6 Ocak 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Her halıkı mahfuzdur. Yazan: Son Babıâli hükümeti Yemen valisi Mahmut NEDIM aldığı haberlerle telâş içinde çırpınıyordu Ahmet Gisi durmadan çalışıyor - Talât pş.nın şifreli telgrafları - mam Yah- yadan bir sorgu- Mısırda kaynayan kazan Onların ikamet ettikleri ev de o o civarda idi. Kulüpte afaki konuşu Tur, ekseriya mahrem içtimalar ev- ra matmazel Viktorya da iştirak e- 'der, söz söyler, mütalea beyan & der, rey verirmiş. | İşte Yemen mebusu Seyit Ahmet | Kibsi de buranın müdavimlerinden biri idi. Seyit Ahmet Kibsi Arabirk koku su duyduğu her yere istiskal de e- dilse sokulur, saf emeller ve temiz maksatlar peşinde koşanlar varsa onları yoldan çıkarmağa yeltenirdi. Bilhassa Yemene gidecek zal tan arasında mekik dokurdu. Yemene ait hangi taşı kaldırsam altmdan Seyit Ahmet Kibsiyi çı- karırdım . İstanbulda az zamanda o kadar çabuk herkesle münasebet ve dost- | İuklar peyda etmisti ki artık onun- la başa çıkmak müşkül olmuştu. Şimdi önümde duran o zaman bana yazmış olduğu bir mektuptan çıkardığım şu satırlara dikkat edi- | e bu adamın nasıl ber işe karış- | mak ve arada menfaati, kesesi için çırpınmaktan vaz geçemediği eki güzel anlaşılır: “..Fakat Obeyefendi bizden mektum tutulan mukarrerat niha- yet gene elimize gelmedi mi? Sonra bunların iradesi istihsal edilinceye kadar ben çalışmadım rn? İşte harbiye, işte ( sadaret, işte dahiliye... sorun kim uğraşmış? Lütfen sual ediniz, vallah bu & ziz dostunuzdur. B 'M isırda iken de Yemenin bu tslahatr çalıştım (1) Hangi Yahudi, o hangi rezil bu mukarrerata itiraz etmek veyahut bozmak ister, Mehmet Ali için mahbup ehlüye- men İzzet paşa hazretlerinden su- al buyurunuz. (2) Biz yalnız mum elimizde tüteriz. Oyunu başkaları oynar. Fakat in- ,dallah hizmetlerimiz zayi olamaz. Herkes müstefit olmuş, biz beş yüz kuruşun, oda minnet ile inhasını alabildik. Güya bizi ihya buyur. dular. Onar bin, yüzer bin, alanlar gü- ya bizden fazla ( sıdkı sadakatle çalıştılar. Bundan başka gerek pederimi, gerek beni tehdit edenler de bulun- du. Bizim için komisyonlar teşek- kül etti: Güya ben İtalya ile mütte- fik imişim, Allah lânet etsin. Ben bazı meşayihi ve bilhassa havlânileri teşvik £ ediyormuşum. Bunlarla beni kimse korkutamaz. | Biz İzzet paşadan eminiz. Fakat ne | edeyim ki o da kadrimizi bilemedi. Siz de onu ikaz etmediniz, iğmazı- ayn buyurdunuz. Acaba bazı kimse lerin üç yaşmdaki çocuklarına na- sıl maaşlar tahsis (o edildi de bize bir şey yok. İzzet paşa hazretlerin- den inderresül ve indallah davacı- yım. Ben yirmi üç senedir bu ıslahat ile uğraşayım da şimdi müstefit o- lamayayım, bu nasıl iştir ? zel. Müsteşar, Danişkan yerine Da- nişmen ne güzel, Müdürü tedvirden, idareden alacakınk (gen) olarak (sevirem, o döndüren) (o diye almak daha yerinde olur. Yeter de böyle, ye- teri uluorta kullanıyoruz. (iki porta- kal için on kuruş versem yeter mi?) veya (o işe üç kişi yeter mi?) yeter, yahut yetmez denilir ki (kâfi) karşı Jığıdır. Ama (bu işe bay falan yeter mi?) deyemeyiz. Yetkin mi. demeli- yiz, çünkü © burada