiştir Roma 5 Laval dün ekşam saat 19 da buraya gelmiş, drrakta beraberinde Suviç ve Baron Aloizi olduğu halde Musolini tarafındaa karşılanmış, büyük bir k^laba;ık t^afından da selâmlanmıştır Laval trenden iner inmez Musolini ile el aıkışmışlar ve halk tarafından alkışlanmışlardır. Laval otomobille doğruca otele gitmiş ve orada Fransız büyük elçiçsi ile görüşmüştür. Bu sırada büyük bir halk kütlesi otelin önünde toplanmıştır. Laval otelden çıkarak Fransız büyük elçiliği bina sına gitmiş ve akşam yemeğini orada hususî olarak yemistir. Laval Musolini müzakereleri Sağda Beyazıd kuletinin içinde düşen Bivalar, aolda sarnntile »ularından birazı dökülen kulenin su deposu, (çehirde zelzele tahribatına delâlet eder bir eser göremediğimiz için ba rerimleri koyuyoruz.) nelde, sokakta, evde, dükkânda, her Rasathane Müdürü yerde herkes aksama kadar, evvelkt geceki, zelzeleyi konuşuyordu. tehlikenin geçtiği Halkin sinirleri henüz yatışmamif gibiydi. Bunula beraber Rasatha kanaatinde nenin bundan sonra zelzele olmıyaCuma aksamı sehrimizi »arsan bes cağı ve ol«a da hafif geçeceği ih zelzele herkesi korkuttu. O aksamki timali hakkmdaki raporu korkulan sallantılarm verdiği heyecan ve enaz çok bastırdı. d*ise bütün gece, hatta dün bütün Evvelki gece olan zelzeleler 1310 gün devam etti. dakinden sonra olanlara nisbetle olTramvayda, vapurda, trenle, tüUrkast befinci sahlfede) 14 üncü yıl dönümü dün Halkevinde Toroslu gençler tarafmdan çok parlak surette kutlulandı Adananm^ kurtuluşu Defterler indîrildi İkinci müntehib seçimi bayram ertesi başlıyor Laval ve Musolini bu sabah Venedik sarayında başlamıştır. Roma 5 (A.A.) Hazırlan {Arkası altmcı sahıfede) Ankara 5 (Telefonla) Vilâyetler seçim defterlerini bugün indirmîşler • dir. Bazı vilâyetler seçim islerine he men başlayip baslıyamiyacaklannı tç tfleri Bakanhğindan sormustur. Ba • kanlık bayram ertesinden itibaren yoklamasini bitiren ve itiraz müddetini tamamliyan vilâyetlerin seçim islerine (Arkası üçuncu sahifede) Haliç Şirketile Belediye arasındaki ihtilâf Ekonomi Bakanlığı Şirkete 6 ay içinde taahhüdünü yapmazsa mukavelesinin feshedilece&ini bildirdi D1ŞS1YASA: Orta Avrupada Haliç vapurlanndan biri iki köprü Ankara 5 (Telefonla) ç şirketfle Istanbul Belediyesi arasında şirketin Belediyeye vermek mecburiyetinde olduğu hisse me selesinden dolayı ihtilâf çıktığı gazetelerde görülmüş, keyfiyet Ekonomi Bakanlığınca tetkik olun rauştur. Haliç şirketi imtiyaz mukavelenamesine nazaran her sene gayrisafî hasılatmın yüzde 8 ini Belediyeye vermek mecburiyetindedir. ııımmmııııııiMimmıtıııı arastnda Birkaç senedenberi bu taahhüdün ifa edilmediği Bakanlıkça öğrenilmiştir. Salâhiyettar zevatın ifadesine nazaran Bakanlık meseleyi tetkik etmiş, Belediyenin noktai nazarı nın haklı olduğunu görerek Haliç Şirketine gönderdiği son bir mek tubda bu taahhüdünü 6 ay zarfında yapmazsa imtiyaz mukavelesinin hesfedileceğini bildirmiştir Hiç kimsenin düşündüğü yok: Acaba Avusturya Imparatorluğu yeni bir sekîlde tekrar ihya olunamaz mı: Eski Imparatorluğun varisleri yeni şekille rini muhafaza etmek sartıle?.. Böyle likle küçük an'.aşma büyük bir anlaş maya lnkllâb etmiş olurdu! Bunu ni çin böyle düşünüyoruz bil'yor musu nuz? Harb sonu Avrupasl kargaMİl ğının büyük bir klsml Avusturya Impa % ratorluğunun