yetirin, kifayet karşılığıdır. Bu, bızı bütün işi sözerdemle uğra - anlar benimseyip işedinmelidirler. Görülüyor ki böyle yapan topu topu üç beş kişidir. Böyle olunca da sözer- | dem, bize dil (ham maddesi) veren lerin kalemlerile gelişizüzelcilere ka- hyor. Ve yersiz bir kabasabalık ön alıyor. Sözmenlerin alaymalay öne atılmaları gerektir. Bu yolda sik sik belki sözmenleri- gi (ça aczi) hele aler almamıştır. Gönülleri duranadan AKAGUNDUZ Bay Mahmut Nedim Yemen valili- ği esnasında bir teftişte Ben Allahtan mükafat bekliyo- rum, Para için harbiye nazırma rica ettim, Maliyeye de gittim. Babrâli- ye de uğradım. , Burada işlerimi bitirir bitirmez hen yola çıkaca | Filbakika çok geçmeden, gene Mısıra uğrayıp orada bir bayli fırıl- | daklı işler peşinde koştuktan son- Ya gene San'aya çıkageldi. Mısırda olduğu Yemene a- yak bastığı andan itibaren de ken- disini gözönünde ( bulunduruyor- dum. Babrâli de neden sonra bu ada mın ne meta olduğunu anlayabil mişti, Dahiliye Nazırı Talât beyden şu şifreyi aldım: “Mısırdan Seyit Ahmet Kibsi na- mma gelecek mektupların muaye- neye tâbi tutulma: Bunu üzerine Seyit Ahmet Kibsi nin mektuplarını da gözden geçi meğe başladık. Bu mektuplarm çoğu Mısırdan - geliyordu. İçlerinde karşmızdaki İtalya müstemlekesi Eritreden ge- lenler de vardı. Fakat mektupların sansör edil mesi ihtimalini o düşürdüğü için nlaşılmaz, ancak bizzat ken- in mânâ verebileceği bir tarz- da vazılmış'ardı. Biraz sonra anladım ki postaha- ne vasıtasile gelen mektuplardan başka (Kibsi) hususi vasıtalarla da koca koca zarflar almaktadır. (Dahiliye Nazırı Talât) imzasile (bizzat hallolunacaktır) kaydile aldığım 472 1 “aralı ve 4 Kânm- nusani"329 tarihli şifreli telgraf ta aynen şu idi: Yemen Vilâyetine “Esnayi harpte Hidivi o Mısrın bi'âdi Arabiyenin istilâsile hilâfe- tine biat için Oo mevaid ile İmam Yahyaya mektup gönderdiği ihbar olunduğundan bunun sureti münase bede İmam Yahyadan istifsarile a- İmacak malâmat ve istitlâatın işarr. Dahiliye Nazırı TALAT İmam Yahya ile bu hususta gö- rüşmüştüm. © nen Hükümeti oOOsmaniyeye, mu- habbet ve merbutiyeti âsarile sabit olmakla beraber fikirleri bozuk ve makastları iyi olmayan bir çok Mr- sır ümerasile mükâtebe etmesi bazr güna tevilâtı mucip olabileceği, den Hicazdan gelip elyevm San da bulunan ve sadakati zati samile- rince de malüm Seyit Abdullah ile bilmüzakere Hidiv ve Osman paşa namına olan mezkür iki mektubun gönderilmemesi ve İmam hazret. İerine iadesi tensip ve icra kılın - muştur. Mekfaati şahsiyesini her | türlü MILLIYET PAZAR 6 İKINCİKANUN 1935 IHARİCİ HABERLERİ Ruzvelt beyannamesini okudu Amerikada işsizlere iş bulmak için yeni VAŞINGTON, 5 (A.A.) — Kongre- ye hitaben neşrettiği bir beyannamede Ruzvelt hükümeti yardım sisteminin bü- tün bünyesine şamil bir değişiklik tek- B€ ediyor. Reisicümhurun ileri sürdüğü bu tek- Hf, iş yaratacak geniş bir baymdırlık proğramı sayesinde, işsizlere edilen yar- — kaldırılmasını istihdaf etmekte - Ruzvelt, sosyal emniyeti geniş ör tarzda temin edecek, yeni bir düzen gözetmektedir. Kendisi demiştir “Niyetim, hükümetin sağlam tahsisa- tının hudutları içerisinde, müstacel bir Plân tatbikine £ girişmektir. Bu plân geniş mikyusta olacak ve barakaların kaldırılmasını, köy evleri inşasmı, köy- lerde elektrik tesisatını, orman yetişti- rilmesini, sahillerin deniz suları tarafm- dan yenilmesinin önüne geçilmesini, ev cut yolların ıslahımı ve yeniden yollar yapılmasını ihtiva edecektir. Bu ümitle yardım defterinde kayıtk olan 5.000.000 işsizin mühim bir kusma. na iş bulunacaktır. Ruzvelt, yeniden ümit kapılarının a- çılmakta ol beyan ederek, “isti- Tadeciler,, e ihtarda bulunmuştur. Ve demiştir ki “Bütün dünyada ber milletin yenilik İ düsturu olmuştur ve milletlerin birçok- larından sosyal adalet bir zayo olarak Kirof'un kati tonya konsolosu mu? RIGA, $. (A.A.) — Letonyanm Le- ningrat konsolosu Bay Bissenieks Fen- landiya tarikile buraya gelmiştir. İyi malümat alan mahafilde söylenil. diğine göre, bazı ecnebi matbuatı, bu kon #olosun ismini Kirof'un katlinin mensup olduğu grupla raünasebetli gösterdik! rinden Letonyanın Moskova elçisi, Sov- yet Rusya hükümeti nezdinde teş | ve bulunmağa memur edilmiştir. mak suçu ile mmuhakemeleri yapılarak | dilmiş olan kimselerin çarptırdık» İ ları cezalardan bahseden İsvastiğ gaz?- tesi tethiş hareketinden bahsederken di- yor ki: Bazı Avrupa memleketlerinde beyaz Rus tedhişcileri neden dol: rupa memleketlerinde iyi bir misafir - ğe nail oluyorlar, Buraşı anlaşıla Şu hale göre bazı memleketler beyaz Rusların kurşuna dizilme- ini protesto etseler bile bunda şaşıla- cak bir şey yoktur. A'man papasları Sarre'da Almatıyal 5 için ayin yapı masını istiyorlar SARBURK, 6. (A.A.) — Alman pa- pazları Sar kiliselerine bir tamim gön- dererek Sarın Almanyaya dönmesi için ruhani âyinler yapılmasını istemişlerdir. Diğer taraftan Sar eşrafının Alman- ya lehinde müşterek bir beyanname neş İ Fetmeleri de kendilerinden talep edilmiş- tir. Bunlar Plebi: sını bozacak göründüğünden ğun bitaraflığile uygun olmıyan bu hareket- ler hakkında Plebisit komisyonu bir ka- rar verecektir. Taymis nehrinde bomba LONDRA, 5. (A.A) — Taymiz meh rinde büyük harp esasında Almanlar tarafından atılmış olduğu zannolunan ve üzeri paslanmış bulunan bir bomba pat- lamıştar. Bombanın bulunduğu yer Ves- minster köprüsüdür. Bombanın atılmış olduğu yer gösteriyor ki bambayı atan lar az kalsın bombalarını parlâmentoya ve Seotlandyarda isabet ettireceklerdi. Alkaponun suç ortağı SEİVİLLA, 5, (A.A, — Alcapone- nin şeriki cürmünün Esevillada tevkif e- dilmiş olduğu haber verilmektedir. Bu adam, M. Lerreuxnun Endülüs seyahati esnasında bir ihtiyat tedbiri olmak üzere tevkif edilmiş olan ve Alcapone ile teş- riki mesaide bulunmuş olduğunu iddia <den bir şahıstır. Bu adam kendisinin Alexandr Romanoff olduğunu iddia et - — ve Lehistankı olduğunu söylemek- tedir. im im mama lan mukaddesata müreccah (tutan ve ecnebi emellerine ve © arzularma ramolan Seyit Ahmet Kibsinin de İ badema daha yakından takip edile- rek mefsedetine mâni olunacağı.., — Bitmedi — (1) Seyit Ahmet Kibat burada f; kında surdaki marifetleri. yor. (2) O zaman Yemen