gelişigüzel ddğltılmasln dan ileri gelmistir de onun için! Amma bu oekilde yeni imparatorluk (imparatorluk demekle başında mut laka bir imparator bulunmak lâzım gel miyeceğini söylemeğe hacet yoktur!) aktedeceği itilâf ve ittifaklara nekadar dikkat ederdi kimbilir? Şimdi ortallk darmadağln ve hayliden hayliye şaş kln: O kadar ki Avusturya ve Maca tistan bile yeniden Romaya bağ'.an mlşlar da olmlyacak ümid ve hayallerle avunup duruyorlar. Ve gene bu kargaşallk içinde M. Laval Roma konuş malarlndan bir siyaset çlkaracağım diye, bizim görüşümüze göre, habre havanda »u döviiyor. Şaka bertaraf, M. Lavalln Romada M. Musolini ile konuşmalarmdan sulha hizmet yo'unda müspet neticeîer çıkmasinl cidden arzu ederiz îma biz bunun zemin ve zamana uydurulmağa çallşllml» formüllerle temin o'unabi leceğine inanmlyoruz. Barlş prensıp isidir, formül isi değil ** Dünkü kutlulamadan bir görünüç Adanamızın 14 üncü kurtulus yılı Halkevi salonunu dolduranların dün Toros Gençler Birliği tarafın yakalarında kırmızı kordelâlı birer dan Halkevinde kutlulanmıstır. Top pamuk kozalağı vardı. Kutlulatnalantıda Adana ve civarından olup ta ya, saat 14,30 da tstiklâl marşile yüksek tahsillerini Istanbulda ya • baslandu (Arkası beşınci sahıfede^ pan yüzlerce genc bulunmustur. Oz türkçe ile Kızıma Büiyorum, neden bugün gözlerinde çok yaş var. Biliyorum, hangi acı yüreğine batıyor: Büiyorum, gidip görmek istediğin bir taş var Ki altında benim anam yatıyor. Biliyorum, benim ninem, senin büyük anandır Doğru kızım, /engin gönül, göçmüşleri anandır. Ancak yavrum, beni dinle bırak şimdi o taşı, Sakın bugün kendin için dökme tek bir gözyaşı. Gidip dala* benzi uçok yaşıdlarm yanmda Yoksulluğun ezisini gezdir bütün canında. İ£İndeki sızıları başka yere var dök sen, Başka yoksul gönüllerden acıları git sck sen. Sonra yarın biz seainle öbür yere gideriz Gönlümüzü boçaltınz cammızı dideriz. Bilirsin ki onun yeri, Heybelinin bir dağı, Ne ki varsa dört yanmda, hep devrilmiş, hep solmuş. Göreceksin «imdi artık bütün bir olmu? Yurdumuzun toprağile anamızın toprağı! Kızım, crda biz başbasa derin derin ağlar'z îçin için tutusuruz, sonra coşar çağîanz. Sızımızı tek bir bildik kendisine iş etmez. Sesimizi esen yelden başka kunse isitmez! Ancak bugün dipdiri ol, topla çabuk başım Başkasının gözlerinden sen gidip sil yaşım! FAZIL AHMED m ııııııııııııııııııııtııııımımııiHiıiııııııııııııııııınıııııiHiııııiHimıııııınınıııııııııiMiıiHiııııııınıııiHiııiHinııiıııımı dan sonra tekbaşına savaş olmıcaklannı sanıyoruz. yacağı gibi kolay savaş ta olacak Roma konuşmalan için de kuldeğildir. Bundan sonra yeni bir kılanılabilecek olan başölçüyü başlıvılcım yeni bir dünya savaşıdır. ğımıza geçirrniş bulunuyoruz. İ Biz bu gerçekliği pek iyi bildiçinde bulunduğumuz devrin büğimiz için elimizden geldiği kadar yük adamlan barışı yürütmekte banşm tutulmasına yardım etmebeceriklilik gösterebilenler olacakğe çalışıyor, bunun üstyanmda ise tır. Savaştan hayır uman budalaolan bitenleri bütün bir soğukkanlara gelince onlar sayıya gelmiyehlıkla gözönünde tutuyoruz. cek kadar çoktur. Yalnız onlara YUNUS NADt şu gerçekîik anlatılmalıdır ki bun En güzel yazılar Edebiyat, sinema,fcan'atsahifeleri, en güzel hikâveler, makaleler, romanlar, karikatürler Bugünktt HİLÂLİAHMER Gazetesinde okuyunuz. AYKAC