kuvvci umu - miye kumandanı olan Ahmet İzzet Pa- şa Hazretleri, İsmi geçen konsolos Le- | itin serbestçe yapılma» | birbayındırlıkprogramı teessüs etmiştir. Böylece, Amerikan mil- keler değişiklik ftemakte yalnız değil ir, Halkımız, eskiden kalma müsavatsız- ıklardan muztariptir. Bütün gayretle rimize rağmen fazla imtiyaz sahiplerini azaltmış, mağdur olanları da yükseltmiş değiliz. Moşru kazanç emellerini baltalamak tasavvurunda bulunmadığını da kaydet- tikten sonra, Ruzvelt, Amerikan mille- tinin gayri meşru bir hususi kuvvet ya- ratacak resmi ve gayri resmi işler üze rinde nafiz ve mücssir olan hadden a- şırı kazançlara zengin olmağı takbih eylediğini söylemiştir. Harici işlere nakdi kelâm ederek, Ruz- velt bunların kararaz vaziyetini izah etmiştir. Söylediğine göre, bir takım eski ihtiraslar uyanmış ve silâhlanma işi devam etmekte bulunmuştur. Ruzvelt, uluslar arasında sulhun ida- mesi, Amerikalıların derin surette alâ- kadar eden bir mesele olduğunu teyid et- “Bizim, başka her hangi bir ulusla münasebetimizin ımuslihane olmamasın- dan endişe etmeğe mahal yoktur. Keza- zaltılması ve tahdid edilmesi mümkün olamıyacağı hakkındaki yanlış zehabı at- mak hususunda ekberi ulusların istekli olduklarından da şüphe etmemelidir.,, Harp tehiikesi Bütün dünyanın silâhlar- dan tecrit edilmesi lâzım LONDRA, $ (A.A.) — Nevvcastlede bir nutuk söyliyen Bay Eden, harp teh- Ukesinden mütemadiyen bahsedilmesi - nin bir tehlike olduğunu söylemiş çen senenin son haftaları, beynelmi lerde biraz salaha şahid olmuştur. Hat. tâ bu salah da hayrete şayandır. uluslar kurumumu aslreri bir makine ba» H tirmek bir hatadır. Beynelmilel dava kuvvetinin nüessir dünyanın silâhlarından tedrid edilmesi lazımdır. Halbuki bu gayeden henüz çok uzak- göstere - Lahi masahatgüzarımız Ho'anda fabrikalarında LAHİ,5. (Hususi) — Türkiye mas- lihatgüzarı Bay Nuri Batu, yanında Türkiye Hollanda cemiyeti genel kâtibi Baron Testa olduğu halde, Rindhoven şehrindeki Filips fabrikalarını gezmiş » tir, Bu münasebetle şehre tamemen bü - kim vaziyette bulunan Filips fabrikaları binaları Türk ve Holanda bayrakları ile süslenmişti. Türk misafirler, genel mür ir doktor Filips tarafından karşılana - “rak fabrikanın muhtelif atelyelerini gez- mişlerdir. Doktor Filips, gezintinden sonra, Golf kulübünde Türkiye masla- hatgüzarı şerefine bir öğle ziyafeti ver. miş ve bu ziyafette İelirikanmf bütün da ire şefleri de hazır bulunmuştur. Marsilya cinayeti tahkikatı BUDAPEŞTE, 5. (A.A.) — Macar hükümeti, Marsilya cinayeti hakkında Uluslar kurumu tarafından yapılması i tenen tahkikattan büyük bir kısmını bi- tirmiştir, Bu sözleri Azest yaazetesinin bir mu- habirine söylemiş olan Macar murahhası, bu meseleye ait dosyanın pek yakında Uluslar kurumuna verileceğini bildirmiş tir. * Kont dukası ve düşesi, Paris yolu ile Mühih'e gitmişlerdir. * Cumudiyenin üzerinde 24 saat ka- dar tutunabildikten sonra, sulara kapı lan yedi Kanadalıdan dördü, cumudiye ile kara arasında yeni kal olan buz ta- bakasınm üstünden yürüyerek kıyıyı tutmağa muvaffak olmuşlardır. Diğer üçü, bir tayyare tarafından kurtarılmışlardır, * Von Kuver'e gitmekte olan 4909 tonluk bir İngiliz vapuru, yolda usku - runu kaybettiğinden dalgalı denizde bo- calamaktadır. Gemide 37 kişi vardır. Başka bir İngiliz gemisi yardıma gitmek tedir. * Berlindön bildirildiğine göre 3 ve 4 sonkânun tarihli Fransız gazetelerinin hemen hepsi Gerlin polisi tarafından toplanmıştır. * Fransa mebusan meclisi, Savua €- , yaleti saylavi Şalcaz'ın, nüfuzu sülisti- İ mal cürmile ağır cezada muhakem. karar verilmiştir. * Italya faşist fırkası * genel B. Starace, ski sporu yaparken düşmüş ve ayağı kırılmıştır. B. Starace'nin aya- ğı derhal alçıya konmüştur. Fırka genel kâtibi Romaya naklolanacaktır. * Fransız maliye bakanı B. Germain Martin, yaptığı bildirimde | Fransanın mali siyasasının değişmiyeceğini, kendi- sinin altın esasına bağlı kalacağımı söy» lemiştir, | miş ve demiştir kiz İ Tik, urnami bir uzlaşma ile silâhların a- | | ANKARA, maş ve toplanlı > vakte kadar devam etmiştir. ; * » .. * . . 1 İkinci müntehip seçimi başlıno ANKARA, 5. (Telefonla) — İç işler bakanlığına geç vakte | gelen telyazılarına göre vilâyetlerin ekserisinde cayla: ferlerinin bugün askıdan indirildiği anlaşılmıştır. Yakında ii inci müntehip seçimine başlanacaktır. Tkinci mün seçimi 10 - 15 gün içinde bütün intihap dairelerinde bitmiş olacak Ökonomi bakanı bugün geliyo: ANKARA, 5. (Telefonla) - Ökenemi bakanı BayCelâl | bu akşam İstanbula hareket etmiştir. Valiler arasında değişiklik ANKARA, 5. (Telefonla) — Samsun valili; ine Maraş valisi rettin, Maraş vali vekâleline mülkiye müfettişlerinden Şevki, &ıy dilmişlerdir. Van valisi İbrahim Mesut vekâlet emrine alınmıştır. Başbakan İnönünün teşekkürle ANKARA, 5. (A.A.) — Başbakan İsmet İnönü, yeni sene m sebetile memleketin her tarafından aldıkları tebrik telyazılarına | mukabil tebrik ve teşekkürlerinin iletilmesine Anadolu Ajansını t buyurmuşlardır. Jurnal gazetesinin uydurma hab. ANKARA, 5. (A.A.) — Matbuat Umum müdürlüğünden bi liyor:Lö Jurnal gazetesinin Ankara 31 ilkkânun tarihile - sultanları zinesi satılacak mı? - başlıklı haberi hakkında Maliye bakarlığ dan yaptığımız tahkikat, bunun hiçbir hakikate dayanmıyan tame uydurma bir haber olduğunu açığa vurmuştur. Orta Avrupa hakkında anlaşm turya istiklâlinin : 5. (Telefonla) — FLEMİNGTON, 5, (A.A. berg, mhkeme huzurunda sesini teşhis etmiştir. Kendisi fidyei ne- cat talebini tevsik için, çocuğunun gece Tik elbisrsi nosl gönderilmiş olduğu- da Bronks mezarlığında M. çocuğu iade etmek vadinde bulunan bir adama 50.000 doları nasıl verdiğini, halbuki çocuğun daha o za - man örmüş bulunduğunu anlatmıştır. Lindberg, mezarlıktan gelen sesleri apaçık duyduğunu ve bunlardan birinin yabaner bir şiveyle Kondonu çağırmak- ın Haüptmanin sesi olduğunu söy- dberg, zabıtaya itimadı olduğu İ- çin, uşağı Vheatley ile karısını kendi bizmetine kabul ettiği zaman, bunların şahadetnamelerini tetkike lüzum görme- diğini ikrar etmiştir. Lindbörg, hiç kimsenin pazarı dik - katini celbetmeksizin kucağınaN bir ço- cukla merdivenden inerek ön kapıya gi- den koridordan geçmesi mümkün ola - mıyacağımı ifade etmiştir. ye alâkadar başlıca eşhasm Irak Dış işleri Bakanı gitti Cenevrede İranla sınır an- laşamamazlığını konuşacak Şehrimizde bulunmakta olan Irak dış işler bakanı Gemeral Nuri dün akşam - ki ekspresle, yanında hususi kâtibi Bay Cemil bulunduğu halde Cenevre - ye gitmiştir. General Nuri Cenevrede Iran — İ- rak snr mı gözden geçirecek olan uluslar arası kurumu konseyinde Irak'ın bu işteki bakımını anlatacaktır. İran hükümeti uluslar kurumuna nota verdi CENEVRE, 6. (A.A.) — İran hükü- mneti, İrak ile olan ihtilâfı hakkında u - Iaalar kurumuna bir nota vermiş ve bu notada İranın İrakla doğrudan doğruya müzakereye geçmeğe hazır olduğunu ve ya hudut ihtilafın hallini uluslar kuru- mu konseyine terkettiğini bildirmiştir. Sovyet ressamlarının sergisi Venedik sergisine iştirak eden Sov » yet ressam ve heykeltraşlarnın şehri- mizde kuracakları sergi bu aym 26 ıncı günü açılacaktır. Serginin güzel sanat- İnr akademisinde açılacağı sanılıyor. Türk kültürü ve yardım koruma toplantısı Cuma günü saat 10 da Balatta Türk ge ve yardım korumu üyeleri yıl- lik toplantısı ile yeni çevirme heyeti se- çimi yapmışlardır. Yeni çevirme beye- tine Baylar Mehmet Emin, Lemi, Da- vid Kampens, Jak Dasa, Vitali Menste, Jozef Galiko, Menahem Alkabes seçil - mişlerdir. Reis Bay David Kampsas ve yazgan Samson Nahmias taraflarından korumun 2 senelik çalışmaları halelın- da hesap verildi. ROMA, 5. (A.A.) — Royter ajansından: Orta Avrupa hakk anlaşma hâsıl olmuş ve bu husustaki misak Alman hükümetine & edilmiştir. İstişari bir anlaşma olan bu misaka göre iki memleket, A âli takdirinde aralarında istişarede bulunacal dır. Misak, Almanya da dahil olduğu halde Avusturya ile sınır kol su olan bütün memleketler tarafından Avusturya istiklâli memesi maksadile bir misak akti tavsiyesini manya henüz bu misaka iştirake davet edilmemiştir. Bakanlar dün akşam toplandı Bakanlar heyeti saat 17 de top ihlâl , iva etmektedir. Lindberg'in çocuğu Lindbır ; mahkemede katil Hoptmaı sesini tanıdığını söylemiştir lerini görebilmek ii için, ayaza rai) lerdir berg, bükim huzurunda ifade verdi ikisi de ferahlamış gibi idiler. Mub me ayın 7 sine talik olunmuştur. manın muhakemesi, bu küçük Flen ton kasabasına tam bir refah temin Eclediye reisi, şimdi burada adam kalmadığını söylemi yorktaki evlerinde, maktadır. Gazeteler, Lindber ile k Bin bu çocuğun muhabirler talanması hasebile, bugün muhakerl devam olunmıyacaktır. Jüri heyetinin hariçle teması kd , Bu heyeti teşkil edenler. bu Atatürk'ün Telyazısı ANKARA, 5. (ALA.) — Yeni Çekoslovakya Reisirumhuru M. rik arasmda aşağılıki telyazıları olunmuştur: Türkiye Reisicumhuru Kemal Atat ilerkini saki Gavin güzel MW; fırsat olmuştur. hazaryı rl lovakyanın saadeti hakkı lerimi kabul buyurmanızı rica ede ie bii Derme 13 kaç hayvani lanmış ve 444 kilo gümrük kilo inbisar kaçağı, 9016 defter ANKARA, 5, (Telefonla) — bakanlığı bazı vilâyetlerimizde ka içki atılan yerler işin tazin edilmi tarın fazlalaştırılması sarlar umum müdürlüğünün tekeli bul etmiştir. Karadenizde fırtın İNEBOLU, 5. (A-A.) — Bu